«Στην Ελλάδα, τα κόμματα δειλιάζουν να λάβουν εκείνες τις αντιδημοφιλείς–μεγάλου πολιτικού κόστους– αποφάσεις, οι οποίες όμως είναι απελπιστικά απαραίτητες», δηλώνει ο Νάσος Αθανασίου, γι’ αυτό «πιστεύει στις κυβερνήσεις συνεργασίας».

Ο ίδιος εκφράζει την πεποίθηση πως«θα έχει μεγάλη ευθύνη εκείνος που θα αρνηθεί τη συνεργασία που θα υποδείξουν τα αποτελέσματα των εκλογών» και πως, μετά τις εκλογές, πρέπει«οι αντιπροσωπείες των κομμάτων να συναντηθούν, να συζητήσουν και να καταλήξουν σε ρεαλιστικές αποφάσεις για τον τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων».

Οι υποκλοπές καλύπτουν όλη την υπόλοιπη επικαιρότητα. Θα βγει, τελικά, άκρη ή «η μπάλα στην εξέδρα» και στο τέλος κουκούλωμα;

Αυτήν τη φορά αποκλείεται το κουκούλωμα. Μη λησμονείτε ότι οι υποκλοπές του κ. Μητσοτάκη δεν είναι μονάχα ελληνικό θέμα, όπως αντίστοιχες κακοποιήσεις της δημοκρατίας στην Ουγγαρία και στην Πολωνία δεν είναι μονάχα ουγγρικό ή μονάχα πολωνικό θέμα. Είναι προπάντων θέμα ευρωπαϊκό. Γι’ αυτό και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει παραπέμψει τέτοιες περιπτώσεις στα ευρωπαϊκά δικαστήρια. Σε άλλες εποχές, αυτά μπορούσαμε να τα κουκουλώσουμε. Όχι πια. Η ελληνική περίπτωση θα συζητηθεί στο Ευρωκοινοβούλιο και θα ερευνηθεί με αποστολές του στην Αθήνα.

Όμως, υπάρχουν και πολλά άλλα προβλήματα τα οποία δεν συζητούνται στον δημόσιο λόγο. Ακρίβεια, δημόσιο χρέος, ανεργία και πολλά οικονομικά…

Πολιτική είναι η διαδικασία επίλυσης προβλημάτων. Την πολιτική δεν πρέπει να την παρασύρει η επικαιρότητα, όταν αυτή η επικαιρότητα δεν αποτελεί παρά μονάχα επιφάνεια. Όμως,οι παρακολουθήσεις κοινοβουλευτικών αρχηγών είναι σοβαρό θέμα, τόσο που θα μπορούσες να πεις ότι προκαλεί καρκίνο στον πυρήνα της δημοκρατίας.

Στον ΣΥΡΙΖΑ, δίδεται η εντύπωση ότι «όλα είναι Τσίπρας». Συμφωνείτε;

Αυτό δεν μπορείτε να το πείτε ούτε για τον Γιάννη Αντετοκούνμπο. Ο Γιάννης είναι… Γιάννης! Είναι πρώτος, είναι απαράμιλλος, είναι καταπληκτικός, μας κάνει περήφανους, αλλά δεν είναι όλα. Το ίδιο περίπου συμβαίνει και με τον Αλέξη.

Αλήθεια, υπάρχει δυνατή ομάδα να κυβερνήσει σε δύσκολη περίοδο και με πολλά κρίσιμα θέματα;

Αλίμονο αν δεν υπάρχει. Διαφαίνεται με σχετική ευκρίνεια, αλλά κάποια στιγμή πρέπει να παρουσιαστεί επίσημα και πανηγυρικά. Όπως είπατε, τα προβλήματα είναι πολλά και μεγάλα. Ορισμένα είναι υπαρξιακά, ζωής ή θανάτου. Η συγκρότηση δυνατής ομάδας αποτελεί προαπαιτούμενο.
Προσωπικά, με έχει προβληματίσει πολύ μια παλιά διάλεξη του Κώστα Καραμανλή στο Λονδίνο. Το κεντρικό νόημά της ήταν ότι, ακόμη και στις προηγμένες χώρες, κανένα κόμμα δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα μόνο του. Χρειάζεται την ενεργό συμπαράσταση και άλλων κομμάτων, ακόμη και των αντιπάλων του. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που με κάνει να πιστεύω στις κυβερνήσεις συνεργασίας. Άλλος λόγος, εξίσου σημαντικός, είναι ότι τουλάχιστον στην Ελλάδα τα κόμματα δειλιάζουν να λάβουν εκείνες τις αντιδημοφιλείς –μεγάλου πολιτικού κόστους– αποφάσεις, οιοποίες όμως είναι απελπιστικά απαραίτητες.

Η απλή αναλογική προϋποθέτει πράγματι συνεργασίες. Με ποιους και πώς;

Με ποιους; Δουλεύεις με αυτούς που έχεις. Συνεργάζεσαι με αυτούς που θέλουν, που συμφωνούν. Σε μια δήλωσή του ο Νίκος Ανδρουλάκης είπε ότι τα μαθηματικά των εκλογών, δηλαδή τα αποτελέσματα των εκλογών, θα δείξουν τον δρόμο. Συμφωνώ απολύτως μαζί του. Θα έχει μεγάλη ευθύνη εκείνος που θα αρνηθεί τη συνεργασία που θα υποδείξουν τα αποτελέσματα των εκλογών.

Έχουν εξομαλυνθεί οι σχέσεις με τους όμορους χώρους ή παραμένουν πολεμικές;

Ο πολιτικός χρόνος διαχωρίζεται στην περίοδο πριν από τις εκλογές και σ’ εκείνη μετά τις εκλογές. Οι πολιτικοί σχηματισμοί δεν συμπεριφέρονται μετά τις εκλογές όπως πριν από αυτές. Αυτό που θεωρείται τώρα πολεμική ατμόσφαιρα, μπορεί να μετατραπεί σε ατμόσφαιρα συνεργασίας μόλις κλείσουν οι κάλπες. Το ελπίζω, τουλάχιστον.

Μήπως θα ήταν πολιτικά ορθότερο να γίνει προεκλογική συμφωνία πάνω σε ένα μίνιμουμ πρόγραμμα;

Μίνιμουμ συμφωνία σημαίνει δημιουργική ασάφεια, δηλαδή γενικότητες και αοριστίες. Η χώρα χρειάζεται επειγόντως συγκεκριμένες λύσεις στα προβλήματά της. Προσωπικά,είμαι υπέρ του συστήματος που εθιμικά καθιέρωσαν οι Γερμανοί. Μετά τις εκλογές συναντώνται οι αντιπροσωπείες των κομμάτων και βάζουν πάνω στο τραπέζι έως και 200 θέματα. Τα συζητούν, καταλήγουν σε ρεαλιστικές αποφάσεις για τον τρόπο αντιμετώπισής τους, τις καταγράφουν μία προς μία, τις υπογράφουν και δίνουν στη δημοσιότητα τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν. Αυτό έχει συμβεί εκεί πολλές φορές. Θα μου πείτε ίσως ότι κάτι τέτοιο δεν ταιριάζει στην Ελλάδα. Εγώ αυτό δεν το παραδέχομαι, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν εννοώ να θεωρήσω την Ελλάδα εξαίρεση στον πολιτικό πολιτισμό.

Συνέντευξη στον Γιάννη Σπ. Παργινό

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο