Μεγάλες ανατροπές στον χάρτη των ακινήτων προκαλούν οι νέες αντικειμενικές αξίες, οι οποίες από τις αρχές του 2022 αναμένεται να βάλουν «φωτιά» στους φόρους μεταβίβασης ακινήτων και να προκαλέσουν ντόμινο αλλαγών σε φόρους και τέλη που επιβαρύνουν την ακίνητη περιουσία των φορολογουμένων. Σημειώνεται πως το νέο σύστημα αντικειμενικών αξιών θα επηρεάσει και τον ENΦΙΑ, ο οποίος από του χρόνου θα μπορεί να αποπληρωθεί σε έως 12 δόσεις, ενώ σχεδιάζεται η περαιτέρω μείωσή του κατά 8%.

Τα «αποκαλυπτήρια» των 13.808 τιμών ζώνης, οι οποίες καλύπτουν πλέον το 98% της επικράτειας, έδειξαν αυξήσεις για μία στις δύο τιμές ζώνης ανά την Ελλάδα και συγκεκριμένα για 7.634 περιοχές-ζώνες, εκ των οποίων οι 6.105 είναι ήδη ενταγμένες στο σύστημα των αντικειμενικών αξιών και οι υπόλοιπες 1.529 εντάσσονται για πρώτη φορά στο σύστημα αυτό.

Οι αυξήσεις φτάνουν ακόμη και το 250% στις περιοχές που αποκτούν για πρώτη φορά τιμές ζώνης, ενώ την ανηφόρα πήραν οι τιμές της Εφορίας στις λεγόμενες «λαϊκές» συνοικίες του Λεκανοπεδίου, με τις αντικειμενικές αξίες να κάνουν άλμα ακόμη και πάνω από 60%. Μεγάλες αυξήσεις θα δουν γειτονιές της Δάφνης, του Καματερού, του Αιγάλεω, του Μοσχάτου.

Οι 10 ακριβότερες περιοχές

Η πιο ακριβή περιοχή, όχι μόνο της Αττικής, αλλά και της Ελλάδας, ήταν και παρέμεινε η Βουλιαγμένη, που πλέον θα έχει τιμή της τάξεως των 10.800 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο στον Λαιμό! Μπορεί η μέση αύξηση να μην ήταν από τις μεγαλύτερες, ωστόσο η τιμή του τετραγωνικού είναι σε δυσθεώρητο, πλέον, ύψος στην Αθηναϊκή Ριβιέρα. Με τις παλιές αντικειμενικές, οι τιμές διαμορφώνονταν από 2.400 έως 8.900 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, ενώ, πλέον, ξεκινούν από 3.800 και εκτοξεύονται στα 10.800 ευρώ.

Η οδός Ηρώδου Αττικού, που «φιλοξενεί» το Προεδρικό Μέγαρο και το Μέγαρο Μαξίμου, είναι ο πιο ακριβός δρόμος της χώρας. Πριν, οι τιμές έφταναν τα 9.000 το τετραγωνικό μέτρο, ενώ τώρα ο αριθμός έγινε πενταψήφιος, φτάνοντας τα 10.200 ευρώ!

«Μετάλλιο» στις ακριβότερες περιοχές της Ελλάδας παίρνουν το Κολωνάκι και το Ιστορικό Κέντρο της Αθήνας. Με μικρή μεν αύξηση, η ανώτερη τιμή διαμορφώνεται στα 8.550 ευρώ το τετραγωνικό, από 8.450 ευρώ.

Ακολουθεί η Μύκονος, η οποία «είδε» γιγαντιαία αύξηση της τάξεως των 229%! Σε κάποιες περιοχές της, οι τιμές ζώνης διαμορφώθηκαν σε 5.900 ευρώ.

Την «έκπληξη» κάνει η Παραλία Θεσσαλονίκης, αφού ξεπέρασε άλλα κοσμοπολίτικα νησιά. Η Λεωφόρος Νίκης κρατά τα σκήπτρα του πιο ακριβού δρόμου της συμπρωτεύουσας, με τις τιμές να φτάνουν τα 5.150 ευρώ.

Μαγικό το ηλιοβασίλεμα στη Σαντορίνη, «μαγικές» και οι τιμές πλέον, καθώς η τιμή ξεκινούσε από 1.350 το τετραγωνικό μέτρο κι έφτανε στα 4.950 ευρώ, ενώ, πλέον, έκανε άλμα στα 5.050 ευρώ (μέση αύξηση 105%)!

Στα προάστια της Αττικής πρώτη «κόβει το νήμα» η Γλυφάδα, καθώς, από 1.400 ευρώ το τετραγωνικό (κατώτερη) και 4.450 (ανώτερη), οι τιμές απογειώνονται στις 2.150 ευρώ και 4.600 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, αντίστοιχα.

Στις Σπέτσες, η τιμή διαμορφώνεται στα 4.350 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, με μικρή μείωση από 4.450 ευρώ, ενώ η κατώτερη τιμή ζώνης έμεινε στο ίδιο επίπεδο, στα 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.

Κατά πόδας, ακολουθεί το Ψυχικό με 4.250 ευρώ. Η περιοχή είχε μικρή αύξηση στις αντικειμενικές, ωστόσο παραμένει ένα από τα ακριβότερα προάστια της Αθήνας. Έτσι, οι τιμές διαμορφώνονται από 2.900 (κατώτερη) και 4.200 (ανώτερη), σε 2.950 και 4.250, αντίστοιχα.

Την πρώτη δεκάδα των ακριβότερων περιοχών της Ελλάδας, σύμφωνα με τις νέες αντικειμενικές αξίες, συμπληρώνει η Ύδρα, η οποία όμως «είδε» μικρή αύξηση στην κατώτερη τιμή και μείωση στην ανώτερη τιμή ζώνης. Συγκεκριμένα, από 1.250 (κατώτερη) και 4.200 το τετραγωνικό μέτρο, οι τιμές διαμορφώθηκαν σε 1.350 και 4.150 ευρώ, η ανώτερη, το τετραγωνικό!

Σημαντικές αυξήσεις εντοπίζονται επίσης σε ζώνες περιοχών, μεταξύ άλλων, όπως το Λαγονήσι, από 750 σε 1.450 ευρώ (αύξηση 93%), το Μαρούσι, από 1.300 σε 2.000 ευρώ (αύξηση 54%), το Χαλάνδρι, από 1.250 σε 1.900 ευρώ (αύξηση 52%), η Κέρκυρα, από 1.050 σε 1.600 ευρώ (αύξηση 52%), και η Νέα Αλικαρνασσός, από 650 σε 900 ευρώ (αύξηση 38%).

Νέες εντάξεις

Παράλληλα, από τις νέες ζώνες, στις νέες εντάξεις εντοπίζεται αύξηση στο 40% των 3.478 ζωνών, η οποία διαμορφώνεται κατά μέσο όρο σε 26%. Αυξήσεις, μέσα από τη διαδικασία των πιστοποιημένων εκτιμητών, που εντοπίζονται σε περιοχές των οποίων η τιμή ζώνης ήταν εκτός συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού, όπως η Ιθάκη, από 600 σε 2.100 ευρώ (αύξηση 250%), η Ρόδος, από 700 σε 2.100 ευρώ (αύξηση 200%), η Κως, από 650 σε 1.350 ευρώ (αύξηση 108%), η Κασσάνδρα Χαλκιδικής, από 800 σε 1.550 ευρώ (αύξηση 94%), η Κεφαλλονιά, από 700 σε 1.250 ευρώ (αύξηση 79%), η Χερσόνησος Ηρακλείου, από 600 σε 1.050 ευρώ (αύξηση 75%), η Ανάβυσσος, από 1.050 σε 1.700 (αύξηση 62%), η Σκαφιδιά Ηλείας, από 650 σε 950 ευρώ (αύξηση 46%), και η Πάτμος, από 650 σε 900 ευρώ (αύξηση 38%).

Πού μειώνονται

Παράλληλα, υπάρχουν και πολλές περιοχές όπου μειώθηκαν οι τιμές ζώνης σε σχέση με την τιμή που οριζόταν εκτός του συστήματος των αντικειμενικών αξιών, καθώς με τις εισηγήσεις των πιστοποιημένων εκτιμητών προσεγγίστηκαν με μεγαλύτερη ακρίβεια τα χαρακτηριστικά της περιοχής. Ειδικότερα, από τις ζώνες των νέων εντάξεων, μείωση της τιμής εμφανίζουν 1.509 ζώνες, δηλαδή το 43% των νέων εντάξεων, η οποία διαμορφώνεται κατά μέσο όρο σε 18%. Μειώσεις εντοπίζονται σε ζώνες περιοχών, όπως η Φλώρινα, από 600 σε 300 ευρώ (μείωση 50%), η Χίος, από 800 σε 450 ευρώ (μείωση 44%), οι Πρέσπες, από 600 σε 400 ευρώ (μείωση 33%), το Αμύνταιο, από 600 σε 450 ευρώ (μείωση 25%), και η Ορεστιάδα, από 500 σε 400 ευρώ (μείωση 20%).

Αμετάβλητες παραμένουν 2.729 ζώνες, συνιστώντας το 27% των υφιστάμενων ζωνών, ενώ μείωση παρουσιάζουν 1.331 ζώνες (το 13% των υφιστάμενων), η οποία ανέρχεται κατά μέσο όρο σε 11%. Μειώσεις εντοπίζονται σε ζώνες περιοχών, όπως τα Φάρσαλα, από 500 σε 250 ευρώ (μείωση 50%), η Νάξος, από 800 σε 500 ευρώ (μείωση 38%), τα Άνω Λιόσια, από 650 σε 450 ευρώ (μείωση 31%), η Δωδώνη Ιωαννίνων, από 550 σε 400 ευρώ (μείωση 27%), η Κόνιτσα, από 600 σε 450 ευρώ (μείωση 25%), και τα Δερβενοχώρια Βοιωτίας, από 500 σε 400 ευρώ (μείωση 20%).

Ποιοι φόροι επηρεάζονται

Μεταβολές σε 20 φόρους και τέλη που αφορούν την απόκτηση αλλά και τη χρήση ακινήτων αναμένονται από τις αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες, που θα ισχύσουν από τον Ιανουάριο του 2022.

Οι φόροι αυτοί είναι:

·       Ο κύριος Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), ο οποίος επιβάλλεται με βάση κλίμακες βασικού ποσού φόρου ανά τ.μ. ακινήτου, ανάλογα με το ύψος της τιμής ζώνης ανά τ.μ. που ισχύει στην περιοχή κάθε ακινήτου.

·       Ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ φυσικών προσώπων, ο οποίος επιβάλλεται επί του αθροίσματος των φορολογητέων αξιών των κτισμάτων και των εντός σχεδίων πόλεων εδαφικών εκτάσεων που κατέχει κάθε φυσικό πρόσωπο, εφόσον το άθροισμα αυτό υπερβαίνει τα 250.000 ευρώ.

·       Ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων (ΦΜΑ), ο οποίος υπολογίζεται με 3% επί της αντικειμενικής αξίας κάθε πωλούμενου ακινήτου και επιβαρύνει τον αγοραστή.

·       Ο ΦΠΑ 24% που επιβάλλεται στις πωλήσεις νεόδμητων κτισμάτων που δεν αποτελούν πρώτη κατοικία.

·       Ο φόρος χρησικτησίας κτισμάτων.

·       Ο φόρος ανταλλαγής – συνένωσης οικοπέδων.

·       Ο φόρος διανομής ακινήτων.

·       Το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ), που επιβάλλεται υπέρ των δήμων μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και υπολογίζεται με συντελεστές κλιμακούμενους από 0,25‰-0,35‰ επί των αντικειμενικών τιμών ζώνης των ηλεκτροδοτούμενων κτισμάτων.

·       Ο δημοτικός φόρος που επιβαρύνει τις μεταβιβάσεις ακινήτων (υπολογίζεται με ποσοστό επί του φόρου μεταβίβασης).

·       Το πρόσθετο τέλος μεταγραφής συμβολαίων.

·       Ο φόρος δωρεάς ακινήτων, ο οποίος υπολογίζεται με αφορολόγητο όριο 150.000 ευρώ και συντελεστές 1%-10% για δωρεές προς συζύγους, τέκνα ή εγγόνια, με αφορολόγητο όριο 30.000 ευρώ και συντελεστές 5%-20% για δωρεές προς λοιπούς συγγενείς δευτέρου βαθμού και με αφορολόγητο όριο 6.000 ευρώ και συντελεστές 20% έως 40% για δωρεές προς λοιπούς συγγενείς και μη συγγενείς.

·       Ο φόρος γονικής παροχής ακινήτων, ο οποίος υπολογίζεται με αφορολόγητα όρια και συντελεστές όμοια με του φόρου δωρεάς.

·       Ο φόρος κληρονομιάς ακινήτων, ο οποίος υπολογίζεται με αφορολόγητα όρια και συντελεστές όμοια με του φόρου δωρεάς.

·       Το τέλος εγγραφής ακινήτων στο Κτηματολόγιο.

·       Τα πολεοδομικά πρόστιμα διατήρησης αυθαίρετων κτισμάτων.

·       Τα πολεοδομικά πρόστιμα κατασκευής νέων αυθαιρέτων.

·       Οι εισφορές σε γη και χρήμα για την ένταξη ακινήτων στα σχέδια πόλεων.

·       Ο ειδικός φόρος ακινήτων 15% που επιβάλλεται στις υπεράκτιες εταιρείες ακινήτων.

·       Ο φόρος επί των τεκμαρτών εισοδημάτων, τα οποία προσδιορίζονται βάσει των τεκμηρίων διαβίωσης των κατοικιών των φυσικών προσώπων.

·       Ο φόρος επί του τεκμαρτού εισοδήματος από ιδιοχρησιμοποίηση επαγγελματικής στέγης και από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας.

της Αμαλίας Κάτζου

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο