«Μηδενική ανοχή στη διαφθορά, μηδενική ανοχή στην εγκληματικότητα»
«Tα μεγάλα προβλήματα των Ελλήνων δεν κοιτούν ιδεολογικές κατευθύνσεις, αλλά επιζητούν “θαρραλέες” λύσεις», δηλώνει ο υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη Ανδρέας Νικολακόπουλος και μιλάει στο «Π» για την παραβατικότητα των ανηλίκων, την εγκληματικότητα και την κατάσταση στα σωφρονιστικά ιδρύματα της χώρας.
Με αφορμή το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, αλλά και το παράδειγμα της Γαλλίας που μπήκε σε εκλογικές περιπέτειες, μήπως θα έπρεπε να υπάρξει πρόβλεψη για αλλαγή του εκλογικού νόμου, ώστε να επιτευχθεί ευκολότερα η αυτοδυναμία για το πρώτο κόμμα;
Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, μιας εκλογικής διαδικασίας που δεν είχε άμεση σχέση με την εγχώρια πολιτική κατάσταση, αλλά αφορούσε την εκλογή εκπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, «άνοιξε» για εμάς στη Νέα Δημοκρατία μία και μόνη συζήτηση. Να «τρέξουμε» ακόμη γρηγορότερα μέχρι το 2027, κάνοντας πράξη κάθε γραμμή των δεσμεύσεών μας και ανακουφίζοντας τους πολίτες, από τα μικρά και μεγάλα προβλήματα που τους απασχολούν. Οι συζητήσεις περί αλλαγής του εκλογικού νόμου, διαχρονικά, προκαλούσαν μόνο τοξικότητα, και η κοινωνία στην παρούσα χρονική συγκυρία δεν θέλει τοξικούς πολιτικούς μονολόγους, αλλά περιμένει από εμάς σοβαρότητα και άμεσες και σίγουρες λύσεις. Η απάντηση δόθηκε από τα πλέον επίσημα χείλη, αυτά του πρωθυπουργού, πριν από λίγες μέρες. Πιστεύουμε στις αυτοδύναμες κυβερνήσεις, αλλά ο εκλογικός νόμος παραμένει αυτός που είναι. Σας θυμίζω, άλλωστε, ότι με νόμο της ΝΔ επανήλθε το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής αντί της απλής, που όπως αποδείχτηκε αποτελούσε μια ακόμα αυταπάτη του ΣΥΡΙΖΑ, για να οδηγήσει τη χώρα σε «περιπέτειες» τον Μάιο 2023. Όπως και να ’χει, οι εκλογικοί κανόνες που ισχύουν είναι οι ίδιοι με εκείνους που ίσχυσαν τον Ιούνιο του 2023 και με αυτούς θα γίνουν και οι εκλογές του 2027.
Στο εσωτερικό της ΝΔ υπάρχει μια κριτική, αν θα πρέπει ο πρωθυπουργός να συνεχίσει το άνοιγμα προς τον κεντρώο χώρο ή θα πρέπει να απευθυνθεί στη βάση της παράταξης. Ποια είναι η άποψή σας;
Επιτρέψτε μου να μην αποδεχτώ τον όρο «κριτική», αλλά να τον αντικαταστήσω με τον όρο «συζήτηση». Η Νέα Δημοκρατία ήταν ανέκαθεν το κόμμα του ευρύτερου «υγιούς» διαλόγου και των αναγκαίων κοινωνικών συγκλίσεων. Ίσως αυτός είναι και ο βαθύτερος λόγος που το κόμμα μας είναι το μόνο που, μέσα από τη δίνη της 10ετούς κρίσης στη χώρα, κατάφερε όχι μόνο να αντέξει, αλλά να ενισχύει διαρκώς τις δυνάμεις του. Από κει και πέρα, μόνο μέσα από διαφορετικές απόψεις, που είναι πάντοτε σεβαστές απ’ όπου κι αν προέρχονται, διασφαλίζεται η συνέχεια της ΝΔ αυτά τα 50 χρόνια «ζωής» και, με γνώμονα την κοινωνική ευρύτητα και τις ανοιχτές πόρτες σε κάθε πολίτη που επιθυμεί την πρόοδο, συνεχίζουμε το μακρύ πολιτικό «ταξίδι». Δεν μπορώ να αποδεχτώ τα περί κεντρώου, δεξιού χώρου και πάει λέγοντας. Άλλωστε τα μεγάλα προβλήματα των Ελλήνων δεν κοιτούν ιδεολογικές κατευθύνσεις, αλλά επιζητούν «θαρραλέες» λύσεις. Και εμείς αυτό έχουμε ως βασικό πρόσταγμα της πολιτικής μας, κοιτάζοντας ταυτόχρονα μέσα από την αυτοκριτική να βελτιωνόμαστε διαρκώς.
Να περάσουμε στα θέματα του χαρτοφυλακίου σας. Η αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση πως με τους νέους Ποινικούς Κώδικες θα γεμίσουν οι φυλακές, που είναι ήδη υπερπλήρεις. Τι απαντάτε;
Θέλει περίσσιο πολιτικό θράσος, να «κουνούν το δάχτυλο» εκείνοι που το 2019 άφησαν μία χώρα «ξέφραγο αμπέλι» και επέτρεψαν ακόμη και σε σκληρούς ποινικούς εγκληματίες να κυκλοφορούν ελεύθεροι, κάνοντας χρήση των ευνοϊκών διατάξεων του νόμου Παρασκευόπουλου. Πριν κάνουν πάντως εύκολη κριτική κάποιοι, οφείλουν να μελετήσουν πιο προσεχτικά, τόσο τον σχεδιασμό και τα αποτελέσματα σε επίπεδο καταστολής της εγκληματικότητας και ενίσχυσης της αστυνόμευσης, όσο και τις παρεμβάσεις μας για τον εκσυγχρονισμό του Σωφρονιστικού Συστήματος. Σας θυμίζω ότι ήδη λειτουργεί μία νέα σύγχρονη φυλακή στη Δράμα, ενώ «τρέχουν» οι εργασίες σε άλλα υπό κατασκευή Σωφρονιστικά Καταστήματα, καθώς και για τη μετεγκατάσταση του Σωφρονιστικού Συγκροτήματος του Κορυδαλλού, στον Ασπρόπυργο. Επιπλέον, πολύ σύντομα, φέρνουμε προς ψήφιση στη Βουλή τον εκσυγχρονισμό του θεσμού της ηλεκτρονικής επιτήρησης, ενώ πρόσφατα υπέγραψα Υπουργική Απόφαση για τον σωστό διαχωρισμό των κρατουμένων βάσει των αδικημάτων που έχουν τελέσει και τη μεταγωγή τους στο αντίστοιχο σωφρονιστικό κατάστημα. Αυτές είναι ορισμένες μόνο από τις παρεμβάσεις μας που συμβάλλουν στην αποσυμφόρηση των φυλακών, και συνεχίζουμε…
Ένα από τα στοιχήματα αυτής της κυβέρνησης είναι η πάταξη της ανομίας. Τι δείχνουν τα στοιχεία για την παραβατικότητα, που έχετε στη διάθεσή σας;
Μετά τις παρεμβάσεις των τελευταίων μηνών, είναι ήδη εμφανής η παρουσία αστυνομικών στα κέντρα μεγάλων πόλεων και στις γειτονιές, έχουμε μείωση στα περιστατικά μικροεγκληματικότητας κατά 20% στην Αττική, ενώ σας θυμίζω τις τελευταίες σημαντικές επιτυχίες της ΕΛ.ΑΣ., σε υποθέσεις εξάρθρωσης εγκληματικών οργανώσεων, συλλήψεων επίορκων δημοσίων υπαλλήλων, κυκλωμάτων διακίνησης ναρκωτικών, την αντιμετώπιση πληθώρας περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας, καθώς όλο και περισσότερες γυναίκες καταγγέλλουν, τη μεγάλη αύξηση των ελέγχων και τις βεβαιώσεις παραβάσεων από τις δυνάμεις της Τροχαίας σε δρόμους όλης της χώρας, καθώς και την εντατικοποίηση της αστυνόμευσης σε περιοχές που παρατηρούνται έντονα περιστατικά παραβατικότητας ανηλίκων. Παρ’ όλα αυτά, εδώ δεν χωρούν τάσεις εφησυχασμού και πολιτικές αυταρέσκειες. Εντατικοποιούμε τις παρεμβάσεις μας με σχέδιο και προχωρούμε στην ορθολογική κατανομή του αστυνομικού προσωπικού, πάνω στη βάση του στρατηγικού μας σχεδιασμού, για την εμπέδωση ακόμη μεγαλύτερου κλίματος ασφάλειας στην κοινωνία μας.
Ποιες περιοχές της χώρας αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα;
Μοιραία, λόγω του έντονου πληθυσμιακού στοιχείου, στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη παρατηρείται το μεγαλύτερο ποσοστό περιστατικών εγκληματικότητας και εν γένει παραβατικότητας. Γι’ αυτό και προχωρήσαμε άμεσα στην αποδέσμευση δεκάδων αστυνομικών από άλλες υπηρεσίες και στην παρουσία τους πλέον σε υπηρεσίες «Πρώτης Γραμμής», όπως η Άμεση Δράση, η Τροχαία, η ΟΠΚΕ, ενώ στην Αθήνα οργανώνεται σειρά κοινών επιχειρήσεων με τη Δημοτική Αστυνομία, για την καλύτερη αστυνόμευση του κέντρου. Τα μάτια μας είναι ταυτόχρονα στραμμένα σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, όπως για παράδειγμα στη Ζάκυνθο, απ’ όπου πρόσφατα ο υπουργός ανακοίνωσε την άμεση παρουσία βαριά οπλισμένων αστυνομικών στο νησί, για την αντιμετώπιση δύσκολων περιστατικών. Ταυτόχρονα, η κατεύθυνση που έχει δοθεί εξαρχής προς κάθε Διεύθυνση Αστυνομίας είναι μία και αδιαπραγμάτευτη. Διαρκής, εντατική και μεθοδική προσπάθεια, όλο και πιο κοντά στον πολίτη, υπηρετώντας απαρέγκλιτα το δόγμα: «Μηδενική ανοχή στη διαφθορά, μηδενική ανοχή στην εγκληματικότητα».
Πώς εξελίσσεται το περίφημο «restart» στην Ελληνική Αστυνομία;
Δεν ξέρω αν είναι «restart», σίγουρα πάντως είναι ανανέωση, αναβάθμιση και βελτίωση των υπηρεσιών της ΕΛ.ΑΣ. Καλλιεργούμε επιπλέον μία διαφορετική κουλτούρα στον Έλληνα αστυνομικό, τον οποίο εμπιστευόμαστε απόλυτα και έχουμε βαθιά πίστη στις ικανότητές του. Παρ’ όλα αυτά, θέλουμε να κάνουμε την Αστυνομίας μας ακόμη πιο σύγχρονη και αποτελεσματική. Έχουμε ενισχύσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τις μάχιμες υπηρεσίες «Πρώτης Γραμμής» με δεκάδες αστυνομικούς, εντατικοποιούνται οι έλεγχοι σε κρίσιμα σημεία των μεγάλων πόλεων και αντιμετωπίζουμε τα ζητήματα υποστελέχωσης στα Αστυνομικά Τμήματα της χώρας. Προχωρούμε στην οργανωτική αναβάθμιση των στελεχών, αξιοποιώντας τα νέα ψηφιακά μέσα, για να γίνουν ακόμη πιο αποτελεσματικές οι αστυνομικές επιχειρήσεις, και χτυπάμε στη «ρίζα» τους διαχρονικά κοινωνικά φαινόμενα, όπως για παράδειγμα η διασύνδεση του οργανωμένου εγκλήματος με την οπαδική βία.
Η παραβατικότητα και η βία των ανηλίκων ολοένα και αυξάνονται. Τι μέριμνα υπάρχει;
Στο πεδίο των αρμοδιοτήτων της ΕΛ.ΑΣ., ήδη έχουμε παρέμβει δραστικά προκειμένου κανένα παιδί να μη νιώθει απροστάτευτο, ευάλωτο και μόνο. Χαρτογραφήσαμε τις περιοχές αυξανόμενης νεανικής παραβατικότητας, όπου υλοποιούνται ενισχυμένες δράσεις ήπιας αστυνόμευσης, με αποτέλεσμα να έχουμε ήδη μεγάλη αύξηση αριθμών, όσον αφορά τα περιστατικά που διαχειρίζεται η Αστυνομία, αλλά και τις συλλήψεις παραβατικών ανηλίκων, καθώς και γονιών τους. Τέλος, ήδη ενεργοποιήθηκε και λειτουργεί η 24ωρη 5ψήφια τηλεφωνική γραμμή (10201), για να μπορεί ο καθένας να καταγγέλλει ανώνυμα στην Υπηρεσία Ανηλίκων κάποιο περιστατικό, ενώ αντίστοιχα, με το «panic button» στις υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας, προχωρούμε στη δημιουργία ψηφιακής εφαρμογής, εγκατεστημένης στα κινητά τηλέφωνα, όπου μετά από καταγγελία θα ειδοποιεί την Αστυνομία για οποιοδήποτε συμβάν με «πρωταγωνιστές» ανηλίκους.
Σχεδόν καθημερινά είναι τα φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας που συχνά οδηγούν σε γυναικοκτονίες. Ως νομικός, γιατί δεν δέχεστε τον όρο «γυναικοκτονία»;
Σας θυμίζω ότι με νόμο αυτής της κυβέρνησης αυστηροποιήθηκαν οι ποινές για το αδίκημα της ανθρωποκτονίας, ενώ πλέον τα ισόβια εκτίονται με πραγματική ποινή 18 ετών, όταν κάποιοι άλλοι λίγο πριν κλείσει η Βουλή το καλοκαίρι του 2019 προωθούσαν αλλαγές στους Ποινικούς Κώδικες, οι οποίες περιόριζαν σημαντικά τη νομική προστασία, ακόμη και των θυμάτων γυναικών βιασμού. Είναι άλλο πράγμα η αποδοχή του όρου «γυναικοκτονία», προκειμένου να αποκτήσουν έναν ιδιαίτερο χαρακτηρισμό, κάποια εγκλήματα που κάποτε τα χαρακτηρίζαμε «εγκλήματα πάθους», και άλλο η ιδιαίτερη νομική κατοχύρωση του όρου. Έχουμε ήδη ένα αυστηρό νομικό πλαίσιο για τις ανθρωποκτονίες και δεν μπορώ να δεχτώ πως μια «γυναικοκτονία» είναι πιο απεχθής από μια δολοφονία παιδιού ή τη δολοφονία ενός ηλικιωμένου ανθρώπου.
Κατά συνέπεια, «ναι» στον όρο «γυναικοκτονία» στον δημόσιο διάλογο και για την κοινωνική και πολιτική αντιμετώπιση του φαινομένου, «όχι» όμως στην ξεχωριστή νομοθετική ποινική μεταχείρισή. «Ναι» σε όλες τις δράσεις που ήδη εφαρμόζουμε και τα μέτρα που λαμβάνουμε καθημερινά ως Ελληνική Αστυνομία, δίνοντας στις γυναίκες τη δυνατότητα να μιλήσουν και να καταγγείλουν. «Ναι» στα 63 γραφεία που λειτουργούν πλέον σε κάθε Διεύθυνση Αστυνομίας, καθώς και στα κέντρα υποστήριξης και φιλοξενίας των θυμάτων. «Ναι» σε κάθε δράση στήριξης και προστασίας της γυναίκας, γιατί μόνο έτσι καταφέρνουμε το «σπάσιμο» της σιωπής, που «περιβάλλει» αυτά τα εγκλήματα.
