«Το ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ στερείται ολιστικής προσέγγισης για την ηλεκτροκίνηση των οχημάτων. Ένα συνονθύλευμα κανονισμών –με ρυθμό οκτώ ή εννέα ετησίως κατά μέσο όρο– εκτρέπουν ζωτικά κεφάλαια και υπονομεύουν την ανταγωνιστικότητα. Για να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή και να δοθεί ώθηση στην αναπτυσσόμενη βιομηχανία ηλεκτρικών οχημάτων της Ευρώπης, η ΕΕ πρέπει να αναπτύξει ένα προσαρμοσμένο ρυθμιστικό και οικονομικό πλαίσιο για να δημιουργήσει ένα υποστηρικτικό περιβάλλον».

Αυτό υποστηρίζει η Sigrid de Vries, γενική διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (European Automobile Manufacturers Association – ACEA): Σε αντίθεση με την Κίνα και τις ΗΠΑ, η ΕΕ δεν διαθέτει μια ισχυρή βιομηχανική στρατηγική για την ενίσχυση της κατασκευής των ηλεκτρικών οχημάτων.

Σημειώνεται ότι συνολικά «από την πώληση και τη χρήση επιβατικών αυτοκινήτων, οι προϋπολογισμοί των κρατών-μελών της ΕΕ λαμβάνουν 374,6 δισ. ευρώ ετησίως. Στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας εντός της ΕΕ απασχολούνται άμεσα στην παραγωγική διαδικασία των οχημάτων (άμεση εργασία) 2,6 εκατομμύρια εργαζόμενοι».

Σύμφωνα με έκθεση της École Polytechnique,που επικαλείται ηEuropean Automobile Manufacturers Association,«η στρατηγική και η ολιστική πολιτική της Κίνας, που περιλαμβάνει εξόρυξη, διύλιση, κατασκευή, δίκτυα φόρτισης, φθηνή ενέργεια, κίνητρα αγοράς και ανακύκλωση σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής των ηλεκτρικών οχημάτων έχει ενισχύσει σημαντικά το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα. Σε πλήρη αντίθεση, η ΕΕ έχει εφαρμόσει μια αποσπασματική ρυθμιστική προσέγγιση στη βιομηχανική πολιτική – ρυθμίζοντας συγκεκριμένα βήματα της αλυσίδας αξίας».

Η Sigrid de Vries επισημαίνει ότι «μια ζωντανή ευρωπαϊκή βιομηχανία ηλεκτρικών οχημάτων είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των κλιματικών στόχων. Η Ευρώπη θέλει να καθορίσει τον παγκόσμιο ρυθμό για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές, αλλά πρέπει να κάνει περισσότερα για να ενισχύσει τις κρίσιμες βιομηχανίες που αποτελούν μέρος της λύσης με συγχρονισμένο και συνεκτικό τρόπο».

Οι κρίσιμες βιομηχανίες, όμως,όπως είναι η αυτοκινητοβιομηχανία, εξαρτώνται και από τις κρίσιμες πρώτες ύλες, όπως το λίθιο, και είναι ζωτικής σημασίας για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση.

«Πράσινο φως»

Κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση έκανε το Ευρωκοινοβούλιο, καθώς στο κλείσιμο του 2023 έδωσε πράσινο φως (αν και χρειάζονται ακόμα νομοθετικά βήματα)στα σχέδια για ενίσχυση του εφοδιασμού της ΕΕ με πρώτες ύλες στρατηγικής σημασίας:«Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα περιλαμβάνονται στα προϊόντα για τα οποία απαιτούνται κρίσιμες πρώτες ύλες. Η διασφάλιση του εφοδιασμού τους είναι αναγκαία προϋπόθεση για την οικονομική ανθεκτικότητα, την τεχνολογική υπεροχή και τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ. Μετά τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και την ολοένα πιο επιθετική εμπορική και βιομηχανική πολιτική της Κίνας, το κοβάλτιο, το λίθιο και άλλες πρώτες ύλες έχουν αποκτήσει καίρια γεωπολιτική σημασία».

Μερίδιο αγοράς ΕΕ

Για τα επιβατικά αυτοκίνητα ανά πηγή ενέργειας,η Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων δίνει τα εξής στοιχεία με αναφορά τον μήνα Νοέμβριο 2023: Το μερίδιο αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων με μπαταρία αυξήθηκε στο 16,3%, σημειώνοντας αύξηση, από 15% πέρυσι. Το μερίδιο από την αρχή του 2023 παραμένει σταθερό στο 14,2%, ξεπερνώντας σταθερά το ντίζελ, το οποίο παρέμεινε στο 13,7%. Τα υβριδικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα κατέλαβαν τη δεύτερη θέση με μερίδιο αγοράς 27,4 και τα βενζινοκίνητα διατήρησαν το προβάδισμά τους στο 32,7%. Τα αυτοκίνητα είναι η νούμερο ένα πηγή κινητικότητάς μας, καθώς ο μέσος Ευρωπαίος κάνει σχεδόν 12.000 χιλιόμετρα τον χρόνο.Σχεδόν το 80% των ταξιδιών στην ενδοχώρα γίνονται με αυτοκίνητο – είτε πρόκειται για ιδιωτικό αυτοκίνητο, είτε για ταξί, είτε για κοινή χρήση αυτοκινήτου.

