Η γιγάντωση του ρομποτικού τομέα στην Κίνα δεν είναι τυχαία
Στη διαρκώς μεταβαλλόμενη σκακιέρα του εμπορίου, η Κίνα επιστρατεύει ένα προηγμένο τεχνολογικό πλεονέκτημα στον ανταγωνισμό της με τον Ντόναλντ Τραμπ: έναν «στρατό» από ρομπότ νέας γενιάς που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη και ανασχεδιάζουν πλήρως τη βιομηχανική της παραγωγή.
Παρότι η τάση για αυτοματοποίηση είναι παγκόσμια, στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου παρατηρείται μία εντυπωσιακή επιτάχυνση στην ενσωμάτωση ρομποτικών συστημάτων στις παραγωγικές μονάδες της.
Αυτός ο τεχνολογικός μετασχηματισμός επιτρέπει στη χώρα να διατηρεί ανταγωνιστικό κόστος παραγωγής, ενισχύοντας τη θέση της σε μια περίοδο που δέχεται πιέσεις από τα τιμολόγια του προέδρου Τραμπ, αλλά και από νέες εμπορικές δυσκολίες που προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και από αναπτυσσόμενα κράτη όπως η Ινδία, η Βραζιλία, η Τουρκία και η Ταϊλάνδη.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Ομοσπονδία Ρομποτικής, η Κίνα κατατάσσεται στις κορυφαίες χώρες παγκοσμίως στην πυκνότητα ρομπότ στον μεταποιητικό τομέα, πίσω μόνο από τη Νότια Κορέα και τη Σιγκαπούρη.
Όπως αναφέρουν οι New York Times, η γιγάντωση του ρομποτικού τομέα στην Κίνα δεν είναι τυχαία. Πρόκειται για μια συντονισμένη στρατηγική που στηρίζεται από τις αρχές της χώρας και ενισχύεται από γιγαντιαίες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις.
Ο He Liang, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Yunmu Intelligent Manufacturing, εταιρείας πρωτοπόρου στον χώρο της ρομποτικής, σημειώνει πως η Κίνα επιδιώκει να κάνει τη ρομποτική έναν ισχυρό επιχειρηματικό πυλώνα.
«Η προσδοκία για τα ανθρωποειδή ρομπότ είναι να δημιουργηθεί μια άλλη βιομηχανία ηλεκτρικών αυτοκινήτων», είπε. «Έτσι, από αυτή την άποψη, πρόκειται για μια εθνική στρατηγική».
Παρά τη ραγδαία υιοθέτηση των ρομπότ, οι ανθρώπινοι εργάτες παραμένουν απαραίτητοι. Η χειρωνακτική ακρίβεια απαιτείται ακόμη σε συγκεκριμένα σημεία της παραγωγικής διαδικασίας, όπως στην τοποθέτηση καλωδιώσεων ή στην τελική επιμέλεια επιφανειών. Για παράδειγμα, πριν τη βαφή ενός αυτοκινήτου, εξακολουθεί να απαιτείται ανθρώπινη επέμβαση για το φινίρισμα της επιφάνειας.
Ωστόσο, ακόμα και αυτές οι διαδικασίες ελέγχου εξελίσσονται, καθώς η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται πλέον και σε βήματα ποιοτικού ελέγχου.
Η θεαματική πρόοδος της Κίνας στον χώρο της βιομηχανικής ρομποτικής βασίστηκε σε κυβερνητικές πρωτοβουλίες. Το πρόγραμμα «Made in China 2025», που τέθηκε σε εφαρμογή πριν από δέκα χρόνια, κατέγραψε τη ρομποτική ως έναν από τους στρατηγικούς κλάδους στους οποίους η χώρα θα έπρεπε να κυριαρχήσει παγκοσμίως.
Την ίδια στιγμή, οι κρατικές κινεζικές τράπεζες προχώρησαν σε γενναίες χρηματοδοτήσεις προς τη βιομηχανία, διαθέτοντας περίπου 1,9 τρισεκατομμύρια δολάρια τα τελευταία τέσσερα χρόνια για εκσυγχρονισμό εργοστασίων και αγορά προηγμένου εξοπλισμού.
Παράλληλα, τα πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας ενισχύουν τη ροή εξειδικευμένου δυναμικού. Περίπου 350.000 νέοι μηχανολόγοι μηχανικοί αποφοιτούν κάθε χρόνο, μαζί με ηλεκτρολόγους, συγκολλητές και άλλους τεχνικούς. Αντίθετα, οι Ηνωμένες Πολιτείες παράγουν μόνο 45.000 μηχανολόγους ετησίως, ενδεικτικό της απόστασης που χωρίζει τις δύο χώρες στον τομέα της τεχνικής εκπαίδευσης.
«Μπορώ να αισθανθώ την τάση προς την αυτοματοποίηση», είπε στους Times ο κ. Geng που δουλεύει σε ένα από τα μεγαλύτερα εργοστάσια της Κίνας και δήλωσε ότι η μόρφωσή του στο λύκειο μπορεί να μην είναι αρκετή και ανησυχεί μήπως κάποια μέρα χάσει τη δουλειά του από ένα ρομπότ.
«Δεν είναι μόνο δική μου ανησυχία – όλοι ανησυχούν γι’ αυτό», δήλωσε ο κ. Geng.
Ένας άλλος παράγοντας πίσω από την κίνηση αυτοματοποίησης της Κίνας, σύμφωνα με τους Times είναι η δημογραφική κρίση της χώρας.
Ο αριθμός των παιδιών που γεννιούνται κάθε χρόνο έχει μειωθεί κατά σχεδόν δύο τρίτα από το 1987. Ταυτόχρονα, τα δύο τρίτα των ανθρώπων που γίνονται 18 ετών εγγράφονται πλέον σε κάποιο πανεπιστήμιο ή κολέγιο, μια εκπαιδευτική πορεία που επέτρεψε σε μια νέα γενιά να φιλοδοξεί να σταδιοδρομήσει εκτός της εργοστασιακής εργασίας.
«Το δημογραφικό μέρισμα της Κίνας έχει τελειώσει», δήλωσε ο Stephen Dyer, επικεφαλής της βιομηχανικής πρακτικής της Ασίας στην AlixPartners, μια εταιρεία συμβούλων. «Βρίσκονται τώρα σε δημογραφικό έλλειμμα και η μόνη διέξοδος από αυτό είναι η παραγωγικότητα».
Συνεπώς, καθώς τα ρομπότ αντικαθιστούν τους εργάτες, η αυτοματοποίηση θέτει την Κίνα σε θέση να συνεχίσει να κυριαρχεί στη μαζική παραγωγή, ακόμα και όταν το εργατικό δυναμικό της γερνάει και γίνεται λιγότερο πρόθυμο να αναλάβει χειρωνακτικές θέσεις εργασίας.