Επειδή πολύς λόγος έγινε, την εβδομάδα αυτή, για την ανάγκη ενίσχυσης της χώρας μας με έργα υπόγειων αποθηκών φυσικού αερίου, να δούμε, πριν περάσουμε στην εικόνα που παρουσιάζει η Ελλάδα σε επίπεδο αποθήκευσης, τι συμβαίνει στον υπόλοιπο κόσμο και ποια είναι η σπουδαιότητα των Underground Gas Storage-UGS (ΥΑΦΑ-Υπόγειες Αποθήκες Φυσικού Αερίου), σε εξαντλημένα πεδία υδρογονανθράκων, υδροφορείς και σπήλαια αλατιού: Στη Ρωσία, η Gazprom λειτουργεί 23 εγκαταστάσεις ΥΑΦΑ, σε 27 γεωλογικές δομές, και επεκτείνεται με πρόσθετες δυνατότητες αποθήκευσης σε άλλες χώρες μέσω μισθώσεων από τρίτες εταιρείες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής διαθέτουν πλέον των 440 ΥΑΦΑ, συγκεντρώνοντας παγκοσμίως τα δύο τρίτα του συνολικού αριθμού των αποθηκών. Η Ευρώπη διαθέτει πάνω από 170 ενεργές υπόγειες εγκαταστάσεις και το 42% βρίσκεται στη Γερμανία. Η Κίνα έχει μικρό αριθμό, αλλά προτίθεται να δημιουργήσει μέχρι το 2025 περισσότερες από 30 Underground Gas Storages. Η υπόγεια αποθήκευση αερίου διαδραματίζει βασικό ρόλο στη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης. Το φυσικό αέριο τροφοδοτεί το 23% της τρέχουσας παγκόσμιας ζήτησης πρωτογενούς ενέργειας. Η Ρωσία κατέχει την πρώτη θέση όσον αφορά τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στον κόσμο, με συνολικό αποδεδειγμένο πόρο 38 TCM (1.341 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια).

Το αέριο που είναι αποθηκευμένο στις ΥΑΦΑ εκτιμάται σε 10%-12% της παγκόσμιας ετήσιας κατανάλωσης.

Ασφαλής τροφοδοσία

Αντί λοιπόν να αναλωνόμαστε σε αναλύσεις-συσκέψεις μεταξύ των αρμόδιων αρχών, ή αντεγκλήσεις μεταξύ των ιθυνόντων του κράτους, κυβερνητικών παραγόντων και της αντιπολίτευσης, προκειμένου να δούμε πώς θα καλύπτουμε τα ενεργειακά ελλείμματα της χώρας σε φυσικό αέριο, κάθε φορά που βρισκόμαστε μπροστά σε μια κρίση διεθνών διαστάσεων, φρόνιμο θα είναι να αξιοποιούμε αυτό που έχουμε «αφήσει στην άκρη», ώστε να ελαχιστοποιούμε τις ενεργειακές απώλειες και να διασφαλίζουμε όσο το δυνατόν την επάρκεια και την ασφαλή τροφοδοσία της χώρας μας.

Η περαιτέρω διεύρυνση της εγχώριας αποθηκευτικής ικανότητας φυσικού αερίου, η ηλεκτροπαραγωγή της οποίας εξαρτάται από το καύσιμο αυτό κατά 40%, δεν είναι όνειρο θερινής νυκτός, αλλά μια δυνατότητα που μπορεί να γίνει πραγματικότητα, αρκεί να επισπεύσουμε τις διαδικασίες, ελαχιστοποιώντας παράλληλα και τη γραφειοκρατία, όπου δεν χρειάζεται.

Για την ώρα, ο μόνος χώρος αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) είναι ο τερματικός σταθμός της Ρεβυθούσας, που συγκαταλέγεται στους είκοσι οκτώ αντίστοιχους σταθμούς υγροποιημένου φυσικού αερίου, που λειτουργούν σήμερα σε όλο τον χώρο της Μεσογείου και της Ευρώπης. Έχει δυνατότητα αποθήκευσης 225.000 κ.μ και είναι αναμφιβόλως ενεργειακό εθνικό ατού.

Θα μπορούσαμε να έχουμε και έναν δεύτερο σταθμό, αν είχαμε μετατρέψει εγκαίρως σε Υπόγεια Αποθήκη Φυσικού Αερίου το εξαντλημένο κοίτασμα στη Νότια Καβάλα, που βρίσκεται σε βάθος 1.700 μέτρων, καλύπτοντας μια επιφάνεια 5 τ.χλμ. και δυνατότητα αποθήκευσης έως 1 δισεκ. κυβικά μέτρα αερίου!

Αν δεν είχαμε χάσει μία δεκαετία και το έργο είχε ολοκληρωθεί, θα υπήρχε η δυνατότητα κάλυψης του 40% των αναγκών της χώρας σε φυσικό αέριο για περίπου τρεις μήνες ή, με άλλα λόγια, ο εφοδιασμός του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου με έως και 4 εκατ. κυβικά μέτρα ημερησίως!

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο τερματικός σταθμός της Ρεβυθούσας μπορεί να διασφαλίσει μέσω αγωγών, σε περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης, τροφοδοσία της χώρας μόνο για έξι μέρες!

Σήμερα, σύμφωνα με τον υφιστάμενο προγραμματισμό, εκτός απροόπτου, στη Ρεβυθούσα για τον μήνα Φεβρουάριο παραλαμβάνονται τα εξής φορτία: δυο LNG από τη ΔΕΠΑ με 73.855 κυβικά μέτρα έκαστο, ένα φορτίο από την Elpedison με 36.930 κ.μ. και ένα από τη ΔΕΗ με 147.710 κ.μ. Για τον Μάρτιο έχουν προγραμματιστεί: ένα κοινό φορτίο 147.710 κ.μ. από τη Μυτιληναίος και την Elpedison, ένα από τη ΔΕΠΑ με 73.855 κ.μ. και ένα από την Elpedison με 39.882 κ.μ.

Αξιοποίηση τερματικών

Αναφερόμενος στο θέμα της ενεργειακής ασφάλειας, ο πρώην υπουργός Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Γιάννης Μανιάτης, με δηλώσεις του σε ΜΜΕ, έκανε ειδική μνεία για την περίπτωση ΥΑΦΑ της Ν. Καβάλας, στηλιτεύοντας και την απροετοίμαστη μπροστά στην κρίση Ευρώπη: Για άλλη μια φορά, η ΕΕ πιάστηκε αδιάβαστη και, στο ξέσπασμα της κρίσης, αντί να έχουν πληρότητα με 90%-95%, το 2021 η στάθμη τους δεν ξεπερνούσε το 60%-65%. Για την Ελλάδα, σε ό,τι αφορά την Υπόγεια Αποθήκη Φυσικού Αερίου στη Νότια Καβάλα, η πρώτη μελέτη αξιοποίησης της υποδομής παρουσιάστηκε από το ΚΙΝΑΛ στη Βουλή το 2011. Δύο χρόνια μετά, το project εντάχθηκε για χρηματοδότηση στα Ευρωπαϊκά Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI’s), καθώς και στις εθνικές στρατηγικές επενδύσεις. Από το 2015 μέχρι και σήμερα δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα για μια επένδυση που είχε προγραμματιστεί να έχει ολοκληρωθεί το 2018. Απορίας άξιον ένα τόσο σημαντικό έργο, σε μια χώρα που δεν διαθέτει αποθηκευτικούς χώρους φυσικού αερίου, παρά μόνο τη Ρεβυθούσα, να συνεχίζει να κολλάει, ΡΑΕ και ΔΕΣΦΑ να διαφωνούν στο πώς πρέπει να γίνει η επένδυση, το ΥΠΕΝ να μην παίρνει θέση και το θέμα να διαιωνίζεται.

Από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, πάντως, τονίζουν ότι το έργο θα προχωρήσει.

Το παζλ των εγκαταστάσεων αποθήκευσης στην ελληνική επικράτεια, που θα υποδέχονται το εισαγόμενο φυσικό αέριο, συμπληρώνουν οι πλωτοί τερματικοί σταθμοί FSRU Αλεξανδρούπολης (Floating Storage and Regasification Unit) project της Gastrade και η Διώρυγα της Gas Motor Oil στις εγκαταστάσεις των διυλιστηρίων του Ομίλου, στους Αγ. Θεοδώρους Κορίνθου. Οι δύο σταθμοί έχουν αποθηκευτική ικανότητα 170.000 και 210.000 κ.μ. υγροποιημένου φυσικού αερίου, αντιστοίχως.

Ο FSRU Αλεξανδρούπολης, ο οποίος αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το 2023, αποτελείται από: μια πλωτή μονάδα παραλαβής και προσωρινής αποθήκευσης και αεριοποίησης LNG και ένα σύστημα υποθαλάσσιου και χερσαίου αγωγού μέσω του οποίου το αέριο θα μεταφέρεται στο εθνικό σύστημα μεταφοράς.

Η Διώρυγα Gas έχει συμπεριληφθεί στο 10ετές πλάνο ανάπτυξης του ΔΕΣΦΑ (2021-2030) και θα συνδεθεί με το εθνικό σύστημα φυσικού αερίου μέσω χερσαίου αγωγού.

Η εθνική υποδομή Ρεβυθούσας

Ο Τερματικός Σταθμός Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ) Ρεβυθούσας, εγκατεστημένος στη νήσο Ρεβυθούσα (κόλπος Πάχης Μεγάρων), είναι ο μοναδικός στην Ελλάδα για την υποδοχή δεξαμενοπλοίων ΥΦΑ, παραλαβή, αποθήκευση, αεριοποίηση υγροποιημένου φυσικού αερίου και για την τροφοδοσία με φυσικό αέριο του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς ΦΑ (ΕΣΜΦΑ).

Ο Τερματικός Σταθμός σχεδιάστηκε σύμφωνα με τις αυστηρότερες προδιαγραφές ασφαλείας με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Oδηγίας SEVESO III (Directive 2012/18/EU).

Ο Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ, ιδρύθηκε στις 30 Μαρτίου του 2007 ως θυγατρική της ΔΕΠΑ) πραγματοποίησε μια σειρά από σημαντικές επενδύσεις για την ενεργειακή υποδομή της χώρας μας, αυξάνοντας τη δυναμικότητα αποθήκευσης με τη λειτουργία τρίτης δεξαμενής αποθήκευσης, τη δυναμικότητα αεριοποίησης ΥΦΑ και τη δυνατότητα υποδοχής μεγαλύτερων πλοίων ΥΦΑ μέχρι και του μεγέθους του Q max. («Q» σημαίνει Κατάρ και «Max» το μέγιστο μέγεθος του πλοίου).

Με τις αναβαθμίσεις αυτές, η Εγκατάσταση ΥΦΑ μπορεί να διαχειρίζεται περισσότερες ποσότητες ΥΦΑ και να διατηρεί μεγαλύτερα ενεργειακά αποθέματα, ενισχύοντας τη ρευστότητα της αγοράς και την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας σε φυσικό αέριο.

Ο στρατηγικός ρόλος του Σταθμού ΥΦΑ ενισχύθηκε και με τη λειτουργία της μονάδας Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ), ισχύος 13MW, με καύσιμο φυσικό αέριο. Έτσι διασφαλίστηκε η ηλεκτρική αυτονομία της εγκατάστασης. Παράλληλα χρησιμοποιείται και η παραγόμενη θερμική στη διεργασία αεριοποίησης του υγροποιημένου φυσικού αερίου, αυξάνοντας τον βαθμό απόδοσης της μονάδας περίπου στο 90%.

 

 του Φίλη Καϊτατζή

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο

Προβολές: 167