Τι λέει ο υπουργός Δικαιοσύνης για τον νέο Δικαστικό Χάρτη και τις τολμηρές μεταρρυθμίσεις που προωθεί στη Βουλή

Στις μεταρρυθμιστικές τομές που προωθούνται στον τομέα της Δικαιοσύνης και στη θέσπιση του νέου Δικαστικού Χάρτη αναφέρεται ο Γιώργος Φλωρίδης, δηλώνοντας ότι «ο πολίτης θα μπορεί να βρίσκει το δίκιο του πολύ νωρίτερα».

Παράλληλα, μας αναλύει το διακύβευμα των ευρωεκλογών, τονίζοντας ότι στην Ελλάδα χρειάζεται σταθερότητα, για να γίνεται καλύτερη η χώρα, ενώ στην Ευρώπη απαιτείται ηγετική ικανότητα, για να μπορεί να έχει ισχυρό ρόλο η Ελλάδα.

Ξεκίνησε η συζήτηση για τον Νέο Δικαστικό Χάρτη στη Βουλή. Εξηγήστε μας, τι σημαίνει αυτή η μεγάλη μεταρρύθμιση;

Είναι η κορωνίδα των μεταρρυθμιστικών παρεμβάσεων της κυβέρνησης στον χώρο της Δικαιοσύνης. Ουσιαστικά, για πρώτη φορά στη νεότερη ιστορία του ελληνικού κράτους, αλλάζουν η δομή και η λειτουργία του δικαστικού μας συστήματος. Μέχρι σήμερα είχαμε ποσοτικές προσθαφαιρέσεις, κυρίως δικαστών και δικαστηρίων. Είναι λοιπόν πρωτόγνωρη, δομική και ποιοτική μεταρρύθμιση για τη Δικαιοσύνη. Γι’ αυτό αναφερόμαστε σε Νέο Δικαστικό Χάρτη, ο οποίος αλλάζει σελίδα στην ελληνική Δικαιοσύνη, εισάγοντάς την πραγματικά στον 21αιώνα.

Ποια είναι η βασικότερη μεταρρύθμιση που εισάγεται;

Η βασική τομή της μεταρρύθμισης είναι ότι ξεπερνάμε τη μακροχρόνια διχοτόμηση της Πρωτοβάθμιας Δικαιοσύνης και ενοποιούμε τον μέχρι σήμερα διασπασμένο α’ βαθμό ειρηνοδικών και πρωτοδικών, δημιουργώντας μια ενιαία δομή πρωτοδικών. Προσθέτοντας τους 1.000 ειρηνοδίκες στους 1.100 υπάρχοντες πρωτοδίκες, διπλασιάζουμε τους πρωτοβάθμιους δικαστές. Με την κατάλληλη εκπαίδευση, πλέον, 2.100 δικαστές θα δικάζουν το σύνολο της δικαστικής πρωτοβάθμιας ύλης σε αστικές και ποινικές υποθέσεις. Όπως καταλαβαίνετε, η επίδραση στην ταχύτητα των κρίσιμων πρωτόδικων αποφάσεων θα είναι καταλυτική.

Πώς γίνεται η Ελλάδα να έχει διπλάσιους δικαστές συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες και οι δικαστικές αποφάσεις να καθυστερούν τριπλάσιο ή και τετραπλάσιο χρόνο;

Όντως, το ελληνικό δικαστικό σύστημα, συγκρινόμενο σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναλογικά με τον πληθυσμό μας, διαθέτει τους περισσότερους δικαστές και τα περισσότερα δικαστήρια, αλλά έχουμε αργές δικαστικές αποφάσεις. Αυτό ακριβώς διορθώνουμε με τη σωστή δομή, συγκέντρωση, κατανομή, διάταξη και λειτουργία του με τον Νέο Δικαστικό Χάρτη.

Πώς θα το επιτύχετε αυτό;

Θα αξιοποιήσουμε καλύτερα το διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό, καθώς θα έχουμε πλέον 2.100 πρωτοδίκες, ενώ θα επιτευχθεί ισοκατανομή της ύλης, άρα και της εργασίας, ως προς την έκδοση αποφάσεων του πρώτου βαθμού. Τελειώνει το σημερινό φαινόμενο, όπου το 50% των δικαστών αναλαμβάνει μόνο το 20% της ύλης των πρωτοβάθμιων δικαστηρίων. Παράλληλα, με τον εξορθολογισμό της χωροταξικής διαμόρφωσης των δικαστηρίων, προσβλέπουμε σε βιώσιμους και παραγωγικούς δικαστικούς σχηματισμούς στην Περιφέρεια και ταυτόχρονα στην αποκεντρωμένη λειτουργία του Πρωτοδικείου της πρωτεύουσας, που θα αποφορτιστεί από τον συσσωρευμένο όγκο των πρωτοβάθμιων υποθέσεων, οι οποίες σήμερα καθυστερούν. Μετά την ενοποίηση, τα δικαστήρια από 217 θα ανέρχονται σε 113, στο πλαίσιο μιας ενιαίας και λειτουργικής δομής κατά τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα.

Ποια είναι τα αποτελέσματα που περιμένουμε από τη μεταρρύθμιση του Νέου Δικαστικού Χάρτη για την ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης;

Ως προς την στοχοθεσία της επιτάχυνσης, αναμένουμε, μόνο από την αλλαγή της ενοποίησης των δικαστών και της αναδιάρθρωσης των δικαστηρίων, μείωση του χρόνου έκδοσης τελεσίδικων αποφάσεων από τα 4,5 έτη σήμερα στα 2,5, με τελικό στόχο την επίτευξη ευρωπαϊκού μέσου του 1,5 έτους, στο τέλος της τετραετίας.

Εκτός από τα οφέλη σε πολίτες και κοινωνία, οι αλλαγές στη Δικαιοσύνη προσκομίζουν σημαντικό όφελος συνολικά στη χώρα. Σε ποιους ιδιαίτερους τομείς το εντοπίζετε;

Όλοι γνωρίζουμε ότι στην Ελλάδα οι χρονοβόρες διαδικασίες κατά την εκδίκαση των δικαστικών υποθέσεων αποτελούν αρκετές φορές πρόσκομμα στην επενδυτική και επιχειρηματική δραστηριότητα και εν γένει στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Έτσι, η βελτίωση στην ταχύτητα απονομής της δικαιοσύνης αποτελεί τον μεγάλο «εξω-οικονομικό» συντελεστή της επενδυτικής ανάπτυξης της χώρας.

Αυτό ακριβώς πετυχαίνει ο Νέος Δικαστικός Χάρτης. Οι αποφάσεις των δικαστηρίων θα βγαίνουν πολύ νωρίτερα και ο πολίτης θα μπορεί να βρίσκει το δίκιο του πολύ νωρίτερα. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό, όχι μόνο για το Κράτος Δικαίου, αλλά και για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, όπως και για τη διεθνή θέση της σ’ έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο και ανταγωνιστικό κόσμο. Ήδη, αυτή η μεγάλη μεταρρυθμιστική προσπάθεια της κυβέρνησης προεξοφλείται, αξιολογείται και καταγράφεται με κάθε τρόπο στο ευρωπαϊκό και στο διεθνές περιβάλλον.

Αρκετοί υποστηρίζουν ότι, με την υπουργοποίησή σας, ο πρωθυπουργός σάς έδωσε το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο για να κάνετε τομές στη Δικαιοσύνη. Είναι έτσι; Σκοπεύετε να προχωρήσετε και σε άλλες αλλαγές;

Οι αλλαγές στην ελληνική Δικαιοσύνη για καλύτερη ποιότητα και γρηγορότερες αποφάσεις αποτελούν μία από τις μεγάλες προκλήσεις της δεύτερης θητείας της κυβέρνησης του Κυρ. Μητσοτάκη. Μέσα σε 10 μήνες, προχωρήσαμε συστηματικά και συνδυαστικά σ’ ένα ευρύ μεταρρυθμιστικό σχέδιο θεσμικών, οργανωτικών, ψηφιακών και υλικοτεχνικών τομών και αναμορφώσεων στην ελληνική Δικαιοσύνη.

Στις αρχές του 2024 ψηφίσαμε την αναμόρφωση του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα της Ποινικής Δικονομίας, με σημεία-κλειδιά την έκτιση των ποινών, που περιορίζουν την ατιμωρησία και ταυτόχρονα επιταχύνουν τους όρους και τις διαδικασίες της ποινικής δίκης. Σε νομοπαρασκευαστική προετοιμασία βρίσκονται ανάλογες πρωτοβουλίες για αλλαγές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και στη δικονομία του Συμβουλίου της Επικρατείας, στον Οργανισμό των Δικαστηρίων, στον Κώδικα των Δικηγόρων, στον Κώδικα Συμβολαιογράφων και στο νομικό πλαίσιο της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών. Στην επιτάχυνση θα βοηθήσει και η σημαντική μεταφορά δικαστηριακής ύλης στους δικηγόρους, σύμφωνα με τον νόμο που ψηφήσαμε πρόσφατα.

Πώς κρίνετε τη στάση της αντιπολίτευσης μέχρι σήμερα στα ζητήματα των μεταρρυθμίσεων στον χώρο της Δικαιοσύνης;

Η μέχρι σήμερα στάση της αντιπολίτευσης στα θέματα των μεταρρυθμίσεων της Δικαιοσύνης είναι αφοριστική, χωρίς σοβαρές αντιπροτάσεις. Η βαθύτερη λογική της είναι να εκμεταλλευτεί τα ζητήματα της Δικαιοσύνης, όχι για ν’ αλλάξουμε κάτι προς το καλύτερο, θεσμικά και λειτουργικά, αλλά για να εντείνουμε τον πόλεμο φθοράς προς την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό.

Αυτή η στάση σημαίνει δύο αλληλένδετα πράγματα: Έλλειψη ενδιαφέροντος για αλλαγές και μεταρρυθμίσεις με ταυτόχρονη απουσία προτάσεων. Αυτό το είδαμε και στις αλλαγές του Ποινικού Νόμου, το βλέπουμε τώρα και στον Νέο Δικαστικό Χάρτη, με πλήρη καταγγελία του πρώτου και με το να μην αλλάξει τίποτα στον δεύτερο. Αναφέρομαι κυρίως στον ΣΥΡΙΖΑ και στο ΠΑΣΟΚ. Η νέα ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, στις συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις που έρχονται στο προσκήνιο, αναπαράγει τη μηδενιστική πολιτική της παλιάς ηγεσίας και μάλιστα πολλές φορές με πιο έντονη φρασεολογία και κενότητα λόγου. Το δε ΠΑΣΟΚ, που για κάποιο διάστημα προσπάθησε να πολιτευτεί ως υπεύθυνη με προτάσεις αντιπολίτευση, δυστυχώς πλέον έχει μετεξελιχθεί σ’ έναν ανταγωνιστή καταγγελιολογίας του ΣΥΡΙΖΑ. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση θα προχωρήσει το θετικό μεταρρυθμιστικό της έργο προς όφελος της κοινωνίας και της χώρας και οι πολίτες θα έχουν πολύ σύντομα την ευκαιρία των ευρωεκλογών να κρίνουν και να συγκρίνουν.

Ποιο είναι το διακύβευμα των επικείμενων ευρωεκλογών;

Είναι διπλό, σε Ελλάδα και Ευρώπη. Στην Ελλάδα χρειάζεται σταθερότητα, για να γίνεται καλύτερη η χώρα. Στην Ευρώπη απαιτείται ηγετική ικανότητα, για να μπορεί να έχει ισχυρό ρόλο η Ελλάδα. Οι πολίτες πρέπει να επιλέξουν τη σταθερή λύση που καλυτερεύει ήδη επί πέντε χρόνια την Ελλάδα. Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις, υπάρχουν αποδεδειγμένες λύσεις.

Αναλύστε μας το σκεπτικό σας όσον αφορά την Ελλάδα.

Με τις κυβερνήσεις του Κυρ. Μητσοτάκη, η χώρα πορεύεται σταθερά, βελτιώνεται και καλυτερεύει σε μια απρόβλεπτη εποχή με διαρκείς αναταράξεις, γεωπολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές. Με την πολιτική τους μέχρι σήμερα παράγουν σταθερά γεωπολιτική ασφάλεια, εθνική ενίσχυση, ασφαλή σύνορα, ικανότητα διαχείρισης κρίσεων, επενδυτική ανάκαμψη, οικονομική ανάπτυξη, αύξηση της απασχόλησης, μεταρρυθμίσεις στη φορολογία, Παιδεία, Υγεία, Δικαιοσύνη.

Υπάρχουν βέβαια και προβλήματα που επιμένουν και ταλανίζουν τους πολίτες, όπως η ακρίβεια, η εγκληματικότητα, οι κρατικές αγκυλώσεις. Σημασία έχει όμως ότι αναγνωρίζονται και παλεύονται από αυτή την κυβέρνηση, που είναι η μόνη που μπορεί να δώσει λύσεις.

Το άλλο διακύβευμα είναι η Ευρώπη, με επίσης διπλή διάσταση. Ποιος ηγέτης και ποια πολιτική δύναμη μπορεί να εκπροσωπήσει επάξια την Ελλάδα στην Ευρώπη; Ποιος μπορεί να συνάψει διπλωματικές συμμαχίες διασφάλισης των εθνικών συμφερόντων, να διαπραγματευτεί το Ταμείο Ανάκαμψης, να μιλήσει για πράσινη μετάβαση με όρους διασφάλισης των αγροτών και εν γένει να έχει την αξιοπιστία πενταετούς αναβάθμισης της χώρας, μετά τη δεκαετή καταστροφική κρίση και υποβάθμιση του 2009-2019;

Η απάντηση στα ερωτήματα είναι προφανής. Μόνο η σημερινή κυβέρνηση του Κυρ. Μητσοτάκη μπορεί ν’ ανταποκριθεί σε τέτοιου είδους εθνικές και πολιτικές προκλήσεις.

Και όσον αφορά το ευρωπαϊκό διακύβευμα;

Η δεύτερη διάσταση του ευρωπαϊκού διακυβεύματος είναι η ίδια η πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τη συζήτηση σήμερα, στον ευρωπαϊκό διάλογο, κλέβουν οι δύο σημαντικές εκθέσεις του Ντράγκι και του Λέτα. Η καθεμία από τη σκοπιά της, αλλά και σε απόλυτη συνάφεια μεταξύ τους, θέτουν το στρατηγικό ζήτημα πορείας της Ευρώπης σ’ ένα σημείο καμπής για την ίδια και τον κόσμο. Στο επίκεντρο της ατζέντας είναι η γεωπολιτική και οικονομική αυτονομία και ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Με απλά λόγια, το μέγα ζητούμενο είναι αν η Ευρώπη θα κάνει ένα άλμα από τα «επιμέρους κρατικά εγώ» στο πολυπόθητο «ευρωπαϊκό εμείς». Στρατηγική την οποία έχει στηρίξει αλλά και έχει προωθήσει με πρωτοβουλίες του ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης, καθότι συμβαδίζει απόλυτα με τα εθνικά συμφέροντα της χώρας αλλά και με τον ξεκάθαρο ευρωπαϊκό προσανατολισμό της κυβέρνησης.

 

Συνέντευξη στην Άννα Καραβοκύρη

Φωτό: Κώστας Πρόφης

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο