«Η ηλεκτροκίνηση είναι το μέλλον, όταν το υδρογόνο και άλλα εναλλακτικά καύσιμα μπορούν να παίξουν ρόλο για κάποια μεταφορικά μέσα. Θα πρέπει να κοιτάξουμε μπροστά, με ανοιχτό μυαλό, και να κάνουμε περισσότερα για βιώσιμες, καθαρές μεταφορές» δήλωσε ο Κώστας Καραμανλής από τη Στοκχόλμη, όπου συνεδρίασε (27 και 28/2) το Άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Μεταφορών, με θέμα τις κοινές πολιτικές για την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης των μεταφορών από το 2030 και μετά.

Τα κράτη-μέλη, είπε ο κ. Καραμανλής, «έχουν διαφορετικό σημείο εκκίνησης στην προσπάθεια προσαρμογής στις απαιτήσεις του «fit for 55» (σχέδιο της ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030) και ιδιαιτερότητες που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για μια δίκαιη προσαρμογή. Κανείς δεν θα πρέπει να μείνει πίσω σε αυτή την προσπάθεια».

Σημειώνεται ότι τα αυτοκίνητα με συμβατικούς κινητήρες που κυκλοφορούν στην ΕΕ ευθύνονται για σχεδόν το 15% επί του συνόλου των εκπομπών CO2 σε ολόκληρη την Ένωση.

Χρήση πετρελαίου

Ερευνητική ομάδα του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας κατέγραψε ότι, μεταξύ 2021 και 2022, η χρήση πετρελαίου στα συμβατικά αυτοκίνητα, εξαιρουμένων των SUV (Sport Utility Vehicle), παρέμεινε περίπου η ίδια, αλλά η κατανάλωση πετρελαίου των SUV αυξήθηκε παγκοσμίως κατά 500.000 βαρέλια την ημέρα, αντιπροσωπεύοντας το ένα τρίτο της μεγαλύτερης αύξησης της ζήτησης πετρελαίου. Κατά μέσο όρο, τα SUV καταναλώνουν περίπου 20% περισσότερο λάδι από ένα μέσο μεσαίου μεγέθους αυτοκίνητο μη SUV. Οι εκπομπές CO2 των SUV που σχετίζονται με την καύση αυξήθηκαν κατά σχεδόν 70 εκατομμύρια τόνους το 2022. Συνολικά, τα 330 εκατομμύρια SUV που κυκλοφορούν σήμερα στον δρόμο εκπέμπουν σχεδόν 1 δισεκατομμύριο τόνους CΟ2.

Πωλήσεις οχημάτων

Σε ό,τι αφορά τις πωλήσεις αυτοκινήτων, η ερευνητική ομάδα επισημαίνει ότι μειώθηκαν κοντά στο 0,5%, σε περίπου 75 εκατομμύρια μονάδες έως το 2022. Η συρρίκνωση ήταν πιο έντονη την Ευρωπαϊκή Ένωση και στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου οι αγορές αυτοκινήτων συρρικνώθηκαν κατά περίπου 8% και 4% αντίστοιχα, λόγω εν μέρει της επίδρασης από ελλείψεις εξαρτημάτων-ανταλλακτικών, του αυξανόμενου πληθωρισμού και των υψηλότερων επιτοκίων.

Οι παγκόσμιες πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων αυξήθηκαν κατά περίπου 60% το 2022, ξεπερνώντας τα 10 εκατομμύρια για πρώτη φορά, από πωλήσεις 6,6 εκατομμυρίων το 2021.

Οι μεγάλες αγορές αυτοκινήτων ήταν στην πρώτη γραμμή των πωλήσεων ηλεκτρικών αυτοκινήτων: Περισσότερα από ένα στα τέσσερα αυτοκίνητα που πωλήθηκαν στην Κίνα, πάνω από ένα στα πέντε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σχεδόν ένα στα δέκα στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ηλεκτρικά το 2022.

Για πρώτη φορά, τα ηλεκτρικά EV (electric vehicle) SUV πέρυσι αντιπροσώπευαν πάνω από το μισό των παγκόσμιων πωλήσεων ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Πάνω από 400 μοντέλα ηλεκτρικών αυτοκινήτων ήταν διαθέσιμα στην αγορά παγκόσμια το 2022, εκ των οποίων περίπου το 55% ήταν SUV, από περίπου 40% πριν από τέσσερα χρόνια.

Τα ηλεκτρικά SUV αυξάνονται σε δημοτικότητα, αλλά όχι τόσο γρήγορα για να αντισταθμίσουν την αυξανόμενη κατανάλωση πετρελαίου και τις εκπομπές του ευρύτερου στόλου οχημάτων.

Η ραγδαία αύξηση του αριθμού των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στον δρόμο, αντί των συμβατικών αυτοκινήτων, είναι βασικό στοιχείο για την επιλογή των καθαρών μηδενικών εκπομπών έως το 2050 (το Ευρωκοινοβούλιο έχει εγκρίνει νόμο με τον οποίο απαγορεύεται η πώληση βενζινοκίνητων και πετρελαιοκίνητων αυτοκινήτων από το 2035 και μετά). Το σενάριο Καθαρών Μηδενικών Εκπομπών έως το 2050 προβλέπει έναν στόλο ηλεκτρικών αυτοκινήτων άνω των 300 εκατομμυρίων έως το 2030 και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα να αντιπροσωπεύουν το 60% των πωλήσεων νέων αυτοκινήτων.

Ο παγκόσμιος στόλος ηλεκτρικών οχημάτων το 2021 κατανάλωνε περίπου 50 TWh ηλεκτρικής ενέργειας, που αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 0,5% της τρέχουσας συνολικής τελικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως. Η χρήση ηλεκτρικών οχημάτων εκτόπισε περίπου 0,3 Mb/d (Million barrels per day) πετρελαίου ημερησίως το 2021. Τα ηλεκτρικά οχήματα θα πρέπει να εκτοπίσουν περισσότερα από 7 Mb/d πετρελαίου έως το 2030 για να συμβαδίσουν με το Σενάριο Καθαρό Μηδέν.

Πρόσθετες πιέσεις

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον ΙΕΑ, τα SUV απαιτούν μεγαλύτερες μπαταρίες για την τροφοδοσία τους, επομένως μια αναπτυσσόμενη αγορά ηλεκτρικών SUV θα ασκήσει πρόσθετη πίεση στις αλυσίδες εφοδιασμού μπαταριών και θα αυξήσει περαιτέρω τη ζήτηση για τα κρίσιμα ορυκτά που απαιτούνται για την κατασκευή των μπαταριών. Η έγκαιρη αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων είναι δυνατή μέσω μιας σειράς ενεργειών, όπως μείωση του μέσου μεγέθους του αυτοκινήτου, επενδύσεις σε καινοτόμες τεχνολογίες μπαταριών κ.λπ.

Η παγκόσμια παραγωγική ικανότητα μπαταριών πρόκειται να αυξηθεί από 200 GWh το 2019 σε πάνω από 1 200 GWh έως το 2024, μετά από τεράστιες δαπάνες εισηγμένων εταιρειών κατασκευής μπαταριών το 2021, ανακάμπτοντας από τη μεγάλη πτώση κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Αυτές οι εταιρείες επενδύουν τώρα τρεις φορές περισσότερο από ό,τι το 2020. Το 2021, η Κίνα ηγήθηκε της παγκόσμιας παραγωγικής ικανότητας μπαταριών και ελέγχει περίπου το 75% του παγκόσμιου συνόλου.

Τα αυστηρά πρότυπα απόδοσης οχημάτων έχουν οδηγήσει στην υιοθέτηση EV στις περισσότερες κορυφαίες αγορές EV και θα πρέπει να υιοθετηθούν από όλες τις χώρες που επιταχύνουν τη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση, υποστηρίζει ο ΙΕΑ.

Ωστόσο, «τα ηλεκτρικά οχήματα δεν είναι ακόμη παγκόσμιο φαινόμενο. Οι πωλήσεις στις αναπτυσσόμενες και τις αναδυόμενες χώρες ήταν αργές, λόγω του υψηλότερου κόστους αγοράς και της έλλειψης υποδομής».

Να διαμορφωθούν μηχανισμοί για επενδύσεις

Απόσπασμα από την τοποθέτηση του Κώστα Καραμανλή στο Άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Μεταφορών στη Στοκχόλμη: «Ταυτόχρονα με τις πολιτικές και τους κανονισμούς που αυτήν τη στιγμή η ΕΕ επεξεργάζεται και φιλοδοξεί να εφαρμόσει, θα πρέπει να διαμορφωθούν οι κατάλληλοι χρηματοδοτικοί μηχανισμοί για επενδύσεις σε υποδομές εναλλακτικών καυσίμων, την ολοκλήρωση των δικτύων με έμφαση στον σιδηρόδρομο, τη βελτιστοποίηση και διαλειτουργικότητα του ευρωπαϊκού συστήματος μεταφορών μέσω της ψηφιοποίησης, αλλά και την καινοτομία, διευρύνοντας το φάσμα των διαθέσιμων εναλλακτικών καυσίμων. Η Ευρώπη πρέπει και μπορεί να πρωτοπορήσει στον τομέα αυτόν και, ευθυγραμμισμένη με διεθνείς συμφωνίες και Οργανισμούς, να προχωρήσει προς την κλιματική ουδετερότητα».

 

του Φίλη Καϊτατζή

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο

 

 

 

Προβολές: 77