Σε συνθήκες υψηλού πληθωρισμού αλλά και έντονης προεκλογικής πόλωσης, η επαναφορά του κατώτατου μισθού στα επίπεδα προ μνημονίων, ήτοι στα 751 ευρώ, θεωρείται δεδομένη, ενώ στο οικονομικό επιτελείο συζητούν πλέον, ως ισχυρό, το ενδεχόμενο αύξησης του κατώτατου μισθού ακόμη και κατά 9% µε 9,5%, προκειμένου να καλυφθούν οι απώλειες των εισοδημάτων περίπου 650.000 μισθωτών του ιδιωτικού τομέα από την αύξηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.

Στο υπουργείο Εργασίας αναγνωρίζουν ότι οι έντονες πληθωριστικές πιέσεις, η ακρίβεια και το υπέρογκο ενεργειακό κόστος δεν εξαντλούν τις αντοχές µόνο των νοικοκυριών αλλά και των επιχειρήσεων. Γι’ αυτό δεν αποκλείεται οι όποιες αποφάσεις να συνδυασθούν, όπως ζητούν άλλωστε και οι εκπρόσωποι των εργοδοτικών φορέων, µε κίνητρα προς την κατεύθυνση της περαιτέρω μείωσης της φορολόγησης και του ενεργειακού κόστους.

Σε αυτό το μήκος κύματος, ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης μιλώντας σε ραδιοφωνικό σταθμό έκανε λόγο για σημαντική αύξηση, «που θα λαμβάνει υπόψη όμως και τις ανάγκες των επιχειρήσεων», οι οποίες, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο υπουργός, πρέπει να παραμείνουν ανοιχτές και ανταγωνιστικές. «Η αύξηση θα είναι δίκαιη, θα είναι σημαντική, αλλά δεν θα είναι μια αύξηση η οποία θα προξενήσει προβλήματα ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων στην αγορά και τελικά και στους ίδιους τους εργαζομένους», τόνισε.

Οι πραγματικές ανάγκες

Η αύξηση της τάξης του 5,5% που αντιστοιχεί σε 39 ευρώ, προκειμένου ο κατώτατος μισθός από 713 ευρώ που είναι σήμερα να επανέλθει στα επίπεδα προ μνημονίων (751 ευρώ), έχει εν πολλοίς προεξοφληθεί. Ωστόσο, στις πραγματικές προθέσεις της κυβέρνησης αλλά και «τις ανάγκες τόσο της κοινωνίας όσο και των επιχειρήσεων», όπως λένε χαρακτηριστικά, βρίσκεται το σενάριο αύξησης του κατώτατου μισθού τουλάχιστον κατά 7,75% µε 8%, όσο δηλαδή αυξήθηκαν και οι συντάξεις. Αυτό οδηγεί σε νέο κατώτατο μισθό κοντά στα 768 µε 770 ευρώ (αύξηση κατά 55 µε 57 ευρώ).

Βέβαια, το τελευταίο διάστημα κυβερνητικά στελέχη κάνουν λόγο για «εκπλήξεις» όσον αφορά το ύψος του νέου κατώτατου μισθού, µε τους ειδικούς να εκτιμούν ως πιθανή ακόμη και μια αύξηση κοντά στο ύψος του πληθωρισμού, έως και 9,5%. Έτσι δεν αποκλείεται ο νέος κατώτατος μισθός να αυξηθεί κατά 67 ευρώ και να διαμορφωθεί στα 780 ευρώ τον μήνα. Σε αυτή την περίπτωση μάλιστα εκτιμάται ότι η κυβέρνηση θα ακυρώσει ένα ισχυρό προεκλογικό όπλο στα χέρια της αντιπολίτευσης, που δεσμεύεται για αύξηση του κατώτατου στα 800 ευρώ.

Η κατάθεση της τροπολογίας για τη θεσμοθέτηση της τρίτης αύξησης –σε διάστημα 16 μηνών– του κατώτατου μισθού από την 1η Απριλίου 2023 φαίνεται πως είναι ζήτημα ημερών, με το επικρατέστερο σενάριο να αναφέρει την ημερομηνία της 16ης Ιανουαρίου.

Αμέσως μετά θα ξεκινήσει ο διάλογος με τους αρμόδιους επιστημονικούς φορείς και τις εργοδοτικές οργανώσεις, όπως η ΕΣΕΕ, η ΓΣΕΒΕΕ, ο ΣΕΒ, ο ΣΕΤΕ και οι επιμελητηριακές ενώσεις, ο οποίος αναμένεται να διαρκέσει μέχρι τις 15 Μαρτίου. Από πλευράς εργοδοτών, στόχος είναι να συζητηθεί η περαιτέρω μείωση της φορολογίας με έμφαση στην προκαταβολή φόρου, αλλά και η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος.

Πόσο θα πρέπει να αυξηθεί

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος, για κάθε ποσοστιαία μονάδα αύξησης του κατώτατου μισθού, ο μέσος μισθός ανά εργαζόμενο αυξάνεται κατά 0,44 της ποσοστιαίας μονάδας.

Αυτό σημαίνει πως:

·       Αν έχουμε αύξηση του κατώτατου στο 7,75% το 2023, ο μέσος μισθός θα πρέπει να αυξηθεί κατά 3,41%.

·       Αν έχουμε αύξηση κατά 9,9% του βασικού μισθού το 2023, ο μέσος μισθός θα πρέπει να αυξηθεί κατά 4,35%.

Πώς αναπροσαρμόζονται επιδόματα και βοηθήματα

Επίσης αναπροσαρμόζονται σειρά βοηθημάτων και επιδομάτων που έχουν ως βάση υπολογισμού τον κατώτατο μισθό ή ημερομίσθιο.

Σε αυτά περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων:

·       Βοήθημα ανεργίας για τους αυτοτελώς απασχολούμενους. Σήμερα το βοήθημα για τους αυτοαπασχολούμενους που μένουν άνεργοι διαμορφώνεται στα 438 ευρώ και από 1η Απριλίου θα ανέλθει από 462 έως 475,2 ευρώ.

·       Ειδικό βοήθημα λήξης ανεργίας:Ισούται με 13 ημερήσια επιδόματα ανεργίας, δηλαδή σήμερα 227,6Με την νέα αύξηση θα φτάσει από 1η Απριλίου από 240 έως 247 ευρώ. Το εν λόγω ειδικό βοήθημα δικαιούνται οι ασφαλισμένοι, εφόσον παρέμειναν εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων επί έναν μήνα μετά τη λήξη της τακτικής επιδότησης ανεργίας και δεν είναι εποχικοί (οικοδόμοι, λατόμοι, ασβεστοποιοί, μουσικοί, τραγουδιστές/-ριες, εργαζόμενοι/-ες σε τουριστικά και επισιτιστικά επαγγέλματα κ.λπ.).

·       Βοήθημα λόγω επίσχεσης εργασίας: Ισούται με 20 ημερήσια επιδόματα ανεργίας, δηλαδή σήμερα στα 350,2 και από 1η Απριλίου θα κυμαίνεται από 369,4 έως 380 ευρώ.

·       Ειδικό βοήθημα μετά από τρίμηνη παραμονή στα μητρώα ανέργων. Ισούται με 15 ημερήσια επιδόματα ανεργίας, δηλαδή σήμερα είναι262,65 ευρώ. Από την 1η Απριλίου θα κυμαίνεται από 277 έως 285 ευρώ.

·       Ειδικά εποχικά βοηθήματα: Οι οικοδόμοι εισπράττουν το 70% του 37πλασίου του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, δηλαδή σήμερα 825 ευρώ. Με την αύξηση θα εισπράξουν από 870 έως 895 ευρώ.

·       Ειδική παροχή μητρότητας: Ισούται με τον κατώτατο μισθό. Δηλαδή σήμερα είναι 713 ευρώ, από 1η Απριλίου θα κυμαίνεται από 751 έως 770 ευρώ.

Λόγω αφερεγγυότητας

Καταβάλλονται έως 3 μισθοί, όπως προσδιορίζονται από τις οικείες συλλογικές συμβάσεις. Για εργαζόμενους οι οποίοι δεν διέπονται από κλαδική σύμβαση καταβάλλονται έως 3 κατώτατοι μισθοί, δηλαδή 2.139 ευρώ σήμερα και 2.256 έως 2.320 ευρώαπό την 1η Απριλίου.

Άλλες αποζημιώσεις

Η αποζημίωση των μαθητών στις Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑΣ) Μαθητείας,η αποζημίωση για τα προγράμματα εργασιακής εμπειρίας κ.ά.

Προγράμματα επιδοτούμενων θέσεων εργασίας

Κοινωφελή Προγράμματα

Οι ωφελούμενοι εισπράττουν καθαρές ημερήσιες αμοιβές στο 1/25 του καθαρού ποσού του εκάστοτε κατώτατου μηνιαίου μισθού, δηλαδή 24,52 ευρώ σήμερα και 25,8 έως 26,6 ευρώ από την 1η Απριλίου.

Αποζημίωση μαθητών

Η αποζημίωση για κάθε ημέρα Μαθητείας/Πρακτικής Άσκησης ισούται με το 75% του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, δηλαδή σήμερα είναι 23,88 ευρώ και από την 1η Απριλίου θα κυμαίνεται από 25 έως 26 ευρώ.

Τι θα γίνει με τις τριετίες

«Ριγμένοι» φαίνεται πως θα παραμείνουν το 2023 οι παλαιότεροι εργαζόμενοι με προϋπηρεσία, καθώς η αποκλιμάκωση της ανεργίας εμφανίζει σημάδια συγκράτησης, με αποτέλεσμα να μη διαφαίνεται πως θα πέσουμε κάτω από φράγμα του 10% το 2023, ώστε να ξεπαγώσουν οι παγωμένες τριετίες και να λάβουν οι μισθωτοί ξανά επιδόματα προϋπηρεσίας. Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού, το ποσοστό ανεργίας δεν εκτιμάται ότι θα πέσει κατά μέσο όρο κάτω από 12,7% (από 12,6% φέτος). Αυτό σημαίνει πως οι μισθωτοί που εισπράττουν τον κατώτατο μισθό και έχουν προϋπηρεσία πάνω από 3 έτη δεν έχουν πολλές ελπίδες για επιδόματα τριετιών.

 

της Αμαλίας Κάτζου

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο