Ομάδες ξένων πρακτόρων, δίκτυα μεταφοράς παράνομων μεταναστών και σπείρες λαθρεμπορίου δημιουργούν ένα εκρηκτικό σκηνικό στην ακριτική περιοχή
Η σύλληψη του 59χρονου «ελαιοχρωματιστή» στην Αλεξανδρούπολη για κατασκοπεία σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις άναψε και πάλι τα φώτα στη σκοτεινή πλευρά του Έβρου. Ο άνδρας φέρεται να στρατολογήθηκε από πρώην κατάδικο με ελληνική ταυτότητα, που συνελήφθη πρόσφατα στη Λιθουανία για σχέδιο δολοφονίας Ρώσου αντιφρονούντος.
Όπως γράφει η εφημερίδα «Political», οι ελληνικές και ξένες υπηρεσίες ασφαλείας εντόπισαν δίκτυο «ανθρώπων της διπλανής πόρτας» με δράση κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα και στόχο την καταγραφή στρατιωτικών εγκαταστάσεων. Το δίκτυο θυμίζει την υπόθεση της «Ίριδας Σ», της Ρωσίδας κατασκόπου που δρούσε στο Παγκράτι και ενδέχεται να συσχετίζεται. Σύμφωνα με την ΕΥΠ, η GRU, δηλαδή η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας της Ρωσίας, στρατολογεί άτομα με ποινικό παρελθόν και αξιοποιεί ομογενείς από χώρες της πρώην ΕΣΣΔ.
Υποψίες για ρωσική επιρροή
Η υπόθεση ενισχύει τις υποψίες για συνεχιζόμενη ρωσική επιρροή στη Θράκη με επίκεντρο την Αλεξανδρούπολη, κόμβο νατοϊκής παρουσίας. Ο 59χρονος φέρεται, σύμφωνα με πληροφορίες, να λειτουργούσε συστηματικά και να μετέδιδε πληροφορίες μέσω WhatsApp, δηλώνοντας «αγάπη για τη Ρωσία». Η περιοχή, που συνδέει την Ελλάδα με την Τουρκία και λειτουργεί ως πύλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει τα τελευταία χρόνια μετατραπεί σε έναν από τους πιο ευάλωτους και ταυτόχρονα πιο στρατηγικούς θύλακες του ελληνικού χώρου. Η αυξημένη στρατιωτική παρουσία στο λιμάνι και στην αεροπορική βάση της Αλεξανδρούπολης, η ανάδειξή της ως κόμβου logistics για το ΝΑΤΟ και η έντονη γεωπολιτική κινητικότητα με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία έχουν καταστήσει την περιοχή στόχο.
Παράλληλα, το δίκτυο κατασκόπων της ρωσικής GRU με δράση στη Βόρεια Ελλάδα αποκαλύφθηκε μετά τη σύλληψη 59χρονου Γεωργιανού στον Έβρο, ο οποίος κατέγραφε νατοϊκές μεταφορές στην Αλεξανδρούπολη. Οι Αρχές ερευνούν εξονυχιστικά όλες τις επαφές του στην Ελλάδα και αν είχε συνεργάτες. Πάντως, αναλυτές της δράσης των Ρώσων κατασκόπων στρέφουν την προσοχή τους και σε μια ανάλογη περίπτωση του 2023 με τη Ρωσία κατάσκοπο στη Παγκράτι «Ίριδα Σ», καθώς πιστεύουν ότι οι δύο αυτές υποθέσεις έχουν σχέση. Τότε η «Ίριδα Σ» είχε καταφέρει να εξαφανιστεί μετά τη σύλληψη των «παρανόμων» συνεργατών της στη Σλοβενία. Οι έρευνες είχαν αποκαλύψει ότι όταν ήλθε στη χώρα μας συνεργαζόταν ήδη με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες και ήταν μία «εν υπνώσει» πράκτορας.
Υπενθυμίζεται ότι το 2018 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ απέλασε δύο Ρώσους διπλωμάτες, αφήνοντας να διαρρεύσουν υποψίες για απόπειρα αλίευσης και διακίνησης πληροφοριών και χρηματισμού κρατικών λειτουργών και παραγόντων της Αυτοδιοίκησης. Παρότι από τότε άλλαξαν πολλά, φαίνεται ότι το ρωσικό ενδιαφέρον για την περιοχή και ειδικά για την Αλεξανδρούπολη παραμένει ενεργό.
Η υπόθεση της κατασκοπείας δεν είναι απλώς ένα ποινικό περιστατικό. Είναι το σύμπτωμα μιας βαθύτερης πραγματικότητας που αναδύεται. Πίσω από τα ανοιχτά περάσματα και τα σύνορα βρίσκονται ενεργές γραμμές παράνομης δραστηριότητας – από διακίνηση ανθρώπων μέχρι λαθρεμπόριο και περιβαλλοντικά εγκλήματα.
«Εισβολή» μεταναστών
Η παράνομη μετανάστευση δεν αποτελεί φαινόμενο του 2025. Τα τελευταία αρκετά χρόνια ο Έβρος βιώνει αλλεπάλληλες μεταναστευτικές ροές, κορυφούμενες φυσικά το 2020, όταν η Άγκυρα, σε μια πράξη υβριδικής επίθεσης, ώθησε χιλιάδες ανθρώπους προς το ελληνικό έδαφος. Οι εικόνες με τις συγκρούσεις στον φράχτη και οι νυχτερινές περιπολίες της ΕΛΑΣ και του Στρατού έκαναν τον γύρο του κόσμου.
Έκτοτε τα κυκλώματα διακίνησης εξελίχθηκαν για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν την ενισχυμένη φύλαξη των συνόρων και τον φράχτη στον Έβρο. Σήμερα διακινητές χρησιμοποιούν ανήλικους οδηγούς, κλεμμένα οχήματα και GPS για να μεταφέρουν μετανάστες από τον ποταμό σε σημεία συνάντησης με άλλα μέλη του δικτύου. Οι καταδιώξεις με τραυματισμούς ή και θανάτους δεν είναι σπάνιο φαινόμενο.
Λαθρεμπόριο Η εγγύτητα με Τουρκία και Βουλγαρία ευνοεί και το παραδοσιακό λαθρεμπόριο. Καύσιμα χαμηλής φορολόγησης εισάγονται μέσω πρόχειρων αποθηκών και αγροτικών εγκαταστάσεων, συχνά με κρυφά ντεπόζιτα και παραποιημένα παραστατικά. Παρόμοια κυκλώματα δρουν στο εμπόριο καπνικών -κυρίως τσιγάρων- τα οποία καταλήγουν σε λαϊκές αγορές ή ακόμα και σε τουριστικές περιοχές της Νότιας Ελλάδας.
Δεν λείπουν οι περιπτώσεις εισαγωγής απομιμητικών προϊόντων, κινητών, ενδυμάτων, αλλά και οπλισμού σε μικρές παρτίδες. Τα περισσότερα από αυτά προέρχονται από την Τουρκία και διοχετεύονται είτε για εγχώρια κατανάλωση είτε για μεταπώληση. Η περιοχή μετατρέπεται σταδιακά σε σημείο διαμετακόμισης.
«Αόρατη» παρανομία
Στο περιθώριο της ορατής παρανομίας λειτουργεί και μια «αόρατη»: η καταστροφή του περιβάλλοντος. Το δάσος της Δαδιάς και άλλες προστατευόμενες περιοχές υφίστανται παράνομη υλοτομία. Η καύση απορριμμάτων και η ανεξέλεγκτη ρίψη υλικών σε αγροτικές περιοχές έχουν πολλαπλασιαστεί, συχνά με την ανοχή ή αδιαφορία των τοπικών φορέων.