«Ο Πούτιν θα αποτύχει και η Ευρώπη θα επικρατήσει», δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά την ετήσια ομιλία της, με θέμα την «κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Ντυμένη στα χρώματα της ουκρανικής σημαίας, με προσκεκλημένη την Ολένα Ζελένσκα, σύζυγο του προέδρου της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε πριν από λίγες μέρες τα νέα μέτρα για την «αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης», τόνισε την ανάγκη για επιτάχυνση της «πράσινης μετάβασης», μίλησε για την ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ανήγγειλε τη δημιουργία «τράπεζας υδρογόνου» στην ΕΕ.

Τι κάνουμε όμως στην ΕΕ μέχρι να «αποτύχει» ο πρόεδρος της Ρωσίας και να φέρει καρπούς η «πράσινη μετάβαση»;

Στο ερώτημα αυτό,που δεν είναι ρητορικό, σε ό,τι αφορά την Ελλάδα,η απάντηση από στελέχη της ενεργειακής αγοράς συνοδεύεται από ένα άλλο ερώτημα και απάντηση συνάμα: Γιατί επιτέλους δεν προχωράμε στην επίσπευση της έρευνας για εξόρυξη των δικών μας υδρογονανθράκων, τώρα που το φυσικό αέριο περιλαμβάνεται στον «πράσινο οδηγό» επενδύσεων της ΕΕ«EU taxonomy» και είναι το καύσιμο μετάβασης στην πορεία για την απανθρακοποίηση;Ειδάλλως, ας το πάρουμε απόφαση, όπως είπε και ο Γιάνης Βαρουφάκης, «(οι υδρογονάνθρακες) να μείνουν παντοτινά στα έγκατα της γης» .

 Επιτάχυνση ερευνών

Καταθέτουμε τη θέση πανεπιστημιακού-ειδήμονα περί των υδρογονανθράκων,ο οποίος και συμμερίζεται την άποψη για επιτάχυνση της έρευνας και εξόρυξης των πιθανών κοιτασμάτων: «Δεν θα πω για το τι γίνεται στο Αιγαίο,αλλά τι γίνεται στη Δυτική Ελλάδα και στο Ιόνιο Πέλαγος αλλά και νότια της Κρήτης, και ειδικότερα στις 6 περιοχές (πέντε θαλάσσιες και μία χερσαία) που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.Οι 6 περιοχές είναι οι: Περιοχή 2 ΒΔ της Κέρκυρας, Περιοχή Ιόνιο, Περιοχή 10 (Κυπαρισσιακός), Δυτικά Κρήτης, Νοτιοδυτικά Κρήτης, Ιωάννινα (χερσαία περιοχή και η πλέον ώριμη).Στις περιοχές της Κρήτης η κοινοπραξία αποτελείται από τις εταιρίες Total, ExxonMobil και ΕΛΠΕ (μετονομάστηκε σε HELLENiQ ENERGY). Στην Κέρκυρα δραστηριοποιείται η κοινοπραξία Energean και τα ΕΛΠΕ, στο Ιόνιο και τον Κυπαρισσιακό τα ΕΛΠΕ και στα Ιωάννινα η Energean».
Αποσαφήνιση εικόνας

Να υπενθυμίσουμε στο σημείο αυτό ότι στα μέσα της άνοιξης ο πρωθυπουργός έθεσε ως στόχο την αποσαφήνιση της εικόνας για την ύπαρξη κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Ελλάδα μέχρι το τέλος του 2023, μετά τη σύσκεψη που είχε στα γραφεία της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων ΕΔΕΥ (μετονομάστηκε σε ΕΔΕΥΕΠ ΑΕ-Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων ΑΕ) με τη συμμετοχή και της διοίκησης των ΕΛΠΕ, τονίζοντας:«Εάν διαθέτουμε σημαντικά κοιτάσματα, θα αντικαταστήσουμε τις εισαγωγές με τον εθνικό μας πλούτο».

Για την επιτάχυνση μάλιστα των διαδικασιών έρευνας και παραγωγής και παρακολούθησης της επίσπευσης των προγραμμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης, συγκροτήθηκε πενταμελής ομάδα «Task Force για τους υδρογονάνθρακες»,με επικεφαλής τον Δρ. Θεόδωρο Τσακίρη, αναπληρωτή καθηγητή Πανεπιστημίου Λευκωσίας και ειδικό σύμβουλο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Συνεχίζουμε με τον προβληματισμό και τις απορίες που μας εξέθεσε ο πανεπιστημιακός: «Στη χερσαία περιοχή δικαιωμάτων της ελληνικής Energean προηγήθηκαν έρευνες και το 2000, που κανείς δεν γνωρίζει γιατί σταμάτησαν και το τι βρήκαν. Η περιοχή ανήκει στην ίδια γεωλογική ζώνη με τον Πατραϊκό (που ενώ βρέθηκαν από τα ΕΛΠΕ απολήψιμα κοιτάσματα πετρελαίου και αερίου, ύψους τουλάχιστον 200 εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου, και σημαντικού όγκου φυσικού αερίου, η περιοχή επιστράφηκε στο ελληνικό Δημόσιο). Αναρωτιέται κανείς, τι διαφορετικό θα βρεθεί στα Γιάννενα από τον Πατραϊκό ή από την Αλβανία; Τον Ιούλιο του 2022 και σε αντίστοιχους γεωλογικούς σχηματισμούς και στην ίδια γεωλογική ζώνη, η Shell ξεκίνησε την ερευνητική γεώτρηση Shpirag-5 στην επαρχία Μπεράτ και σε block που βρίσκεται μόλις 140 χλμ. από την ελληνική παραχώρηση «Ιωάννινα» στον Δήμο Ζίτσας. Ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα δήλωσε ότι οι ενδείξεις μάς δείχνουν ότι ίσως είμαστε κοντά σε μια πολύ σημαντική ανακάλυψη φυσικού αερίου και πετρελαίου στο υπέδαφός μας, η οποία θα έχει επίδραση στο μέλλον της χώρας μας, αλλά και που επίσης θα παίξει ρόλο στο ενεργειακό μέλλον της Ευρώπης».

Λόγοι καθυστερήσεων

Στις «φήμες ότι δεν προχωράμε», επειδή «οι εταιρείες δεν ενδιαφέρονται πλέον», η απάντησή του είναι ότι «αν δεν ενδιαφέρονται δεν θα επενδύσουν σε έρευνες, αφού αυτοί πληρώνουν. Άλλωστε το κόστος των ερευνών πληρώνεται εξ ολοκλήρου από τις εταιρείες και δεν επιβαρύνεται ο κρατικός προϋπολογισμός,ενώ η συμμετοχή του ελληνικού Δημοσίου στα έσοδα φτάνει περίπου στο 40%-50%.Φέτος, οι υπεράκτιες ανακαλύψεις πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Ναμίμπια από την TotalEnergies και τη Shell (συνεπώς οι εταιρείες ψάχνουν) έχουν εμπορικές ποσότητες, πιθανότατα δισεκατομμύρια βαρέλια, όπως δήλωσε ο υπουργός Ορυχείων και Ενέργειας της χώρας της Νότιας Αφρικής, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters. Οι εταιρείες δεν ανέφεραν λεπτομερώς τις ποσότητες που βρέθηκαν, αλλά μια πηγή δήλωσε στο Reuters ότι η ανακάλυψη της Total ήταν πάνω από 1 δισ. βαρέλια πετρελαίου».

Προστασία του περιβάλλοντος

Μια άλλη παράμετρος στη μη αξιοποίηση των κοιτασμάτων μας,συνεχίζει ο πανεπιστημιακός, «είναι η προστασία του περιβάλλοντος και η πιθανή ρύπανση της θάλασσας με πετρέλαιο. Η απάντησή μου είναι ότι σε όλη την περιφέρεια της Μεσογείου (Λιβύη, Αίγυπτος, Ισραήλ, Κύπρος, Τουρκία, Ελλάδα[Πρίνος], Αλβανία, Ιταλία, Κροατία κ.λπ.), υπάρχουν γεωτρήσεις που εκμεταλλεύονται τα κοιτάσματά τους χωρίς καμία μέχρι σήμερα επιβάρυνση από διαρροή πετρελαίου. Η εφαρμογή της νομοθεσίας εξασφαλίζει την ασφαλή εκτέλεση των γεωτρήσεων».

Όπως επισημαίνει ο ίδιος: «Αν οι εταιρείες θέλουν και το πετρέλαιο,πρέπει να το θέλουμε και εμείς, αφού πληρώνουμε κάθε χρόνο για την εισαγωγή μόνο του πετρελαίου περίπου 4 δισ. ευρώ. Το πετρέλαιο (επισήμως έχουμε πει ότι θέλουμε μόνο το φυσικό αέριο)κάποτε θα εξαντληθεί, αλλά η χρήση του πέρα από την παραγωγή ενέργειας θα είναι απαραίτητη».

Ίσως να υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που μπορεί να θέλουν τα πιθανά ελληνικά κοιτάσματα «να μείνουν στα έγκατα της γης». Σε όλα τα παραμύθια άλλωστε υπάρχουν δράκοι, εγχώριοι και ξένοι!

Αναμενόμενα κοιτάσματα

Στις θαλάσσιες περιοχές ενδιαφέροντος «τα αναμενόμενα κοιτάσματα είναι: κύρια φυσικού αερίου, για τις δύο περιοχές νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης, κύρια φυσικού αερίου αλλά και πετρελαίου στον Κυπαρρισιακό, κύρια φυσικού αερίου (βιογενές και καταγενετικό) στην Πρέβεζα αλλά και πετρελαίου, και μάλλον τόσο φυσικού αερίου αλλά και πετρελαίου δυτικά της Κέρκυρας».

 

του Φίλη Καϊτατζή

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο