Τις περιουσίες των Ελληνοκυπρίων που έκλεψαν κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής άρχισαν να πωλούν το τελευταίο χρονικό διάστημα οι Τούρκοι. Κυρίως Ρώσοι, αλλά και Βρετανοί, Ισραηλινοί και Ιρανοί, αγοράζουν ό,τι βρουν στα Κατεχόμενα, από ελληνικά σπίτια, ξενοδοχεία μέχρι χωράφια και οικόπεδα. Ιδιαίτερη όμως κινητικότητα στα Κατεχόμενα παρουσιάζεται από πλευράς της Ρωσίας του Πούτιν, κάτι που προκαλεί ανησυχία και προβληματισμό στον ελλαδικό χώρο.

Η Μόσχα πριν από μέρες ανακοίνωσε ότι η ρωσική πρεσβεία στην Κύπρο θα αρχίσει σύντομα να παρέχει προξενικές υπηρεσίες «στο βόρειο τμήμα του νησιού», έτσι όπως οι Ρώσοι ονόμασαν (μετά τον πόλεμο της Ουκρανίας) το ψευδοκράτος. Μάλιστα, η ρωσική πρεσβεία αποκάλυψε ότι στα Κατεχόμενα διαβιούν περίπου 50.000 Ρώσοι υπήκοοι και ότι «αυτοί χρειάζονται προξενική φροντίδα». Την ίδια στιγμή τα τουρκοκυπριακά ΜΜΕ άρχισαν να κάνουν καθαρά λόγο για απευθείας αεροπορική σύνδεση του ψευδοκράτους με τη Ρωσία.

Πώς βρέθηκαν εκεί;

Εδώ βέβαια προκύπτει ένα μεγάλο ζήτημα για το πώς βρέθηκαν 50.000 Ρώσοι στα Κατεχόμενα… Η ρωσική πρεσβεία στη Λευκωσία αρνείται να δώσει απαντήσεις και λέει απλώς ότι «δεν θα εμβαθύνουμε στις συνθήκες για το πώς έφτασαν εκεί, αλλά αυτό είναι ένα αντικειμενικό αδιαμφισβήτητο γεγονός». Ωστόσο υπάρχει και μια άλλη εκδοχή.

Οι Ρώσοι κατέφυγαν στα Κατεχόμενα μετά τις προσπάθειες που έγιναν για απορωσοποίηση της Κύπρου (και ιδιαίτερα της Λεμεσού), καθώς και της αυτοκέφαλης Κυπριακής Εκκλησίας. Ρωσικές εταιρείες έφυγαν, ρωσικά κεφάλαια «κουρεύτηκαν», χρυσά διαβατήρια και κυπριακές υπηκοότητες αφαιρέθηκαν από Ρώσους ολιγάρχες.

Η Κύπρος άρχισε σιγά-σιγά να απορωσοποιείται και ήρθε η απάντηση από τις ΗΠΑ, με το Κογκρέσο να προχωρά σε άρση του εμπάργκο όπλων, με τα αμερικανικά πλοία να προσεγγίζουν τα κυπριακά λιμάνια και την Εθνική Φρουρά να εκπαιδεύεται από τους περιβόητους SEALS (την αφρόκρεμα των Ειδικών Δυνάμεων). Έτσι πολλοί Ρώσοι πέρασαν στα Κατεχόμενα, όπου άρχισαν να αγοράζουν ακίνητα, φυσικά Ελληνοκυπρίων, τα οποία άρπαξαν οι Τουρκοκύπριοι μετά την εισβολή.

Η απευθείας… σύνδεση

Όσον αφορά την «απευθείας» αεροπορική σύνδεση με τον έξω κόσμο (κυρίως με τη Δύση από το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου»), για την οποία κάνουν λόγο οι Τουρκοκύπριοι, να σημειωθεί ότι το ψευδοκράτος συνδεόταν αεροπορικώς μόνον με την Τουρκία, τη μοναδική χώρα άλλωστε που (παρανόμως) το αναγνώριζε.

Είχαν προσπαθήσει πολύ στο παρελθόν με τα τουρκόφωνα κράτη, όπως το Αζερμπαϊτζάν και το Τουρκμενιστάν, κάποτε με το Πακιστάν και το Κατάρ, ακόμα και με την τότε ΠΓΔΜ που οι Τούρκοι αποκαλούσαν «Μακεδονία». Αλλά τα Ηνωμένα Έθνη, οι Αμερικανοί, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η ελληνική διπλωματία αναχαίτιζαν κάθε φορά τις προσπάθειες αυτές.

Η κατάσταση θα συνεχιζόταν ακόμα για χρόνια, εάν δεν συνέβαιναν τελευταίως δύο περιστατικά που ταρακούνησαν το διεθνές αεροπορικό δίκαιο.

  • Το πρώτο είχε σχέση με μια «κουτοπονηριά» του Ερντογάν, ο οποίος επιστρέφοντας από το Βίλνιους (όπου είχε και συνάντηση με τον Κυρ. Μητσοτάκη) και ενώ το αεροπλάνο του πετούσε προς την Άγκυρα, εισερχόμενος στο FIR Λευκωσίας άλλαξε κατεύθυνση και προσγειώθηκε στα Κατεχόμενα, με τον Ερσίν Τατάρ να πανηγυρίζει ότι εγκαινιάστηκε η απευθείας σύνδεση των Κατεχομένων με την Ευρώπη.
  • Το δεύτερο έχει σχέση με τους Ρώσους και την ανακοίνωση της Μόσχας ότι η ρωσική πρεσβεία στην Κύπρο θα αρχίσει σύντομα να παρέχει προξενικές υπηρεσίες «στο βόρειο τμήμα του νησιού». Ο Τατάρ χαιρέτισε την απόφαση αυτή, κάνοντας λόγο για έμμεση αναγνώριση των Κατεχομένων. Το κυπριακό υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε πάραυτα, υπενθυμίζοντας τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και το Διεθνές Δίκαιο.

Και βεβαίως έστειλε μήνυμα προς τη Μόσχα, ζητώντας διευκρινίσεις. Η ρωσική πρεσβεία έκανε λόγο για διοικητικού και τεχνικού χαρακτήρα παροχή προξενικών υπηρεσιών, υπογραμμίζοντας όμως ότι σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζει τη θέση της Ρωσίας για τη διευθέτηση του Κυπριακού.

Για το θέμα της αγοράς της ελληνοκυπριακής περιουσίας στα Κατεχόμενα, η κυπριακή κυβέρνηση μελετά μέτρα αποτροπής. Επισημαίνεται βέβαια αρμοδίως ότι η αντιμετώπιση/αποθάρρυνση των ξένων είναι πολύπλοκο ζήτημα. Να πούμε εδώ ότι οι τουρκοκυπριακές εφημερίδες εκφράζουν την ανησυχία τους για τις πωλήσεις αυτές. Η εφημερίδα «Γενί Μπακίς» σε δημοσίευμά της ανέφερε ότι το κατεχόμενο βόρειο τμήμα της Κύπρου έχει μετατραπεί «σε νησί προς πώληση», υπογραμμίζοντας ότι στην πλειοψηφία τους αυτά που αγοράζονται ανήκουν σε Ελληνοκυπρίους. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, στα τέλη Ιουλίου ήταν προς πώληση 4.209 οικόπεδα, από τα οποία μόνο τα 975 είχαν «τουρκικό τίτλο ιδιοκτησίας» και τα υπόλοιπα ήταν ελληνοκυπριακές περιουσίες.

του Φώτη Ελιμιώτη

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο