Οι κοινωνίες και οι δημοκρατίες πορεύονται μέσα από τον σεβασμό στα ατομικά δικαιώματα των πολιτών τους. Κανείς δεν πρόκειται να σε ρωτήσει ή να σου επιβάλλει τι κόμμα θα ψηφίσεις, ποιο δόγμα ασπάζεσαι, ποια ομάδα υποστηρίζεις πώς θα φας ή με ποιους ανθρώπους θα επιλέξεις να κάνεις παρέα.

Ωστόσο, τα πράγματα γίνονται λίγο πιο… σύνθετα, όταν η ατομική επιλογή του καθενός εντάσσεται μέσα σε ένα πλαίσιο αποδεκτών κανόνων. Γιατί οι κοινά αποδεκτοί κανόνες που ισχύουν στις δημοκρατικές κοινωνίες, αποτελούν τη βάση για τη ρύθμιση των ανθρώπινων σχέσεων και συμπεριφορών.

Ένας μπορεί να κάνει στο σπίτι του ό,τι θέλει, ή νομίζει ότι μπορεί να κάνει ό,τι θέλει. Δεν μπορεί να γλεντάει σε πολυκατοικία 4 η ώρα το πρωί με τη μουσική στη διαπασών. Δεν μπορεί να κακοποιήσεις μέλος της οικογένειας τους, γιατί τότε αναλαμβάνει ρόλο το Κράτος. Γιατί ένας κακοποιημένος άνθρωπος, αποτελεί θέμα ενδιαφέροντος για τις ευρύτερες κοινωνικές σχέσεις. Έτσι, το κακοποιημένο παιδί ή η κακοποιημένη σύζυγος  ή ο κακοποιημένος σύζυγος, πρέπει να τύχουν της ανάλογης προστασίας και μέριμνας από το Κράτος, ενώ αυτό που κακοποιεί, πρέπει να παραδοθεί στη Δικαιοσύνη, αντιμετωπίζοντας την ανάλογη ποινική μεταχείριση.

Ζούμε σε μια κοινωνία όπου ο καθένας μπορεί να πάρει ένα αυτοκίνητο μικρού κυβισμού ή ένα… θηρίο! Μπορεί να ακολουθήσει όποια διαδρομή θέλει για να πάει στον προορισμό του. Μπορεί να ακούσει όποια μουσική επιθυμεί. Ωστόσο, δεν μπορεί να τρέχει με… 200 χιλιόμετρα την ώρα, γιατί τότε αποτελεί απειλή για την ασφάλεια και ακεραιότητα των οδηγών που κινούνται στον δρόμο του. Επιπλέον, δεν μπορεί να έχει τη μουσική στη διαπασών σε ώρες κοινής ησυχίας, αλλά ούτε και να έχει ηχεία ανάλογα με αυτά που έχουν στα πανηγύρια η Γιώτα Γρίβα ή η Γωγώ Τσαμπά…

Ο καθένας είναι ελεύθερος να καπνίσει, αν και κάνει κακό στην υγεία του. Όταν πάει να καπνίσει σε κλειστό χώρο, τότε αποτελεί απειλή για τους γύρω του, όπου μεταξύ αυτών μπορεί να περιλαμβάνονται μη καπνιστές. Εκεί παρεμβαίνει το Κράτος για να προστατεύσει την κοινωνία από την κακή συνήθεια που έχω εγώ και η οποία επ΄ ουδενί λόγω δεν πρέπει να προκαλέσει ζημία στον άλλον που δεν φταίει. Γι αυτό υπάρχουν και τα πρόστιμα.

