Δομικές αλλαγές και φοροελαφρύνσεις για μισθωτούς, συνταξιούχους, επιτηδευματίες και ιδιοκτήτες ακινήτων
Μια «γεύση» για τα όσα θα δούμε τους επόμενους μήνες στο μέτωπο της φορολογίας είχαν δώσει οι προεκλογικές εξαγγελίες του Κυριάκου Μητσοτάκη και τώρα αναμένεται να τις δούμε να πραγματοποιούνται σταδιακά.
Συγκεκριμένα, μέσα στον Ιούλιο και με την υπογραφή του νέου κυβερνητικού σχήματος, αναμένεται να κατατεθεί το πολυνομοσχέδιο, το οποίο θα περιλαμβάνει ένα «πακέτο» φοροελαφρύνσεων μεταξύ άλλων για μισθωτούς, επιχειρηματίες και ιδιοκτήτες ακινήτων.
Τα μέτρα που είχαν ανακοινωθεί και αναμένεται να αρχίσουν να υλοποιούνται πριν από το τέλος της χρονιάς είναι η αύξηση του αφορολόγητου ορίου, η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για τους επιχειρηματίες, καθώς και αλλαγές στα τεκμήρια.
Παράλληλα, αναμένεται να εγκριθούν οι ελαφρύνσεις στον ΕΝΦΙΑ και οι μειώσεις φόρων για επιχειρήσεις και για χρηματιστηριακές συναλλαγές.
Πιο αναλυτικά στα μέτρα του πρώτου φορολογικού νομοσχεδίου της νέας κυβέρνησης περιλαμβάνονται:
Αύξηση του αφορολόγητου ορίου
Για τις οικογένειες με παιδιά το αφορολόγητο θα αυξηθεί κατά 1.000 ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2024, με δημοσιονομικό κόστος 77 εκατ. ευρώ. Το μέτρο αφορά τα εισοδήματα που θα αποκτήσουν το 2024 οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και οι κατ’ επάγγελμα αγρότες και θα οδηγήσει σε έξτρα μείωση του φόρου κατά 90 ευρώ τον χρόνο για όσους έχουν ένα παιδί και σε 220 ευρώ για τους φορολογούμενους με δύο ή περισσότερα παιδιά. Μισθωτοί και συνταξιούχοι με προστατευόμενα τέκνα θα δουν αύξηση στις μηνιαίες αποδοχές τους από τον Ιανουάριο του 2024, μέσω της μείωσης της παρακράτησης φόρου στους μισθούς και τις συντάξεις, ενώ οι αγρότες θα δουν το όφελος με την υποβολή της φορολογικής δήλωσης το 2025. Σημειώνεται ότι με την αύξηση κατά 1.000 ευρώ το αφορολόγητο όριο διαμορφώνεται σε 10.000 ευρώ, από 9.000 ευρώ που ισχύει σήμερα για έγγαμους με 1 εξαρτώμενο τέκνο, σε 11.000 ευρώ από 10.000 ευρώ για τους φορολογούμενους με 2 παιδιά, σε 12.000 ευρώ από 11.000 ευρώ για όσους έχουν 3 εξαρτώμενα παιδιά, και σε 13.000 ευρώ από 12.000 ευρώ για τους φορολογούμενους με 4 παιδιά. Υπενθυμίζεται ότι το αφορολόγητο όριο για τους φορολογούμενους χωρίς παιδιά ανέρχεται σε 8.636 ευρώ.
Σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος
Το 2025 θα μειωθεί κατά 20%, το 2026 κατά 30% και το 2027 θα καταργηθεί πλήρως, με κόστος για τα κρατικά ταμεία 89 εκατ. ευρώ το 2025, 222 εκατ. ευρώ το 2026 και 443 εκατ. ευρώ το 2027. Το μέτρο επιβλήθηκε την περίοδο των μνημονίων και επιβαρύνει ετησίως με 400 έως 1.000 ευρώ τους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις.
