Η αναβάθμιση της ελληνικής αγοράς μεταξύ των βασικών στόχων της κυβέρνησης
Η αναβάθμιση της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς από τις αναδυόμενες στις ώριμες αγορές, είναι ένα σημαντικό στοιχείο του νέου ελληνικού story, όπως καθίσταται σαφές και από τις πρόσφατες δηλώσεις του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά και του Οικονομικού Συμβούλου του Πρωθυπουργού, Αλέξη Πατέλη.
Ο πρωθυπουργός στη συνάντησή που είχε με εκπροσώπους ισχυρών Funds στη Νέα Υόρκη, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του, δήλωσε χαρακτηριστικά: «όπως πέρυσι ήταν στόχος η απόκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, το 2025 στόχος μας είναι να αποκτήσει το ελληνικό χρηματιστήριο το status της αναπτυγμένης αγοράς», τονίζοντας ότι «αυτό είναι πολύ σημαντικό για εμάς». Και ο Οικονομικός Σύμβουλος του Πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης, στο πρόσφατο συνέδριο της Société Générale στο Παρίσι, πoυ διοργανώθηκε σε συνεργασία με το Χρηματιστήριο Αθηνών δήλωσε ότι μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας από τη χώρα μας, στόχος παραμένει η αναβάθμιση του χρηματιστηρίου στις ανεπτυγμένες αγορές.
Στον προθάλαμο της αναβάθμισης στις ανεπτυγμένες αγορές έθεσε το Χρηματιστήριο Αθηνών την περασμένη Τρίτη και και ο οίκος FTSE, μετά τον οίκο S&P που είχε πραγματοποιήσει ανάλογη κίνηση τον περασμένο Αύγουστο, καθώς το περιέλαβε στη λίστα παρακολούθησης (watchlist) του 2025, οπότε και θα ληφθεί η τελική απόφαση για την επάνοδό του στην κατηγορία των ανεπτυγμένων αγορών. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το Χ.Α. λαμβάνει αξιολογήσεις από τρεις οίκους, τον MSCI τον οίκο FTSE και τον οίκο αξιολόγησης S&P. Ο κάθε ένας θέτει τις δικές του προϋποθέσεις και όρους για ένταξη στις ώριμες αγορές. Ο οίκος ΜSCI σε πρόσφατη αξιολόγηση του δεν προχώρησε στην ένταξη της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς σε «watch list για αναβάθμιση». Αξίζει να σημειωθεί ότι το 70% των funds ακολουθούν τους δείκτες MSCI, καθιστώντας την αναβάθμιση από τον οίκο MSCI κρίσιμο παράγοντα.
Ο MSCI είναι ο σημαντικότερος δείκτης, καθώς έχει ενεργητικό 12 τρισ. δολάρια, ενώ τον παρακολουθούν οι μεγαλύτεροι διεθνείς οίκοι και επηρεάζει επενδυτικά τα σοβαρότερα χαρτοφυλάκια. Η ένταξη στους δείκτες των ανεπτυγμένων αγορών θα ενισχύσει περαιτέρω τη ρευστότητα και το βάθος της ελληνικής αγοράς, δημιουργώντας έναν «ενάρετο κύκλο» που θα συμβάλει στην ανάπτυξη των ελληνικών επιχειρήσεων και γενικότερα της ελληνικής οικονομίας.
Όπως σημειώνει σε ανάλυση του το ΑΠΕ-ΜΠΕ, το ελληνικό χρηματιστήριο είναι το μόνο χρηματιστήριο της Ευρωζώνης που είναι υποβαθμισμένο από το 2013 και βρέθηκε από τις Ανεπτυγμένες Αγορές στις Αναδυόμενες . Την Τετάρτη 12 Ιουνίου 2013, το ελληνικό χρηματιστήριο υποβαθμίστηκε από τον σημαντικότερο δείκτη αξιολόγησης παγκοσμίως, τον MSCI, με ενεργητικό 12 τρισ. δολάρια, τον οποίο παρακολουθούν οι μεγαλύτεροι διεθνείς οίκοι. Ανάλογη υποβάθμιση δεν έχει υπάρξει για κανένα άλλο χρηματιστήριο ανεπτυγμένων αγορών.
H επάνοδος του Χ.Α. στις ανεπτυγμένες αγορές είναι ένα στοίχημα μεγάλης σημασίας για το ελληνικό χρηματιστήριο, που έχασε, λόγω της μεγάλης οικονομικής κρίσης και της υποβάθμισης του αξιόχρεου της χώρας, τη θέση του στους δείκτες των ανεπτυγμένων αγορών, με αποτέλεσμα έκτοτε η ελληνική αγορά να αντλεί κεφάλαια μόνο από τη μικρή «λίμνη» των επενδυτικών χαρτοφυλακίων και hedge funds που τοποθετούνται σε αναδυόμενες αγορές, κάτι που επηρεάζει αρνητικά τη συναλλακτική δραστηριότητα και τις αποτιμήσεις των μετοχών. Στα θετικά της αναβάθμισης να αναφέρουμε και την διαφορά των κεφαλαίων που διακινούνται στις αναδυόμενες και στις ανεπτυγμένες αγορές. Στην πρώτη κατηγορία διακινούνται περίπου 2 τρισεκατομμύρια δολάρια και στις ανεπτυγμένες περί τα 15 τρισ. ‘Αρα η “λίμνη” κεφαλαίων στις αναπτυγμένες αγορές είναι πολύ μεγαλύτερη.
Πολλές συζητήσεις είχε προκαλέσει έκθεση της JP Morgan σύμφωνα με την οποία Ελλάδα θα ήταν καλύτερο να παραμείνει στις Αναδυόμενες Αγορές. Σύμφωνα με τους αναλυτές του Οίκου, η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά έχει μόνο τρεις μετοχές (Εθνική , Eurobank και ΟΠΑΠ), που έχουν την ποιότητα για τον δείκτη MSCI Europe, ενώ σε περίπτωση μετάταξής της θα ήταν η μικρότερη Αγορά του MSCI Europe, πίσω από την Πορτογαλία και την Αυστρία.
Πρώτοι στο χωριό ή τελευταίοι στην πόλη; Η “απάντηση” του CEO του Ομίλου Χρηματιστήριο Αθηνών, κ. Γ. Κοντόπουλου, την οποία αρέσκεται να δίνει είναι : “Μία ομάδα της Σούπερ Λιγκ 2 που βρίσκεται στις πρώτες θέσεις έχει στόχο να ανεβεί στην Σούπερ Λιγκ 1.
Την ίδια ώρα ερωτηματικό υπάρχει για τα κεφάλαια που θα εισέλθουν στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά μετά από μία πιθανή μετάταξη στο club των ανεπτυγμένων αγορών. Η JP Morgan εκτιμά, ότι σε περίπτωση αναβάθμισης της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς, θα υπάρξουν εκροές 1,83 δισ. δολ. λόγω εξόδου από τους δείκτες FTSE Emerging Market και εισροές 1,75 δισ. λόγω εισόδου στους δείκτες από τους δείκτες FTSEDeveloped Market . Επομένως, το ισοζύγιο θα είναι αρνητικό, δηλαδή εκροή περίπου 75 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με την Axia Research αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας IG είναι ιδιαίτερα σημαντική για τις ενεργές ροές, ενώ το στάτους των αναπτυγμένων αγορών είναι πιο σχετικό για τις ροές των funds που παρακολουθούν δείκτες (indexed funds, κυρίως ETF). Ωστόσο, δεδομένου ότι η πλειονότητα των επενδυτικών κεφαλαίων (62% του συνόλου) εξακολουθεί να μην είναι indexed, αυτό σημαίνει ότι η πλειονότητα των κεφαλαίων μπορεί να επενδύσει στην Ελλάδα μετά την αναβάθμιση σε επενδυτική βαθμίδα και όχι στο καθεστώς των αναπτυγμένων αγορών.
Επίσης, τα παθητικά κεφάλαια που συνδέονται με το καθεστώς των αναπτυγμένων αγορών αντιπροσωπεύουν μόνο το 14% των επενδυμένων περιουσιακών στοιχείων της ΕΕ, δηλαδή είναι λιγότερο σημαντικά για τη συνολική εικόνα. Ως εκ τούτου, τονίζει η Axia, η επενδυτική βαθμίδα είναι αυτή θα φέρει την πλειονότητα των σταδιακών εισροών στο Χ.Α.