«Θέλουμε σε μια κοινωνία που συνεχώς θα προοδεύει κανείς να μη μείνει πίσω», λέει η Μαρία Κεφάλα που είναι η νέα υφυπουργός στο νεοσύστατο υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας.

Όπως δηλώνει η ίδια στο «Π», τα θέματα του χαρτοφυλακίου της αποτελούν ζητήματα συνυφασμένα με τη ζωή και την καθημερινότητα των πολιτών και, παράλληλα, αποτελούν τους θεμέλιους λίθους ενός ευρωπαϊκού σύγχρονου δημοκρατικού κράτους.

Η πρωτοβουλία του Κυριάκου Μητσοτάκη να συστήσει ένα υπουργείο που θα δώσει έμφαση στη στήριξη της οικογένειας δείχνει την προσήλωσή του τόσο στον θεσμό όσο και στο μείζον ζήτημα του δημογραφικού προβλήματος. Μπορείτε να μας πείτε τι είναι αυτό το νεοσύστατο υπουργείο;

Όντως, η πρωτοβουλία του πρωθυπουργού για τη σύσταση του συγκεκριμένου υπουργείου αποτελεί την έμπρακτη αναγνώριση πως ο θεσμός της οικογένειας είναι κρίσιμης σημασίας και πρώτης προτεραιότητας για την κυβέρνηση. Το ίδιο ισχύει και για το δημογραφικό ζήτημα, που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με τόλμη, αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα. Πρόκειται λοιπόν για το υπουργείο που καλείται να χαράξει και να εφαρμόσει τις οικογενειακές και προνοιακές πολιτικές, ενισχύοντας και ενδυναμώνοντας τον θεσμό της οικογένειας. Να αντιμετωπίσει το δημογραφικό με μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύουν την οικογένεια, τους νέους, τις γυναίκες. Βάζουμε στο επίκεντρο το παιδί και την προστασία του, αλλά και τη στήριξη των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας. Είναι επίσης το υπουργείο που θα λάβει επιπλέον πρωτοβουλίες για την προστασία των ατόμων με αναπηρία και την καταπολέμηση των διακρίσεων των φύλων.

Επιγραμματικά μπορείτε να μας πείτε τις πρώτες προτεραιότητες του υπουργείου; 

Είχε γίνει πολλή δουλειά και την προηγούμενη τετραετία. Θα συνεχίσουμε έργα και πρωτοβουλίες που με ενθουσιασμό και αγάπη για τον πολίτη είχαν ξεκινήσει, όπως ο προσωπικός βοηθός για τα ΑμεΑ. Ταυτόχρονα, θα συνεχίσουμε και θα επεκτείνουμε κοινωνικές πολιτικές, την έμπρακτη, στοχευμένη στήριξη και προστασία των παιδιών με αναπηρία μέσω της ενίσχυσης της ανεξάρτητης διαβίωσης.Ο εξορθολογισμός της πολιτικής επιδομάτων και η αναβάθμιση του συστήματος χορήγησης προνοιακών παροχών, μέσω μιας ενιαίας ηλεκτρονικής πύλης, είναι ακόμη μία προτεραιότητα.Η κατάρτιση Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τη Δημογραφία και την Οικογένεια επίσης.Η εκπόνηση και υλοποίηση εθνικής στρατηγικής για τη μακροχρόνια φροντίδα ηλικιωμένων.Και πολλά ακόμη.

Όλα με μοναδικό σκοπό και στόχο τη διευκόλυνση και την ενίσχυση των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας και τη στήριξη γυναικών, νέων και οικογενειών.Θέλουμε, σε μια κοινωνία και σε μια οικονομία που συνεχώς θα προοδεύει, κανείς να μη μείνει πίσω.

Πώς προχωράει το πρόγραμμα «Σπίτι μου»; Έχετε συγκεκριμένα στοιχεία; 

Πρόκειται πραγματικά για ένα πρόγραμμα κομβικής σημασίας της στεγαστικής πολιτικής της κυβέρνησης. Με την ένταξη στο πρόγραμμα «Σπίτι μου», οι νέοι 25 έως 39 ετών δικαιούνται χρηματοδότηση κατά 75% από τη ΔΥΠΑ και ευνοϊκό επιτόκιο στο ένα τέταρτο των στεγαστικών επιτοκίων της αγοράς.Μέχρι σήμερα έχουν λάβει προέγκριση 17.606 αιτήματα και έχουν εγκριθεί περίπου τα 4.706. Στόχος μας είναι να διπλασιαστούν οι πόροι του προγράμματος.Αξίζει να σημειωθεί ότι η στεγαστική πολιτική της κυβέρνησης δεν περιορίζεται στο πρόγραμμα «Σπίτι μου».Αλλά μιλάμε επίσης για την αύξηση του επιδόματος στέγης σε φοιτητές, για την ανέγερση 8.150 θέσεων σε πέντε σύγχρονες φοιτητικές εστίες, την ανέγερση 2.500 κοινωνικών κατοικιών και την ανακαίνιση 4.000 κενών κατοικιών ιδιοκτησίας Δημοσίου, οι οποίες θα παραδίδονται με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους στους δικαιούχους.

Ήδη από το 2019, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επισημάνει το δημογραφικό πρόβλημα. Ποια είναι η εικόνα που έχετε εσείς για αυτό το ζήτημα; 

Ο πρωθυπουργός πράγματι είχε χαρακτηρίσει το δημογραφικό ζήτημα ως ένα εθνικό υπαρξιακό διακύβευμα από το 2019. Η αντιμετώπισή του λοιπόν αναδεικνύεται πλέον σε μια ζωτικής σημασίας εθνική προτεραιότητα. Από το 2011 και για πρώτη φορά μεταπολεμικά,ο πληθυσμός της χώρας μειώνεται διαρκώς. Προφανώς, σε αυτό συνετέλεσε σε μεγάλο βαθμό και η παρατεταμένη οικονομική κρίση, αλλά και ένα καθεστώς μακράς αβεβαιότητας. Αν η τάση αυτή δεν αντιστραφεί με τη λήψη τολμηρών και αποτελεσματικών μέτρων, ο πληθυσμός μας θα μειωθεί σε αριθμό κάτω από 9 εκατομμύρια μέχρι το 2050. Είναι μια εξέλιξη που δεν θα πρέπει να επιτρέψουμε να συμβεί.

Ποια θέση έχει η Ελλάδα συγκριτικά με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όσον αφορά την υπογεννητικότητα; 

Στον ευρωπαϊκό Βορρά υπάρχουν σχετικά καλοί δείκτες γονιμότητας, ενώ ο ευρωπαϊκός Νότος παρουσιάζει σημάδια έντονης υπογεννητικότητας και γήρανσης. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, φυσικά, αυτό που ήδη προείπα για την καταλυτική συμβολή της οικονομικής κρίσης και της αβεβαιότητας σε αυτό. Στην Ελλάδα, από το 1980 και μετά, η γονιμότητα αρχίζει να μειώνεται, φτάνοντας το 2011 να έχουμε αρνητικό ισοζύγιο γεννήσεων και θανάτων (για πρώτη φορά από το 1944).

Το όριο αναπαραγωγής γενεών είναι 2,1 παιδιά ανά γυναίκα, ο ευρωπαϊκός μέσος όρος σήμερα είναι 1,53 ενώ στην Ελλάδα 1,43. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν την αναγκαιότητα αντιμετώπισης αυτού του ζητήματος.

Είναι στις προθέσεις σας να επεκτείνετε το επίδομα γέννησης των 2.000 ευρώ για κάθε παιδί; 

Το επίδομα γέννησης ύψους 2.000 ευρώ, που χορηγείται από την 1η Ιανουαρίου 2020 για τα παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα, συνεχίζεται. Όμως δεν είναι μόνο αυτό. Θεσπίζουμε παράλληλα πλέγμα και άλλων μέτρων στήριξης, όπως: η επέκταση του επιδόματος μητρότητας στους εννιά μήνες (από τέσσερις) στο ύψος του κατώτατου μισθού για ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες. Η άδεια πατρότητος 14 ημερών, που θεσπίστηκε από την κυβέρνηση Μητσοτάκη στην προηγούμενη θητεία. Η άδεια εργαζόμενων γυναικών για υποβολή σε μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Το δικαίωμα απουσίας γονέα ή φροντιστή για λόγους ανωτέρας βίας. Η σύγχρονη κατεύθυνση της δημογραφικής πολιτικής όμως δεν στηρίζεται μόνο σε επιδοματικές πολιτικές, αλλά και σε πολιτικές προαγωγής της ισότητας των φύλων και εναρμόνισης μεταξύ οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής,όπου ήδη έχουν γίνει σημαντικά βήματα.

Ποιο είναι το προσωπικό στοίχημα που έχετε θέσει για αυτό το υπουργείο; 

Θέλουμε να αντιμετωπίσουμε τις σημαντικές προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας αποτελεσματικά, τιμώντας έτσι την εμπιστοσύνη του πρωθυπουργού και τις προσδοκίες των πολιτών. Τα θέματα του χαρτοφυλακίου μου στο υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, δηλαδή η Ισότητα και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, αποτελούν ζητήματα συνυφασμένα με τη ζωή και την καθημερινότητα των πολιτών και για αυτό είναι εξαιρετικής σημασίας για μένα. Χωρίς διακρίσεις, χωρίς αποκλεισμούς. Με σεβασμό στην ανθρώπινη αξία και υπόσταση. Αποτελούν θεμέλιους λίθους ενός ευρωπαϊκού σύγχρονου δημοκρατικού κράτους, όπου αυτές οι αξίες αναδεικνύονται σε πρωταρχικής σημασίας, αναγνωρίζονται και εφαρμόζονται από όλους στην πράξη, σε όλα τα επίπεδα της ζωής και της καθημερινότητας, δημιουργώντας, εκτός των άλλων, και ένα καλύτερο και πιο δίκαιο βιοτικό επίπεδο για τους πολίτες.Θέλω να συνεισφέρω στην προσπάθεια η Ελλάδα να γίνει ένα φωτεινό πρότυπο των ιδρυτικών αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με στόχο να συζητάμε θέματα Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με θετικό πρόσημο και όχι ως προκλήσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε ή ως χάσμα που οφείλουμε να γεφυρώσουμε.

Το 2019, όταν μπήκατε για πρώτη φορά στο Κοινοβούλιο, ήσασταν από τις νεαρότερες γυναίκες της Βουλής. Σήμερα είστε και πάλι μία από τις νεαρότερες υπουργούς. Τελικά, η ηλικία δεν φαίνεται να έχει καμία σημασία στην κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη… 

Είναι όντως έτσι. Με τίμησαν οι συμπολίτες μου στα Γιάννενα εκλέγοντάς με βουλευτή Ιωαννίνων στην ηλικία των 33 ετών. Τους ευχαριστώ γι’ αυτό, όπως και για την εμπιστοσύνη που μου έδειξαν, για ακόμη μία φορά, όταν στις πρόσφατες εκλογές με επανεξέλεξαν και μάλιστα σχεδόν με διπλάσιο αριθμό ψήφων από την προηγούμενη. Ο πρωθυπουργός μού έκανε επίσης τη μεγάλη τιμή να μου εμπιστευτεί αυτήν τη θέση σε ένα νεοσύστατο υπουργείο με αρμοδιότητες που αποτελούν προτεραιότητες για τη νέα τετραετία. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει αποδείξει ότι εμπιστεύεται τη νέα γενιά, δίνει ευκαιρίες και στηρίζει νέους ανθρώπους και νέες ιδέες. Έχει προωθήσει σε νευραλγικές θέσεις και στο κυβερνητικό σχήμα και στο κόμμα νεότερα στελέχη, καθώς και στα ψηφοδέλτια των τελευταίων εκλογών. Όμως δεν θα κριθούμε για την ηλικία μας αλλά για την ουσιαστική προσφορά και την αποτελεσματικότητά μας.

Ένα άλλο μεγάλο ζήτημα που απασχολεί πολύ την ελληνική κοινωνία είναι το θέμα της γυναικείας κακοποίησης. Εξετάζονται περαιτέρω μέτρα;

Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: «Μηδενική ανοχή σε τέτοια φαινόμενα».Με τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, την κύρωση της Σύμβασης 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στον χώρο της εργασίας, τη συνέχιση της χρηματοδότησης του δικτύου δομών για τις κακοποιημένες γυναίκες με 44 συμβουλευτικά κέντρα σε ολόκληρη τη χώρα, με 20 δομές φιλοξενίας για γυναίκες θύματα βίας και με την εικοσιτετράωρη γραμμή SOS 15900, η Πολιτεία έχει ήδη δώσει μια απάντηση. Και βέβαια για την πληρέστερη και αμεσότερη προστασία των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, ξεκίνησε η πιλοτική λειτουργία του προγράμματος «Panicbutton», το οποίο θέλουμε πραγματικά να διευρυνθεί όσο γίνεται. Συνεχίζουμε και το μόνο που ζητάμε είναι καμία γυναίκα να μη φοβηθεί να καταγγείλει περιστατικό και να ζητήσει βοήθεια. Εμείς είμαστε και θα παραμείνουμε δίπλα τους.

 

Συνέντευξη στην Άννα Καραβοκύρη

Φωτό: Κώστας Πρόφης

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο