Με περιορισμένες τις δραστηριότητές της το 2020 λόγω Covid-19, η βιομηχανία κρουαζιέρας (πριν από την πανδημία, οι εταιρείες-μέλη της απασχολούσαν περισσότερους από 200.000 ναυτικούς που προέρχονταν από 100 –και πλέον– χώρες) ξεκίνησε τη νέα τουριστική περίοδο, επιφορτισμένη, όπως όλος ο ναυτιλιακός κλάδος, να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου βάσει των κανονισμών του Διεθνούς Οργανισμού Ναυσιπλοΐας (ΙΜΟ).

Αν και τα κρουαζιερόπλοια αντιστοιχούν σε πολύ λιγότερο από το ένα τοις εκατό της παγκόσμιας ναυτιλιακής κοινότητας, μέχρι σήμερα έχουν επενδυθεί πάνω από 23,5 δισ. δολάρια σε πλοία με νέες τεχνολογίες και καθαρότερα καύσιμα, με στόχο τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος και την επίτευξη υψηλότερων αποδόσεων. Τα μεγέθη αυτά για το 2020 συνιστούν αύξηση της τάξης του 1,5 δισ. δολαρίων σε σχέση με τα αποτελέσματα της έκθεσης του 2019, σύμφωνα με έκθεση περιβαλλοντικών τεχνολογιών και πρακτικών της Oxford Economics που έχει εκπονήσει για λογαριασμό της Διεθνούς Ένωσης Εταιρειών Κρουαζιέρας, δηλαδή της CLIA (Cruise Lines International Association): Εργαζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε και να ξεπεράσουμε τις επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19 και παραμένουμε δεσμευμένοι για τη μείωση του ποσοστού εκπομπών αερίων του άνθρακα κατά 40% έως το 2030, σε σύγκριση με το 2008, επενδύοντας σε πλοία με νέες τεχνολογίες και καθαρότερα καύσιμα (συστήματα καθαρισμού καυσαερίων και υγροποιημένο φυσικό αέριο).

Για να έχουμε μια εικόνα της σχεδόν συνολικής ρύπανσης των πλοίων κρουαζιέρας, ένα τυπικό κρουαζιερόπλοιο με 3.000 επιβάτες παράγει 210.000 γαλόνια λυμάτων, 25.000 γαλόνια λιπαρού υδροσυλλέκτη, 100 γαλόνια επικίνδυνων ή τοξικών αποβλήτων, 50 τόνους σκουπιδιών και στερεών αποβλήτων και εκπομπές καυσαερίων ντίζελ ίσες με χιλιάδες αυτοκίνητα στον δρόμο.

Η CLIA, μαζί με άλλους εταίρους του ναυτιλιακού τομέα, έχει προτείνει τη δημιουργία και τη χρηματοδότηση ενός Συμβουλίου Έρευνας και Ανάπτυξης με κονδύλια 5 δισ. δολαρίων, αφιερωμένο στη συνεργατική προσπάθεια για τον εντοπισμό των τεχνολογιών και των πηγών ενέργειας που θα προσφέρουν επιπλέον ευκαιρίες για να μειωθεί το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα και να ανταποκριθεί στους φιλόδοξους στόχους που θέτει ο ΙΜΟ.

Όλα τα μέλη της CLIA υποχρεούνται να πληρούν τις αυστηρές απαιτήσεις των περιοχών ελέγχου εκπομπών αεριών του άνθρακα (ECA). Για κρουαζιερόπλοια που λειτουργούν εκτός ECA, τα μέλη της CLIA πρέπει να πληρούν το νέο παγκόσμιο όριο εκπομπών θείου που έχει θέσει ο Διεθνής Οργανισμός Ναυσιπλοΐας (σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2020) για πετρέλαιο που χρησιμοποιείται σε πλοία με 0,50% m/m, μέσω της χρήσης καυσίμων χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο, εναλλακτικών τεχνολογιών, όπως συστήματα καθαρισμού καυσαερίων (EGCS), και νέων πλοίων που κινούνται με υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG).

Δύσκολοι μήνες

«Μετά από 15 δύσκολους και απαιτητικούς μήνες, η ελπίδα βρίσκεται ξανά στον ορίζοντα για πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους που ζουν από τον τουρισμό κρουαζιέρας, ανάμεσά τους και περισσότεροι από 200.000 ναυτικοί», δήλωσε η Κέλι Κρέινχεντ, πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της CLIA, με αφορμή την παγκόσμια ημέρα του Ναυτικού που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 25 Ιουνίου, «με ιδιαίτερη σημασία φέτος για τον κλάδο της κρουαζιέρας». Υπενθυμίζεται ότι «στον κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο του κλάδου της κρουαζιέρας, από τα 150 δισ. ευρώ που ήταν ο τζίρος παγκοσμίως το 2020, η αναστολή των εργασιών, που είχε ένα αρνητικό πρόσημο 1% στην απώλεια των κρουαζιέρων, είχε ως συνέπεια να μειωθούν κατά 9.100 οι θέσεις εργασίας», βάσει των στατιστικών και διά στόματος του Πιερφραντσέσκο Βάγκο, εκτελεστικού προέδρου της MSC Cruises, στο πρόσφατο 6ο Posidonia Sea Tourism Forum (PSTF).

Ο κ. Πιερφραντσέσκο Βάγκο τόνισε στα «Ποσειδώνεια» ότι ο κλάδος της κρουαζιέρας θα είναι μέρος της πράσινης ανάπτυξης, καθώς η βιομηχανία οδηγεί την καινοτομία και έχει επενδύσει 19,5 δισ. εκατομμύρια ευρώ σε πλοία με νέες τεχνολογίες και καθαρά καύσιμα, ώστε να έχει καθαρότερες εκπομπές. Και υπογράμμισε ότι η Μεσόγειος είναι στο κέντρο του ενδιαφέροντος της Διεθνούς Ένωσης και πως η Ελλάδα είναι από τις πρώτες χώρες όπου επανεκκινεί ο κλάδος της κρουαζιέρας, χάρη στη σκληρή δουλειά των στελεχών της και της ελληνικής κυβέρνησης. «Περίπου 50 κρουαζιερόπλοια», όπως είπε, «ήταν έτοιμα και επρόκειτο να επανεκκινήσουν και ήδη περίπου 18 από αυτά μεταφέρουν ταξιδιώτες στην Ευρώπη – ο αριθμός αυτός των κρουαζιερόπλοιων θα ανέβει σταδιακά, 28 επιπλέον τον Ιούνιο, 15 επιπλέον τον Ιούλιο και 16 επιπλέον τον Αύγουστο».

Πράσινη στροφή

Χαρακτηριστικό παράδειγμα πράσινης στροφής αποτελεί η Norwegian Cruise Line Holdings Ltd (ανήκουν η Norwegian Cruise Line, η Oceania Cruises και η Regent Seven Seas Cruises), με συνολικό στόλο 28 πλοίων και περίπου 60.000 κλινών, που δεσμεύτηκε να αντισταθμίσει τρία εκατομμύρια μετρικούς τόνους εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, ώστε να καλύψει τα κενά στην προσπάθεια περιορισμού του διοξειδίου του άνθρακα. Ο Frank Del Rio, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, δήλωσε ότι «οι συνεχείς επενδύσεις σε νέα συστήματα και τεχνολογίες έχουν οδηγήσει σε μείωση της κατανάλωσης καυσίμων ανά ημέρα λειτουργίας της τάξης του 17% από το 2008 έως το 2019, για ολόκληρο τον στόλο των 28 πλοίων της εταιρείας. Επιπλέον, πέτυχε περίπου 14% μείωση των εκπομπών CO2 ανά ημέρα λειτουργίας στο σύνολο του στόλου της μεταξύ 2015 και 2019. Η Norwegian Cruise Line Holdings αναμένει να τις παραδοθούν έως το 2027 εννέα επιπλέον πλοία, με περίπου 24.000 κλίνες.

Στην έκθεση της Oxford Economics επισημαίνονται οι τομείς στους οποίους έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στην παγκόσμια βιομηχανία κρουαζιέρας:

• Καύσιμο LNG: Διαπιστώνεται ότι το 49% της νέας χωρητικότητας κρουαζιερόπλοιων θα βασίζεται στη χρήση LNG ως βασικού καυσίμου, ποσοστό που συνιστά αύξηση κατά 51% της συνολικής χωρητικότητας σε σύγκριση με το 2018.
• Συστήματα καθαρισμού καυσαερίων (EGCS): Περισσότερο από το 69% της παγκόσμιας χωρητικότητας κρουαζιερόπλοιων χρησιμοποιεί EGCS για να καλύψει ή και να υπερβεί τους στόχους της μείωσης εκπομπών αερίων του άνθρακα, καταγράφοντας αύξηση κατά 25% σε σύγκριση με το 2018. Επιπλέον, το 96% των νέων κρουαζιερόπλοιων που δεν κάνουν χρήση LNG θα έχουν εγκαταστημένα EGCS, αύξηση κατά 21% σε σύγκριση με το 2019.
• Συστήματα Προηγμένης Επεξεργασίας Λυμάτων: Το 99% των νέων κρουαζιερόπλοιων που παραγγέλλονται έχουν συστήματα προηγμένης επεξεργασίας λυμάτων (ανεβάζοντας τη παγκόσμια χωρητικότητα κρουαζιερόπλοιων στο 78,5%) και επί του παρόντος το 70% της χωρητικότητας του στόλου κρουαζιέρας της CLIA εξυπηρετείται από συστήματα προηγμένης επεξεργασίας λυμάτων (αύξηση 5% σε σχέση με το 2019).
• Ικανότητα παράκτιας ενεργειακής υποστήριξης: Στα λιμάνια, τα κρουαζιερόπλοια εξοπλίζονται όλο και περισσότερο με τεχνολογία που επιτρέπει την παράκτια ηλεκτροδότησή τους, επιτρέποντας στους κινητήρες να απενεργοποιούνται.

– Το 75% της νέας χωρητικότητας θα είναι είτε εξοπλισμένα με συστήματα παράκτιας ηλεκτροδότησης ή διαμορφωμένα ώστε τα συστήματα αυτά να προστεθούν στο μέλλον.
– Το 32% της παγκόσμιας χωρητικότητας (αύξηση 13% από το 2019) είναι εξοπλισμένο με συστήματα παράκτιας ηλεκτροδότησης σε 14 λιμάνια παγκοσμίως, όπου αυτή η δυνατότητα παρέχεται σε τουλάχιστον μία θέση πλαγιοδέτησης στο λιμάνι.

Προφίλ «CLIA»

Η Διεθνής Ένωση Εταιρειών Κρουαζιέρας (CLIA) είναι η μεγαλύτερη παγκοσμίως εμπορική ένωση κρουαζιερόπλοιων. Αποτελεί τη μεγαλύτερη εμπορική ένωση κρουαζιεροπλοίων παγκοσμίως, εκπροσωπώντας 54 εταιρείες, που διαθέτουν 277 πλοία και αποτελούν το 95% του κλάδου. Εκπροσωπεί: περισσότερες από 340 εταιρείες «που συμβάλλουν στην επιτυχή λειτουργία της κρουαζιέρας, συμπεριλαμβανομένων λιμένων και προορισμών, ναυπηγείων, προμηθευτών και διαφόρων άλλων υπηρεσιών» και πάνω από 25.000 πράκτορες. Διαθέτει 15 γραφεία παγκοσμίως με εκπροσώπους στην Βόρεια και Νότια Αμερική, την Ευρώπη, την Ασία και την Αυστραλία, και υποστηρίζει «πολιτικές και πρακτικές που προωθούν ένα ασφαλές, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον στα κρουαζιερόπλοια».

του Φίλη Καϊτατζή

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο