Καθώς η αύξηση στη χονδρική τιμή ηλεκτρισμού σε όλη την Ευρώπη αυξάνεται, οι Έλληνες πολίτες-καταναλωτές από τις 5 Αυγούστου 2021 να αναμένουν στα τιμολόγια της ΔΕΗ –όπως ήδη πολλοί θα έχουν ενημερωθεί–, λόγω εφαρμογής της νέας «ρήτρας αναπροσαρμογής χρεώσεων προμήθειας», ένα επιπλέον ποσό 20 ευρώ. Η νέα ρήτρα, η οποία βασίζεται στην τιμή χονδρεμπορικής και θα αντικαταστήσει από την ημερομηνία αυτή τη ρήτρα CO2 στα τιμολόγια ρεύματος, «δεν αφορά νέα προγράμματα για οικιακούς καταναλωτές, αλλά τα παλαιά οικιακά τιμολόγια».

Σημειώνεται ότι οι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος των οικιακών καταναλωτών θα πρέπει στην πραγματικότητα να αντανακλούν το κόστος της ενέργειας, που αγοράζουν οι πάροχοι ρεύματος από τη χονδρεμπορική αγορά για τους καταναλωτές τους. Δυστυχώς όμως αυτό είναι μόλις το 35% (!) του λογαριασμού, κατά μέσο όρο, σε ευρωπαϊκό επίπεδο και φυσικά στην Ελλάδα. Προσθέστε τις χρεώσεις δικτύων, για τη μεταφορά και τη διανομή της ενέργειας (27%) και τις χρεώσεις για τη στήριξη των ΑΠΕ (13%). Περίπου το 15% του λογαριασμού ενός μέσου Ευρωπαίου πολίτη αντιστοιχεί στον ΦΠΑ και το υπόλοιπο περίπου 10% σε άλλους φόρους ή τέλη (δημοτικά και ΕΡΤ).

Για να φρενάρει το κόστος η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) εξετάζει, μεταξύ άλλων, μέτρα (όχι χωρίς αντιδράσεις) όπως: την κατάργηση του παγίου στους λογαριασμούς (θεωρεί ότι οι προσφορές των παρόχων για δωρεάν ή χαμηλά πάγια, αντί να διευκολύνουν το καταναλωτικό κοινό προκαλούν μεγαλύτερη δυσκολία) και την κατάργηση της ρήτρας πρόωρης αποχώρησης ενός πελάτη, με στόχο να τονωθεί η κινητικότητα των πελατών.

Διεθνείς παράγοντες

Ο υπουργός Περιβάλλοντος-Ενέργειας Κώστας Σκρέκας έχει αποδώσει την αύξηση του κόστους ηλεκτρισμού τελευταίως σε διεθνείς παράγοντες και σε ευρύτερες τάσεις, στην κλιματική αλλαγή, τις τιμές καυσίμων και δικαιωμάτων διοξειδίου του άνθρακα, υποστηρίζοντας ότι για την αύξηση δεν φταίει η ελληνική κυβέρνηση ή η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ή η αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ»: «Έχουμε αύξηση στα ορυκτά καύσιμα διεθνώς, όπως το αέριο. Η τιμή CO2 έχει επίσης αυξηθεί στα 50-60 ευρώ, καθώς η ΕΕ έχει λάβει τις αποφάσεις της για τον περιορισμό των ρύπων. Κάθε λιγνιτική μεγαβατώρα στοιχίζει 60-80 ευρώ παραπάνω, και μαζί με το πραγματικό κόστος φτάνει το σύνολο τα 120 ευρώ. Μέσα στα επόμενα χρόνια, το CO2 μπορεί να φτάσει τα 90 ευρώ, άρα κάποια στιγμή λογικό είναι να υπάρχει αντίκτυπος και στις τιμές της λιανικής. Μέχρι τώρα, η ΔΕΗ κατάφερε με ειδικά προϊόντα και εκπτώσεις να διατηρήσει σταθερές τις τιμές του καταναλωτή. Σήμερα προσφέρει συγκεκριμένο προϊόν με σταθερή τιμή για 12 μήνες, χωρίς να επηρεάζεται από τις διακυμάνσεις».

Συνεχής επιβάρυνση

Η μείζων αντιπολίτευση, απευθυνόμενη στην κυβέρνηση, αναρωτιέται διά στόματος του Σωκράτη Φάμελλου, τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ, «ποια θα είναι η απάντησή σας στους καταναλωτές που θα αρχίσουν να λαμβάνουν φουσκωμένους λογαριασμούς, όταν από τις αρχές Αυγούστου και η ΔΕΗ θα εφαρμόσει ρήτρα αναπροσαρμογής χρέωσης προμήθειας» – δεδομένου ότι «η τιμή χονδρικής διαμορφώθηκε κατά μέσον όρο στα 83,47 ευρώ η μεγαβατώρα για τον Ιούνιο, έναντι 63,16 ευρώ τον Μάιο».

Ο τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζει «απαράδεκτο η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ να μην απαντά γραπτώς σε ερωτήσεις Κοινοβουλευτικού Ελέγχου για να μη δεσμεύεται για θέματα τόσο σοβαρά, όσο η ακρίβεια και η συνεχής επιβάρυνση των καταναλωτών ως μοναδική στρατηγική της κυβέρνησης ΝΔ στον τομέα της ενέργειας και στη ΔΕΗ – με αφετηρία την περίπου 20% αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ, από τον κ. Χατζηδάκη, τον Σεπτέμβριο του 2019, που αύξησε παράλληλα το περιθώριο κέρδους των ανταγωνιστών της, αφού η ΔΕΗ ως εταιρεία με δεσπόζουσα θέση στην αγορά διαμορφώνει και τις τιμές».

Ευάλωτοι καταναλωτές

Ο υπουργός ΠΕΝ αντιτείνει ότι η κυβέρνηση ενδιαφέρεται για τους καταναλωτές, με έμφαση στους ευάλωτους: «Αξιοποιούμε 100 εκατ. ευρώ για αρχή από το Ταμείο Ανάκαμψης για την υλοποίηση 120 μεγαβάτ φωτοβολταϊκών, που θα τροφοδοτήσουν με σχεδόν μηδενικής αξίας ενέργεια 30.000 ευάλωτα νοικοκυριά. Άλλα 30 εκατ. ευρώ έχουν δαπανηθεί μέχρι τώρα για επανασυνδέσεις ευάλωτων νοικοκυριών. Απ’ την άλλη, οι τιμές στην Ελλάδα (και Ιταλία) δεν αποκλίνουν σε τέτοιον βαθμό, και αυτό φαίνεται αν δει κανείς τον μέσο όρο του Ιουνίου».

Χρεοκοπία ΕΛΑΠΕ

Ο Σωκράτης Φάμελλος ξεδιπλώνει από τη φαρέτρα των επιχειρημάτων κατά της ηγεσίας του ΥΠΕΝ και τα εξής: «Μειώσατε το Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ), για να κρύψετε τις αυξήσεις, που οδήγησε σε χρεοκοπία του ΕΛΑΠΕ και επιπρόσθετες επιβαρύνσεις με το χαράτσι στην αποζημίωση των παραγωγών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (σ.σ.: η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υποστηρίξει οι ενεργειακές πολιτικές που αφορούν τη στήριξη των ΑΠΕ και τους ευάλωτους καταναλωτές να συνεχίσουν να υφίστανται, με την προϋπόθεση να απεμπλακεί η είσπραξη των ποσών αυτών από τους λογαριασμούς ρεύματος). Προχωρήσατε στη μόνιμη επιβάρυνση στο πετρέλαιο κίνησης, το λεγόμενο “πράσινο τέλος” ύψους 0,04 ευρώ ανά λίτρο – με αποτέλεσμα φαινόμενα αισχροκέρδειας το 2020 στην αγορά ηλεκτρισμού, με τους προμηθευτές να πωλούν ακόμη και τέσσερις φορές πάνω από τη χονδρική. Η ΔΕΗ συμμετείχε αποδεδειγμένα στην αισχροκέρδεια. Η κατάρρευση της χονδρικής τιμής ρεύματος, που τον Απρίλιο του 2020 έφτασε στα 28 ευρώ/MWh, δεν οδήγησε σε μείωση για τους καταναλωτές, αλλά η ΔΕΗ συνέχισε να πουλάει στα 110 ευρώ/MWh. Με την εφαρμογή τέλος του μοντέλου-στόχου, χωρίς επαρκή εποπτεία, η αγορά ηλεκτρισμού ξεκίνησε να λειτουργεί με ολιγοπωλιακές συνθήκες από τους καθετοποιημένους παίκτες, πάλι με συμμετοχή της ΔΕΗ, κάτι που συνεχίζεται ακόμη και σήμερα και έχει κοστίσει εκατομμύρια ευρώ στους καταναλωτές. Η χειραγώγηση των τιμών στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είναι γεγονός που έχουν καταγγείλει και οι ενεργοβόρες βιομηχανίες. Την ανεπάρκειά σας στην εφαρμογή του μοντέλου-στόχου με διαφανείς όρους και ισοτιμία παραδέχεστε έμπρακτα και εσείς, αφού στο νομοσχέδιο για τη διαχείριση των αποβλήτων έχετε συμπεριλάβει ρύθμιση για τη θέσπιση Μηχανισμού Παρακολούθησης και Εποπτείας των Ενεργειακών Αγορών που θα θέσει το επόμενο διάστημα σε δημόσια διαβούλευση η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), γιατί τα έχετε κάνει μπάχαλο».

Δυτικός κόσμος

Αντεπιχειρηματολογώντας ο υπουργός Κώστας Σκρέκας τονίζει: «Σε συνεργασία με τη ΡΑΕ, οι προμηθευτές συζήτησαν πως θα έχουν εμπορικές πολιτικές κατανοητές, χωρίς αθέμιτες πρακτικές, ώστε μέσα από τον ανταγωνισμό ο καταναλωτής να μπορεί να επιλέξει την υπηρεσία που τον συμφέρει. Εμείς έτσι προσπαθούμε να έχουμε χαμηλότερες τιμές, γιατί δεν υπάρχει άλλος τρόπος στον δυτικό κόσμο».

Άρση στρεβλώσεων

Νεκταρία Καρακατσάνη, μέλος της ολομέλειας ΡΑΕ: «Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η άρση στρεβλώσεων στις αγορές και η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια με ισορροπημένο τρόπο αποτελούν μια σύνθετη πρόκληση, που η επίλυσή της συνιστά επιτακτική ανάγκη και όχι επιλογή. Ο μετασχηματισμός των καταναλωτών σε ενεργούς συμμετέχοντες, και όχι απλώς στην οντότητα προς την οποία παραδοσιακά μετακυλίονται τα κόστη μιας σύνθετης αλυσίδας, είναι μια κατεύθυνση προς την οποία οφείλουμε να εργαστούμε όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς. Η εποπτεία των αγορών, η ενημέρωση των καταναλωτών και η νέα προσέγγιση που απαιτεί η ενεργειακή μετάβαση είναι αναπόσπαστο τμήμα του ρόλου μας, ως Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας».

του Φίλη Καϊτατζή

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο

Προβολές: 13