Μιλά στο «Π» ο Γεράσιμος Κουρούκλης, ο άνθρωπος που «κρύβεται» πίσω από μια σημαντική πρωτοβουλία η οποία εδώ και εννέα χρόνια βρίσκει εκείνους που για μια σειρά από λόγους χάνονται

H γραμμή «Silver Alert» εδώ και πάρα πολλά χρόνια έχει παραγάγει τεράστιο κοινωνικό έργο στη χώρα μας με αμέτρητα περιστατικά. Παράλληλα, λίγοι γνωρίζουν ότι πρόκειται για μια ιδιωτική πρωτοβουλία και η γραμμή δεν ανήκει στην Αστυνομία, αλλά συνεργάζεται μαζί της.

Από το 2011 μέχρι και σήμερα, η ΜΚΟ «Γραμμή Ζωής» με το «Silver Alert» έχουν βοηθήσει εκατοντάδες εξαφανισμένα πρόσωπα να βρεθούν και να μη διατρέξει κίνδυνο η ζωή τους. Να σημειώσουμε ότι, μέχρι και πριν από τη δημιουργία της γραμμής, ο μόνος τρόπος για να βρεθεί ένα άτομο ήταν μόνο μέσω της έρευνας των συγγενών του και της Αστυνομίας. Το «Silver Alert»ήρθε να καλύψει ένα σημαντικό κενό στην αλυσίδα της ανεύρεσης προσώπων και τα κατάφερε με εξαιρετικό τρόπο.

Το «Π», θέλοντας να μάθει περισσότερα για την ιστορία και τη δράση του Οργανισμού, ήρθε σε επαφή με τον κ. Γεράσιμο Κουρούκλη, τον άνθρωπο πίσω από τη δημιουργία της «Γραμμής Ζωής» αλλά και του «Silver Alert» στη χώρα μας. Ο κ. Κουρούκλης μας ενημέρωσε για όλη την ιστορία της γραμμής, για τις επιτυχίες και τις προκλήσεις που έχει αντιμετωπίσει στο πέρασμα των χρόνων, καθώς και για αυτά που θα μπορούσαν να γίνουν ώστε να εξασφαλισθεί η καλύτερη λειτουργία του εγχειρήματος.

Γιατί δημιουργήσατε το «Silver Alert»;
Το «Silver Alert» είναι η εθνική υπηρεσία έγκαιρης και έγκυρης ειδοποίησης των πολιτών και ενεργειών αναζήτησης σε περιστατικά εξαφανισμένων ανθρώπων. Αποτελεί ένα ακόμα βήμα στην κατεύθυνση για την υποστήριξη ηλικιωμένων με Αλτχάιμερ, άνοια και συναφείς διαταραχές. Ενεργοποιεί άμεσα τα αντανακλαστικά των πολιτών σε περιστατικά εξαφάνισης ηλικιωμένων, αλλά και ενηλίκων, και ενεργεί για τον εντοπισμό τους. Καθημερινά ακούμε και βλέπουμε τη σειρήνα του «Silver Alert» στην τηλεόρασή μας και μας δείχνει την εικόνα κάποιων ανθρώπων που χάθηκαν… Κάθε λεπτό που περνάει, μπορεί να κοστίσει την ίδια τους τη ζωή. Συνάνθρωποί μας χάνονται, κινδυνεύουν, εξαφανίζονται. Οικογένειες αγωνιούν. Υπάρχει ελπίδα; Θα βρεθούν; Θα επιστρέψουν σπίτι τους; Μέχρι τον Μάρτιο του 2011, ο μόνος τρόπος για την αναζήτηση των ανθρώπων αυτών στη χώρα μας, εκτός βέβαια από τη σημαντική συνδρομή της Ελληνικής Αστυνομίας, ήταν οι προσπάθειες των συγγενών και των φίλων που, εκτός από εξουθενωτικές και ψυχοφθόρες, ήταν και πολύ δύσκολο να έχουν σύντομα θετικό αποτέλεσμα. Τότε, τον Απρίλιο του 2011, ακούσαμε για πρώτη φορά τη σειρήνα του «Silver Alert» και είδαμε στους τηλεοπτικούς μας δέκτες την πρώτη αφίσα αναζήτησης ηλικιωμένου. Από τότε, 1.300 κοινωνικοί συναγερμοί οδήγησαν στον εντοπισμό αγνοούμενων συνανθρώπων μας!

Από πού πήρατε την ιδέα για την ίδρυση της υπηρεσίας «Silver Alert»;
Το ερέθισμα προήλθε όταν πρόσεξα φωτογραφίες, κυρίως ηλικιωμένων, κολλημένες από συγγενείς τους σε κολόνες. Μεγάλη εντύπωση μου έκανε το πλήθος τέτοιων αναρτήσεων στις τζαμαρίες του ΟΣΕ στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Ήταν και ιδιαίτερο αλλά και σοκαριστικό, γιατί αυτές οι φωτογραφίες ανθρώπων ήταν ανάμεσα σε φωτογραφίες σκύλων και γατιών που επίσης αναζητούσαν οι κάτοχοί τους. Οι αναζητήσεις μου στο διαδίκτυο με οδήγησαν στον κοινωνικό συναγερμό «Silver Alert», ο οποίος δημιουργήθηκε στην Αμερική όπως και το «Amber Alert». «Silver Alert» είναι ένα δημόσιο σύστημα κοινοποίησης στις Ηνωμένες Πολιτείες για να μεταδώσει τις πληροφορίες για τα εξαφανισμένα ενήλικα άτομα – ιδιαίτερα ηλικιωμένους πολίτες με τη νόσο του Αλτχάιμερ, την άνοια ή άλλες διανοητικές αναπηρίες–, προκειμένου να βοηθήσει στον εντοπισμό τους.

Ποιος είναι ο φορέας πίσω από τη δημιουργία του κοινωνικού συναγερμού «Silver Alert»;
Η υπηρεσία «Silver Alert» λειτουργεί μέσα από τον Εθελοντικό Οργανισμό (ΝΠΙΔ Μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα) με τον τίτλο «Γραμμή Ζωής». Η «Γραμμή Ζωής» ιδρύθηκε το 2006. Σταθεροί στον στόχο μας σχεδιάζουμε, υλοποιούμε και υποστηρίζουμε προγράμματα δράσης, στην κατεύθυνση της εξασφάλισης ποιοτικής και αξιοπρεπούς διαβίωσης της πιο ευαίσθητης κοινωνικής ομάδας, αυτής των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας (65+) και όχι μόνο. Φροντίδα, προστασία, αίσθημα ασφάλειας είναι αυτά που προσπαθούμε να προσφέρουμε κυρίως στους ηλικιωμένους συμπολίτες μας. Εθελοντισμός, ενεργοποίηση της κοινωνίας, αξιοποίηση της τεχνολογίας και της επικοινωνίας είναι τα μέσα που χρησιμοποιούμε για να το πετύχουμε.

Σε ποιους απευθύνεται η υπηρεσία «Silver Alert»;
Η υπηρεσία «Silver Alert» απευθύνεται τόσο σε κρατικές υπηρεσίες, ΕΛ.ΑΣ., ΛΣ, νοσοκομεία, όσο και σε κάθε πολίτη ανεξαρτήτως φύλλου, ηλικίας, υπηκοότητας ή εθνότητας. Γίνονται αναζήτηση, έρευνα και διάσωση ατόμων ηλικίας 19 ετών και άνω, που έχουν εξαφανισθεί για διάφορους λόγους. Γίνεται όμως και αναζήτηση του οικογενειακού ή/και κοινωνικού περιβάλλοντος ατόμων που είναι αμνήμονες και χωρίς ταυτότητα ή άλλα στοιχεία ταυτοποίησης και έχουν εντοπισθεί ή από την ΕΛ.ΑΣ. ή το ΛΣ, ή νοσηλεύονται σε κάποιο νοσοκομείο ή Κέντρο Υγείας.

Πόσες υποθέσεις έχετε χειριστεί ως γραμμή; Ποια αποτελέσματα έχετε μέχρι σήμερα;
Από τον Μάιο του 2011 μέχρι σήμερα έχουμε διαχειρισθεί 1.575 υποθέσεις εξαφάνισης ατόμων ηλικίας 19 ετών και άνω. Συγκεκριμένα, 1.300 άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών και
επιπλέον 275 άτομα ηλικίας 19-59 ετών. 93,41 % των ατόμων που δηλώθηκε η εξαφάνισή τους στην υπηρεσία «Silver Alert» βρέθηκαν. 78,65 % των ατόμων που δηλώθηκε η εξαφάνισή τους στην υπηρεσία «Silver Alert» βρέθηκαν σώοι και επέστρεψαν στους δικούς τους. Έχουμε αναζητήσει το περιβάλλον 158 αμνημόνων ατόμων, τα οποία εντοπίσθηκαν περιπλανώμενα εντός Ελλάδος. Επιπλέον έχουμε εντοπίσει το περιβάλλον 8 αμνημόνων Ελλήνων που εντοπίσθηκαν περιπλανώμενοι σε χώρες της Ευρώπης. Τα περιστατικά και τον επαναπατρισμό τους διαχειριστήκαμε σε συνεργασία με τις αρχές κάθε κράτους. Στατιστικά 100% των ηλικιωμένων που εντοπίσθηκαν αμνήμονες περιπλανώμενοι βρήκαν ανακούφιση σε οικείο περιβάλλον. Συγκεκριμένα, 149 επέστρεψαν στο συγγενικό τους περιβάλλον και 9 φροντίσαμε να γίνουν μόνιμοι τρόφιμοι Δημόσιας Μονάδας Φροντίδας Ηλικιωμένων ή μονάδας ψυχικών παθήσεων.

Έχει τύχει κάποια φορά ένας συναγερμός σας να έχει συμπέσει με υπόθεση ενός εγκλήματος;
Βεβαίως, η υπόθεση Βαγγέλη Γιακουμάκη, η υπόθεση Ελευθερίας Αγραφιώτου και αρκετές άλλες.

Ποια είναι η συνεργασία σας με τις Αρχές και τα ΜΜΕ ώστε να εκτελείτε το έργο σας;
Η υπηρεσία «Silver Alert» είναι η μοναδική οργανωμένη υπηρεσία που λειτουργεί σε χώρα της Ευρώπης για την έγκαιρη και έγκυρη δημόσια κοινοποίηση και μετάδοση πληροφοριών και πραγματοποίηση ενεργειών αναζήτησης, που αφορούν στην εξαφάνιση ηλικιωμένων και ενηλίκων. Η συνεργασία με την ΕΛ.ΑΣ., το ΛΣ, την ΕΜΑΚ, το ΕΚΑΒ, τις ιατροδικαστικές υπηρεσίες και τα Νοσοκομεία είναι σημαντική και αποτελεσματική. Είναι πολύ σημαντικό ότι πολλές κρατικές οντότητες, διυπουργικές συνεργασίες, σύλλογοι, άλλοι φορείς και τα μέσα επικοινωνίας –ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί, ειδησεογραφικά portals– μετέχουν σε αυτήν τη δραστηριότητα. Η υπηρεσία «Silver Alert» λειτουργεί με την έγκριση της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου και υποστηρίζεται από τις Εισαγγελικές Αρχές (εφετών και Πρωτοδικών). Ενώνουμε όλοι τις δυνάμεις μας για να βρεθεί κάθε ηλικιωμένος ή ενήλικας που χάθηκε… Με τη λειτουργία του κοινωνικού συναγερμού «Silver Alert» και τη βοήθεια των ΜΜΕ και άλλων φορέων, ο χρόνος έναρξης της αναζήτησης έχει ελαχιστοποιηθεί και στις περισσότερες περιπτώσεις αποβαίνει σωτήριος.

Θα χρειαζόσασταν κάτι περισσότερο το οποίο θα μπορούσε να βοηθήσει στη βελτίωση της λειτουργίας της υπηρεσίας «Silver Alert», ώστε να έχει πιο γρήγορα
και καλύτερα αποτελέσματα;
Βεβαίως, χρειαζόμαστε χρηματοδότηση οπωσδήποτε για την υλοποίηση της εφαρμογής «ΡΕΑ». Επιπρόσθετα χρειαζόμαστε εκσυγχρονισμό, τόσο του μηχανοκίνητου εξοπλισμού μας (αγροτικό 4Χ4, van 9 θέσεων, ένα μικρό ασθενοφόρο, ένα φουσκωτό σκάφος με κινητήρα 25-30 ίππων) όσο και του εξοπλισμού ηλεκτρονικών μέσων, όπως υπολογιστές, servers,  εκτυπωτές, φορητούς ασυρμάτους, δύο δορυφορικά κινητά τηλέφωνα, ένα drone βαρέως τύπου κ.λπ. Δε παραλείπω τις ανάγκες σε γραφική ύλη,
όπως χαρτί εκτύπωσης, φακέλους υποθέσεων, κλασέρ κ.λπ.

Περιγράψτε μας πώς ενεργοποιείται ένας συναγερμός «Silver Alert». Ποια είναι τα βήματα που ακολουθούνται;
Αμέσως μόλις γίνει αντιληπτή η εξαφάνιση του ανθρώπου μας, σπεύδουμε με την αστυνομική μας ταυτότητα στο πρώτο Αστυνομικό Τμήμα που θα βρούμε στον δρόμο μας, προσκομίζοντας έγχρωμη (χάρτινη) φωτογραφία του αναζητούμενου και ζητούμε να υποβάλουμε Δήλωση Εξαφάνισης. Επιμένουμε να λάβουμε αντίγραφο της Δήλωσης Εξαφάνισης ή Βεβαίωση ότι έχουμε υποβάλει Δήλωση Εξαφάνισης. Από το Αστυνομικό Τμήμα καλούμε την υπηρεσία «Silver Alert», ενημερώνουμε για την εξαφάνιση του ανθρώπου μας και ζητάμε να μας σταλούν στο fax του Αστυνομικού Τμήματος τα έντυπα που πρέπει να συμπληρώσουμε, να υπογράψουμε και να ζητήσουμε από το Αστυνομικό Τμήμα το γνήσιο της υπογραφής μας στα έντυπα αυτά. Με e-mail κοινοποιούμε στην υπηρεσία «Silver Alert» μία ή περισσότερες πρόσφατες και έγχρωμες φωτογραφίες του αναζητούμενου ατόμου (κυρίως πρόσωπο),
το αντίγραφο της Δήλωσης Εξαφάνισης ή τη Βεβαίωση και τα έντυπα που λάβαμε από την υπηρεσία «Silver Alert» συμπληρωμένα υπογεγραμμένα και σφραγισμένα από το Αστυνομικό Τμήμα. Καλούμε τηλεφωνικά την υπηρεσία «Silver Alert» προκειμένου να δώσουμε το ιστορικό για τον αναζητούμενο, όπως τις συνθήκες, την ψυχολογία, τις σχέσεις, την υγεία κ.λπ. Αμέσως μετά, ο κοινωνικός συναγερμός ενεργοποιείται και ενημερώνονται όλοι οι μεμονωμένοι εθελοντές μας, που αριθμούν 27.384 φίλους συμπολίτες σε όλη την Ελλάδα, οι δέκα βάσεις ετοιμότητας της υπηρεσίας «Silver Alert», καθώς και οι έξι οργανωμένοι και συνεργαζόμενοι με την υπηρεσία «Silver Alert» σύλλογοι που πραγματοποιούν έρευνα και διάσωση, προεξέχοντος του ΟΦΚΑΘ στη Βόρεια Ελλάδα.

Έχετε κάποια υπόθεση που σας έχει μείνει μέχρι σήμερα και μπορείτε να μας την εξιστορήσετε;

Δεν θέλω να αναφερθώ σε συγκεκριμένες υποθέσεις. Όμως θα αναφερθώ γενικά σε εκείνες τις υποθέσεις που ενώ ένας κοινωνικός συναγερμός είναι ενεργός και προβάλλεται από τους τηλεοπτικούς δέκτες, στις γιγαντοοθόνες των σταθμών ΟΣΕ, Τραμ, Μετρο, στα κοινωνικά δίκτυα κ.λπ., ο αναζητούμενος βρίσκεται στο ψυγείο ενόςνοσοκομείου ή νεκροτομείου ή κοιμητηρίου, ως σορός αγνώστων στοιχείων και οδηγείται σε ταφή αζήτητων, χωρίς κανείς να ενημερώσει την υπηρεσία «Silver Alert». Γιατί γίνεται αυτό; Λόγω της πλήρους ανοργανωσιάς των εμπλεκόμενων υπηρεσιών, λανθασμένων ενεργειών ατόμων που ενεργούν στην υπόθεση. Το θέμα δεν είναι απλώς διαδικαστικό, είναι βαθιά κοινωνικό, ηθικό, νομικό και οικονομικό, καθόσον επιβαρύνονται οι συγγενείς. Υπάρχει λύση; Υπάρχει. Το 2017 έγινε συνεργασία με τη συμμετοχή της Διεύθυνσης Εξαφανίσεων της ΕΛ.ΑΣ., της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας, της υπηρεσίας «Silver Alert» και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ολοκληρώθηκε μια οικονομοτεχνική μελέτη για την υλοποίηση μιας εφαρμογής, στην οποία θα εγγράφονταν άτομα που εξαφανίσθηκαν, άτομα που εντοπίσθηκαν αμνήμονα και χωρίς στοιχεία ταυτοποίησης καθώς και σοροί ατόμων. Οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες ΕΛ.ΑΣ., ΛΣ, νοσοκομεία, ιατροδικαστικές υπηρεσίες, κοιμητήρια, θα είναι υποχρεωμένα να δίνουν υλικό όπως φωτογραφίες, περιγραφή φύλου και σωματότυπου, ηλικία κατά προσέγγιση, ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, ενδυμασία, αντικείμενα, κ.λπ. Οι εγγραφές θα είναι σε πραγματικό χρόνο και άρα όλοι εμπλεκόμενοι θα μπορούν να έχουν αμέσως πληροφόρηση. Στην εφαρμογή αυτή δώσαμε την κωδική ονομασία «ΡΕΑ». Υλοποιήθηκε αυτή η εφαρμογή; Όχι βέβαια, αναζητήσαμε χορηγία από τα μεγάλα Ιδρύματα που λειτουργούν στην χώρα μας και η απάντηση ήταν αρνητική. Όμως μας ευχήθηκαν καλή επιτυχία στο έργο μας. Εμείς, ωστόσο, θα συνεχίσουμε να φωνάζουμε… όχι άλλοι άνθρωποι στα αζήτητα!

Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα Παρασκήνιο το Σάββατο 4 Απριλίου 2020

Προβολές: 118