Οι επιδοτήσεις, η σωστή χρήση των συσκευών που καταναλίσκουν ηλεκτρικό ρεύμα και η αλλαγή συνηθειών σε σχέση με τη χρήση καυσίμου αποτελούν το τρίπτυχο, για τα νοικοκυριά κατά τον φετινό χειμώνα, ώστε να αντιμετωπίσουν το ενεργειακό κόστος, αλλά και να αποφύγουν τις περιττές δαπάνες, μέσα από την εφαρμογή 28 «έξυπνων» κινήσεων.
Η έκρηξη των τιμών του ρεύματος και του φυσικού αερίου, και σε μικρότερο βαθμό του πετρελαίου θέρμανσης, ήδη διαμορφώνουν νέες καταναλωτικές τάσεις, καθώς τα νοικοκυριά αναζητούν εναλλακτικούς τρόπους προκειμένου να αποφύγουν υπέρμετρες επιβαρύνσεις. Τα νέα δεδομένα που έχει φέρει η κρίση στις τιμές της ενέργειας αποτυπώνονται στα εξής:
1. Η τιμή του φυσικού αερίου έχει εξαπλασιαστεί σε σχέση με πέρυσι.
2. Οι χονδρεμπορικές τιμές του ρεύματος έχουν τετραπλασιαστεί.
3. Η διεθνής τιμή του πετρελαίου βρίσκεται σε υψηλό τριών ετών.
4. Το πετρέλαιο θέρμανσης παρουσιάζει αύξηση τουλάχιστον κατά 40%, σε σχέση με πέρυσι.
Με βάση τα μέχρι στιγμής στοιχεία από την εικόνα της αγοράς, φαίνεται ότι φέτος θα αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των καταναλωτών που θα χρησιμοποιήσουν αυξημένες ποσότητες πετρελαίου θέρμανσης, λόγω και της υψηλότερης επιδότησης, ενώ σε δυσχερέστερη θέση βρίσκονται όσοι χρησιμοποιούν ως καύσιμο το φυσικό αέριο και, δευτερευόντως, όσοι χρησιμοποιούν ως μέσο θέρμανσης το ηλεκτρικό ρεύμα.
Τα υπέρ και τα κατά στους τύπους θέρμανσης
Σε… ασκήσεις επί χάρτου έχουν επιδοθεί την τελευταία περίοδο οι καταναλωτές, ανάλογα με το είδος θέρμανσης που διαθέτουν στο σπίτι τους και σύμφωνα με τις οικονομικές τους δυνατότητες.
Ανάλογα με το είδος θέρμανσης και την κατάσταση του ακινήτου, υπάρχει η δυνατότητα συνδυαστικών μέσων θέρμανσης, προκειμένου να εξοικονομηθούν χρήματα. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα ανάλογα με το είδος θέρμανσης που χρησιμοποιεί κάθε νοικοκυριό. Πιο συγκεκριμένα:
α) Όσοι κάνουν χρήση φυσικού αερίου θα επιβαρυνθούν σημαντικά, καθώς η τιμή του κινείται κοντά 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ πέρυσι ήταν 14 ευρώ! Ως… εναλλακτική λύση, για να ρίξουν το κόστος τα συγκεκριμένα νοικοκυριά, είναι οι λιγότερες ώρες λειτουργίας του συστήματος αερίου και η κάλυψη των αναγκών θέρμανσης από κλιματιστικό (τύπου inverter) ή κάποιες ώρες με τζάκι. Σημειώνεται ότι το κόστος των καυσόξυλων διαμορφώνεται στα 100-120 δολάρια το κυβικό και επιδοτείται, βάσει τιμολογίων, ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι έχει ιδιαίτερη σημασία και το είδος του ξύλου που θα χρησιμοποιηθεί.
β) Όσοι έχουν μονοκατοικία και διαθέτουν κεντρική θέρμανση μπορούν να συνδυάσουν τη χρήση πετρελαίου θέρμανσης και τζακιού ή, για κάποιες ώρες της ημέρας, να χρησιμοποιούν κλιματιστικά. Σημειώνεται ότι τόσο για το πετρέλαιο θέρμανσης όσο και για το ρεύμα και τα ξύλα προβλέπεται η χορήγηση επιδόματος, κάτι που θα περιορίσει σε κάποιον βαθμό την αύξηση του ενεργειακού κόστους για τη θέρμανση της οικογένειας.
γ) Όσοι διαμένουν σε διαμερίσματα αναμένεται να προμηθευτούν φέτος μεγαλύτερες ποσότητες πετρελαίου θέρμανσης, ενώ για ακόμη μία φορά, λόγω έλλειψης αποθεματικού, χιλιάδες οικογένειες θα περιοριστούν στη χρήση ηλεκτρικού ρεύματος για τα θερμαντικά σώματα (κλιματιστικά, σόμπες κ.λπ.). Όσες πολυκατοικίες έχουν κεντρική θέρμανση και φυσικά γεμάτο… καζάνι θα διαχειριστούν για κάποιες ώρες της ημέρας το καύσιμο, ενώ στις παλιές πολυκατοικίες και κατοικίες υπάρχει σοβαρό πρόβλημα με τη μόνωση των κτιρίων και τις απώλειες. Σε κάθε περίπτωση, συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή στα μικρά θερμαντικά σώματα για μικρούς χώρους, καθώς έχει αποδειχθεί στην πράξη ότι είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρα και φυσικά μπορεί να «φουσκώσουν» τους λογαριασμούς, χωρίς να το καταλάβει ο χρήστης.
δ) Όσοι διαθέτουν αυτόνομη θέρμανση και χρησιμοποιούν πετρέλαιο μάλλον θα έχουν το μεγαλύτερο πρόβλημα. Κι αυτό, γιατί υπάρχει το πρόβλημα χρήσης της θέρμανσης σε διαφορετικές ώρες, ενώ είναι πολύ πιθανό κάποιοι ένοικοι να μη χρησιμοποιούν καν την αυτόνομη θέρμανση με πετρέλαιο, αλλά να κάνουν χρήση των κλιματιστικών ή των ξύλων για το τζάκι ή συνδυασμό αυτών των δύο.
ε) Στην επαρχία και στις μικρές κωμοπόλεις, που είναι ευρύτατη η χρήση του τζακιού, το ξύλο αναμένεται να είναι το βασικό μέσο θέρμανσης, αλλά σε αυτήν την περίπτωση δεν δίνεται επίδομα θέρμανσης όταν δεν υπάρχουν τιμολόγια, καθώς δεν αναγνωρίζεται η χρήση του, όταν αποτελεί προϊόν υλοτομίας. Επιπλέον, πρέπει να σημειωθεί ότι ένα μεγάλο πρόβλημα από τη χρήση τζακιών είναι η εξαιρετικά μεγάλη επιβάρυνση της ατμόσφαιρας.
στ) Ευρεία είναι η χρήση των πέλλετ αλλά και των αντλιών θέρμανσης, που προσφέρουν εναλλακτικά μικρότερο κόστος για πάρα πολλά νοικοκυριά.
Σε κάθε περίπτωση, ο φετινός χειμώνας αναμένεται να είναι… σημαδιακός, καθώς θα δοκιμάσει τις αντοχές των νοικοκυριών ως προς τις οικονομικές τους δυνατότητες, αλλά ταυτόχρονα και την ευελιξία να προσαρμόζονται στις καταστάσεις με τη συνδυαστική χρήση θερμαντικών μέσων, με κύριο ζητούμενο τη διατήρηση των δαπανών σε ελεγχόμενα επίπεδα. Εξυπακούεται ότι, σε περίπτωση παρατεταμένης περιόδου χαμηλών θερμοκρασιών, θα υπάρχει πρόβλημα για τη συντριπτική πλειονότητα των νοικοκυριών.
Μείωση των δαπανών
Η αναπόφευκτη αύξηση του κόστους θέρμανσης αναγκάζει τα νοικοκυριά να περιορίσουν με κάθε τρόπο την άσκοπη κατανάλωση, εφαρμόζοντας απλές και «έξυπνες» λύσεις.
Σύμφωνα με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, το 70% της ενέργειας που καταναλώνουν τα νοικοκυριά δαπανάται για τη θέρμανση των κατοικιών και το 14% για ζεστό νερό. Οι ένοικοι, με μια σειρά απλών κινήσεων, μπορούν να περιορίσουν τις επιβαρύνσεις στους λογαριασμούς πετρελαίου ή ηλεκτρικής ενέργειας, εφαρμόζοντας τις εξής οδηγίες:
1. Μειώνοντας τη θερμοκρασία κατά 1 βαθμό Κελσίου, μπορούν να περιορίσουν κατά 5%-10% τις μηνιαίες δαπάνες, ενώ μια τέτοια κίνηση έχει περιβαλλοντικά οφέλη, καθώς αποφεύγεται η εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα.
2. Ο προγραμματισμός του θερμοστάτη σε χαμηλότερη θερμοκρασία για τις νύχτες, αλλά και τις ώρες που δεν είναι κανένας στο σπίτι, κρατάει ζεστό τον χώρο και, ταυτόχρονα, μειώνει το κόστος θέρμανσης κατά 7%-15%, ανάλογα και με τα χαρακτηριστικά του ακινήτου.
3. Δεν χρειάζεται να ρυθμιστεί ο λέβητας θερμού νερού σε θερμοκρασία άνω των 60 βαθμών Κελσίου.
4. Η τοποθέτηση φύλλων αλουμινίου πίσω από τα θερμαντικά σώματα συμβάλλει έτσι ώστε να διατηρούνται ζεστά και να αποφεύγονται οι απώλειες. Σύμφωνα με τις μελέτες του ΤΕΕ, η απώλεια θερμότητας από τους τοίχους, την οροφή και τα δάπεδο ξεπερνά το 50% των συνολικών απωλειών θερμότητας σε έναν χώρο.
5. Για τη μείωση των απωλειών είναι πολύ σημαντική η ύπαρξη διπλών τζαμιών στα παράθυρα, καθώς, σε μια τέτοια περίπτωση, περιορίζονται στο 30%-50%. Επιπλέον, μείωση των απωλειών επιτυγχάνεται με τη μόνωση της δεξαμενής θερμού νερού, των σωλήνων κεντρικής θέρμανσης και των κοιλοτήτων στους τοίχους. Ταυτόχρονα, πρέπει να κλείνονται οι χαραμάδες στις πόρτες και στα παράθυρα με μονωτικό υλικό, αυτοκόλλητες ταινίες του εμπορίου ή σιλικόνη, ενώ, τις κρύες νύχτες, πρέπει να κλείνουν τα εξώφυλλα (παντζούρια) και οι κουρτίνες, ώστε να διατηρείται η ζέστη μέσα στον χώρο.
Εξοικονόμηση ρεύματος από το ψυγείο και την κουζίνα
Με απλές και εύκολες κινήσεις, τα νοικοκυριά μπορούν να περιορίσουν την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος και να έχουν λιγότερο φουσκωμένους λογαριασμούς. Ειδικότερα, η εξοικονόμηση χρημάτων επιτυγχάνεται μέσα από τις εξής ενέργειες:
1. Τοποθέτηση λαμπτήρων εξοικονόμησης ενέργειας τύπου LED σε όλους τους χώρους του σπιτιού (εσωτερικούς και εξωτερικούς).
2. Κλείσιμο των διακοπτών και βγάλσιμο από τις πρίζες. Σβήνοντας 5 λαμπτήρες στα δωμάτια του σπιτιού, όταν δεν το χρειάζεται η οικογένεια, μπορεί να επιτευχθεί η εξοικονόμηση ακόμη και έως 60 ευρώ ετησίως.
3. Ψυγεία, πλυντήρια ρούχων και κάθε άλλη συσκευή ενεργειακής κλάσης Α+++ και γενικά Α επιτυγχάνουν εξοικονόμηση ενέργειας, που μπορεί να φτάσει ακόμη και στο 80% σε σχέση με τις συμβατικές.
4. Κλείσιμο του διακόπτη των συσκευών. Το 40% περίπου της συνολικής ενέργειας που καταναλώνει μια συσκευή τηλεόρασης, η οποία λειτουργεί 3 ώρες την ημέρα και παραμένει σε κατάσταση αναμονής τις υπόλοιπες 21 ώρες, καταναλώνεται στην κατάσταση αναμονής.
5. Κρίνεται απαραίτητη η χρήση πολύπριζου με διακόπτη για τις ηλεκτρονικές συσκευές, καθώς, όταν αυτές δεν χρησιμοποιούνται, από το σβήσιμο του διακόπτη, μπορεί να υπάρξει εξοικονόμηση ενέργειας 10%.
6. Οι φορτιστές των κινητών τηλεφώνων πρέπει να βγαίνουν από την πρίζα καθώς καταναλώνουν ρεύμα, ακόμη και αν δεν είναι συνδεδεμένοι με το τηλέφωνο.
7. Το ψυγείο ή ο καταψύκτης πρέπει να βρίσκονται μακριά από πηγές θερμότητας, καθώς, σε αντίθετη περίπτωση, καταναλώνουν πολύ περισσότερη ενέργεια. Επιπλέον, για να επιτευχθεί ακόμη μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας, πρέπει να γίνεται συχνή απόψυξη στα παλαιά ψυγεία και τους καταψύκτες, ενώ σχετικά γρήγορη θα είναι η απόσβεση αν αγοραστούν νεότερα μοντέλα, τα οποία διαθέτουν αυτόματη λειτουργία απόψυξης.
8. Η θερμοκρασία του ψυγείου πρέπει να είναι ρυθμισμένη στους 1-4 βαθμούς Κελσίου, ενώ ο καταψύκτης στους -18 βαθμούς. Η μείωση της θερμοκρασίας κατά έναν βαθμό, αυξάνει την κατανάλωση ενέργειας κατά 5% περίπου, χωρίς καμία διαφορά ως προς τη διατήρηση των τροφίμων. Επιπλέον, χρειάζεται ξεσκόνισμα των καλωδίων που υπάρχουν στο πίσω μέρος του ψυγείου, καθώς, όπως έχουν δείξει οι μετρήσεις, οι σκόνες αυξάνουν έως και 30% την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας!
9. Τα τρόφιμα πρέπει να τοποθετούνται στο ψυγείο κρύα και ποτέ ζεστά.
10. Ο καταψύκτης πρέπει να είναι γεμάτος, καθώς απαιτείται λιγότερη ενέργεια για την ψύξη του, έναντι του άδειου. Εάν δεν είναι γεμάτος, πρέπει να προστεθούν πλαστικές φιάλες με νερό ή ακόμη και παλιές εφημερίδες.
11. Αν η νοικοκυρά θέλει να ψήσει δύο φαγητά στην κουζίνα, είναι προτιμότερο να τα βάλει μαζί, εάν αυτό είναι εφικτό, καθώς έτσι μεγιστοποιείται το όφελος από ένα πολύ ζεστό φούρνο. Μάλιστα, από τις μετρήσεις του αρμόδιου τμήματος του Τεχνικού Επιμελητηρίου, η κατανάλωση φυσικού αερίου ή ηλεκτρικής ενέργειας μειώνεται στο μισό.
12. Τα μαγειρικά σκεύη πρέπει να εφαρμόζουν σωστά στις εστίες της κουζίνας. Οι μετρήσεις έχουν δείξει ότι, όταν η βάση του σκεύους είναι 1-2 εκατοστά μικρότερη από την εστία, τότε καταναλίσκεται 20%-30% περισσότερη θερμότητα και ρεύμα. Μάλιστα, η χρήση χύτρας ταχύτητος εξοικονομεί 30%-60% ρεύμα, ενώ μειώνεται και ο χρόνος κατά 80%.
13. Το ερμητικό κλείσιμο της κατσαρόλας κατά την ώρα του μαγειρέματος βοηθάει έτσι ώστε να καταναλίσκεται λιγότερη ενέργεια.
14. Να αποφεύγεται το συνεχές άνοιγμα και κλείσιμο του φούρνου, καθώς κάθε φορά φεύγει το 20% της εσωτερικής θερμότητας, απαιτώντας περισσότερη κατανάλωση ενέργειας. Επιπλέον, απαιτείται συχνό καθάρισμα των ματιών της κουζίνας αλλά και του φούρνου.
15. Για το ζέσταμα μικρής ποσότητας φαγητού, είναι προτιμότερη η χρήση του φούρνου μικροκυμάτων, εφόσον υπάρχει στο σπίτι, γιατί εξοικονομεί και ηλεκτρική ενέργεια και χρόνο.
16. Σημαντική συμβολή στη μείωση των εξόδων του ηλεκτρικού ρεύματος ή του φυσικού αερίου έχει και η επιλογή παρόχου, ανάλογα με το προφίλ του καταναλωτή και τις λύσεις που ψάχνει. Στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου δραστηριοποιούνται οι εξής εταιρείες: ΔΕΗ, Protergia, ΗΡΩΝ, Elpedison, Watt &Volt, KEN, NRG, VOLTERRA, GREEN, ZeniΘ, VOLTON, ΕΛΤΑ Ενέργεια, Nova Energy, ΕΛΙΝΟΙΛ, PetroGaz Energy.
Πλυντήριο και τουαλέτα κρύβουν… λεφτά!
Λεφτά δεν… κρύβονται μόνο στη σωστή χρήση της θέρμανσης ή του ρεύματος, αλλά και στο… πλυντήριο και την τουαλέτα!
Τα νοικοκυριά μπορούν με σωστή χρήση του νερού να εξοικονομήσουν χρήματα, τα οποία θα λειτουργήσουν ως αντιστάθμισμα στις φετινές επιβαρύνσεις του ενεργειακού κόστους.
Ειδικότερα, τα βασικά που πρέπει να γνωρίζει το μέσο νοικοκυριό είναι τα εξής:
1. Κλείσιμο της βρύσης κατά το βούρτσισμα των δοντιών, καθώς εξοικονομούνται δεκάδες λίτρα σε μηνιαία βάση και εκατοντάδες ετησίως.
2. Το ντους αντί για το μπάνιο έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της κατανάλωσης νερού κατά τέσσερις φορές.
3. Χρειάζεται έλεγχος των διαρροών στην τουαλέτα, καθώς μπορεί να χαθούν έως και 200 λίτρα την ημέρα, δηλαδή ποσότητα που αντιστοιχεί σαν να τραβάει κάποιος το καζανάκι 50 φορές!
4. Τα πλυντήρια ρούχων και πιάτων πρέπει να γεμίζουν. Αν οι ποσότητες είναι πιο περιορισμένες, τότε πρέπει να τεθεί σε λειτουργία το οικονομικό πρόγραμμα ή το πρόγραμμα για μισό πλυντήριο, ώστε να υπάρξει εξοικονόμηση ενέργειας.
5. Η θερμοκρασία πλύσης πρέπει να είναι χαμηλή, καθώς τα απορρυπαντικά είναι τόσο αποτελεσματικά ώστε τα ρούχα και τα πιάτα να καθαρίζουν.
6. Να αποφεύγεται η πρόπλυση, καθώς τα σύγχρονα πλυντήρια επιτρέπουν να παρακάμπτεται αυτός ο κύκλος, μειώνοντας έτσι την κατανάλωση ενέργειας κατά 15%.
7. Τέλος, τα ρούχα πρέπει να σιδερώνονται όλα μαζί, γιατί έτσι εξοικονομείται η ενέργεια που απαιτείται για τη θέρμανση του σίδερου κάθε φορά που πρέπει να χρησιμοποιηθεί.
του Λουκά Αθ. Γεωργιάδη
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο
24/04/2024