Μείωση τεκμηρίων
Από την 1η Ιανουαρίου 2025 τα τεκμήρια διαβίωσης για τις κατοικίες, τα αυτοκίνητα και άλλα περιουσιακά στοιχεία θα «κουρευτούν» κατά 30% μεσοσταθμικά, με την υποχρεωτική εφαρμογή των ηλεκτρονικών βιβλίων myData και την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Αυτό σημαίνει ότι εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι με χαμηλά εισοδήματα που πιάνονται σήμερα στη παγίδα των τεκμηρίων θα γλιτώσουν τον πρόσθετο φόρο που προκύπτει από το τεκμαρτό εισόδημα. Πάντως, ο στρατηγικός στόχος είναι η πλήρης κατάργηση των τεκμηρίων, με την ολοκλήρωση του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου, όπου θα καταγράφεται η συνολική εισοδηματική και ακίνητη – κινητή περιουσία του κάθε φορολογουμένου.
Ελαφρύνσεις στον ΕΝΦΙΑ
Μείωση κατά 10% στον λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ θα έχουν από το 2024 όσοι έχουν ασφαλίσει το ακίνητό τους σε ετήσια βάση για φυσικές καταστροφές (φωτιά, πλημμύρες, σεισμούς κ.λπ.). Από την εφαρμογή του μέτρου, που έχει κόστος περί τα 40 εκατ. ευρώ ετησίως, ευνοημένοι θα είναι οι ιδιοκτήτες ακινήτων με στεγαστικά δάνεια, καθώς η ασφάλιση των κατοικιών είναι υποχρεωτική για τους δανειολήπτες. Βάσει των στοιχείων, σε σύνολο 6.371.901 κατοικιών ασφαλισμένες είναι 1.074.050.
Επιχειρήσεις
Ο φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίων θα μειωθεί από 0,5% σε 0,2%.
Χρηματιστηριακές συναλλαγές
Ο φόρος χρηματιστηριακών συναλλαγών θα μειωθεί κατά 50%, από 0,2% σε 0,1%.
Ισχυρότερο φόρο-μπόνους για τις ηλεκτρονικές αποδείξεις
Τα στοιχεία δείχνουν ότι το μέτρο της έκπτωσης φόρου έως 2.200 ευρώ με αποδείξεις από 20 κατηγορίες επαγγελματιών δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, και εκ των πραγμάτων στο τραπέζι μπαίνει η καθιέρωση νέου συστήματος εκπτώσεων στους φορολογουμένους για το χτύπημα της φοροδιαφυγής από τη μη έκδοση αποδείξεων.
Φοροδιαφυγή
Μεγάλη βαρύτητα θα δοθεί στην ενεργοποίηση ψηφιακών εργαλείων και της τεχνητής νοημοσύνης, για τον εντοπισμό κρυφών εισοδημάτων και περιουσιακών στοιχείων, και περιπτώσεων διακίνησης «μαύρου χρήματος» και φοροκλοπής, ενώ ισχυρά όπλα στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής θα αποτελέσουν η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, η υποχρεωτική επέκτασή τους σε όλου τους κλάδους της οικονομίας και η μείωση του ορίου των μετρητών.
Αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος
Σε συνάρτηση με τις δημοσιονομικές αντοχές, θα τεθούν στο τραπέζι παρεμβάσεις στα κλιμάκια και τους συντελεστές φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων και περιορισμός του φορολογικού βάρους στις επιχειρήσεις, με στόχο την ελάφρυνση των μεσαίων εισοδημάτων, τη δικαιότερη κατανομή του φορολογικού βάρους, την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, την αντιμετώπιση του ανταγωνισμού από τις γειτονικές χώρες και τη στήριξη των επενδύσεων.
Επίσης, σχεδιάζεται επανεξέταση των φοροαπαλλαγών που ισχύουν σήμερα για τους ελεύθερους επαγγελματίες,τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους αυτοαπασχολούμενους, καθώς και οι 1.047 δαπάνες που μειώνουν τον φόρο ή παρέχουν πλήρη απαλλαγή. Σχεδιάζονται έλεγχος και καταγραφή όλων των φοροαπαλλαγών, για να προσδιοριστεί το κόστος τους για τον προϋπολογισμό και τα οφέλη και οι κατηγορίες των δικαιούχων. Σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού, ο αριθμός των φοροαπαλλαγών ανέρχεται σήμερα στις 1.047, με το δημοσιονομικό κόστος να φθάνει στα 12,88 δισ. ευρώ.
της Αμαλίας Κάτζου
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο