Ο δήμαρχος Αθηναίων και επικεφαλής της παράταξης «Αθήνα Ψηλά», Κώστας Μπακογιάννης, σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή του στο «Π», ξεδιπλώνει με ειλικρίνεια το όραμά του για την Αθήνα, αλλά και τις προσωπικές του φιλοδοξίες. Αποφεύγει τις υπερβολές και κρατά αποστάσεις από δεσμεύσεις χωρίς αντίκρισμα.
Δεν διστάζει να προχωρήσει σε σκληρή αυτοκριτική για λάθη που έγιναν και προσεγγίζει με ρεαλισμό την επόμενη μέρα. «Στόχος μου λοιπόν είναι, όταν αφήσω το πόστο μου, οι Αθηναίοι να είναι λίγο πιο περήφανοι για την πόλη τους», λέει χαρακτηριστικά, ενώ δεν θεωρεί «τις αυτοδιοικητικές εκλογές της 8ης Οκτωβρίου τρίτο γύρο των εθνικών».
Αρχίζουμε λίγο ανορθόδοξα τη συνέντευξη, αλλά η επικαιρότητα το επιβάλλει. Οι καταστροφικές φωτιές είναι ίσως η πιο εκκωφαντική υπόμνηση της κλιματικής κρίσης. Η συζήτηση για την ανθεκτικότητα της Αθήνας εμπλουτίστηκε με ριζοσπαστικές προτάσεις. Εσείς πώς τοποθετείστε;
Ζούμε κάθε καλοκαίρι έναν εφιάλτη, με το –δυστυχώς– καθιερωμένο πένθος της καταστροφής να αδυνατεί τόσα χρόνια να μας οδηγήσει σε σοβαρές, συνεργατικές και τολμηρές δράσεις. Στην Αθήνα τώρα, χαίρομαι–για να προχωρήσω και ένα βήμα παραπέρα–που συζητάμε περισσότερο για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Το έχω δηλώσει ξεκάθαρα: «Ρήτρα κλίματος» σε κάθε πολιτική, να «κλιματοποιήσουμε» τον σχεδιασμό, κάθε ενέργεια και δράση μας, ώστε να προσαρμοσθούμε στις νέες πραγματικότητες. Γι’ αυτό κάθε πρόταση είναι καλοδεχούμενη, ακόμη κι αν έχει υπερβολική αισιοδοξία. Για εμάς, η ρήτρα κλίματος είναι το νέο δόγμα εδώ και χρόνια. Γι’ αυτό και ξεκινάμε την αλυσίδα της βιωσιμότητας από τα κάτω στις γειτονιές, τα πάρκα, το νερό, τα ψυχρά υλικά στα πεζοδρόμια, την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, τους ηλεκτροφορτιστές κ.ά. Γι’ αυτό υλοποιούμε Λυκαβηττό, Εθνικό Κήπο, Διπλή Ανάπλαση, Πανεπιστημίου, αναπλάσεις πρασίνου, πεζοδρομήσεις, βελτιώνουμε τη διαχείριση απορριμμάτων και νερού. Τέλος, η κυκλική οικονομία, η βιώσιμη κινητικότητα αλλά και η «μητροπολιτικότητα» στην κλιματική πολιτική της διοίκησης συμπληρώνουν τον σχεδιασμό και τις πολιτικές που εφαρμόζουμε ή διεκδικούμε. Η «μητροπολιτικότητα» αφορά ένα νέο μοντέλο κλιματικής πολιτικής στην οργάνωση της διοίκησης, που θα μας επιτρέψει, στην πράξη, να συνεισφέρουμε πιο ουσιαστικά στην επίτευξη του στόχου κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050, και γενικότερα στη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας.
Αυτές τις μέρες που καταστρώνετε τα νέα σας σχέδια για την Αθήνα, όταν φεύγετε από το γραφείο σας και φτάνει η στιγμή της αυτοκριτικής, ποια είναι τα λάθη που έχετε εντοπίσει στη θητεία σας;
Βεβαίως, μόνο όποιος δεν δουλεύει δεν κάνει λάθη. Το πιο μεγάλο από πλευράς μου, σίγουρα η Πανεπιστημίου, είναι το καρφί στο μάτι μου. Τα λάθη στην υλοποίηση του έργου οδήγησαν σε ταλαιπωρία, σε δυσφήμισή του, και αυτό με απογοητεύει ωςδήμαρχο αλλά και ως πολίτη. Γιατί πιστεύω στο έργο. Στην ανάγκη να λειτουργήσει σαν πρότυπο και για την υπόλοιπη πόλη. Από την Πανεπιστημίου μάθαμε πολλά, ώστε να μπορέσουμε να προχωρήσουμε πιο αποτελεσματικά και άμεσα με το σχέδιό μας για μια Αθήνα πιο βιώσιμη, πιο ανθρώπινη, πιο ανθεκτική.
Ο «Μεγάλος Περίπατος» δεν βρήκε την ανταπόκριση που αναμενόταν. Τι πήγε στραβά σε αυτό το σχέδιο;
Ναι, ένα από τα λάθη που αφήσαμε να γίνει είναι να ταυτίζουμε την Πανεπιστημίου με τον«Μεγάλο Περίπατο». Τα δύο από τα τέσσερα έργα του «Μεγάλου Περιπάτου» που έχουν ξεκινήσει –η Ομόνοια και η κάτω πλευρά της πλατείας Συντάγματος– έχουν ολοκληρωθεί και έχουν αναβαθμίσει λειτουργικά και αισθητικά την πόλη. Για αυτό και οι πολίτες τα έχουν αγκαλιάσει. Είμαι βέβαιος πως το ίδιο θα συμβεί και με την Πανεπιστημίου, μόλις παραδοθεί σύντομα. Όσον αφορά την παρατήρησή σας για τη Βασιλίσσης Όλγας, το τέταρτο έργο, εκτελείται με καλό ρυθμό και μόλις ολοκληρωθεί κι εκεί η παρέμβαση, δεν θα υπάρχει το φαινόμενο στο όποιο αναφέρεστε, αφού θα πεζοδρομηθεί.
Είστε ένας νέος άνθρωπος που ζει στο Κέντρο της Αθήνας. Τι είναι αυτό που σας ενοχλεί περισσότερο και γιατί δεν κατορθώσατε να το αλλάξετε;
Η Αθήνα είναι ένας δήμος 650.000 κατοίκων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται από άποψη πόρων, και διαχειρίζεται έναν πληθυσμό σχεδόν 4 εκατομμυρίων. Παράλληλα, μιλάμε για ένα σύνθετο, δυσλειτουργικό και αναχρονιστικό κουβάρι αρμοδιοτήτων που την «μπλοκάρει» σε πολλά κρίσιμα ζητήματα. Δεν πετάω την «μπάλα» στην εξέδρα, ούτε «κλαίγομαι». Τον δημότη δεν τον αφορά ποιος είναι αρμόδιος, τον αφορά να λύνονται τα ζητήματα καθημερινότητας. Η ασφάλεια είναι το Α και το Ω για τη ζωή σε μια πόλη και δεν μπορώ να πω με τίποτα πως είμαι ευχαριστημένος με το πού βρισκόμαστε. Δεν υπάρχει ακόμη ο «αστυνομικός της γειτονιάς». Παρόλο που έχουμε κάνει σημαντικά βήματα, πρέπει να υπάρξει πολύ πιο ριζοσπαστικό μοντέλο κοινοτικής αστυνόμευσης, με συστηματική και συνεργατική προσπάθεια εφαρμογής του.
Ένα πολύ ιδιαίτερο θέμα είναι οι λεγόμενες υποβαθμισμένες περιοχές της Αθήνας.Σε μια νέα θητεία σας υπάρχει ρεαλιστικό σχέδιο για την αναβάθμιση αυτών των περιοχών;
Κατά μια έννοια, όταν αναλάβαμε το 2019, η υποβάθμιση αφορούσε το σύνολο της πόλης. Γι’ αυτό όλος ο σχεδιασμός μας αφορούσε εξίσου το κέντρο και τις 129 γειτονιές. Γι’ αυτό κι έχουμε υλοποιήσει εκατοντάδες αναπλάσεις και έργα υποδομών σε ολόκληρη την πόλη. Από πλατείες, δρόμους και πεζοδρόμια, μέχρι πάρκα, παιδικές χαρές και γήπεδα, δίνοντας πνοή σε περιοχές που ήταν ξεχασμένες για δεκαετίες. Στη νέα θητεία, σίγουρα η σπουδαιότερη παρέμβαση ανάσχεσης της υποβάθμισης είναι η Διπλή Ανάπλαση που προβλέπει την ολική και ριζική ανάπλαση της πλέον παραμελημένης και ρημαγμένης περιοχής του Ελαιώνα.Βεβαίως το σχέδιό μας δεν περιορίζεται σε αυτήν. Η Αθήνα είναι μια πόλη «άδικη», δηλαδή με μεγάλες ανισότητες ανάμεσα στις γειτονιές. Αυτή γεφυρώνουμε με έργα σε καθεμία από αυτές, όπως το νέο πάρκο στο «Κοροπούλη», η ανάπλαση στο «ΒΟΤΡΥΣ» και το γήπεδο του Άτλαντα στα Σεπόλια, ή το νέο πάρκο στον σταθμό του ΚΤΕΛ Λιοσίων, όπου προχωρούμε σε αγορά του χώρου και μετατροπή του σε έναν εμβληματικό χώρο πρασίνου, επιφάνειας άνω των 8 στρεμμάτων.
Αν αφήσετε νοερά τον χρόνο να «τρέξει μπροστά»,ποιο θα ήταν το έργο για το οποίο θα θέλατε να λένε οι Αθηναίοι «αυτό φτιάχτηκε από τον Μπακογιάννη»;
Το έχω ξαναπεί, δεν «συνομιλώ» με την Ιστορία. Δεν θα δείτε πουθενά καμιά πλάκα με το όνομά μου στα εκατοντάδες έργα που έχουμε ολοκληρώσει από άκρη σε άκρη της πόλης. Η δουλειά μου είναι να αντιλαμβάνομαι τις ανάγκες των δημοτών και να επιδιώκω τη βελτίωση της καθημερινής τους ζωής. Στόχος μου λοιπόν είναι, όταν αφήσω το πόστο μου, οι Αθηναίοι να είναι λίγο πιο περήφανοι για την πόλη τους. Κι ας μη μου αποδοθεί κανένα εύσημο.
Μια πολιτισμένη χώρα κρίνεται, μεταξύ άλλων, από το κοινωνικό της πρόσωπο. Ποια είναι τα σχέδιά σας για την ενίσχυση των κοινωνικών δομών και της συμπεριληπτικότητας;
Επιδίωξή μας είναι βήμα-βήμα να χτίσουμε μια Αθήνα που μας χωράει όλες κι όλους, μια Αθήνα που μας ενώνει. Ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, χρώματος, θρησκείας, εισοδήματος, ικανοτήτων, σεξουαλικού προσανατολισμού ή πολιτικών πεποιθήσεων. Μια Αθήνα που μπορεί και πρέπει να γίνει πιο δίκαιη προς κάθε ομάδα που βιώνει καθημερινά μικρότερες ή μεγαλύτερες ανισότητες και εμπόδια, στην πλήρη συμμετοχή στην πόλη, στην πρόσβαση στις ίδιες ευκαιρίες, σε μια αξιοπρεπή καθημερινότητα. Έχουμε σημειώσει σημαντική πρόοδο τα τελευταία χρόνια. Αναβαθμίσαμε το πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι», επενδύσαμε στις Λέσχες Φιλίας για τους ηλικιωμένους, δημιουργήσαμε το «Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων», το «Κέντρο για την Καταπολέμηση της Έμφυλης Βίας και των Πολλαπλών Διακρίσεων», τον «Χώρο Eποπτευόμενης Χρήσης» για τοξικοεξαρτημένους κ.ά. Έχουμε όμως πολύ δρόμο μπροστά μας. Στα άμεσα επόμενα βήματα βρίσκεται η δημιουργία του πρώτου Ξενώνα Φιλοξενίας για άτομα της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+, του λεγόμενου«Rainbow House».
Η μικροεγκληματικότητα είναι ένα «αγκάθι».Μπορεί,τελικά,ο δήμος να συμβάλει αποτελεσματικά στη μείωση τέτοιων φαινομένων;
Ακούστε να δείτε, η παράμετρος της ασφάλειας είναι –όπως είπα– το Α και το Ω της καθημερινότητας.Είναι όμως και ένα πολυπαραγοντικό και σύνθετο ζήτημα με πολλούς εμπλεκόμενους φορείς και ευαίσθητες κοινωνικές δυναμικές.Ο δήμος δεν μπορεί μόνος του να αντιμετωπίσει την παραβατικότητα και τη μικροεγκληματικότητα στην πόλη. Μπορεί όμως να πιέσει, να διεκδικήσει, να συνεργαστεί. Μπορούμε με συμπληρωματικές δράσεις, καλή και ειλικρινή συνεργασία,να βελτιώσουμε αποφασιστικά το επίπεδο της ασφάλειας, αντιμετωπίζοντας αποτελεσματικά τη μικροεγκληματικότητα με το νέο μοντέλο προληπτικής κοινοτικής αστυνόμευσης. Επιμένω, και θα το πω όσες φορές χρειαστεί, η Αθήνα χρειάζεται τον αστυνομικό της γειτονιάς.
Θα πηγαίνατε για βραδινό φαγητό στα Εξάρχεια;
Και για βραδινό και για μεσημεριανό και για brunch. Τα Εξάρχεια είναι μία από τις ομορφότερες γειτονιές της Αθήνας, μια γειτονιά-σφραγίδα. Αυτό για το όποιο παλεύουμε σε όλες τις γειτονιές της Αθήνας, είναι ο οποιοσδήποτε, οποιαδήποτε στιγμή και για οποιονδήποτε λόγο, να περπατάει, να κάθεται, να ανασαίνει και να ζει ελεύθερα παντού μέσα στην πόλη. Αρκεί, προφανώς, να μην περιορίζει την ελευθερία κάποιου άλλου να κάνει το ίδιο.
Η υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών, που έχει ως αποτέλεσμα και τον κοινωνικό θυμό, είναι μία από τις αιτίες που επωάζουν το «αυγό του φιδιού». Θεωρείτε ότι η υποψηφιότητα Κασιδιάρη αποτελεί κίνδυνο για τη Δημοκρατία ή η Δημοκρατία θα πρέπει να δείξει το μεγαλείο της και να «αφήσει όλα τα λουλούδια να ανθίσουν»… ακόμη και «τα άνθη του κακού»;
Πολύ σωστά λέτε, τη Δημοκρατία την καλλιεργούμε κάθε μέρα σε κάθε γειτονιά. Ούτε με πολλά λόγια, ούτε με βαρύγδουπες δηλώσεις. Διαφωνώ κάθετα όμως στο να αφήσουμε τα «άνθη του κακού» να φυτρώσουν. Κλείνουμε τις τρύπες που επωάζουν τα αυγά του φιδιού, πόρτα-πόρτα χτυπάμε τον φασισμό, ξεριζώνοντας το μίσος με έργα και δράσεις στις γειτονιές, που βελτιώνουν την καθημερινότητα των ανθρώπων.
Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να στείλετε στους πολιτικούς σας αντίπαλους ενόψει της προεκλογικής αναμέτρησης αλλά και για την επόμενη μέρα;
Στις επερχόμενες εκλογές, πρωταγωνιστής είναι η Αθήνα, οι Αθηναίοι τα προβλήματα και οι ανάγκες της καθημερινότητάς τους, όχι εμείς οι υποψήφιοι.Εγώ αυτό που περιμένω είναι να καταθέσουμε όλοι τις κοστολογημένες και τεκμηριωμένες προτάσεις μας στο τραπέζι και οι δημότες να μας κρίνουν για αυτές. Το λέω ξανά, δεν θεωρώ τις εκλογές της 8ης Οκτωβρίου τρίτο γύρο των εθνικών.Ας είμαστε λοιπόν, συγκεκριμένοι– να μιλάμε με δεδομένα για τα ζητήματα που ενδιαφέρουν τους πολίτες στην καθημερινότητά τους.
Πόσο μεγάλη είναι για εσάς η απόσταση από το Δημαρχιακό Μέγαρο της Πλατείας Κοτζιά μέχρι τη Βουλή των Ελλήνων;
Ρωτήστε με καλύτερα πόση είναι η απόσταση από την Πλατεία Κοτζιά μέχρι καθεμία από τις 129 γειτονιές της πόλης. Αυτή την απόσταση μετράω, αυτήν προσπαθώ κάθε μέρα να καλύψω.
Συνέντευξη στον Αντώνη Ι. Αντωνόπουλο
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο
28/04/2024
