«Τον περασμένο Δεκέμβριο, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας δήλωσε ότι η κυβέρνηση κινητοποιεί πράσινες επενδύσεις, ύψους 50 δισ. ευρώ, έως το 2030, επιταχύνοντας έτσι την πράσινη μετάβαση ιδίως μέσω της προώθησης εγκατάστασης των ΑΠΕ. Είναι μια μοναδική ευκαιρία για την Ελλάδα –αν όχι η τελευταία– να αλλάξει το παραγωγικό οικονομικό της μοντέλο και να μετασχηματίσει το ενεργειακό μείγμα παραγωγής και κατανάλωσης», δήλωσε στο «Π» η Αντιγόνη Βαφείδου, διευθύντρια επιχειρησιακού συντονισμού και επικεφαλής νομικών θεμάτων για την Ευρώπη στην Advent Technologies, θυγατρική εταιρεία της Advent Technologies Holdings, Inc (αναπτύσσει προηγμένα συστήματα ΑΠΕ βασισμένα σε hydrogenfuelcells), με έδρα τη Βοστώνη της Μασαχουσέτης (ΗΠΑ).

Πριν αναλάβετε τη σημερινή θέση στην Advent, είχατε δραστηριοποιηθεί στις Βρυξέλλες, στο ευρωπαϊκό lobbying, ως ειδικός σύμβουλος σε διαβουλεύσεις ευρωπαϊκών οδηγιών και κανονισμών, και είσαστε και ειδικός συνεργάτης στο ΥΠΕΝ με τον κ. Σκρέκα. Από ποια χρηματοδοτικά εργαλεία μπορούμε να αντλήσουμε πόρους;

Ο εθνικός μας στόχος περί διείσδυσης των ΑΠΕ σε ύψος 24 GW έως το 2030 στην Ελλάδα φαίνεται αρκετά εφικτός. Δεν συμπεριλαμβάνονται υδροηλεκτρικοί σταθμοί ή τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, τα οποία θα πρέπει να είναι επιπλέον 3,9 GW (συνολική ισχύς ΑΠΕ της χώρας περίπου 28 GW).

Βασικοί πυλώνες στήριξης της χώρας στην ενεργειακή της μεταστροφή εκ μέρους της Ευρώπης συνιστούν:

*Τα κονδύλια του νέου ΕΣΠΑ, το οποίο έχει ως κορυφαία προτεραιότητα την κλιματική αλλαγή και τις ΑΠΕ 26,2 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-27 (20,9 δισ. ευρώ κονδύλια της ΕΕ και εθνική συνεισφορά 5,3 δισ. ευρώ).

*Ο Μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (RRF), που τουλάχιστον το 37% πρέπει να διατεθεί για τον στόχο της πράσινης μετάβασης. Θα είναι επιπλέον 31,1 δισ. ευρώ (18,4 επιχορηγήσεις και δάνεια 12,7 ευρώ).

*Το RepowerEU, που αναμένεται να φέρει επιπλέον 5 δισ. ευρώ, που θα χρησιμοποιηθούν μέσω του μηχανισμού RRF.

*Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ), μέσω της οποίας θα αναπτυχθούν περίπου 3 έως 4 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις μέσω μηχανισμών πίστωσης άνθρακα.

*Ο Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης μέσω ΣΔΑΜ(Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης), που δίνει μια δυναμική μεσοπρόθεσμα ύψους 1,63 δισ. ευρώ.

Υπάρχει ακόμα μια πληθώρα άλλων μηχανισμών, όπως το Ταμείο Καινοτομίας (Ιnnovation Fund) με έδρα τις Βρυξέλλες κ.ά.

Πώς βλέπετε τον ρυθμό διείσδυσης των ΑΠΕ;

Ο ΔΕΔΔΗΕ έχει αναλάβει το τιτάνιο έργο να συνδέσει τα επιπλέον 28 GW (διείσδυσης ΑΠΕ) στο εθνικό μας δίκτυο, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την αξιοπιστία του και τον εκσυγχρονισμό του: με έξυπνους μετρητές, υβριδικά συστήματα και προσαρμογή σε συνεχή τεχνολογική καινοτομία.

Με τον ρυθμό σύνδεσης ΑΠΕ που έχει φέρει, πετυχαίνει ήδη τον προβλεπόμενο στόχο για το 2030, εγκαθιστώντας πάνω από 2,5 GW μέσα στα τελευταία τέσσερα χρόνια και συνεχίζει ανοδικά.

Ο ΑΔΜΗΕ έχει προχωρήσει σε σπουδαία έργα: υλοποίηση των διασυνδέσεων μεταξύ Κρήτης και Πελοποννήσου, Αθήνας και Κρήτης, διασυνδέσεις μεταξύ των νησιών των Κυκλάδων – σχεδιάζονται οι διασυνδέσεις με Δωδεκάνησα και τα νησιά Βορείου Αιγαίου.

Πριν από περίπου έξι μήνες, την Παρασκευή 7 Οκτωβρίου 2022, μεταξύ 11:00 και 16:00, η συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας για την Ελλάδα καταγράφηκε ότι καλύφθηκε κατά 100% από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η πρόκληση του ΑΔΜΗΕ για το άμεσο μέλλον είναι να αποτελέσει γέφυρα, για να εξασφαλίσουμε τις πωλήσεις της ανταγωνιστικής παραγωγής ΑΠΕ στο εξωτερικό σε λίγα χρόνια και ίσως –γιατί όχι– και τον αντίστοιχο μηχανισμό σύζευξης μεταξύ Μέσης Ανατολής, Κύπρου, Ελλάδας και της υπόλοιπης Ηπειρωτικής Ευρώπης.

Η Ανεξάρτητη Ρυθμιστική Αρχή ΡΑΕ χρειάζεται να κάνει βήματα για να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και του διευρυμένου ρόλου της. Θα πρέπει να διασφαλίσει διασφάλιση τον θεμιτό ανταγωνισμό σε μια ταχέως αναπτυσσόμενη ηλεκτρικής ενέργειας. Οι απαιτήσεις θα αυξηθούν άμεσα και σχεδόν κάθετα, ώστε να μην ανακόπτεται η διείσδυση των ΑΠΕ λόγω αντι-ανταγωνιστικών στρεβλώσεων, κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης, αθέμιτων πρακτικών τιμολόγησης κ.λπ.

Θέλουμε δηλαδή δρόμο ακόμα…

Το ζήτημα είναι να ξεπεραστούν γρήγορα γραφειοκρατικά προσκόμματα και διαδικαστικές αγκυλώσεις. Στις 15 Ιουλίου 2022, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το «IPCEI Hy2Tech», το πρώτο σημαντικό έργο Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος στον τομέα του υδρογόνου. Κύριο στόχο του έργου αποτελεί η ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών για την αξιακή αλυσίδα υδρογόνου, με σκοπό την απανθρακοποίηση των βιομηχανικών διεργασιών και της κινητικότητας. Περιλαμβάνει 35 εταιρείες και 41 έργα από 15 κράτη-μέλη. Το μεγαλύτερο πρόγραμμα Υδρογόνου που πήρε «πράσινο φως» από την Ευρώπη αφορά μάλιστα στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Δυτική Μακεδονία: 782 εκατομμύρια ευρώ από το συνολικό πακέτο των 5,2 δισεκατομμύρια ευρώ που διατέθηκε (Green HiPO-Advent Technologies). Η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει, όπως τα υπόλοιπα κράτη-μέλη, στη σχετική έκδοση πρόσκλησης του εν λόγω έργου, ώστε να ακολουθήσουν η ένταξη, η χρηματοδότηση κ.λπ.

Μας δίνετε μια εικόνα για τις εξελίξεις των ερευνών που αφορούν το υδρογόνο και πόσο κοντά η μακριά είμαστε από την εμπορική του χρήση;

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εγκρίνει το σχέδιο για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Υδρογόνου. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Υδρογόνου (European Hydrogen Backbone -EHB) βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες οι οποίοι θα πρέπει να τεθούν σε λειτουργία έως το τέλος του 2023:

*Τον εγχώριο πυλώνα (domestic leg): Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διοργανώσει δημοπρασίες στο πλαίσιο του Ταμείου Καινοτομίας, με στόχο παραγωγούς ανανεώσιμων πηγών υδρογόνου. Η πρώτη δημοπρασία θα ξεκινήσει αυτό το φθινόπωρο (800 εκατ. ευρώ).

*Τον διεθνή πυλώνα (international leg): Η ιδέα της Επιτροπής είναι να μιμηθεί τη δομή της ΕΕ, έτσι ώστε τα πρώτα χρόνια να παράσχει επιδότηση μέσω ανταγωνιστικού μηχανισμού υποβολής προσφορών. Μια ιδέα είναι να διερευνηθεί αν θα μπορούσαν να συγκεντρώσουν τους πόρους των κρατών-μελών και να δημιουργήσουν μια τέτοια δεξαμενή χρηματοδότησης.

*Τον συντονιστικό ρόλο (coordination role):Για τη συγκέντρωση δεδομένων, πληροφοριών σχετικά με μνημόνια συμφωνίας (σε επίπεδο ΕΕ ή σε επίπεδο κρατών μελών) κ.λπ. για τη διευκόλυνση της αντιστοίχισης διεθνών παραγωγών και παραγόντων της ΕΕ.

*Το Blending and financing: Συντονισμός και καλύτερη χρήση της υπάρχουσας χρηματοδότησης (στο πλαίσιο Invest EU) για την στήριξη των επενδύσεων.

Εφαρμογές κυψελών καυσίμου

Η Advent ιδρύθηκε στην Πάτρα το 2005, θυγατρική εταιρεία της Advent Technologies Holdings, Inc. (NASDAQ: ADN), με έδρα τη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. «Έχει αναπτύξει ισχυρή πνευματική ιδιοκτησία με περισσότερες από 150 πατέντες στην τεχνολογία κυψελών καυσίμου υδρογόνου (hydrogenfuelcells). Κατατάσσεται μεταξύ των κορυφαίων εταιρειών παγκοσμίως, στην ανάπτυξη προηγμένων υλικών, εξαρτημάτων και διεργασιών για εφαρμογές των κυψελών καυσίμου στην ενέργεια, στην άμυνα, στην ασφάλεια και στην αεροναυπηγική».

 

του Φίλη Καϊτατζή

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο

 

Προβολές: 158