Είναι «ώρα για τολμηρές πρωτοβουλίες, στενότερη συνεργασία και περισσότερη Ευρώπη» τόνισε ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Δημήτρης Καιρίδης, ο οποίος προήδρευσε σήμερα της 6ης Συνόδου των Υπουργών Μετανάστευσης (και Εσωτερικών) της ομάδας του MED 5 (Ελλάδας, Ισπανίας, Ιταλίας, Κύπρου και Μάλτας).

Οι πέντε αυτές χώρες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μεταναστευτικής πίεσης και του προβλήματος της παράνομης διακίνησης κι αυτό απαιτεί την όσο το δυνατόν στενότερη συνεργασία τους.

Καλωσορίζοντας τους ομολόγους του, ο κ. Καιρίδης χαιρέτισε τη σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί για την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης για το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Mετανάστευση και συνεχάρη ιδιαιτέρως τον Ισπανό ομόλογό τουκ. Fernando Grande-Marlaska Gomez για τον εποικοδομητικό ρόλο της Ισπανικής Προεδρίας και τον Ιταλό ομόλογό του Matteo Piantedosi για την αποφασιστική συμβολή της Ιταλίας στην επίτευξη μιας καταρχήν συμφωνίας, έστω και χωρίς ομοφωνία αλλά με αυξημένη πλειοψηφία,  στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στη Γρανάδα.

Η σύνοδος της Θεσσαλονίκης λαμβάνει χώρα στη σκιά της σημαντικής έξαρσης των παράνομων μεταναστευτικών ροών, κυρίως στον κεντρικό Μεσογειακό διάδρομο, αλλά και τον ανατολικό Μεσογειακό και τον βαλκανικό διάδρομο. Η Ιταλία έχει βρεθεί στο επίκεντρο αυτής της έξαρσης, με χιλιάδες αφίξεις αιτούντων άσυλο από τη δυτική Αφρική και το Σαχέλ, μέσω Τυνησίας, ενώ η Κύπρος έχει το υψηλότερο αριθμό αιτούντων άσυλο, ως ποσοστό του γηγενούς πληθυσμού στην Ευρώπη.

Ο κ. Καιρίδης ανέφερε ότι στην Ελλάδα η αύξηση ξεκίνησε από το 2022 όταν οι παράνομες αφίξεις διπλασιάστηκαν σε σχέση με το 2021 και συνεχίζεται ακόμα πιο έντονα το 2023. Παρόλα αυτά, χάρη στο εθνικό σύστημα υποδοχής και ασύλου, η διαχείριση του αυξημένου αριθμού αιτούντων άσυλο έχει γίνει με αποτελεσματικό και ανθρώπινο τρόπο και με ασφάλεια τόσο γι’ αυτούς όσο και για τις τοπικές κοινωνίες.

Τόνισε, δε, ότι το βασικό ζητούμενο είναι να διαχειριστούμε την παράνομη μετανάστευση με νόμιμο τρόπο, σύμφωνα με τις διεθνείς δεσμεύσεις και τις ανθρωπιστικές αξίες της Ευρώπης. Οι Ευρωπαίοι πολίτες απαιτούν και δικαιούνται λύσεις αντί για κραυγές και αφέλειες, σε ένα πρόβλημα που είναι περίπλοκο και που εύκολα καθίσταται αντικείμενο λαϊκιστικής εκμετάλλευσης και διχασμού.

Οι πολιτικές δυνάμεις της φιλελεύθερης δημοκρατίας και του ορθού λόγου, όπως κατεξοχήν εκπροσωπούνται από τους συμμετέχοντες στη Σύνοδο υπουργούς, οφείλουν να συνειδητοποιήσουν ότι η μάχη για μια αποτελεσματική μεταναστευτική πολιτική είναι ταυτόχρονα και μάχη για τη διάσωση της ευρωπαϊκής ιδέας και ενότητας.

Επιγραμματικά, ο κ. Καιρίδης περιέγραψε τις συνιστώσες μιας τέτοιας αποτελεσματικής μεταναστευτικής πολιτικής που περιλαμβάνει:

Αυστηρή και αποτελεσματική φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης,

Γρήγορη και αξιόπιστη διαδικασία ασύλου, με ταυτόχρονες επιστροφές, χωρίς καθυστερήσεις, όσων οι αιτήσεις ασύλου απορρίπτονται,

Ενίσχυση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης των χωρών πρώτης υποδοχής,

Συνεργασία με τις χώρες προέλευσης αλλά και τις όμορες χώρες διέλευσης, όπως, για παράδειγμα, είναι η Τουρκία, για την από κοινού καλύτερη αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης,

Πάταξη των εγκληματικών δικτύων των διακινητών και όσων τους διευκολύνουν,

Δημιουργία ανθρωπιστικών διαδρόμων για την υποβολή, εξέταση και απονομή ασύλου πριν και χωρίς την εμπλοκή των κυκλωμάτων των διακινητών,

Δημιουργία ή διεύρυνση των νόμιμων οδών εργασιακής κινητικότητας και μετανάστευσης για την κάλυψη των κενών στην αγορά εργασίας των ευρωπαϊκών οικονομιών.

Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου κατέληξε ότι η σημερινή κατάσταση είναι απαράδεκτη και δεν μπορεί να διαιωνιστεί καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των Ευρωπαίων ψηφοφόρων δεν δέχονται να καθορίζουν οι διακινητές ποιος μπαίνει και ποιος δεν μπαίνει στην Ευρώπη. Είναι η ώρα για τολμηρές πρωτοβουλίες, στενότερη συνεργασία και περισσότερη Ευρώπη. Όπως λέει, χαρακτηριστικά, και ο λογότυπος της φετινής Συνόδου στη Θεσσαλονίκη, τώρα χρειάζονται «ευρωπαϊκές λύσεις για την κοινή μεταναστευτική πρόκληση».

Μ.Σχοινάς: Καθοριστικής σημασία για την αποτελεσματική διαχείριση του μεταναστευτικού η συνεργασία των MED5
Στην καθοριστικής σημασίας συνεργασία των MED5 για την αποτελεσματική διαχείριση του μεταναστευτικού αλλά και στην «ιστορική συμφωνία» της περασμένης Τετάρτης, στις Βρυξέλλες, προς την τελική ευθεία για το Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου, αναφέρθηκε -μεταξύ άλλων- ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς ανοίγοντας τις εργασίες της υπουργικής διάσκεψης των MED5, που βρίσκεται σε εξέλιξη από το πρωί, στη Θεσσαλονίκη.
Η συνεργασία της ομάδας των MED5 δυναμώνει αποδεικνύοντας ότι η δουλειά που γίνεται σε αυτό το επίπεδο είναι καθοριστικής σημασίας όχι μόνο για το μεσογειακό μέτωπο της Ένωσής μας αλλά για το σύνολο αυτής, ανέφερε ο κ. Σχοινάς και πρόσθεσε: «Ύστερα από πολλά χρόνια, ο μεσογειακός νότος της Ευρώπης δεν ακολουθεί τα γεγονότα αλλά ηγείται αυτών […] Και έχει αποδείξει πως είναι ένας εταίρος, στον οποίον η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να βασίζεται».
Για τη συμφωνία της περασμένης Τετάρτης στις Βρυξέλλες, ο κ. Σχοινάς είπε πως ήταν μια ιστορική στιγμή καθώς για πρώτη φορά έχουμε μια σταθερή συμφωνία των μελών για όλα τα στοιχεία του Συμφώνου για το ‘Ασυλο και τη Μετανάστευση. «Είναι μια στιγμή τώρα ή ποτέ» για το Σύμφωνο, τόνισε και υπογράμμισε τη σημασία του λέγοντας χαρακτηριστικά πως χρειαζόμαστε αυτό το σύστημα, σταθερά εδραιωμένο στο δίκαιο της ΕΕ, υποστηριζόμενο δεόντως με οικονομικά και επιχειρησιακά μέσα και εφαρμοστέο από την Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Η ομάδα των MED5 λέει εδώ και καιρό στην ΕΕ ότι η μετανάστευση είναι ευρωπαϊκή ευθύνη και όχι εθνική και έχει απόλυτο δίκαιο, είπε ο κ. Σχοινάς εκφράζοντας την πεποίθηση πως θα υπάρξει επικύρωση του Συμφώνου μέσα στους πρώτους μήνες του 2024.
Ο κ. Σχοινάς υπογράμμισε ακόμη τη σημασία της εξωτερικής διάστασης του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το ‘Ασυλο, τις σχέσεις δηλαδή με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης (π.χ. Τυνησία, Τουρκία κ.ά), ενώ ιδιαίτερη μνεία έκανε στους πόρους που θα χρειαστούν για την εφαρμογή των όσων προβλέπονται.
«Επειδή ακριβώς στο νέο Σύμφωνο φτιάχνουμε μια νέα πραγματικότητα-  θα κινηθούμε σε διαδικασία συνολικού ελέγχου των εξωτερικών συνόρων, γρήγορες διαδικασίες στα σύνορα κλπ- αυτό θα χρειαστεί χρήματα. Θα χρειαστεί, δηλαδή, ένας επιπλέον φάκελος απ’ αυτόν που έχουμε ήδη προϋπολογίσει στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Κάναμε μια πρόταση για επιπρόσθετη χρηματοδότηση δύο δισεκατομμυρίων ευρώ για τη μετανάστευση» εξήγησε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Αναφέρθηκε, επίσης, στο EU Talent Pool (σ.σ. τις Συνεργασίες Ταλέντων), το μεγάλο πακέτο για τη νόμιμη μετανάστευση που θα ανακοινωθεί στα μέσα Νοεμβρίου.
Ίλβα Γιόχανσον προς νησιώτες: Δεν είστε μόνοι, η ΕΕ είναι μαζί σας
Σε μαγνητοσκοπημένο μήνυμά της η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της Ίλβα Γιόχανσον, η οποία απουσίαζε για ιατρικούς λόγους από τη σημερινή διάσκεψη στη Θεσσαλονίκη, αναφέρθηκε στις μεταναστευτικές πιέσεις που δέχονται αρκετά νησιά στις χώρες των MED5.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η κ. Γιόχανσον σημείωσε ότι «περισσότεροι από 20.000 άνθρωποι έχουν φτάσει στα ελληνικά νησιά αυτή τη χρονιά, ιδιαίτερα στη Λέσβο και τη Σάμο» γεγονός που, όπως είπε, θέτει τις τοπικές κοινωνίες, την Ελλάδα, υπό πίεση. «Θα πρέπει να πω ότι χειρίζεστε την κατάσταση πολύ καλά» πρόσθεσε.
Η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων αναφέρθηκε -μεταξύ άλλων- στην κατάσταση στη Λαμπεντούζα, όπου έχουν φτάσει αυτή τη χρονιά περισσότεροι από 90.000 άνθρωποι (ποσοστό άνω του 70% των συνολικών αφίξεων στην Ιταλία) αλλά και στην Κύπρο, η οποία είναι αντιμέτωπη με αυξημένες αφίξεις διά θαλάσσης, κυρίως από τον Λίβανο.
Απευθυνόμενη, δε, προς τους κατοίκους των νησιών στις χώρες της ομάδας των MED5, η κ. Γιόχανσον τους διαβεβαίωσε πως «δεν είστε μόνοι, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μαζί σας», ενώ  επανέλαβε ότι δεν πρόκειται να επαναληφθεί η κατάσταση του 2015 και υπογράμμισε την κρίσιμη σημασία της συνεργασίας για την αντιμετώπιση του ζητήματος.
Υπενθυμίζεται ότι στη σημερινή υπουργική διάσκεψη της ομάδας των MED5, στη Θεσσαλονίκη, συμμετέχουν:
– Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου της Ελλάδας, Δημήτρης Καιρίδης, ο οποίος και προεδρεύει της Συνόδου,
– Ο υπουργός Εσωτερικών της Ισπανίας, Φερνάντο Γκράντε Μαρλάσκα Γκόμεθ, η χώρα του οποίου βρίσκεται στο τιμόνι της ΕΕ το τρέχον εξάμηνο,
– Ο υπουργός Εσωτερικών της Ιταλίας, Ματέο Πιαντεντόσι
– Ο υπουργός Εσωτερικών της Κύπρου, Κωνσταντίνος Ιωάννου, και
– Ο υπουργός Εσωτερικών της Μάλτας, Μπάιρον Καμιλιέρι.

Με το πέρας των εργασιών της συνόδου, αναμένεται η έκδοση κοινής δήλωσης των πέντε υπουργών.