«Το έχω ξαναπεί: Η τετραετία στον τομέα της ενέργειας δεν ήταν businessasusual. Κληθήκαμε να διαχειριστούμε έκτακτες συνθήκες, πρωτόγνωρες», τονίζει σε παρέμβασή της στο «Π»η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Αλεξάνδρα Σδούκου.

Αναλυτικά αναφέρει:

Ανανεώσιμες πηγές

·       Tέλος του 2019 είχαμε 9,85GW εγκατεστημένες ΑΠΕ στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων υδροηλεκτρικών.Σήμερα είμαστε στα 13,66 GW (στοιχεία ΔΑΠΕΕΠ 31/3/2023). Εγκαταστήσαμε 3,81 GW νέες ΑΠΕ, πάνω από 1GWανά έτος, κυρίως αιολικά και φωτοβολταϊκά. Αποτέλεσμα: η εγχώρια ζήτηση ηλεκτρισμού στο διασυνδεδεμένο σύστημα, που καλύφθηκε κατά 28,1% από ΑΠΕ το 2019,το 2022 να είναι 44,7% – αύξηση κάλυψης κατά 59%.

Στόχος μας, η ηλεκτρική ενέργεια από ΑΠΕ να καλύπτει περίπου το 80% της κατανάλωσης το 2030. Προωθούμε:επέκταση δικτύων μεταφοράς και διανομής για ηλεκτρικό χώρο ΑΠΕ 28 GW το 2030 (χωρίς τα μεγάλα υδροηλεκτρικά που ανέρχονται σήμερα σε 3,2 GW) και ανάπτυξη αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Προχωρά ο οδηγός για ανάπτυξη 1 GW σταθμών αποθήκευσης μπαταριών σε τρεις διαγωνιστικούς κύκλους με κρατική ενίσχυση των επενδύσεων. Υπό κατασκευή είναι αντλησιο-ταμιευτικός σταθμός 0,7 GW.

Εξοικονόμηση

·       Το 2019-2022 με τα προγράμματα «Εξοικονομώ» επιχορηγήθηκε και υλοποιήθηκε η ενεργειακή ανακαίνιση περίπου 75.000 κατοικιών.Έχουν εγκριθεί κονδύλια για άλλες περίπου 20.000. Το 2019 ήταν 57.000. Αναφέρω επίσης το«Εξοικονομώ-Ανακαινίζω» ειδικά για άτομα 18-39 ετών και το «Εξοικονομώ-Επιχειρώ» για πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις του τριτογενούς τομέα (ο προϋπολογισμός δημόσιας δαπάνης ανέρχεται συνολικά σε 200 εκατ. ευρώ–100 εκατ. ευρώ για κλάδους εμπορίου και υπηρεσιών και 100 εκατ. ευρώ για τον τουριστικό κλάδο).

Επιπλέον, «τρέχει» το πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ» για εξοικονόμηση ενέργειας σε κτίρια του δημόσιου τομέα,προϋπολογισμού 640 εκατ. ευρώ.

Στοχεύουμε να ενισχύσουμε την εξοικονόμηση ενέργειας/αυτοπαραγωγής στον τομέα του οδοφωτισμού των ΟΤΑ και των αντλιοστασίων των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης/αποχέτευσης.

Ανακύκλωση

·       Ξεκίνησε πέρυσι το «Ανακυκλώνω- Αλλάζω Συσκευή», με δυνατότητα συνολικά σε 435.271 δικαιούχους να αντικαταστήσουν τις παλιές ηλεκτρικές συσκευές τους με ενεργειακά αποδοτικότερες. Ο αρχικός προϋπολογισμός του προγράμματος έχει σχεδόν διπλασιαστεί, με τους συνολικούς πόρους να αγγίζουν τα 287 εκατ. ευρώ.

Το «Ανακυκλώνω -Αλλάζω Θερμοσίφωνα», ύψους 100 εκατ. ευρώ, απευθύνεται σε οικιακούς καταναλωτές που θα έχουν τη δυνατότητα να λάβουν επιδότηση έως και 60% για την αντικατάσταση ενεργοβόρων ηλεκτρικών θερμοσιφώνων.

Φ/β Στέγης

·       Το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκών Στέγης»είναι συνολικού προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ.Η επιδότηση του συστήματος φτάνει έως και 75% για νοικοκυριά και 60% για αγρότες (θα μπορούν να εγκαταστήσουν το δικό τους μικρό φωτοβολταϊκό, σε συνδυασμό με αποθήκευση [μπαταρία]).

Στόχος μας η χρηματοδότηση ενεργειακών κοινοτήτων δήμων για ανάπτυξη φωτοβολταϊκών σταθμών, με γνώμονα την αποκεντρωμένη παραγωγή ενέργειας και τον δίκαιο επιμερισμό τους σε ευάλωτα νοικοκυριά.

Ηλεκτροκίνηση

·       Το 2019-2022 εγκρίθηκε η επιχορήγηση περίπου 17.000 ηλεκτρικών αυτοκινήτων, δικύκλων/τρικύκλων και ηλεκτρικών ποδηλάτων (προγράμματα «Κινούμαι Ηλεκτρικά»). Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα (αμιγώς ηλεκτρικά και υβριδικά) αποτέλεσαν το 7,9% των νέων ταξινομήσεων το 2022, έναντι 0,3% το 2019.Ειδικό πρόγραμμα «τρέχει» για την αγορά-μίσθωση ηλεκτροκίνητων ταξί («Πράσινα Ταξί»).

Επίσης, έχουν εγκατασταθεί περίπου 3.200 δημοσίως προσβάσιμα σημεία φόρτισης, έναντι περίπου 50το 2019.Και εκπονήθηκαν 312 Σχέδια Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων από δήμους (έχουν χωροθετηθεί περισσότερα από 9.000 σημεία φόρτισης).

Στόχος μας, να υπάρχουν 100.000 δημοσίως προσβάσιμα σημεία φόρτισης έως το 2030– αναμενόμενο ύψος επενδύσεων 700 εκατ. ευρώ («Φορτίζω Παντού»).

Κρίση τιμών

·       Προχωρήσαμε στη φορολόγηση, με συντελεστή 90%, των υπερκερδών των ηλεκτροπαραγωγών(Οκτώβριος 2021-Ιούνιος 2022). Και εφαρμόσαμε από τον Ιούλιο του 2022 έναν πρωτοποριακό σε όλη την ΕΕ,προσωρινό μηχανισμό επιστροφής μέρους των εσόδων των ηλεκτροπαραγωγών, παρακρατώντας στην «πηγή» τα υπερέσοδα που δημιουργούνται σε όλους τους ηλεκτροπαραγωγούς, από τις υψηλές τιμές φυσικού αερίου και τον μηχανισμό της οριακής τιμής του χρηματιστηρίου ηλεκτρικής ενέργειας.Από τον Αύγουστο του 2022 –οπότε καταργήθηκε η ρήτρα αναπροσαρμογής–,φορολογούμε και τα υπερκέρδη των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας. Με τα έσοδα αυτά –συμπληρούμενα όταν χρειάζεται– και με πόρους από τον κρατικό προϋπολογισμό, επιδοτούμε τους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας (οικιακούς και μικρομεσαίες επιχειρήσεις – μέχρι 35 kVA) και ειδικά τα αρτοποιεία και τους αγρότες (ανεξαρτήτως ισχύος).

Οι συνολικοί πόροι που έχουν διατεθεί υπερβαίνουν τα 8 δισ. ευρώ, με τον κρατικό προϋπολογισμό να επιβαρύνεται μόνο με περίπου 1,75 δισ. ευρώ.Έτσι συγκρατήθηκε η τιμή της kWh στα 0,15-0,16 ευρώ/kWh στα νοικοκυριά και 0,18-0,19 ευρώ/kWh στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Κοινωνικό τιμολόγιο

·       Για πάνω από 550.000 ευάλωτους συμπολίτες μας, έχουμε απορροφήσει το σύνολο του αυξημένου κόστους και δεν βλέπουν καμία αύξηση στον λογαριασμό τους.Το πρόγραμμα επανασυνδέσεων για τους συμπολίτες μας με εξαιρετικά χαμηλό εισόδημα συνεχίζεται και ωφελεί αρκετές χιλιάδες. Επιπλέον, επιδοτήθηκαν οι οικιακοί καταναλωτές φυσικού αερίου με περίπου 310 εκατ. ευρώ, και συνεχίσθηκε το πρόγραμμα επιδότησης του πετρελαίου θέρμανσης.

Στόχος μας,οι μειωμένες τιμές που εξασφαλίζουν οι ΑΠΕ να φθάνουν στους τελικούς καταναλωτές, πολίτες και επιχειρήσεις. Έχουν γίνει οι απαραίτητες ρυθμίσεις στο θεσμικό πλαίσιο για την υπογραφή μακροχρόνιων διμερών Συμβολαίων Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (PPA) μεταξύ προμηθευτών και επιχειρήσεων, ενώ έχει ετοιμασθεί και σχετικό πρόγραμμα επιδότησης του κόστους προσαρμογής της παραγωγής των ΑΠΕ στο προφίλ των καταναλωτών (GreenPool), το οποίο έχει υποβληθεί στην ΕΕ για έγκριση.

Επιβολή πλαφόν

·       Πρώτοι μιλήσαμε για την ιδέα επιβολής ενός πανευρωπαϊκού πλαφόν στον χρηματιστηριακό δείκτη φυσικού αερίου TTF, όταν στο αποκορύφωμα της οικονομικής κρίσης, πέρυσι τον Αύγουστο, έφθασε τα 340 ευρώ η μεγαβατώρα και είχε ως συνέπεια η χονδρική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας να ξεπεράσει τότε τα 400 ευρώ η μεγαβατώρα, οκτώ φορές πάνω από τον Ιανουάριο του 2021.

Η απόφαση για την επιβολή πλαφόν,δυστυχώς,ελήφθη καθυστερημένα (19 Δεκεμβρίου 2022).Αν το πλαφόν είχε τεθεί όταν εμείς το είχαμε ζητήσει, όλη η Ευρώπη θα είχε γλιτώσει πολλά δισεκατομμύρια.

«Targetmodel»

·       Η κυβέρνηση πρωταγωνιστεί στην ΕΕ για αναθεώρηση, σε μόνιμη βάση, του μοντέλου αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, προκειμένου να σταματήσουν οι αδικαιολόγητες αυξήσεις τιμών.

Ο ΣΥΡΙΖΑ μιλά για «κατάργηση του targetmodel». Πρέπει όμως να πληροφορηθούν ότι αυτό δεν αποτελεί απόφαση κάθε κράτους-μέλους,αλλά όλης της ΕΕ.

Διασυνδέσεις

·       Ολοκληρώθηκε η πρώτη ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Πελοπόννησο. Υπό κατασκευή βρίσκεται η δεύτερη διασύνδεση της Κρήτης (με την Αττική), με προβλεπόμενη ολοκλήρωση στο τέλος 2024. Μέχρι τέλος του 2025 θα ολοκληρωθεί η διασύνδεση και των Κυκλάδων, που δεν έχουν διασυνδεθεί.Για τα Δωδεκάνησα και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου έχει προγραμματισθεί η ηλεκτρική διασύνδεσή τους μέχρι το 2029.

Σχεδιάζουμε επίσης παρεμβάσεις για ενεργειακή αυτονομία-βιώσιμη ανάπτυξη των νησιών (πρόγραμμα GR-ecoislands).

Στρατηγικές επιλογές

Προσδοκούμε να αναβαθμίσουμε τον κομβικό ρόλο της Ελλάδας στον τομέα του φυσικού αερίου, επισημαίνει στην παρέμβασή της η κα Σδούκου: Έργα LNG που λειτουργούν και πρόκειται να τεθούν σε λειτουργία έως το 2025 (Ρεβυθούσα, Αλεξανδρούπολη, Κόρινθος) αύξησαν τις επιλογές προμηθειών. Από τον Οκτώβριο του 2022 λειτουργούμε και δεύτερη διασύνδεση φυσικού αερίου Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB). Μέχρι το 2025 σχεδιάζουμε να έχουμε αυξήσει τη δυναμικότητά του από 3 στα 5 bcm/ετησίως.Βαίνουμε στην ολοκλήρωση της κατασκευής του διασυνδετήριου αγωγού Ελλάδας-Β. Μακεδονίας, το 2025.

Εξελίσσονται ομαλά οι έρευνες φυσικού αερίου στην Ελληνική Επικράτεια. Θα προχωρήσουμε όπου τα αποτελέσματα θα είναι αξιόλογα και δεν θα απειλείται το περιβάλλον.

 

του Φίλη Καϊτατζή

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο

Προβολές: 129