Επιπλέον 1.000.000 ιδιοκτήτες ακινήτων θα επανέλθουν φέτος στην… κανονικότητα πληρωμής του ΕΝΦΙΑ, την ίδια στιγμή που το υπουργείο Οικονομικών διαμορφώνει το τελικό σενάριο της άσκησης για τον νέο φόρο, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τόσο την αύξηση των αντικειμενικών αξιών όσο και τη μείωση των συντελεστών παλαιότητας.

Σημειώνεται ότι, πέρυσι, 1.220.000 φορολογούμενοι πλήρωσαν μειωμένο ΕΝΦΙΑ, καθώς τα εισοδήματά τους το 2020 ήταν σημαντικά μειωμένα λόγω των αναστολών συμβάσεων ή της ένταξής τους στον μηχανισμό «Συν-Εργασία», ενώ 65.000 δεν πλήρωσαν ούτε… σεντ. Ταυτόχρονα, υπολογίζεται ότι επιπλέον 4.000.000 ιδιοκτήτες ακινήτων… θεωρητικά πρέπει να πληρώσουν αυξημένο ΕΝΦΙΑ, καθώς τα ακίνητά τους βρίσκονται στις περίπου 7.300 ζώνες πανελλαδικώς, όπου είτε αυξήθηκαν οι τιμές ζώνης σε σχέση με την 31/12/2021 είτε ανήκουν στις περίπου 3.000 που εντάχθηκαν στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού για πρώτη φορά.

Το υπουργείο Οικονομικών μπροστά στον κίνδυνο… υπέρμετρων επιβαρύνσεων, λόγω των νέων αυξημένων τιμών, θα προσαρμόσει αναλόγως τις τιμές υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ ανά τετραγωνικό μέτρο σε σχέση με τις υφιστάμενες (Πίνακας 1). Σημειώνεται ότι ο τελικός ΕΝΦΙΑ θα είναι μειωμένος φέτος κατά τουλάχιστον 60 εκατ. ευρώ, σε σχέση με το περυσινό κονδύλι, ή θα προκύψει μέση έκπτωση της τάξης του 5%.

Αλλαγές στην παλαιότητα

Το υπουργείο Οικονομικών, για πρώτη φορά μετά από πάρα πολλά χρόνια, θα βάλει στην άσκηση του ΕΝΦΙΑ την παλαιότητα των κτιρίων, προωθώντας τον εξορθολογισμό των συντελεστών.

Όπως προκύπτει από τον Πίνακα 2, ένα σπίτι του 1992 έχει τον ίδιο συντελεστή παλαιότητας με ένα σπίτι που χτίστηκε μετά τον πόλεμο! Από την πλευρά της φορολογικής νομοθεσίας, πρόκειται για μια σοβαρή στρέβλωση, ενώ, από την πλευρά της πολεοδομίας και χωροταξίας, η συντριπτική πλειονότητα των κτιρίων είναι πολλών δεκαετιών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται αν μπει στην… εξίσωση και ο παράγοντας της έντονης σεισμικότητας, που υπάρχει στη χώρα.

Σύμφωνα με το Τεχνικό Επιμελητήριο, το 30% των οικοδομών από οπλισμένο σκυρόδεμα στην Ελλάδα έχει κατασκευαστεί χωρίς αντισεισμική προστασία, καθώς είναι προ του 1960, ενώ το 70% των κτιρίων είναι προ του 1980. Αν κάτι τέτοιο είναι ιδιαιτέρως… επικίνδυνο από σεισμικής πλευράς, είναι φορολογικά άδικο, όταν ο συντελεστής παλαιότητας για τα ακίνητα άνω των 26 ετών είναι ο ίδιος!

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αλλαγές που προωθεί το υπουργείο Οικονομικών ως προς την παλαιότητα είναι οι εξής:

1. Θα διευρυνθούν οι κλίμακες υπολογισμού της παλαιότητας, ώστε τα παλαιά να έχουν χαμηλότερη αξία.

2. Θα υπάρξει διαφοροποίηση των παλαιών ακινήτων που έχουν ανακαινιστεί σε σχέση με αυτά που παραμένουν σε… πρωτόγονη κατάσταση. Μέχρι σήμερα, ακόμη και αν ένα σπίτι 60 ετών ανακαινιστεί, αυτό παραμένει… μυστικό, καθώς δεν απαιτείται η έκδοση κάποιας άδειας, από τη στιγμή που δεν αλλάζει κάτι στον σκελετό.

Μηδενίζεται η παλαιότητα για τα αυθαίρετα!

Μυστικά και πολλές παγίδες κρύβει για εκατοντάδες χιλιάδες… ανυποψίαστους ιδιοκτήτες ακινήτων η διαδικασία του υπολογισμού της παλαιότητας των κτιρίων.

Η παλαιότητα ενός ακινήτου αρχίζει να ισχύει δύο χρόνια μετά την ημερομηνία έκδοσης της οικοδομικής άδειας. Παραδείγματος χάριν, αν η άδεια ενός ακινήτου εκδόθηκε στις 29/01/2000, τότε η παλαιότητά του αρχίζει από τις 29/01/2002 και το ακίνητο αυτό, από συντελεστή 0,70% στα 20 χρόνια παρά μία μέρα, μεταπηδά σε συντελεστή 0,65% στα 20 χρόνια και μία μέρα. Σε μια τέτοια περίπτωση, μειώνεται η φορολογητέα αξία, καθώς και ο ΕΝΦΙΑ.

Στις περιπτώσεις ακινήτων, όπου δεν υπάρχει οικοδομική άδεια, η παλαιότητα μπορεί να αποδειχθεί με τη χρήση κάποιου δημόσιου εγγράφου, δηλαδή με αποδεικτικό νομιμοποίησης αυθαιρέτου ή με τον λογαριασμό ρεύματος. Ωστόσο, οι ιδιοκτήτες ακινήτων που προχώρησαν πριν από πολλά χρόνια σε προσθήκες σε νομίμως υφιστάμενα κτίρια πρέπει να γνωρίζουν ότι το ακίνητο παίρνει την ηλικία του… αυθαιρέτου! Παραδείγματος χάριν, αν ένα ακίνητο εμβαδού 80 τ.μ. έχει οικοδομική άδεια του 1983 και το 2020 τακτοποιήθηκε η προσθήκη αυθαιρέτου κτίσματος 15 τ.μ., τότε το ακίνητο αυτό δεν έχει παλαιότητα 29 ετών (από το 1983), αλλά μηδενίζεται το… κοντέρ και έτσι, για την Πολεοδομία και την Εφορία, το συνολικό εμβαδόν των 95 τ.μ., θα φαίνεται ως… καινούριο με συντελεστή παλαιότητας 1! Ακόμη και ένα επιπλέον τετραγωνικό που τακτοποιήθηκε τα τελευταία χρόνια «σβήνει» την παλαιότητα του ακινήτου, το οποίο στην Εφορία και στην Πολεοδομία θα φαίνεται ως… καινούριο!

Συνεπώς, για τα περίπου 2.000.000 αυθαίρετα που τακτοποιήθηκαν κατά τα τελευταία χρόνια, δεν μετράει το έτος κατασκευής του αρχικού κτιρίου, αλλά ο χρόνος τακτοποίησης της όποιας αυθαιρεσίας. Αυτό σημαίνει ότι, για χιλιάδες παλαιά ακίνητα που τακτοποιήθηκαν, ο συντελεστής παλαιότητας θα είναι στο 0,90-1,00! Μάλιστα, οι ιδιοκτήτες πρέπει να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικοί στη δήλωση του Ε-9, γιατί, όταν έρθει η ώρα να μεταβιβάσουν το ακίνητο, θα πρέπει να προχωρήσουν σε διορθώσεις. Αυτό σημαίνει ότι, διορθώνοντας μόνο και μόνο τη… νέα χρονολογία «κατασκευής», θα αναγκαστούν να εκδώσουν πιστοποιητικό για την τελευταία πενταετία, οπότε αναδρομικά η Εφορία θα τους ζητήσει να πληρώσουν επιπλέον αναδρομικό ΕΝΦΙΑ, καθώς αλλιώς δεν θα μπορεί να γίνει η μεταβίβαση.

Ποιοι πληρώνουν μισό ΕΝΦΙΑ και ποιοι εξαιρούνται

Πολλοί λιγότεροι θα είναι φέτος οι φορολογούμενοι που δεν θα πληρώσουν ΕΝΦΙΑ ή που θα καταβάλουν το μισό ποσό που αντιστοιχεί στη φορολογητέα αξία των ακινήτων τους, υπό τον όρο εκπλήρωσης συγκεκριμένων προϋποθέσεων.

Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, η πληρωμή του ΕΝΦΙΑ θα αρχίσει τον Μάιο και θα ολοκληρωθεί σε 10 μήνες, δηλαδή έως το τέλος Φεβρουαρίου, με την καταβολή ισόποσων δόσεων.

Ειδικότερα, οι δικαιούχοι απαλλαγής κατά 50% από την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ είναι οι φορολογούμενοι που πληρούν τις εξής προϋποθέσεις:

1. Το συνολικό ετήσιο φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του 2020 δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 9.000 ευρώ, προαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον/τη σύζυγο και για κάθε επιπλέον εξαρτώμενο παιδί. Έτσι, για τον έγγαμο, το όριο είναι 10.000 ευρώ, για τον έγγαμο με 1 παιδί τα 11.000 ευρώ και για τον έγγαμο με 2 παιδιά τα 12.000 ευρώ.

2. Η συνολική επιφάνεια των ακινήτων που κατέχει η οικογένεια, είτε ως ιδιοκτήτες είτε ως συνιδιοκτήτες, δεν πρέπει να ξεπερνά τα 150 τ.μ.

3. Η συνολική αντικειμενική αξία των κτισμάτων και των εντός σχεδίου πόλεως οικοπέδων δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 85.000 ευρώ για τον άγαμο, τα 150.000 ευρώ για τον έγγαμο χωρίς παιδιά ή για μονογονεϊκή οικογένεια, ενώ προαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για κάθε τέκνο. Έτσι, μια οικογένεια με δύο παιδιά έχει ανώτατο όριο ισχύος της απαλλαγής τα 200.000 ευρώ.

Από την άλλη πλευρά, πλήρη απαλλαγή θα έχουν φέτος:

α) Οι σεισμόπληκτοι συγκεκριμένων περιοχών του Νομού Ηρακλείου Κρήτης και της ευρύτερης περιοχής της Λάρισας, καθώς και οι πυρόπληκτοι των τριών δήμων της Βόρειας Εύβοιας, εφόσον αποδεδειγμένα έχουν υποστεί καταστροφές στα περιουσιακά τους στοιχεία.

β) Οι τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες ή όσες έχουν άτομα με αναπηρία άνω του 80%, αρκεί να πληρούν τις εξής προϋποθέσεις:

·   Το συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα του 2020 δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 12.000 ευρώ, το οποίο προσαυξάνεται κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος. Έτσι, το αφορολόγητο για τον έγγαμο με 3 παιδιά είναι τα 16.000 ευρώ, για τον έγγαμο με 4 παιδιά τα 17.000 ευρώ, για τον έγγαμο με 5 παιδιά τα 18.000 ευρώ, ενώ για τον έγγαμο με δύο εξαρτώμενα μέλη, εκ των οποίων το ένα έχει αναπηρία 80%, το ποσό διαμορφώνεται στα 15.000 ευρώ.

·    Η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων που κατέχει ο φορολογούμενος ή τα μέλη της οικογενείας του (μαζί με τα ποσοστά συνιδιοκτησίας) δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.

Παράδειγμα 1

Έστω μισθωτός, εργαζόμενος στον κλάδου του τουρισμού, έγγαμος με 1 παιδί, ο οποίος το 2020 ήταν σε αναστολή σύμβασης για 10 μήνες, ενώ για 2 μήνες είχε κανονικές αποδοχές, χωρίς άλλη πηγή εισοδήματος στην οικογένεια. Για τους 10 μήνες μαζί με τα δώρα είχε εισοδήματα 534×12 = 6.408 ευρώ και για τους δύο μήνες με τον κανονικό μισθό είχε επιπλέον 1.600 ευρώ (800 ευρώ μηνιαίως). Ο συγκεκριμένος φορολογούμενος λόγω εισοδήματος είχε πληρώσει ΕΝΦΙΑ 142 ευρώ το 2019 για ένα σπίτι 75 τ.μ., ενώ το 2021 πλήρωσε 71 ευρώ, καθώς το εισόδημά του κατά το 2020 ήταν κάτω από 12.000 ευρώ. Το εισόδημά του το 2021 διαμορφώθηκε στα 15.000 ευρώ. Έτσι, φέτος, θα πληρώσει κανονικά τον ΕΝΦΙΑ, συν το επιπλέον ποσό που αντιστοιχεί αν αυξήθηκε η τιμή ζώνης στην περιοχή όπου είναι το ακίνητο, μείον την έκπτωση που θα ανακοινώσει το υπουργείο Οικονομικών.

Παράδειγμα 2

Έστω μισθωτός, έγγαμος με 2 παιδιά και συνολικό οικογενειακό εισόδημα 16.000 ευρώ, που το 2019 είχε πληρώσει ΕΝΦΙΑ 450 ευρώ για 2 ακίνητα, συνολικού εμβαδού 155 τ.μ., Πέρυσι πλήρωσε κανονικά ΕΝΦΙΑ, καθώς το εμβαδόν των δύο ακινήτων είναι πάνω από 150 τ.μ. Φέτος θα πληρώσει το ίδιο ποσό, συν την όποια προσαύξηση αντιστοιχεί λόγω πιθανής υψηλότερης τιμής ζώνης, μείον την έκπτωση που θα δώσει το κράτος.

Παράδειγμα 3

Ζευγάρι μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, με 3 παιδιά, κατέχει 2 διαμερίσματα, εμβαδού 148 τ.μ. αντικειμενικής αξίας 120.000 ευρώ. Το 2020 δήλωσαν εισοδήματα 20.000 ευρώ για το 2019 και πλήρωσαν ΕΝΦΙΑ 420 ευρώ. Το 2021, λόγω των αναστολών και του προγράμματος «Συν-Εργασία» το 2020, είχαν εισοδήματα 15.900 ευρώ και πλήρωσαν μισό ΕΝΦΙΑ. Αν το 2021 τα ετήσια εισοδήματα αυξήθηκαν κατά 101 ευρώ, τότε φέτος θα πληρωθεί ολόκληρος ο ΕΝΦΙΑ. Αν το ακίνητο βρίσκεται σε περιοχή με αύξηση της τιμής ζώνης κατά 20%, θα πληρώσουν 504 ευρώ, ενώ αν ισχύει έκπτωση 5%, τότε το τελικό ποσό θα μειωθεί στα 478,80 ευρώ.

 

του Λουκά Γεωργιάδη

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο

Προβολές: 72