Στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας εταιρεία φίλου του κοντού εκδότη
Ηέκρηξη του Μεταναστευτικού το 2015, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, δημιούργησε πολλαπλές ανάγκες λειτουργίας δομών, οι οποίες αρχικά λειτουργούσαν άναρχα υπό τη διοίκηση μη κυβερνητικών οργανώσεων και διεθνών οργανισμών. Στο πλαίσιο αυτό κλήθηκε τότε να συμβάλει και ο Ελληνικός Στρατός, κυρίως καλύπτοντας ανάγκες σίτισης, συντήρησης και καθαριότητας. Το 2016 θεσπίστηκε το άρθρο 96 του Ν. 4368/2016 με το οποίο επετράπη η κατά παρέκκλιση διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση για κάθε είδους παρεχόμενη υπηρεσία.
Ουσιαστικά, ελεύθερες απευθείας αναθέσεις και ο νοών νοείτω. Το… πάρτι των εκατομμυρίων ξεκίνησε τότε χωρίς ΔΙΑΥΓΕΙΑ και συνεπώς… χωρίς καμία διαφάνεια! Η «Political» έπειτα από εμπεριστατωμένη έρευνα και αφού επικοινώνησε με όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες και παράγοντες της αγοράς αποκαλύπτει σήμερα τον τεράστιο φάκελο με τις ατασθαλίες που κόπηκαν -και επικράτησε η νομιμότητα- αλλά και τι συμβαίνει σήμερα. Οι πληροφορίες λοιπόν αναφέρουν ότι εταιρεία ιδιαίτερα… φιλική σε γνωστό κοντό εκδότη-δημοσιογράφο, το όνομα του οποίου είναι συνώνυμο με τη ρετσίνα «Κουρτάκη», είναι η μοναδική που ελέγχεται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.
Άλλωστε είναι γνωστό στην επιχειρηματική αγορά ότι πίσω από την ιστορία με τα συσσίτια κρύβεται ο γνωστός εκδότης «dealer» και το καυτό ερώτημα που έρχεται αμέσως στα χείλη όλων είναι «πώς είναι δυνατόν ένας εκδότης να “εκβιάζει” την εκάστοτε πολιτική ηγεσία του υπουργείου κάνοντας τον μεσίτη και τον “νταλαβέριτζη”;». Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά διότι η ιστορία είναι ακόμη πιο σκοτεινή απ’ όσο αρχικά φαίνεται.
Ο νόμος της ΝΔ που έκοψε το πάρτι
Με την εκλογή της Νέας Δημοκρατίας ελήφθησαν αποφάσεις για να αλλάξει η προαναφερθείσα κατάσταση. Ειδικότερα, από τις 31/12/2021 η κυβέρνηση κατήργησε με τον Νόμο 4825/2021 το «χαλαρό καθεστώς», καθώς προχώρησε άμεσα σε διεθνείς μειοδοτικούς διαγωνισμούς ως συμφωνίες-πλαίσιο, γεγονός που αποτελούσε αφενός σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αφετέρου βέλτιστη πρακτική για την αντιμετώπιση αναγκών που δεν είναι εκ των προτέρων προβλέψιμες. Είναι χαρακτηριστικό πως για τη σίτιση των αιτούντων άσυλο το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου προκήρυξε τον Φεβρουάριο του 2021 διεθνή διαγωνισμό με κριτήριο την οικονομικότερη προσφορά για την κάλυψη αναγκών σίτισης στις δομές φιλοξενίας. Τίμια πράγματα, δηλαδή, με χαμηλή τιμή προς όφελος του Δημοσίου. Η διαδικασία προτάθηκε από την αρμόδια Γενική Γραμματεία Υποδοχής Αιτούντων Άσυλο και υλοποιήθηκε από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, ενώ υποδιαιρέθηκε σε έξι τμήματα με χωρική κάλυψη.
Μερικά βασικά στοιχεία που προκύπτουν από τη διακήρυξη του έργου και πληροφορίες που βρίσκονται στη διάθεση της «Political» είναι τα εξής: Η διάρκεια της συμφωνίας-πλαίσιο ήταν τέσσερα έτη και ο συνολικός προϋπολογισμός €102.959.200 πλέον ΦΠΑ ανά έτος με δυνατότητα προαίρεσης έως 100% της εκτιμώμενης αξίας. Η τετραετής διάρκεια είναι προβλεπόμενη από τη νομοθεσία και σημαίνει ότι εντός τεσσάρων ετών από την υπογραφή της συμφωνίας-πλαίσιο η αναθέτουσα αρχή δύναται να αναθέτει εκτελεστικές συμβάσεις. Η συμφωνία-πλαίσιο δίνει απόλυτη ευελιξία στο Δημόσιο να πάρει τις υπηρεσίες που χρειάζεται χωρίς να δεσμεύεται για το ύψος των ποσών, αφού δεν γνωρίζει τον αριθμό των ατόμων που επρόκειτο να εξυπηρετηθεί. Η συμφωνία-πλαίσιο (και οι εκτελεστικές συμβάσεις) προκαλεί πληρωμές απολογιστικά, δηλαδή το γεγονός ότι ο ετήσιος προϋπολογισμός ήταν €102.959.200 πλέον ΦΠΑ, πλέον προαίρεση 100%, δεν σημαίνει ότι αυτό το ποσό θα πληρωθεί. Απεναντίας θα πληρωθεί το ποσό που προκύπτει έπειτα από την ανάθεση των εκτελεστικών συμβάσεων και βάσει του πραγματικού αριθμού των σιτιζομένων. Επίσης, αξίζει ιδιαίτερη μνεία στο γεγονός ότι η προαίρεση αφορά τη δυνατότητα παροχής επιπλέον μερίδων εντός του προδιαγεγραμμένου χρονικού διαστήματος και όχι χρονική επέκταση της σύμβασης.
Η τιμή μονάδας που προέκυψε από τη διαγωνιστική διαδικασία ήταν €6,85 για τις δομές στα νησιά και τον Έβρο και €6,88 για τις δομές στην ηπειρωτική Ελλάδα (πλέον ΦΠΑ). Η εν λόγω τιμή ανά μέρα περιελάβανε στο γενικό συσσίτιο ενηλίκων: για πρωινό ενδεικτικά κρουασάν, φρούτο, ξηρούς καρπούς, για μεσημεριανό μοσχάρι με ρύζι και σαλάτα και για βραδινό ζυμαρικά με κιμά. Συνοδευτικά, καθημερινά παρέχονται έξι αραβικές πίτες και τρία λίτρα εμφιαλωμένου νερού. Το μενού είναι ενδεικτικό και προσαρμόζεται στις απαιτήσεις των σιτιζομένων σε συνεργασία με την αρμόδια υπηρεσία. Επιπλέον, υπάρχει η δυνατότητα ειδικών συσσιτίων για διαβητικούς, ευάλωτες ομάδες, βρέφη (0-6 μηνών), βρέφη (6-12 μηνών) και ανήλικα (1-12 ετών). Η διαγωνιστική διαδικασία ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2021 και συμμετείχαν πάνω από είκοσι εταιρείες μαζί με τους δηλωμένους υπεργολάβους. Για τον διαγωνισμό υποβλήθηκαν τέσσερις προδικαστικές προσφυγές ενώπιον της ΕΑΔΗΣΥ (τότε ΑΕΠΠ), εκ των οποίων οι τρεις απορρίφθηκαν και η μία αποσύρθηκε και υποβλήθηκαν δύο αιτήσεις αναστολής στο Συμβούλιο της Επικρατείας, οι οποίες επίσης απορρίφθηκαν.
Η όλη διαδικασία μέχρι και την τελική υπογραφή της συμφωνίας-πλαίσιο τον Σεπτέμβριο του 2022 πέρασε από την έγκριση του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ο πλήρης φάκελος του διαγωνισμού υπεβλήθη κανονικά στην αρμόδια Διαρκή Επιτροπή της Βουλής, βάσει της παρ. 9 του αρ. 32 του Κανονισμού της Βουλής, προκειμένου να μπορούν όλοι οι βουλευτές να τοποθετηθούν και να θέσουν ερωτήματα. Η εν λόγω σύμβαση πέρασε από ειδικό έλεγχο (audit) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής χωρίς κανένα σχόλιο. Η εν λόγω σύμβαση έχει περάσει και από τους ετήσιους κατασταλτικούς ελέγχους του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Political», για την περίοδο 2021-2024 έχει διενεργηθεί πληθώρα ελέγχων από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και δεν έχει διαπιστωθεί κανένα εύρημα. Αντίθετα, για την προηγούμενη περίοδο, σύμφωνα με τις ίδιες ασφαλείς πηγές που μίλησαν στην «Political», υφίσταται ενεργή ποινική προκαταρκτική εξέταση από τον Ευρωπαίο Εισαγγελέα σχετικά με την παροχή υπηρεσιών σίτισης στη Σάμο και τα έργα (1) Σύμβαση υπ’ αριθ. 0069Ν/20.12.2019, που αφορά την ένωση οικονομικών φορέων «ΠΙΕΤΡΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΙΑ ΕΙΔΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΑΕ» και «ΣΑΛΑΣ INTER GROUP ΕΚΔ. ΑΕ» και (2) Σύμβαση υπ’ αριθ. 09/2018, που αφορά την εταιρεία «ΠΙΕΤΡΗΣ ΕΣΤΙΑΣΗ ΑΕ». Επαναλαμβάνουμε, επειδή αρκετοί αναφέρονται στον Τύπο στον Ευρωπαίο Εισαγγελέα, εδώ μιλάμε για κανονικό έλεγχο με χαρτιά και αλληλογραφία!
Συμφωνία-πλαίσιο
Σημειωτέον ότι στην υφιστάμενη σύμβαση του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου η ένωση εταιρειών «ΠΙΕΤΡΗΣ ΕΣΤΙΑΣΗ ΑΕ – ΑΦΟΙ ΜΠΟΥΝΤΡΗ ΑΕ – ΑΜΒΡΟΣΙΑ CATERING ΑΕ – ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ – ΘΕΟΛΟΓΟΣ ΣΚΟΡΔΑΛΛΗΣ» έχει υπογράψει τη συμφωνία-πλαίσιο ως δεύτερος στην κατάταξη για το τμήμα 5 «Σάμος», ενώ στην πραγματικότητα η εταιρεία «ΠΙΕΤΡΗΣ ΕΣΤΙΑΣΗ ΑΕ» λειτουργεί ως υπεργολάβος της ένωσης εταιρειών «HELLENIC – ΓΕΥΣΗΝΟΥΣ ΑΒΕΕ – ΓΕΥΣΗΝΟΥΣ ΕΠΕ – ΕΛΑΙΤΙΣ – OLYMPIC» που εκτελούν σήμερα το έργο. Πιθανολογείται ότι υπάρχει αντίστοιχη σχέση και στο τμήμα 6 «ΛΟΙΠΑ ΝΗΣΙΑ». Πώς είναι δυνατόν μια εταιρεία που αφενός ελέγχεται, αφετέρου έχει χάσει τον διαγωνισμό να επανέρχεται ως… πάροχος στη Σάμο; Σε αυτή την ερώτηση καλούνται να μας απαντήσουν οι αρμόδιες αρχές του υπουργείου και ο υπουργός Νίκος Παναγιωτόπουλος. Μήπως ασκήθηκαν «πιέσεις»; Αν ναι, ποιος άσκησε πιέσεις, από το… παράθυρο και με τι αντάλλαγμα;
Σύμφωνα με πληροφορίες, από το σύνολο του έργου που εκτελεί από το 2021 το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου μόνο στα συσσίτια της Σάμου έχουν προκύψει προβλήματα ποιότητας και διαμαρτυρίες για το παρεχόμενο φαγητό. Όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, η συγκεκριμένη εταιρεία φέρεται να είναι φιλική σε γνωστό κοντό εκδότη-δημοσιογράφο, ο οποίος όλα αυτά τα χρόνια πίεζε προς πάσα κατεύθυνση προκειμένου να μην… ξεχαστεί στις πληρωμές! Άλλωστε, έρχονταν και τα Χριστούγεννα! Μια απλή αναζήτηση στην ηλεκτρονική στήλη που διατηρεί ο συγκεκριμένος «dealer», ο οποίος έχει λατρεία στα συσσίτια, αρκεί για να καταλάβει σε τι αποσκοπούν οι ακραίες και εμμονικές επιθέσεις σε συγκεκριμένους υπουργούς και για να διαπιστώσει και ο πιο καλοπροαίρετος παρατηρητής τον ρόλο που έπαιξε παρασκηνιακά για να μοιραστεί η πίτα στους φίλους του και να μπορέσει να πάρει το δικό του μερίδιο!
Ερωτήματα Τέλος, ένα σημαντικό ερώτημα είναι τι θα γίνει με την παροχή υπηρεσιών σίτισης από το φθινόπωρο του 2025, καθώς μέχρι σήμερα δεν έχει προκηρυχθεί νέος διαγωνισμός, ενώ οι αυξημένες ροές από το καλοκαίρι του 2023 και μετά έχουν αναλώσει μεγάλο μέρος από τα διαθέσιμα ευρωπαϊκά κονδύλια. Είναι γνωστό σε όλους ότι ένας διαγωνισμός από την προκήρυξη μέχρι την υπογραφή της σύμβασης, εφόσον περάσει όλα τα προβλεπόμενα στάδια, απαιτεί σίγουρα δώδεκα μήνες χωρίς να ληφθούν υπ’ όψιν τυχόν καθυστερήσεις που μπορεί να προκύψουν από ενστάσεις ενδιαφερόμενων οικονομικών φορέων. Τα ερωτήματα είναι πολλά και εύλογα:
- Τι σκοπεύει να πράξει το αρμόδιο υπουργείο και τι κριτήρια θα χρησιμοποιήσει;
- Σε ποια τιμή θα προκηρύξει τον νέο διαγωνισμό;
- Πώς όλα αυτά θα γίνουν ομαλά χωρίς να διακοπεί η παροχή των εν λόγω υπηρεσιών εν μέσω μεγάλης αγωνίας στα κυκλώματα των υπεργολάβων, ενώ παράλληλα προσπαθούν να πλήξουν τις σοβαρές εταιρείες του κλάδου όπως η Vivartia και η Γευσήνους, που παρά τις τεράστιες καθυστερήσεις στις πληρωμές τους (πλέον των 6-8 μηνών) συνεχίζουν και παρέχουν αδιάκοπα τις υπηρεσίες τους; Ακόμη και τον Νοέμβριο του 2023 που ήταν χωρίς σύμβαση, με μια απλή υποσχετική από τον τότε υπουργό Δημήτρη Καιρίδη!
Από τα δημοσιεύματα που βλέπουμε πάντως ο γνωστός κοντός εκδότης δημοσιογράφος έχει ήδη επιλέξει πλευρά και επιθυμεί να βγάλει από το παιχνίδι γνωστή εταιρεία, η οποία θεωρείται κορυφαία στον χώρο του έτοιμου φαγητού και ανήκει σε μεγάλο πολυεθνικό όμιλο.
