Οι μεταφορές έχουν ζωτική σημασία για την ευρωπαϊκή οικονομία, αλλά έχουν και κρίσιμο ρόλο στη μετάβαση της Ευρώπης στην κλιματική ουδετερότητα. Στη Γηραιά Ήπειρο,το 77% όλων των εκπομπών που αφορούν συνολικά τις μεταφορές προέρχεται από τις οδικές μεταφορές!Τα φορτηγά αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 2% των οχημάτων που κυκλοφορούσαν στους δρόμους της Ευρώπης και ευθύνονται για το 23% των εκπομπών CO2 από το σύνολο των οδικών μεταφορών το 2019 – χωρίς τάσεις μείωσης από τότε.

Το Συμβούλιο της ΕΕ ενέκρινε προ ημερών τη νέα οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.Στον τομέα των μεταφορών, τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν μεταξύ ενός δεσμευτικού στόχου μείωσης κατά 14,5% της έντασης των αερίων θερμοκηπίου στις μεταφορές από τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως το 2030 ή δεσμευτικό μερίδιο τουλάχιστον 29% των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην τελική κατανάλωση ενέργειας στον τομέα των μεταφορών έως το 2030.

Για να πετύχουμε τους στόχους μας στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού, θα πρέπει να μειωθούν οι εκπομπές ρύπων στις μεταφορές κατά 90% έως το 2050.

Όπως σημειώνει όμως η Sofie Defour, διευθύντρια εμπορευμάτων της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Μεταφορών και Περιβάλλοντος,«η μετάβαση σε φορτηγά μηδενικών εκπομπών είναι καλή για τις θέσεις εργασίας και το κλίμα. Αλλά το μέγεθος των οικονομικών κερδών εξαρτάται από την ταχύτητα της μετάβασης».

Μέσα σε αυτό το πλέγμα συνθηκών και υποχρεώσεων, καλούνται να ισορροπήσουν οι αυτοκινητιστές-ιδιοκτήτες φορτηγών, έχοντας να αντιμετωπίσουν και τις τιμές καυσίμων(η τιμή του αργού ενισχύθηκε κατά 4,3% ξεπερνώντας τα 86 δολάρια το βαρέλι στις αρχές της εβδομάδας, λόγω της γεωπολιτικής αστάθειας στη Μέση Ανατολή, εξαιτίας των συγκρούσεων της Χαμάς με τους Ισραηλινούς).

 «Ανταγωνιστικό μειονέκτημα»

Ο Απόστολος Κενανίδης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Φορτηγών Αυτοκινητιστών Ελλάδος Διεθνών Μεταφορών (ΟΦΑΕ), με τον οποίο συνομιλήσαμε,παραθέτει την άποψή του για τα ζητήματα του κλάδου:

«Κάνοντας τον απολογισμό της τελευταίας διετίας,καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως οι οδικές εμπορευματικές μεταφορές κατάφεραν να κρατήσουν τους κρίκους της εφοδιαστικής αλυσίδας συνδεδεμένους και συνέβαλαν τα μέγιστα στη διατήρηση των εμπορευματικών ροών. Δεν θα ήταν υπερβολή να το χαρακτηρίσουμε ως επίτευγμα, εν μέσω της μεγαλύτερης κρίσης στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα των τελευταίων ετών.

Φυσικά,όλη αυτή η τιτάνια μάχη, που δίνεται τα τελευταία δύο και πλέον έτη για τη διατήρηση της όσο το δυνατόν πιο ομαλής διακίνησης των εμπορευμάτων, δεν μπορεί παρά να μην αφήνει πίσω της ρωγμές, από τη συνεχή πίεση που δέχονται οι εταιρείες εμπορευματικών μεταφορών.

Παρά τις συντονισμένες ενέργειες αρκετών φορέων και τις συνεχείς εκκλήσεις της ΟΦΑΕ για την άμεση λήψη αναγκαίων μέτρων για την αντιμετώπιση του προβλήματος του γερασμένου εθνικού μας στόλου, τα ελληνικά φορτηγά συνεχίζουν να απειλούνται με “εξαφάνιση”. Ο στόλος των ελληνικών ΦΔΧ, όχι μόνο δίνει αρνητική “πρωτιά” στη χώρα μας ανάμεσα στα υπόλοιπα κράτη-μέλη της ΕΕ, καθιστώντας την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων της Ελλάδας για τη μείωση των εκπομπών CO2 ανέφικτη, αλλά παράλληλα απειλεί σοβαρά και τη βιωσιμότητα της ελληνικής μεταφοράς,καθώς λειτουργεί ως “ανταγωνιστικό μειονέκτημα”».

Τεχνολογικά πρότυπα

Κι ενώ στην Ελλάδα γίνεται λόγος για το πώς θα περιορίσουμε την κυκλοφορία των οχημάτων EURO3 και κάτω, συνεχίζει ο κ.Κενανίδης,«στην υπόλοιπη Ευρώπη κυκλοφορούν σχεδόν αποκλειστικά οχήματα κατηγορίας EURO6 –η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήδη αναπτύσσει τα τεχνολογικά πρότυπα της κατηγορίας EURO7, καθώς επίσης επενδύει στην ανάπτυξη δικτύων εναλλακτικών καυσίμων. Και δεν έχουν φτάσει τυχαία σε αυτό το σημείο, καθώς τα προηγούμενα χρόνια υπήρξαν προγράμματα στην ΕΕ για την ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων σε βαρέα οχήματα εναλλακτικών καυσίμων και οχήματα νέας τεχνολογίας. Εν αντιθέσει με την Ελλάδα, όπου ο κλάδος των οδικών εμπορευματικών μεταφορών δεν έχει τύχει καμίας απολύτως ενίσχυσης και στήριξης από την ίδια την Πολιτεία.

Και δεν πρόκειται για κλαδικό πρόβλημα, πρόκειται για πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, καθώς οι μεταφορές αποτελούν κινητήριο μοχλό ανάπτυξής της(η συνεισφορά του κλάδου στο ΑΕΠ ανέρχεται σε περίπου 20 δισεκατομμύρια ευρώ – Επιτροπή Έρευνας και Τεχνολογίας της Βουλής). Δίνοντας τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία στην αγορά προκειμένου να επενδύσει σε οχήματα νέας τεχνολογίας, επιτυγχάνουμε ταυτόχρονα: τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος, την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας, τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των οδηγών, αλλά και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των Ελλήνων μεταφορέων στη διεθνή αγορά».

«Win-Win»

Πρόκειται για μια αναγκαία πρωτοβουλία με win-win αποτελέσματα για όλους τους εμπλεκόμενους, υποστηρίζει ο πρόεδρος της ΟΦΑΕ, διευκρινίζοντας: «Αρκεί να γίνει αντιληπτό πως, χωρίς ελληνική μεταφορά, δεν νοείται η ανάπτυξη της εφοδιαστικής αλυσίδας στη χώρα μας!

Παράλληλα, ερχόμαστε αντιμέτωποι και με την κρίση στον τομέα της ενέργειας, με το κόστος αγοράς πετρελαίου κίνησης να αγγίζει ιστορικά υψηλά επίπεδα, προκαλώντας ανησυχία στην παγκόσμια κοινότητα των οδικών μεταφορών. Φαίνεται πως τα πράγματα θα γίνουν αρκετά πιο δύσκολα έως ότου τελικά ομαλοποιηθεί η κατάσταση και στον τομέα της ενέργειας στο απώτερο μέλλον.

Το μεγάλο στοίχημα είναι να μπορέσει η αγορά των μεταφορών να αντεπεξέλθει στις αυξημένες ανάγκες ομαλού εφοδιασμού της αγοράς και, για να το κερδίσουμε, απαιτούνται συνέργειες και στοχευμένα μέτρα υποστήριξης του κλάδου. Και για ακόμα μία φορά, η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που δεν έλαβε μέτρα ανακούφισης των μεταφορέων, έτσι ώστε να μπορέσουν να προσαρμοστούν στις ραγδαίες αυτές αλλαγές και πιέσεις που δέχονται».

Η ΟΦΑΕ «έχει καταθέσει προτάσεις για την επιστροφή ΕΦΚ σύμφωνα με τα πρότυπα πρακτικών από άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ που έλαβαν την αντίστοιχη στήριξη της Πολιτείας τους.

Παρά τις δυσκολίες, τη συνεχιζόμενη πίεση και τις έντονες προκλήσεις, ο κλάδος των οδικών εμπορευματικών μεταφορών είναι για ακόμα μια φορά έτοιμος να αντιμετωπίσει δυναμικά μια χρονιά πολλαπλών προκλήσεων. Και δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, καθώς μιλάμε για έναν κλάδο που κινεί το διεθνές εμπόριο και που λειτουργεί ως μοχλός οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας. Η υποστήριξή του δεν θα πρέπει να είναι μέλημα μόνο της ίδιας της αγοράς, αλλά και της Πολιτείας συνολικότερα».

Η Ομοσπονδία Φορτηγών Αυτοκινητιστών Ελλάδος Διεθνών Μεταφορών (ΟΦΑΕ) εκπροσωπεί σήμερα περίπου 5.000 ιδιοκτήτες φορτηγών δημοσίας χρήσης (και περίπου 2.000 ιδιοκτήτες τουριστικών λεωφορείων δημοσίας χρήσης).

Στόχοι μείωσης εκπομπών

Οι στόχοι της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Μεταφορών και Περιβάλλοντος Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας είναι ότι οι κατασκευαστές φορτηγών πρέπει «να μειώσουν τις εκπομπές των νέων οχημάτων τους κατά 65% το 2030 και 100% το 2035, ευθυγραμμίζοντας την προσφορά για οχήματα μηδενικών εκπομπών περισσότερο με την αναμενόμενη ζήτηση». Για σύγκριση, «οι τρέχουσες πολιτικές απαιτούν από τις κατασκευαστές φορτηγών να μειώσουν τις εκπομπές νέων οχημάτων κατά 30% έως το 2030 και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει να αυξηθεί αυτή η απαίτηση στο 45% έως το 2030 και να τεθεί στόχος μείωσης κατά 90% έως το 2040».

 

του Φίλη Καϊτατζή

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο