Το 2022, η παραγωγή αιολικής ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε κατά 265 TWh τεραβατώρες–ποσοστό 14%–,φτάνοντας σε περισσότερες από 2.100 TWh (οι τεραβατώρες χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση των ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας). Αυτή ήταν η δεύτερη υψηλότερη ανάπτυξη μεταξύ όλων των τεχνολογιών ανανεώσιμης ενέργειας, πίσω από τα ηλιακά φωτοβολταϊκά. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας,«για να ακολουθήσουμε το Σενάριο Καθαρών Μηδενικών Εκπομπών έως το 2050, το οποίο προβλέπει περίπου 7.400 TWh παραγωγής αιολικής ηλεκτρικής ενέργειας το 2030, ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης της παραγωγής πρέπει να αυξηθεί σε περίπου 17%. Για να επιτευχθεί αυτό, θα απαιτηθούν αυξανόμενες ετήσιες προσθήκες δυναμικότητας από περίπου 75 GW το 2022 σε 350 GW το 2030».

Μια ακόμα πρόκληση είναι η ανάγκη για αύξηση των εξειδικευμένων τεχνικών. Μέχρι το τέλος του 2027,όπως αναφέρει το Παγκόσμιο Συμβούλιο Αιολικής Ενέργειας,ο «παγκόσμιος στόλος» αιολικής ενέργειας θα είναι περίπου 1.581 GW, υπερδιπλάσιος από το επίπεδο πριν από την πανδημία COVID-19. Κατά συνέπεια, ο αριθμός των «τεχνικών ανέμου» που θα απαιτήσουν εκπαίδευση στη βιομηχανία θα αυξηθεί κατά 17%, από 489.600 το 2022 σε 574.200 το 2027. Ο αριθμός των νέων τεχνικών ανέμου αναμένεται να αυξάνεται κατά 48.800 κατά μέσο όρο ετησίως από το 2023 έως το 2027.

Μερίδιο αιολικής

Στην Ευρώπη, το μερίδιο της αιολικής ενέργειας στη ζήτηση της ηλεκτρικής ενέργειας ήταν μέχρι προσφάτως 26,4% και, από αυτό το ποσοστό, το 21,5% αντιπροσώπευε τον χερσαίο άνεμο (χερσαία αιολικά) και το 5% τον υπεράκτιο άνεμο (offshore αιολικά).

Η υπεράκτια αιολική ενέργεια αποτελεί προτεραιότητα πανευρωπαϊκά, καθώς προβλέπεται ότι έως το 2050 το 35% της ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ μπορεί να παράγεται αμιγώς από υπεράκτιες πηγές.

Τα offshoreαιολικά πάρκα στην Ευρώπη βρίσκονται κυρίως στις χώρες: Μεγάλη Βρετανία 14 GW, καλύπτουν το 14% της ζήτησης,Δανία 2 GW -25% της ζήτησης, Ολλανδία 3 GW -7% της ζήτησης,Βέλγιο 2 GW,-8% της ζήτησης, Γερμανία 8 GW -5% της ζήτησης.

Μείωση κόστους

Για να επιτευχθεί(παγκοσμίως) η ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από αιολική ενέργεια περίπου 7.400 TWh το 2030, όπως προβλέπεται στο σενάριο NZE (Net Zero Emissions), θα απαιτηθεί: αυξημένη υποστήριξη για τις χερσαίες και για τις υπεράκτιες εγκαταστάσεις.Οι προσπάθειες πρέπει να επικεντρωθούν στη διευκόλυνση της αδειοδότησης, στην υποστήριξη του εντοπισμού κατάλληλων τοποθεσιών, στη μείωση του κόστους και στη μείωση των χρονοδιαγραμμάτων ανάπτυξης του έργου.

Παράλληλα, η ανάπτυξη της τεχνολογίας αιολικής ενέργειας συνεχίζει να επικεντρώνεται στην αύξηση της παραγωγικότητας και στη μείωση του κόστους. Η καινοτομία της αιολικής τεχνολογίας έγκειται στην αύξηση της παραγωγικότητας των στροβίλων, ειδικά σε περιοχές με συνθήκες χαμηλού ανέμου, με την ανάπτυξη ανεμογεννητριών με μακρύτερα πτερύγια και υψηλότερους πύργους. Ωστόσο, το μέγιστο ύψος των χερσαίων ανεμογεννητριών περιορίζεται συχνά σε ορισμένες περιοχές για περιβαλλοντικούς και δημόσιους λόγους αποδοχής, γεγονός που περιορίζει το εύρος της πιθανής καινοτομίας.

Αντιθέτως, όπως μας πληροφορούν διεθνείς οργανισμοί και ενώσεις (IEA, IRENA Wind Europe),«στο τμήμα υπεράκτιων ανέμων δεν υπάρχει τέτοιος περιορισμός μεγέθους.Hκαινοτομία επικεντρώνεται στον σχεδιασμό μεγαλύτερων στροβίλων, οι οποίοι επιτρέπουν μειώσεις στο συνολικό κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας».

Οι επενδύσεις στην αιολική παραγωγή «αυξήθηκαν διεθνώς κατά 20% το 2022, δημιουργώντας προσδοκίες για σημαντική ανάπτυξη δυναμικότητας έως το τέλος του 2023».

Ελληνική επικράτεια

Η ΕΛΕΤΑΕΝ (Ελληνική Εταιρεία Αιολικής Ενέργειας που έχει μετονομαστεί σε Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας, διατηρώντας την ακροστιχίδα ΕΛΕΤΑΕΝ) επισημαίνει ότι «σύμφωνα με τον προκαταρκτικό ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας, ο στόχος για τα Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα είναι 1.900 MW το 2030 και 6.200 MW το 2035. Ο στόχος για το 2050 είναι 17.300 MW. H επίτευξη αυτών των στόχων απαιτεί σημαντικές επενδύσεις: πάνω από 6 δισ. ευρώ έως το 2030 και πάνω από 28 δισ. ευρώ έως το 2050. Οι επενδύσεις αυτές μπορεί και αναμένεται να έχουν υψηλή ελληνική προστιθέμενη αξία (σχεδόν 67%)». Η ΕΛΕΤΑΕΝ χαιρετίζει την ανακοίνωση του Εθνικού Προγράμματος για τα Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα (ΥΑΠ) από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και την ΕΔΕΥΕΠ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων Α.Ε.).

Σε εκδήλωση της ΕΔΕΥΕΠ,που πραγματοποιήθηκε στις 31 Οκτωβρίου και παρακολουθήσαμε με ενδιαφέρον, η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων Α.Ε. δεσμεύτηκε να προσελκύσει τους καλύτερους επενδυτές που μπορούν να εκτοξεύσουν την ανάπτυξη της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας.

Η ελληνική κυβέρνηση «φιλοδοξεί να παραδώσει τουλάχιστον 2 GW υπεράκτιας αιολικής ενέργειας έως το 2030 ως μέρος του Εθνικού Σχεδίου Ενέργειας και Κλίματος (NECP)».

Ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ Αριστοφάνης Στεφάτος παρουσίασε το σχέδιο του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων,τονίζοντας «τη στρατηγική σημασία»που έχει «για τη χώρα μας».Το σχέδιο Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης ΥΑΠ περιλαμβάνει 25 περιοχές, συνολικής έκτασης (μόνο)2,712 km2 και εκτιμώμενης ελάχιστης ισχύος 12,4 GW.

Κριτήρια αποκλεισμού

Η ΕΔΕΥΕΠ εφάρμοσε συνολικά 20 κριτήρια αποκλεισμού για τις επιλέξιμες Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης ΥΑΠ – (ΠΟΑΥΑΠ),για το 2030-2032 και μετά,λαμβάνοντας υπόψη:ζητήματα εθνικής ασφάλειας, επιβατικής ναυσιπλοΐας, αεροδρόμια, ελάχιστη απόσταση από τις ακτογραμμές, περιοχές περιβαλλοντικής και πολιτιστικής σημασίας, τουριστικές δραστηριότητες, περιοχές υδατοκαλλιέργειας,πολλές ακόμα χρήσεις και δραστηριότητες. Η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.

Σύμφωνα με την ΕΔΕΥΕΠ, τo σχέδιο προκρίνει δέκα περιοχές για την ανάπτυξη έως το 2030-2032, συνολικής ισχύος περίπου 4,9 GW – κυρίως αφορούν έργα πλωτής έδρασης (δεν συμπεριλαμβάνεται η θαλάσσια περιοχή μεταξύ Έβρου-Σαμοθράκης, η οποία ορίζεται ως περιοχή ανάπτυξης πιλοτικών Έργων ΥΑΠ, σύμφωνα με τον Ν. 4964/2022). Οι επιλέξιμες ΠΟΑΥΑΠ για τη μεσοπρόθεσμη (2030-2032)φάση ανάπτυξης εντοπίζονται σε: Ανατολική Κρήτη έργα συνολικής ισχύος 800 MW, νότια Ρόδο 300 MW έως 550 MW, κεντρικό Αιγαίο 200 MW έως 450 MW, άξονας Εύβοιας-Χίου 300 MW, Ιόνιο Πέλαγος 450 MW.

«Πράσινες» εξαγωγές

Η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας θεωρεί ότι η αξιοποίηση της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας αποτελεί «εθνική προτεραιότητα, όχι μόνο γιατί θα συνδράμει αποφασιστικά στην ενεργειακή μας αυτονομία, αλλά και γιατί μας δίνει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουμε στο μέλλον και εξαγωγές πράσινης ενέργειας».

Ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ Αριστοφάνης Στεφάτος εξήγησε ότι το σχέδιο Εθνικού Προγράμματος, το οποίο έγινε σε στενή συνεργασία με το ΥΠΕΝ, με άλλα υπουργεία και φορείς,«είναι στρατηγικής σημασίας για τη χώρα μας, καθώς θέτει τις βάσεις για την αξιοποίηση της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας – μία νέα καθαρή πηγή που θα συμβάλει καθοριστικά στην ενεργειακή μας μετάβαση».

Φιλόδοξο σενάριο

Σε μελέτη που ανέθεσε η ΕΔΕΥΕΠ στο Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών προκύπτει ότι η ανάπτυξη των Υπεράκτιων Αιολικών μπορεί να οδηγήσει: σε ενίσχυση του ΑΕΠ με έως και 1,9 δισ. ευρώ ετησίως κατά μέσο όρο την περίοδο 2024-2050 και των εσόδων του Δημοσίου με έως και 440 εκατ. ευρώ ετησίως και στην ενίσχυση της απασχόλησης (έως και 44.400 θέσεις εργασίας ετησίως). Η Ελλάδα μπορεί επίσης να αποκτήσει εγχώρια τεχνογνωσία και να αναπτύξει την απαραίτητη εφοδιαστική αλυσίδα με την εμπλοκή τομέων της οικονομίας (ναυτιλία, ναυπηγεία, λιμάνια, βιομηχανίες τσιμέντου,καλωδίων, μετάλλων και μεταλλικών κατασκευών ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, μεταφορές, υπηρεσίες κ.λπ.).

 

του Φίλη Καϊτατζή

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο

 

Προβολές: 51