Ο ΥΠΕΞ θα συζητήσει το κρίσιμο ζήτημα της οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών
αλλά και το Μεταναστευτικό
Η προγραμματισμένη πρώτη τηλεφωνική επικοινωνία του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη με τον πρόεδρο της Βουλής του Τομπρούκ Ακίλα Σάλεχ κρίθηκε επιβεβλημένη λόγω των εξελίξεων στην περιοχή αλλά και της κινητικότητας που επιδεικνύει η Τουρκία μετά και την κατάθεση στον ΟΗΕ νέου χάρτη που αφορά αυτήν τη φορά το Αιγαίο.
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης προγραμματίζει επίσημη επίσκεψη στην Τρίπολη αλλά και στη Βεγγάζη στις αρχές Ιουλίου, σε μια προσπάθεια επαναπροσέγγισης των δύο πλευρών – η αλήθεια είναι ότι η τουρκική παρέμβαση είναι εμφανής με απρόβλεπτα αποτελέσματα.
Μια επίσκεψη Έλληνα υπουργού Εξωτερικών στην Τρίπολη θα συνδυαστεί με επίσκεψη και στην Ανατολική Λιβύη ώστε να μη θεωρηθεί ότι η Ελλάδα διαλέγει «στρατόπεδο» σε αυτό τον σιωπηρό (αυτή την περίοδο) εμφύλιο στη Λιβύη. Ο κ. Γεραπετρίτης θα έχει επαφές τόσο με την κυβέρνηση της Εθνικής Ενότητας υπό τον Αμπντελχαμίντ Ντμπεϊμπά όσο και με τον Ακίλα Σάλεχ από τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τον στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ.
Δεν περνά απαρατήρητη η Τουρκία
Εκκρεμότητες ασφαλώς είναι η οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών αλλά και το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο, καθώς η Τουρκία έχει κάνει αισθητή την παρουσία της στη Λιβύη σε όλα τα επίπεδα – είναι η μοναδική χώρα που έχει αναπτύξει επίγεια, θαλάσσια και εναέρια οπλικά συστήματα στη χώρα, ενώ εκπαιδεύει τις δυνάμεις της Τρίπολης από το 2019 προμηθεύοντας αντιαεροπορικά συστήματα και εκπαιδεύει και τους χειριστές με μη επανδρωμένα αεροχήματα μάχης.
Η Λιβύη είναι γειτονική χώρα και η στοιχειώδης συνεννόηση είναι αναγκαία όχι μόνο για τη διαχείριση των θεμάτων των θαλάσσιων ζωνών αλλά και λόγω του Μεταναστευτικού, καθώς έχει γίνει πλέον η πρώτη πύλη εξόδου της παράνομης μετανάστευσης προς την Ελλάδα, ένα καυτό ζήτημα που επιβάλλει την αποκατάσταση των διαύλων επικοινωνίας.
Πολύ περισσότερο όταν στην παρούσα φάση η Λιβύη έχει απόλυτη ανάγκη τη στήριξη της Ευρώπης και συνεπώς υπάρχει ένα ισχυρό εργαλείο στα χέρια της ελληνικής κυβέρνησης.
Η Ελλάδα επίσης ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ έχει κρίσιμο ρόλο στις αποφάσεις του Συμβουλίου για τη Λιβύη, όπου τις προσεχείς μέρες αναμένεται να τεθεί προς έγκριση η εισήγηση της απεσταλμένης του ΟΗΕ, η οποία προβλέπει συνολικό σχέδιο για την επίλυση της πολιτικής κρίσης στη χώρα.
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης θα έχει εξαιρετικά δύσκολη αποστολή, καθώς θα πρέπει να ισορροπήσει μεταξύ της Τρίπολης και του Τομπρούκ. Η τελευταία κίνηση εκ μέρους της βουλής, να συγκροτήσει ειδική επιτροπή για την εξέταση του Τουρκολιβυκού Μνημονίου, εκτιμάται ότι αποτελεί προειδοποιητικό μήνυμα προς την Αθήνα αλλά και δέλεαρ προς την Άγκυρα. Αποκαλύπτει όμως και το βάθος της τουρκικής διείσδυσης στη Λιβύη, που πλέον δεν περιορίζεται μόνο στην κυβέρνηση της Τρίπολης αλλά έχει κάνει βήματα και προς την άλλη πλευρά.
Η προετοιμασία
Ο Έλληνας πρέσβης στην Τρίπολη βρίσκεται ήδη στη Βεγγάζη για την προετοιμασία αλλά και για επαφές τόσο με τον Ακίλα Σάλεχ όσο και με τον Σαντάμ Χαφτάρ, τον διάδοχο του Χαλίφα Χαφτάρ που έχει πλέον αναλάβει ηγετικό ρόλο ως επικεφαλής του Λιβυκού Εθνικού Στρατού που ίδρυσε ο πατέρας του. Ο γιος του Χαφτάρ φαίνεται ότι έχει γίνει αποδεκτός από τη διεθνή κοινότητα καθώς πρόσφατα ήταν προσκεκλημένος και του Πιερ Σιλ, αρχηγού των χερσαίων δυνάμεων της Γαλλίας, σε συμπόσιο των ομολόγων του της Μεσογείου, ενώ στην ομιλία του εξήρε τον ρόλο της Τουρκίας.
Επίσης, επισκέφτηκε και στην Ουάσιγκτον το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για συνομιλίες με τον προεδρικό απεσταλμένο Μασάντ Μπούλος και τον ειδικό απεσταλμένο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και πρέσβη στη Λιβύη Ρίτσαρντ Νόλαντ, στην πρώτη υψηλού επιπέδου επίσκεψη εκπροσώπων της Ανατολικής Λιβύης στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες από αμερικανικές πηγές, στη συνάντηση συμφωνήθηκε ότι μια ενωμένη και ευημερούσα Λιβύη, με ισχυρούς τεχνοκρατικούς θεσμούς, συμπεριλαμβανομένης της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου και της Κεντρικής Τράπεζας της Λιβύης, θα είναι σε καλύτερη θέση να συναλλάσσεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις αμερικανικές εταιρείες, και ότι στόχος πρέπει να είναι και η ενοποίηση των στρατιωτικών θεσμών.
Καθόλου απαρατήρητο δεν πέρασε από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών ότι επισκέφτηκε και την Άγκυρα και είχε συνομιλίες με την τουρκική στρατιωτική ηγεσία.
Ανήσυχη η Αθήνα
Η Αθήνα έχει πολλούς λόγους να ανησυχεί, καθώς ο προσωρινός πρωθυπουργός Αμπντελχαμίντ Ντμπεϊμπά σε σύσκεψη που πραγματοποίησε πριν από λίγες μέρες για τις τελευταίες εξελίξεις σχετικά για τις θαλάσσιες ζώνες της Λιβύης τόνισε ότι το ζήτημα των θαλάσσιων συνόρων αποτελεί κυριαρχικό θέμα που αγγίζει τον πυρήνα της εθνικής ασφάλειας της Λιβύης και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τεχνική λογική αποκομμένη από τις εθνικές πολιτικές αποφάσεις.
Ο κ. Γεραπετρίτης αναφέρθηκε πρόσφατα σε αυτές τις εξελίξεις, έκανε λόγο για μεγάλη αστάθεια στη χώρα αυτή και τόνισε ότι η Ελλάδα πράττει εκείνο που οφείλει για να εξυπηρετήσει και τη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής αλλά και τα δικά της εθνικά συμφέροντα που συνδέονται με τη Λιβύη, όπως είναι η οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών και η παράνομη μετανάστευση. Αναφορικά με τη στάση του Χαφτάρ στο Τουρκολιβυκό Μνημόνιο, είπε ότι δεν πρέπει να προκαταλαμβάνουμε τις εξελίξεις.
«Η Ελλάδα παρακολουθεί τις εξελίξεις και μεριμνά ώστε να δημιουργήσει ένα σύστημα επαφών και να ασκεί ουσιαστική διπλωματία τόσο με την Ανατολική όσο και με τη Δυτική Λιβύη»