Παλαιότερα οι κοινωνίες είχαν φτάσει να αυτορυθμίζονται μέσα από το λεγόμενο εθιμικό δίκαιο. Υπήρχε ο λόγος που ήταν… συμβόλαιο, ενώ ο τρόπος διαμόρφωσης των κοινωνικών σχέσεων είχε ισχύ νόμου, χωρίς να υπάρχει κάποιος ψηφισμένος νόμος. Υπήρχε το αυτονόητο και η… μπέσα.  Σήμερα, έχουμε περάσει σε έναν κόσμο όπου πολλά πράγματα έχουν… χαλαρώσει ή σε άλλες περιπτώσεις φαίνεται ότι έχουμε… παραγνωριστεί. Σταματάς σε διάβαση πεζών και αυτός που ακολουθεί το αυτοκίνητο σου, θα αρχίσει να σε βρίζει γιατί τον… καθυστέρησες! Γράφει στα παλιά του τα παπούτσια την πρόβλεψη του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Ίσως, αν βρισκόταν σε μια πραγματικά οργανωμένη κοινωνία, όπως για παράδειγμα η Μεγάλη Βρετανία ή η ΗΠΑ ή η Γερμανία, να… καταλάβαινε από την καλή και την… ανάποδη, τι σημαίνουν τέτοιου είδους παραβάσεις…     Κινείσαι στον δρόμο με 100 χιλιόμετρα την ώρα, στην αριστερή λωρίδα της Αττικής Οδού. Δηλαδή κινείσαι με το ανώτατο όριο ταχύτητας στο τμήμα από τον ανισόπεδο κόμβο Λιοσίων έως τον ανισόπεδο κόμβο Γέρακα. Και κάπου εκεί έρχεται ο άλλος από πίσω σου με αναμμένα φώτα και κορναρίσματα γιατί θέλει να τρέξει με 150 χιλιόμετρα!. Ή, σε άλλο σημείο όπου το ανώτατο όριο ταχύτητας είναι τα 120 χιλιόμετρα, σου κορνάρει γιατί θέλει να τρέξει με 200 χιλιόμετρα! Προφανώς εδώ η ατομική ευθύνη δεν υπάρχει και μετατρέπεται σε ανευθυνότητα, ικανή να προκαλέσει ζημιά.

Υπάρχουν άπειρες δραστηριότητες στη ζωή, τις οποίες μπορεί να κάνει ο οποιοσδήποτε, αλλά μόνο εάν και εφόσον έχει γνώση και κυρίως σεβασμό προς το ρυθμιστικό πλαίσιο. Δεν μπορείς να μπεις στο Μετρό με τσιγάρο και καφέ ή κουβαλώντας… πιτόγυρα. Δεν σου απαγορεύει κάποιος να φορέσεις όποιο ρούχο θέλεις, αλλά δεν επιτρέπεται να κυκλοφορείς ελεύθερος χωρίς ρούχα! Δεν μπορείς να μπεις στο σπίτι του άλλου απρόσκλητος. Από την άλλη, αν μέσα στο σπίτι σου έχεις… εκρηκτικά, τότε δεν υπάρχει οικογενειακό άσυλο. Τότε το Κράτος παρεμβαίνει γιατί η περίπτωση αποτελεί ζήτημα δημοσίου συμφέροντος και κοινωνικής σημασίας.

Και αφήνουμε για το τέλος την ιστορία με τον κορωνοϊό. Πρόκειται περί μίας εμβληματικής κατάστασης, όπου διάφορα… βλήματα, προσπάθησαν ή προσπαθούν να ανατρέψουν τους κανόνες της συντεταγμένης πολιτείας, σαν αυτούς που αναλύθηκαν παραπάνω. Αρνείσαι τον κορωνοϊό; Γούστο σου και καπέλο σου. Αλλά αυτό οφείλεις να το αναφέρεις μόνο στα… πουλιά που κόβουν βόλτες στη… δώθε ραχούλα, σε κάποιο ικανό υψόμετρο και μακριά από κατοικημένη περιοχή. Δεν θέλεις να φορέσεις μάσκα; Κανένα πρόβλημα. Αποσύρεσαι στην παράγκα του πατρικού σου χωριού και δεν ενοχλείς κανέναν. Αν είσαι μέσα σε πολυκατοικία και πρέπει να μετακινηθείς, τότε εκεί υπάρχουν οι κανόνες της συντεταγμένης πολιτείας, η οποία προσπαθεί να αντιμετωπίσει μια έκτακτη κατάσταση ζωής και θανάτου. Το ίδιο και σε άλλους κλειστούς χώρους. Ας σκεφτούμε όλοι ότι τον Φεβρουάριο του 2020 μάθαμε περί κορωνοϊού. Μολύνθηκε ένας άνθρωπος στην Κίνα (ξενιστής) και από τότε μέχρι σήμερα, δηλαδή μέσα σε 21 μήνες, μετράμε 255.000.000 κρούσματα και 5.120.000 θανάτους!

Στην αρχή κάποιοι δεν πίστεψαν, στη συνέχεια δεν γούσταραν τις μάσκες, αλλά τώρα έχουν σηκώσει μπαϊράκι για τα εμβόλια. Γούστο και καπέλο του καθενός να μην το κάνει. Γούστο μας και καπέλο μας όσοι όσοι το έχουμε κάνει, να επιζητούμε την προστασία της Πολιτείας και του Κράτους. Διάφοροι ανεκδιήγητοι τύποι έχουν την απαίτηση να τους ακολουθήσουμε στις ατυχείς επιλογές τους. Δεν αναγνωρίζουν τη συνέπεια, την ατομική ευθύνη και τη συλλογική συνείδηση των πολλών, αλλά επιδιώκουν να γίνουμε σαν αυτούς. Θέλουν να τους ακολουθήσουμε στον δικό τους αδιέξοδο δρόμο και με τους δικούς τους όρους.

Η κοινωνία πρέπει να πάει μπροστά. Όσοι δεν θέλουν να την ακολουθήσουν είναι υποχρεωμένοι να περιοριστούν στα… κυβικά τους.  Δεν είναι αυτοί οι έξυπνοι και οι υπόλοιποι τα κορόιδα. Οι κανόνες υπάρχουν για να διαμορφώνουν συνθήκες σταθερότητας σε μια κοινωνία. Είναι απαραίτητα συστατικά της Δημοκρατίας και της κατάκτησης των ελευθεριών. Όποιος νομίζει ότι μπορεί να λειτουργεί ασύδοτα, τότε πρέπει να προσαρμοστεί. Δεν μπορούμε να γίνουμε ζούγκλα. Αν κάποιοι θέλουν να ζήσουν στη δική τους ζούγκλα, δικαίωμα τους. Αρκεί να είναι μόνοι τους. Αν θεωρούν τους ορθολογικά σκεπτόμενους ανθρώπους ως… θηρία, τότε λυπούμαστε πολύ. Δεν μπορούμε να κάνουμε το χατίρι τους. Και μην επικαλούνται κάποιοι τις γνωστές ανοησίες περί… διχαστικών και ρατσιστικών διλημμάτων και απόψεων. Σε ένα ζήτημα δημόσιας υγείας δεν τίθεται θέμα ρατσισμού, γιατί ο κοινός παρονομαστής είναι ένας: ο άνθρωπος και η ατομική του ευθύνη.

Σ΄ αυτήν τη χώρα κάπου έχουμε παραγνωριστεί. Το μη αποδεκτό από κάποιους, δεν είναι ρατσιστικό. Γιατί αυτοί οι ίδιοι είναι που προκαλούν πόνο στους πολλούς. Δεν είναι θέμα στοχοποίησης, αλλά θέμα πραγματικότητας. Γιατί στα νοσοκομεία σήμερα υπάρχουν σχεδόν εξ  ολοκλήρου ανεμβολίαστοι. Και εξαιτίας της διασποράς του ιού, πεθαίνουν χιλιάδες άλλοι άνθρωποι που θα έπρεπε να εγχειριστούν, να κάνουν τις ογκολογικές θεραπείες τους ή να νοσηλευτούν μετά από ένα τροχαίο. Το να επικαλούνται κάποιοι τον αντιεμβολιαστικό ρατσισμό, πρέπει να σκεφτούν ότι είναι υπόλογοι απέναντι σε όλους αυτούς τους ανθρώπους που δεν μπορούν να νοσηλευτούν ή που χάνουν τη ζωή τους για οποιαδήποτε άλλη αιτία, πλην κορωνοϊού. Αρκετά πια με την προστασία της μειοψηφίας αυτών που ταυτίζονται με το μη φυσιολογικό. Κανείς δεν έχει προηγούμενα με κανέναν. Ωστόσο, όταν είμαστε όλοι μέλη μιας κοινωνίας, πρέπει κάποιοι να καταλάβουν ότι οι κοινωνίες έχουν κανόνες και ότι δεν μπορούν να μεταβληθούν σε ζούγκλα, όπου θα κυριαρχούν τα άγρια θηρία…

 

ΛΟΥΚΑΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ-ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