Τον ίδιο μήνα«οι ταξινομήσεις στην ΕΕ νέων ηλεκτρικών αυτοκινήτων με μπαταρία αυξήθηκαν κατά 16,4%, φτάνοντας συνολικά τις 144.378 μονάδες. Αρκετές αγορές συνέβαλαν σε αυτή την ανάπτυξη με διψήφια και τριψήφια ποσοστιαία κέρδη, κυρίως το Βέλγιο (+150,2%), που είναι πλέον η πέμπτη μεγαλύτερη αγορά σε όγκο. Ωστόσο, οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων με μπαταρία σημείωσαν οπισθοδρόμηση στη Γερμανία, μειώθηκαν κατά 22,5%. Παρ’ όλα αυτά, ο όγκος από το έτος μέχρι σήμερα έφτασε σχεδόν τις 1,4 εκατομμύρια μονάδες, αντικατοπτρίζοντας σημαντική αύξηση 48,2% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, αντιπροσωπεύοντας μερίδιο 14,2% της αγοράς αυτοκινήτου της ΕΕ σε αυτήν την περίοδο».

Επίσης «οι νέες ταξινομήσεις υβριδικών-ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην ΕΕ αυξήθηκαν κατά 28,7%, λόγω της διψήφιας ανάπτυξης στις τρεις μεγαλύτερες αγορές: Γερμανία (+38,4%), Γαλλία (+35,8%) και Ιταλία (+30,2%). Αυτό οδήγησε σε σωρευτική αύξηση 29,9%, φτάνοντας σχεδόν τα 2,5 εκατομμύρια μονάδες που πωλήθηκαν τον Νοέμβριο – πάνω από το ένα τέταρτο του μεριδίου αγοράς της ΕΕ».

Αντιθέτως «οι πωλήσεις plug-in υβριδικών ηλεκτρικών αυτοκινήτων μειώθηκαν κατά 22,1% στις 72.002 μονάδες τον περασμένο μήνα. Παρά τις αξιοσημείωτες αυξήσεις στο Βέλγιο (+43,8%) και τη Γαλλία (+17,8%), αυτά τα κέρδη ήταν ανεπαρκή για να αντισταθμίσουν τη σημαντική πτώση της Γερμανίας (-59,3%) – τη μεγαλύτερη αγορά για αυτή την πηγή ενέργειας. Κατά συνέπεια, το μερίδιο αγοράς των plug-in υβριδικών αυτοκινήτων μειώθηκε από 11,1% πέρυσι σε 8,1% τον Νοέμβριο του 2023». Στην Ελλάδα οι ταξινομήσεις των αμιγώς ηλεκτρικών αυτοκινήτων κατέγραψαν την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2023 μερίδιο 4,69% (που ήταν 2,46% στο αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2022) στο σύνολο της ελληνικής αγοράς νέων επιβατικών αυτοκινήτων.

Συγκριτικά, η αγορά αυτοκίνητων βενζίνης και ντίζελ της ΕΕ έχει ως εξής:Τα πρώτα αυξήθηκαν κατά 4,2%, με σωρευτικό όγκο πωλήσεων 3,5 εκατομμυρίων τεμαχίων, αντανακλώντας αύξηση 11,1% και μερίδιο αγοράς 35,7% κατά την ενδεκάμηνη περίοδο. Αντιθέτως, η αγορά αυτοκινήτων ντίζελ της ΕΕ συνέχισε την πτωτική της πορεία τον Νοέμβριο, κατά 10,3%.Οι πωλήσεις αυτοκινήτων ντίζελ αυξήθηκαν σε ορισμένες αγορές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Πολωνία (+13,8%).

Ταξινομήσεις Ελλάδα

Ο Σύνδεσμος Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων (ΣΕΑΑ), που είναι μέλος του Συνδέσμου Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA), μας δίνει τα εξής για την αγορά των καινούργιων επιβατικών αυτοκινήτων: Συγκεκριμένα τον Οκτώβριο 2023 ταξινομήθηκαν 11.282 επιβατικά αυτοκίνητα έναντι 7.791 τον Οκτώβριο του 2022.Στους πρώτους δέκα μήνες του έτους ταξινομήθηκαν 115.793 επιβατικά αυτοκίνητα έναντι 90.726 την αντίστοιχη περίοδο το 2022, σημειώνοντας αύξηση+27,6%.

Αναλυτικότερα, τον Οκτώβριο ταξινομήθηκαν 11.282 επιβατικά αυτοκίνητα. Εκ των 11.282 επιβατικών αυτοκινήτων, 4.238 ήταν βενζινοκίνητα (37,6%), 3.652 υβριδικά (32,4%), 1.362 πετρελαιοκίνητα (12,1%), 1.118 plug-in υβριδικά (9,9%), 416 ηλεκτρικά (3,7%) και 38 φυσικού αερίου (0,3%). 1 στα 2 (52,6%) επιβατικά αυτοκίνητα που πωλήθηκαν τον Οκτώβριο είχε κινητήρα ως 1.400 κυβικά εκατοστά.

Οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές αυτοκινήτων τονίζουν: Θα συνεχίσουμε να καινοτομούμε, να επενδύσουμε και να εξασφαλίζουμε θέσεις εργασίας στην Ευρώπη, ενώ ο κόσμος συνεχίζει να αντιμετωπίζει μνημειώδεις προκλήσεις λόγω της διάχυτης γεωπολιτικής αστάθειας, καθώς και από τη διαρκή επιτακτική ανάγκη αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής».

«Ασφαλής πρόσβαση σε πρώτες ύλες»

Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων: Ο κανονισμός για τις μπαταρίες αποτελεί κρίσιμο στοιχείο του κανονιστικού πλαισίου για τα ηλεκτρικά οχήματα. Εάν οι νομοθέτες επιδιώκουν να κάνουν τις ευρωπαϊκές μπαταρίες τις πιο βιώσιμες στον κόσμο, πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι οι βιομηχανίες της ΕΕ έχουν ασφαλή και αξιόπιστη πρόσβαση στις πρώτες ύλες που χρειάζονται για να τροφοδοτήσουν την πράσινη μετάβαση.

 

του Φίλη Καϊτατζή

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο