Η ιδεολογική ταυτότητα της ΝΔ και ο Μητσοτάκης
Πέρασε κοντά ένας μήνας από τις ευρωεκλογές και όλο και πιο ρευστό είναι το πολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται. Η κυβέρνηση, τραυματισμένη ελαφρώς από το αποτέλεσμα, αναζητεί ένα νέο αφήγημα, ικανό να της δώσει μια νέα πνοή την επόμενη τριετία. Για πρώτη φορά από την άνοδό της στην εξουσία αντιμετωπίζει τις πρώτες εσωκομματικές τριβές, με άλλους να ζητούν «επιστροφή στις ρίζες της παράταξης» και άλλους να υπεραμύνονται του ανοίγματος στο Κέντρο.
Αυτή η θεωρητική συζήτηση αποκτά πλέον και πρακτικό ενδιαφέρον, από την ώρα που ο χρόνος διεξαγωγής των επόμενων εθνικών εκλογών τίθεται έστω και ως ερώτημα. Ο Μητσοτάκης βέβαια έχει αποδείξει ότι είναι δυνατός στην πολιτική, εκλογική στρατηγική και μέχρι σήμερα έχει καταφέρει –παρά τη φθορά της ΝΔ– να μη δώσει χώρο για τη δημιουργία ούτε μιας ισχυρής Ακροδεξιάς ούτε μιας ισχυρής Κεντροαριστεράς.
Το επίτευγμα αυτό, όμως, γίνεται πολύ πιο δύσκολο, όταν έχουμε μπροστά μας τρία ολόκληρα χρόνια δίχως κάλπες. Αυτό το χρονικό διάστημα είναι πολύ μεγάλο και επιτρέπει διεργασίες, διαπραγματεύσεις, ενδεχομένως και συγκλίσεις που μπορεί να δημιουργήσουν νέα δεδομένα, αλλά και αυστηρή κριτική. Και για να πούμε και «του στραβού το δίκιο», μερικά από τα όσα άκουσε ο Μητσοτάκης στη συνεδρίαση της ΚΟ και στο Πολεμικό Μουσείο έχουν κάποια βάση.
Πλην όμως, αν τα συνθέσει κανείς και επιχειρήσει να καταλήξει σε ένα συμπέρασμα, θα δει ότι οι επιλογές για το εξής δεν είναι και πολλές. Το να περιμένει κανείς ότι ο πρωθυπουργός θα γίνει κάτι άλλο από αυτό που είναι, προφανώς και δεν στέκει. Όπως δεν στέκει και ότι έπαθε ό,τι έπαθε (αν έπαθε) η ΝΔ, επειδή αλλοιώθηκε η ιδεολογική της ταυτότητα. Εξάλλου, με το άνοιγμα προς το Κέντρο και όχι προς τα δεξιά κέρδισε τόσες εκλογικές αναμετρήσεις και πέτυχε και το 41%. Ό,τι συνέβη έχει συγκεκριμένους λόγους και ο γάμος των ομοφύλων είναι ίσως ο λιγότερο σημαντικός από αυτούς. Αν ο κόσμος έβλεπε πραγματική αξία στα πορτοφόλια του, ασφάλεια στη γειτονιά του, βελτίωση στην Υγεία και στον χώρο της Παιδείας, δεν θα είχε και πολλούς λόγους να διαμαρτυρηθεί ή να αδιαφορήσει. Αλλά τα πράγματα είναι σχετικά απλά: Κανένας άλλος δεν γεννά προσδοκία για κάτι καλύτερο όσο ο Μητσοτάκης.
Η πολυτέλεια της τριετίας
Στον χώρο της Κεντροαριστεράς τώρα: Η πολυτέλεια της τριετίας μέχρι τις επόμενες εκλογές, όσο εύκολα μπορεί να αποτελέσει πλεονέκτημα για τις διεργασίες στον χώρο της αντιπολίτευσης, άλλο τόσο πιθανό είναι να αποβεί καταστροφική, οδηγώντας σε παραλυτική εσωστρέφεια. Ειδικά στην Κεντροαριστερά έχουν παράδοση σε διαλόγους που δεν οδηγούν πουθενά, σε προσωπικές συγκρούσεις και φιλοδοξίες χωρίς ουσιαστικό κοινωνικό αντίκρισμα, σε φραξιονισμούς και παραγοντιλίκι που λειτουργούν αυτοκαταστροφικά.
Όλα αυτά έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους ξανά μέσα σε χρόνο-ρεκόρ μετά τις ευρωεκλογές. Ο Τσίπρας, που αποχώρησε μετά από αλλεπάλληλες συντριπτικές ήττες τις οποίες υπέστη από τον Μητσοτάκη, μοιάζει να θέλει τώρα να γυρίσει – λιγότερο από έναν χρόνο αφότου έφυγε! Αυτήν τη φορά δεν θα γυρίσει, λέει, για να συγκυβερνήσει με τους ΑΝΕΛ αλλά με το ΠΑΣΟΚ, το οποίο ο ίδιος και τα στελέχη του έχουν καθυβρίσει στο πρόσφατο παρελθόν με χαρακτηρισμούς που σήμερα δεν αντέχουν καν σε κριτική. Ποιος, όμως, είναι αυτός που δεν θα αφήσει τον Τσίπρα να γυρίσει;
Αυτός δεν βρίσκεται στο ΠΑΣΟΚ αλλά στον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ο Κασσελάκης, που φαίνεται ότι όχι απλώς δεν θα τον αφήσει να επιστρέψει, αλλά είναι μάλλον διατεθειμένος να τον πάει «μέχρι τέλους» – όπως θα έλεγε κι ένας άλλος πρώην πρωθυπουργός. Είναι προφανές ότι αυτό είναι ένα πρώτο επεισόδιο του σίριαλ που πιθανώς θα ακολουθήσει με ενδιαφέρουσες αποκαλύψεις, ίσως και αύριο, στην πιο κρίσιμη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής. Η αυριανή μέρα, Κυριακή 7 Ιουλίου, θα είναι η D-Day του ΣΥΡΙΖΑ; Η ημέρα χωρίς αύριο; Οι ημέρες είναι «γκαστρωμένες» κατά μια παλαιά κομματική ρήση, που κυριαρχούσε στην Αριστερά, και ουδείς δύναται να εκτιμήσει τι θα συμβεί το επόμενο διάστημα.
Στο μεταξύ, στο ΠΑΣΟΚ το στοίχημα είναι εάν και πότε θα αλλάξουν αρχηγό. Το έργο της σύγκρουσης με θέμα την αλλαγή ηγεσίας το έχουμε ξαναδεί πολλές φορές σε αυτόν τον χώρο. Η μόνη διαφορά είναι ότι παλαιότερα το βλέπαμε όταν έπεφτε το εκλογικό ποσοστό του ΠΑΣΟΚ, τώρα το βλέπουμε κι όταν ανέβηκε.
Τι μας λένε όλα αυτά; Αν τα πράγματα κινηθούν με την ταχύτητα και τη δυναμική των πρώτων εβδομάδων μετά τις ευρωεκλογές, λογικά θα έχουμε κάποιες πολιτικές εξελίξεις. Εάν, όμως, όλα αυτά που συνέβησαν το τελευταίο διάστημα είναι απλώς μια επανάληψη του συνδρόμου του «group therapy» που χαρακτηρίζει την Κεντροαριστερά μετά από εκλογικές «αποτυχίες», τότε θα πρέπει να ετοιμαζόμαστε για ένα σίριαλ που θα παίζεται τα τρία επόμενα χρόνια. Mόνο που τα νούμερα τηλεθέασης που θα κάνουν θα είναι πολύ μικρά…
του Φώτη Σιούμπουρα
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο
