«Ψηφιοποιούμε υπηρεσίες για να καταπολεμήσουμε τη γραφειοκρατία» «Θα εφαρμόσουμε τα πιο σύγχρονα μοντέλα πολιτικής προστασίας»

«Η καινοτομία στο επιχειρείν συμβάλλει στη δημιουργία περισσότερων και πιο καλοπληρωμένων θέσεων εργασίας», λέει ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης και, παράλληλα, μας μιλάει για τις προκλήσεις και τις νέες δυνατότητες που δημιουργεί η τεχνητή νοημοσύνη.

Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή του στο «Π», ο Δ. Παπαστεργίου μάς συστήνει τον νέο «ψηφιακό βοηθό» του Δημοσίου, που θα συμβάλει σημαντικά στην επίλυση των προβλημάτων της γραφειοκρατίας, και αναφέρεται στις νέες τεχνολογίες που μπορούν να συντελέσουν στην αντιμετώπιση των καταστροφικών συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.

Η κλιματική κρίση είναι η επόμενη μεγάλη πρόκληση που καλείται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα. Η κυβέρνηση έχει θέσει ψηλά το ζήτημα στην ατζέντα της. Μπορούν τα νέα ψηφιακά εργαλεία να βοηθήσουν στην πρόληψη ήστην αντιμετώπιση ακραίων φυσικών φαινομένων;

Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι πλέον φανερές σε όλο τον πλανήτη, από τον Καναδά μέχρι τα Τρίκαλα. Θα σας φέρω ως παράδειγμα τον τόπο καταγωγής μου, όπου πριν από δύο μήνες επλήγη από πλημμύρες απίστευτης έντασης. Κανένας εν ζωή Θεσσαλός δεν θυμόταν αντίστοιχο φαινόμενο. Οφείλουμε λοιπόν να χρησιμοποιήσουμε, στην προσπάθεια διαχείρισης αυτών των καταστάσεων, κάθε διαθέσιμο εργαλείο και να έχουμε σύμμαχό μας την τεχνολογία.

Αν μιλήσουμε για την αντιμετώπιση των πλημμυρών, υπάρχουν συστήματα AI, τα οποία ελέγχουν τη στάθμη των ποταμών και προειδοποιούν για την ανάγκη εκκένωσης μιας περιοχής ή εκτροπής της πορείας του νερού. Σε ένα άλλο κρίσιμο για τη χώρα μας πεδίο, τις πυρκαγιές, πραγματοποιήσαμε ήδη δοκιμές ανίχνευσης εστιών φωτιάς με αισθητήρες λέιζερ και με κάμερες τεχνητής νοημοσύνης. Σε λιγότερο από ένα λεπτό, η φωτιά έγινε αντιληπτή από τα εξελιγμένα αυτά συστήματα.Ξέρετε, τη φωτιά μπορείς να την αντιμετωπίσεις μόνο αν την αντιληφθείς άμεσα.

Η κυβέρνηση και προσωπικά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θέτουν ως απαραβίαστη αρχή τους την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Γι’ αυτό παρακολουθούμε συνεχώς τις διεθνείς τεχνολογικές εξελίξεις,ώστε να εφαρμόζουμε και στη χώρα μας τα πιο σύγχρονα μοντέλα πολιτικής προστασίας.

Πολύς κόσμος δεν γνωρίζει ακόμα την έννοια της τεχνητής νοημοσύνης, τι μπορεί να προσφέρει και σε ποιους τομείς. Μπορείτε, με απλά λόγια, να μας εισάγετε στη νέα εποχή της τεχνητής νοημοσύνης;

Είναι αλήθεια ότι η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί αντικείμενο συζήτησης από επιστημονικά πάνελ μέχρι παρεΐστικες κουβέντες, αλλά δεν γίνεται πάντα αντιληπτό το περιεχόμενό της. Προσωπικά αισιοδοξώ ότι, μέσω αυτού του δημόσιου διαλόγου, οι περισσότεροι καταλαβαίνουμε τουλάχιστον ότι έχουμε μπροστά μας τεράστιες ευκαιρίες, που άπτονται όλων των πεδίων της ζωής μας. Υγεία, Δικαιοσύνη, Πολιτική Προστασία είναι μόνο μερικοί τομείς στους οποίους μπορεί να συνεισφέρει.

Μηχανές, όπως είναι το κινητό μας, έχουν την ικανότητα να μιμηθούν λειτουργίες του ανθρώπου, για παράδειγμα τη μάθηση. Έτσι, αντιλαμβάνονται το περιβάλλον στο οποίο βρίσκονται και επιλύουν προβλήματα που τους ζητούνται. Για παράδειγμα, ηλικιωμένοι μπορούν να βρουν φροντίδα από εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης. Πολύς λόγος έχει γίνει και για το ChatGpt, στο οποίο θέτουμε ερωτήματα και αυτό, αναλύοντας τα διαθέσιμα δεδομένα, μας δίνει μια απάντηση, την οποία βελτιώνει όσο περισσότερο χρησιμοποιούμαι την εφαρμογή.

Η εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης είναι μια δυναμική διαδικασία και γι’ αυτό έχει ήδη ανακοινωθεί από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη η σύσταση Συμβουλευτικής Επιτροπής Τεχνητής Νοημοσύνης. Επιστήμονες με πολύχρονη εμπειρία θέτουν το πλαίσιο χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης.

Θα βάλετε την τεχνητή νοημοσύνη στον δημόσιο τομέα;

Οι εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης που χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητά μας αυξάνονται συνεχώς, απλοποιώντας αρκετές διαδικασίες. Πρακτικά, την τεχνητή νοημοσύνη την έχουμε ήδη στα χέρια μας μέσω του κινητού μας τηλεφώνου και του υπολογιστή μας. Ναι, εισάγουμε την τεχνητή νοημοσύνη και στον δημόσιο τομέα και μια πρώτη τέτοια εφαρμογή είναι ο «ψηφιακός βοηθός». Πρόκειται για μια εφαρμογή που θα μας βοηθά να βρούμε στο gov.gr ή στο Μητρώο Διαδικασιών MITOS ποια ακριβώς υπηρεσία χρειαζόμαστε. Θα του απευθυνόμαστε σε φυσική γλώσσα, πληκτρολογώντας ή εκφωνώντας του, και αυτός εντός δευτερολέπτων θα μας επικοινωνεί τη λύση του προβλήματός μας. Για παράδειγμα, θα του λέμε«Πώς βγάζει άδειες γάμου;» και αυτόςθα μας κατευθύνει.

Ορισμένοι πολίτες ανησυχούν για την ψηφιοποίηση του κράτους, γιατί φοβούνται πως θα μειωθούν οι θέσεις εργασίας. Τι απαντάτε;

Η τεχνητή νοημοσύνη και οι αναδυόμενες τεχνολογίες δημιουργούν νέες δυνατότητες στον εργασιακό χώρο, οι οποίες με την ανάλογη πολιτική βούληση μπορούν να κάνουν καλύτερες τις συνθήκες για τον εργαζόμενο. Με τη μετάβαση του κράτους στην ψηφιακή εποχή, απελευθερώνουμε τους υπαλλήλους μας από τον περιττό φόρτο, επιτρέποντάς τους να ασχοληθούν με την ουσιαστική εξυπηρέτηση του πολίτη.

Η ψηφιοποίηση, εξάλλου, είναι μια διαδικασία ενισχυτική της επιχειρηματικής πρωτοβουλίας. Η καινοτομία στο «επιχειρείν» συμβάλλει στη δημιουργία περισσότερων και πιο καλοπληρωμένων θέσεων εργασίας. Η χώρα μας, τα τελευταία χρόνια, καθιερώνεται ως ένας επενδυτικός κόμβος για επιχειρήσεις τεχνολογίας και έρευνας από όλο τον κόσμο.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι η ψηφιοποίηση δεν έλυσε το πρόβλημα της γραφειοκρατίας αλλά το έκρυψε, δεδομένου ότι ο πολίτης εξακολουθεί να μην εξυπηρετείται γρήγορα σε όλες τις υπηρεσίες. Είναι αλήθεια αυτό;

Είναι αλήθεια ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες με ισχυρή γραφειοκρατία, κάτι που αλλάζει. Τα προηγούμενα χρόνια σημειώθηκε σημαντική πρόοδος.Διαδικασίες για τις οποίες περιμέναμε ώρες ολόκληρες σε ουρές, πλέον γίνονται άκοπα και γρήγορα μέσω του gov.gr–και μας ευχαριστεί ιδιαίτερα που αυτή η δουλειά αναγνωρίζεται από τους πολίτες. Σε πρόσφατη έρευνα του Οργανισμού Braincandy, το gov.gr ήρθε δεύτερο μεταξύ 70 ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών ως προς την εμπειρία του καταναλωτή. Αυτό δεν συνεπάγεται ότι η δουλειά μας ολοκληρώθηκε. Αντιθέτως, έχουμε ακόμα πολλά βήματα να κάνουμε ώστε να καταπολεμήσουμε τη γραφειοκρατία και τη «μιζέρια» που τη συνοδεύει.

Συνεχίζουμε λοιπόν να ψηφιοποιούμε υπηρεσίες. Μόνο μέσα στον Οκτώβριο προσθέσαμε 30 ψηφιακές διαδικασίες στο gov.gr, μία ανά ημέρα αναλογικά. Παράλληλα, εξελίσσουμε περαιτέρω το wallet, το ψηφιακό μας πορτοφόλι. Στο επόμενο στάδιο εξέλιξης του wallet δεν θα χρειάζεται καν να εκδίδουμε πιστοποιητικά. Όταν θα «συνδιαλεγόμαστε» με κάποιον δημόσιο ή ιδιωτικό οργανισμό και αυτός χρειάζεται κάποια στοιχεία μας, θα κάνει σχετικό αίτημα και εμείς μέσω wallet θα επιτρέπουμε να δοθούν τα απαραίτητα στοιχεία για τη συγκεκριμένη διαδικασία, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή.

Ένα μεγάλο ζήτημα που αντιμετωπίζουν όλες οι χώρες και η Ελλάδα είναι αυτό της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο. Πώς σκοπεύετε να το επιλύσετε;

Η εξέλιξη της τεχνολογίας μάς προσφέρει νέες δυνατότητες, που δεν είχαμε φανταστεί. Μας φέρνει όμως αντιμέτωπους και με νέες προκλήσεις, τις οποίες πρέπει να διαχειριστούμε. Η κυβερνοασφάλεια μας αφορά όλους, από άτομα μέχρι κράτη, εταιρείες, οργανισμούς. Και, βεβαίως, κανείς δεν μπορεί να το αντιμετωπίσει μόνος του. Η Ελλάδα εναρμονίζεται με την Οδηγία NIS2 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με βάση αυτή την οδηγία, οι φορείς που εποπτεύονται από τα κράτη-μέλη όσον αφορά την κυβερνοασφάλειά τους αυξάνονται. Προκειμένου να ανταποκριθούμε στις νέες συνθήκες, προχωράμε στην ίδρυση της Εθνικής Αρχής Κυβερνοασφάλειας. Πρόκειται για ένα ξεχωριστό Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, το οποίο ουσιαστικά θα αποτελεί την εξέλιξη της υπάρχουσας Γενικής Διεύθυνσης. Θα διαθέτει, έτσι, η Αρχή την ευελιξία να χαράσσει την ευρύτερη στρατηγική για την ενίσχυση της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, πέραν της εποπτείας των οργανισμών, που θα πραγματοποιεί. Θα βρίσκεται σε συνεργασία με εγχώριους και ευρωπαϊκούς φορείς και θα στοχεύει στην πρόληψη και αντιμετώπιση των κυβερνοεπιθέσεων.

Αναμφισβήτητα, στα Τρίκαλα έχετε αφήσει ισχυρό αποτύπωμα. Ποια θεωρείτε πως ήταν η μεγαλύτερη καινοτομία που καταφέρατε να φέρετε στους πολίτες;

Θα μπορούσα να σας αναφέρω ενδεικτικά ένα ή δύο σημαντικά έργα, αλλά θεωρώ ότι με αυτόν τον τρόπο δεν θα μετέδιδα τη μεγάλη εικόνα. Το πραγματικά καινοτόμο στα Τρίκαλα είναι πως οι συνδημότες μου αγκάλιασαν το σχέδιό μας και συνέβαλαν στο να γίνει η πόλη μας «έξυπνη», ψηφιακά ώριμη και φιλική για τον πεζό και τον ποδηλάτη. Έτσι, με αιχμή την τεχνολογία, δομήθηκε και μια επιπλέον σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στους πολίτες και τη δημοτική αρχή.

Το «ιστορία γράφουν οι ομάδες» μπορεί σε κάποιους να ακούγεται μελό, αλλά είναι κάτι στο οποίο πιστεύω βαθιά και οι πολίτες των Τρικάλων καθημερινά αποδεικνύουν ότι ανήκουμε όλοι στην ίδια ομάδα. Δουλέψαμε ως ομάδα και καταφέραμε να ενισχύσουμε το «brand» Τρίκαλα ως προορισμό, κάτι που οδηγεί σε περαιτέρω ανάπτυξη.

 

Συνέντευξη στην Άννα Καραβοκύρη

Φωτό: Κ. Πρόφης

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο