«Δεν χωρεί αλαζονεία ούτε καν εφησυχασμός», δηλώνει σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή του στο «Π» ο υφυπουργός Δικαιοσύνης Ιωάννης Μπούγας, αναφορικά με την απόλυτη πολιτική κυριαρχία της ΝΔ, που αποτυπώνουν όλες οι δημοσκοπήσεις, και καλεί τη μείζονα κι ελλάσονα αντιπολίτευση να επιτελέσει τον θεσμικό της ρόλο.

Όλες οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν την πολιτική κυριαρχία της ΝΔ και την απουσία ισχυρής αντιπολίτευσης. Μήπως το γεγονός αυτό δημιουργεί ηγεμονικές ή αλαζονικές τάσεις σε ορισμένα στελέχη της κυβερνώσας παράταξης; 

Η πολιτική κυριαρχία της Νέας Δημοκρατίας, η οποία επιβεβαιώθηκε και στις πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές, ενδυναμώνει ακόμα περισσότερο το αίσθημα της ευθύνης μας απέναντι στους πολίτες. Κατά τη νέα μας θητεία, στόχος είναι αφενός η επίλυση των βαθύτερων προβλημάτων της κοινωνίας και των παθογενειών που δημιουργήθηκαν και εμμένουν από τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, αφετέρου δε η υλοποίηση των προγραμματικών μας δεσμεύσεων στο ακέραιο. Ήδη έχει υλοποιηθεί το 50% των οικονομικών μας εξαγγελιών και συνεχίζουμε, τιμώντας το σιωπηρό συμβόλαιο που υπογράψαμε για να αλλάξουμε την Ελλάδα.

Υπό το πρίσμα αυτό, δεν χωρεί αλαζονεία ούτε καν εφησυχασμός, διότι επιχειρούμε καθημερινώς με μεταρρυθμίσεις και παρεμβάσεις μας να πραγματοποιούμε θετικές αλλαγές σε βασικά θέματα – στη δημόσια ζωή, την υγεία, την οικονομία, την παιδεία και τη Δικαιοσύνη. Τον πήχη της επιτυχίας της κυβέρνησής μας ορίζει η πραγματική βελτίωση κι οριστική επίλυση των προβλημάτων της καθημερινότητας των πολιτών. Αυτός είναι εξάλλου ο λόγος που και στις τρέχουσες δημοσκοπήσεις αποτυπώνεται όχι μόνο η εξακολούθηση, αλλά και η επαύξηση τόσο της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τη ΝΔ, όσο και της διαφοράς με τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Οι τελευταίες μετρήσεις δείχνουν τον ΣΥΡΙΖΑ στην τρίτη θέση. Εκτιμάτε πως το κόμμα έχασε οριστικά τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης ή μπορεί να επανέλθει με τις κατάλληλες κινήσεις; 

Οι δημοσκοπήσεις αποτελούν –ως γνωστόν– ένα χρήσιμο εργαλείο, καθώς αποτυπώνουν απλώς τις τάσεις της εκάστοτε στιγμής. Παρακολουθούμε σαφώς τις εξελίξεις στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά και γενικότερα τη μεταβολή του συσχετισμού μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο οι όποιες ανακατατάξεις δεν επηρεάζουν την πολιτική, την οποία εφαρμόζουμε απαρέγκλιτα. Στη ΝΔ είμαστε απόλυτα προσηλωμένοι στην επίλυση των προβλημάτων των πολιτών αλλά και την αντιμετώπιση των μεγάλων εθνικών προκλήσεων. Καλούμε μείζονα κι ελάσσονα αντιπολίτευση να ασκήσει τον θεσμικό της ρόλο.

Ας αφήσουμε για λίγο την κεντρική πολιτική σκηνή κι ας περάσουμε στα θέματα του χαρτοφυλακίου σας. Πάγιο αίτημα της ελληνικής κοινωνίας είναι η ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης. Τι βήματα σχεδιάζετε προς αυτή την κατεύθυνση; 

Η πιο άμεση και αποτελεσματική απονομή της δικαιοσύνης αποτελεί προτεραιότητα του υπουργείου μας, αλλά και βασική κυβερνητική επιταγή. Προκειμένου να αντιμετωπιστούν διαχρονικές παθογένειες, είμαστε πλέον έτοιμοι να εφαρμόσουμε ένα πλέγμα μέτρων που αναλύεται σε τέσσερις άξονες: πρώτον στην ψηφιακή δικαιοσύνη, δεύτερον στην αναδιαμόρφωση του Δικαστικού Χάρτη και στην αναβάθμιση των υποδομών των δικαστικών κτιρίων όλης της χώρας, τρίτον στην επιμόρφωση δικαστών και δικαστικών υπαλλήλων και, τέλος, σε παρεμβάσεις στους Κώδικες της Πολιτικής και της Ποινικής Δικαιοσύνης, αλλά και στη δικονομία ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. Μέσω αυτών των έργων και δράσεων, που σχεδιάζει και υλοποιεί αυτήν τη στιγμή το υπουργείο Δικαιοσύνης, αξιοποιείται το σύνολο των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων – Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ΕΣΠΑ, έργα ΣΔΙΤ αλλά και εθνικοί πόροι.

Η αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση πως με την ψηφιοποίηση δεν έλυσε το μεγάλο πρόβλημα της αναμονής, αλλά το «έκρυψε», καθώς εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλος χρόνος αναμονής για διάφορες υποθέσεις. Τι απαντάτε; 

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί βασικό άξονα αναβάθμισης του θεσμού της Δικαιοσύνης και φρονώ ότι θα συμβάλει στη διευκόλυνση του έργου όλων των εμπλεκόμενων με αυτήν. Είναι αλήθεια ότι η καθυστέρηση στην έκδοση δικαστικών αποφάσεων αποτελεί χρόνια παθογένεια, που απαιτεί ακόμη προσπάθεια. Ωστόσο, η αντιπολίτευση, που συνηθίζει να ασκεί στείρα κριτική, ας μη λησμονεί ότι επί προηγουμένων κυβερνήσεων δεν σημειώθηκε έστω η παραμικρή βελτίωση της κατάστασης – αντιθέτως επιδεινώθηκε περαιτέρω.

Ποια άλλα ψηφιακά εργαλεία σχεδιάζετε να χρησιμοποιήσετε το επόμενο διάστημα;

Βασικό εργαλείο του μετασχηματισμού αυτού αποτελεί το Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Υποθέσεων Πολιτικής, Ποινικής και Διοικητικής Δικαιοσύνης, το οποίο θα συμβάλει στη βελτιστοποίηση της λειτουργικότητας των υφιστάμενων εφαρμογών και διαλειτουργικοτήτων με άλλα συστήματα, τόσο του Ελληνικού Δημοσίου όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ακόμη, η εφαρμογή υπηρεσιών τηλεδιάσκεψης στα δικαστήρια αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2024.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός συνίσταται ενδεικτικά στην ηλεκτρονική επίδοση εγγράφων, την υλοποίηση του ψηφιακού φακέλου δικογραφίας, την ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων, την ψηφιοποίηση των αρχείων των δικαστηρίων, τη δυνατότητα χορήγησης αντιγράφου ποινικού μητρώου μέσω της θυρίδας των ΚΕΠ και την αποηχογράφηση των πρακτικών των δικαστηρίων.

Ήδη υλοποιείται η ψηφιακή πλατφόρμα για την εφαρμογή της Νομικής Βοήθειας και υλοποιείται επιτέλους και η εφαρμογή για την παροχή κοινωφελούς εργασίας, ως μιας ακόμη εναλλακτικής μορφής ποινής, η οποία προβλέπεται από τον Ποινικό μας Κώδικα. Όλα τα ανωτέρω, αναμφισβήτητα, θα συμβάλουν στην εξοικονόμηση πόρων και πολύτιμου χρόνου στις διαδικασίες απονομής δικαιοσύνης.

Εισερχόμαστε στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης. Θα μπορέσει να βοηθήσει η τεχνητή νοημοσύνη να εκδίδονται γρηγορότερα δικαστικές αποφάσεις;

Η χρήση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης αυξάνεται διαρκώς και υπεισέρχεται σε ολοένα περισσότερους τομείς στη ζωή μας. Ωστόσο, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι η τεχνητή νοημοσύνη, πέρα από τεράστιες δυνατότητες, συνοδεύεται κι από δυνητικούς κινδύνους για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τα ατομικά δικαιώματα, εν γένει. Θα πρέπει, συνεπώς, να μελετηθούν με μεγάλη προσοχή ο τρόπος και το πλαίσιο κατά το οποίο η χρήση της θα συμβάλει στην επιτάχυνση εκδόσεως δικαστικών αποφάσεων. Υπάρχουν κρίσιμες εφαρμογές, όπου δεν είναι ακόμη απολύτως σαφές αν έχουν θέση οι αλγόριθμοι της τεχνητής νοημοσύνης, όπως, επιτρέψτε μου να πω, σχετικά με την έκδοση δικαστικών αποφάσεων.

Μπορείτε να μας δώσετε ένα παράδειγμα για το πού θα μπορούσε να συμβάλει η τεχνητή νοημοσύνη κι αν μπορεί να αντικαταστήσει την ανθρώπινη βούληση;

Ενδεχομένως, η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να συμβάλει, λόγου χάριν, στη διαχείριση της χρέωσης των υποθέσεων σε δικαστές, αλλά σε κάθε περίπτωση οφείλουμε να διασφαλίσουμε ότι ο πυρήνας της απονομής της δικαιοσύνης θα είναι ανθρωποκεντρικός. Η ελεύθερη κρίση του ανθρώπου δεν μπορεί να υποκατασταθεί, διότι ο δικαστής είναι ο μόνος που μπορεί αυθεντικά να διακρίνει το δίκαιο από το άδικο, το ηθικό από το ανήθικο, και να προβεί σε εφαρμογή της αποκαταστατικής ή επανορθωτικής δικαιοσύνης, μέσω της αρχής της επιείκειας.

Πώς προχωράει η στελέχωση της Δικαστικής Αστυνομίας; 

Η στελέχωση και λειτουργία της Δικαστικής Αστυνομίας πραγματοποιείται, και μάλιστα έχουν συσταθεί απευθείας οι περιφερειακές υπηρεσίες πολιτικού και αστυνομικού τομέα στις Εισαγγελίες Εφετών και Πρωτοδικών της Χώρας, με συνολικά 800 οργανικές θέσεις – 170 στον πολιτικό τομέα και 630 στον αστυνομικό τομέα.

Ποιος ο ρόλος της;

Το πολιτικό προσωπικό της Δικαστικής Αστυνομίας θα υποστηρίζει τη διενέργεια προκαταρκτικών εξετάσεων, προανακρίσεων και άλλων ανακριτικών πράξεων, κι επιπλέον θα συνδράμει τις δικαστικές και εισαγγελικές Αρχές μέσω των ειδικών γνώσεων και της κατάρτισης, αναλόγως της ειδικότητας του κάθε υπαλλήλου. Το ένστολο τμήμα της Δικαστικής Αστυνομίας θα συμβάλλει στην τήρηση της τάξης στα δικαστήρια, αλλά και στις επιδόσεις των εγγράφων, γεγονός που σταδιακά θα οδηγήσει στην αποδέσμευση της Ελληνικής Αστυνομίας μέχρι τον Ιούνιο του 2024, προκειμένου αυτοί να απασχοληθούν με τα αμιγώς αστυνομικά τους καθήκοντα.

Από πού θα αντληθεί το προσωπικό;

Το πολιτικό προσωπικό της Δικαστικής Αστυνομίας θα αντληθεί από τους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ, ενώ προκηρύχθηκε διαγωνισμός για την πλήρωση των 500 οργανικών θέσεων κατηγοριών ΠΕ, ΤΕ, ΔΕ του ένστολου τομέα. Οι υποψήφιοι που βρίσκονται στους προσωρινούς πίνακες, έχουν ήδη υποβάλει τα δικαιολογητικά τους, που αυτό το διάστημα ελέγχονται από την Κεντρική Επιτροπή του διαγωνισμού, καθώς και από τα αρμόδια συνεργεία του υπουργείου Δικαιοσύνης, ώστε να προκύψουν οι οριστικοί πίνακες.

Μετά την ανάρτηση των επιτυχόντων/επιλαχόντων, οι υποψήφιοι θα υποβληθούν σε υγειονομικές εξετάσεις και κατόπιν σε αθλητικές και ψυχομετρικές δοκιμασίες.

Επίσης, έχετε προαναγγείλει την αναμόρφωση του Δικαστικού Χάρτη. Πώς θα γίνει αυτό και ποια θα είναι τα οφέλη που θα έχουν όσοι υπηρετούν τη Δικαιοσύνη; 

Ο Δικαστικός Χάρτης αναμένεται να αλλάξει ριζικά τα δεδομένα, βάσει των οποίων απονέμεται η δικαιοσύνη σήμερα. Κατ’ αρχάς, εξετάζουμε την ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας, με την άμεση συγχώνευση των Ειρηνοδικών με τους Πρωτοδίκες, ώστε πλέον να αποφευχθεί το παράδοξο των δύο διαδικασιών για υποθέσεις ίδιας φύσεως, σε διαφορετικούς σχηματισμούς που ακολουθούν κατά βάση ίδια δικονομία και ίδια χωρική αρμοδιότητα.

Κρίνεται, ακόμη, αναγκαίο να προβούμε σε μείζονες παρεμβάσεις, οι οποίες αφορούν την ορθολογικότερη αξιοποίηση του έμψυχου δυναμικού που υπηρετεί στη Δικαιοσύνη, με αναλογική κατανομή ανθρώπινων και υλικών πόρων για την εύρυθμη λειτουργία της και, τέλος, την αποδοτικότερη οργάνωση και διοίκηση των μεγάλων δικαστηρίων της Επικράτειας. Τέλος, εξετάζουμε τον διαχωρισμό των δικαιοδοτικών και υπηρεσιακών καθηκόντων των προϊστάμενων δικαστών από τις λοιπές αρμοδιότητές τους, όπως είναι οι προμήθειες, επισκευές-συντήρηση δικαστικών κτιρίων, οι οποίες θα ανατίθενται σε τρίτα πρόσωπα, χωρίς βεβαίως να θιγούν οι διατάξεις του αυτοδιοίκητου των δικαστηρίων.

Ο Δικαστικός Χάρτης, συμπερασματικά, θα αποτελέσει τομή στη Δικαιοσύνη, καθώς οι αλλαγές που εξετάζονται θα δημιουργήσουν μια εντελώς διαφορετική δικαιική πραγματικότητα και θα συμβάλουν ουσιωδώς στην επιτάχυνση των ρυθμών απονομής της Δικαιοσύνης.

 

Συνέντευξη  στην Άννα Καραβοκύρη
Φωτό: Κώστας Πρόφης

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο 

Προβολές: 68