«Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα»… Αυτή είναι αίσθηση που αρχίζει να επικρατεί στους διαδρόμους του ΣΥΡΙΖΑ, μετά την πρώτη αποκωδικοποίηση του πολιτικού μηνύματος που έστειλε το πρώτο άνοιγμα της κάλπης του Κινήματος Αλλαγής. Στο ιστορικό κτίριο της Χαριλάου Τρικούπη μαζί με τη νέα πρόσοψη, όπου κυριαρχεί ο «ήλιος του ΠΑΣΟΚ», επέστρεψαν και τα χαμόγελα. Από το πρωί της Δευτέρας η νέα ηγεσία του Κινήματος Αλλαγής «σηκώνει τα μανίκια» και ετοιμάζεται να κερδίσει το στοίχημα της ανανέωσης και της ανοδικής πορείας του κόμματος. Στο στόχαστρο μπαίνει η επιστροφή του χαμένου εκλογικού σώματος, του οποίου το μεγαλύτερο κομμάτι απορρόφησε ο ΣΥΡΙΖΑ.

Στη Κουμουνδούρου επικρατεί μια «παγωμάρα». Τα σπέρματα καχυποψίας έχουν πέσει στο έδαφος και δημιουργούνται οι πρώτες ρωγμές. Έχουν ήδη ξεκινήσει οι ψίθυροι για το τι θα κάνουν οι «Πασοκογενείς», εάν και εφόσον τους γίνει το κάλεσμα της επιστροφής. Ορισμένοι μάλιστα έχουν αρχίσει να κουνούν και επιδεικτικά το δάχτυλο, του στυλ «εμείς σας τα λέγαμε». Ήδη, αρκετοί από αυτούς που ανήκουν στον «βαθύ ΣΥΡΙΖΑ» και που δεν είδαν με καλό μάτι τις «πασοκικές μεταγραφές» είναι ένα βήμα πριν… ανέβουν στα κεραμίδια.

Η ορμή της συμμετοχής των πολιτών στις εσωκομματικές διαδικασίες του Κινήματος ενεργοποιεί τα πολιτικά αντανακλαστικά των δύο μεγάλων κομμάτων. «Η φύση απεχθάνεται το κενό», μας έλεγε με νόημα έμπειρος κοινοβουλευτικός, δείχνοντας με νόημα προς την πλευρά της Κουμουνδούρου. Αποτελεί γεγονός ότι, από την περασμένη Κυριακή, στο πολιτικό τοπίο πνέει ένας άνεμος ανανέωσης. Αυτό δεν οφείλεται κατ’ ανάγκην στο προβάδισμα Ανδρουλάκη, αλλά κυρίως στη δύναμη της συμμετοχής των πολιτών που οδηγεί το πολιτικό σύστημα μπροστά στον καθρέφτη του. Τα βλέμματα είναι στραμμένα στον ΣΥΡΙΖΑ, διότι η απειλή από ένα «αναγεννημένο ΠΑΣΟΚ» είναι ευθεία για τη δεξαμενή των ψηφοφόρων του.

Η εκλογή της νέας ηγεσίας στο Κίνημα Αλλαγής, με την ανοιχτή διαδικασία και το μέγεθος της συμμετοχής των πολιτών, επαναφέρει στο τραπέζι του ΣΥΡΙΖΑ τη διαδικασία εκλογής ηγεσίας. Εύλογα από εδώ και στο εξής θα διατυπώνονται όλο και πιο συχνά ερωτήματα, που θα ζητούν απαντήσεις για τους λόγους που ένα προοδευτικό κόμμα της Αριστεράς, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν επιλέγει τις ανοιχτές διαδικασίες…

Ο ηγετικός πυρήνας του ΣΥΡΙΖΑ οδηγείται πλέον σε αναγκαστική αναδιάταξη της στρατηγικής του σε όλα τα επίπεδα. Σε πρώτο πλάνο φαίνεται ότι θα εγκαταλείψει την «τακτική του ώριμου φρούτου», που ακολουθεί απέναντι στην κυβέρνηση, και θα μπει σε μια πιο «δημιουργική» αντιπολίτευση. Για να συμβεί όμως αυτό και να υπάρξουν απτά αποτελέσματα και όχι… πιστολιές στον αέρα, θα πρέπει να γίνει αυτό που μέχρι τώρα αποφεύγουν. Δηλαδή τη ρεαλιστική οργάνωση του κόμματος με σαφή στόχευση και προσανατολισμό, που θα εκπέμπει συγκεκριμένα μηνύματα και όχι ουτοπικές προσεγγίσεις. Αυτό είναι το ιδανικό σενάριο, το οποίο, για να υλοποιηθεί, απαιτεί ρήξεις και συγκρούσεις που στην προκειμένη περίπτωση είναι πολύ δύσκολο να αποφασισθούν. Πόσω δε μάλλον που ο χρόνος έχει αρχίσει να μετράει αντίστροφα.

Άδειασε το κόμμα του!

Αίσθηση προκάλεσαν τα όσα υποστήριξε στα μέσα της εβδομάδας ο πρώην υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ Χριστόφορος Βερναρδάκης ο οποίος, μιλώντας στην ΕΡΑ, κάλεσε την ηγεσία του κόμματός του να προχωρήσει σε μία «σοβαρή αποτίμηση» της εκλογικής διαδικασίας στο Κίνημα Αλλαγής. Πρότεινε μάλιστα στον Αλέξη Τσίπρα να καλέσει τον Νίκο Ανδρουλάκη, εφόσον εκλεγεί, «σε μια προοδευτική συστράτευση στη βάση ενός προγράμματος», ανοίγοντάς του «μία μεγάλη πολιτική αγκαλιά». Σχολιάζοντας την εικόνα που εκπέμπει το κόμμα του είπε με αφοπλιστική ειλικρίνεια: «Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν λάβει υπ’ όψιν το σύνολο των διεργασιών που συμβαίνουν στην κοινωνία και στην πολιτική, θα περιορίσει το εύρος της απήχησής του και αυτό αργότερα θα έχει τις δικές του επιπτώσεις. Ούτε στο οργανωτικό πεδίο έχει καταφέρει να φτιάξει ένα μοντέλο κόμματος που να είναι συμπεριληπτικό και ταυτόχρονα καθαρό. Έχει ακόμα έλλειμμα, το οποίο συνίσταται στην αντίφαση ότι αυτήν τη στιγμή εμφανίζεται να θέλει να δώσει μια ώθηση στην ελληνική κοινωνία, αλλά δεν έχει ξεκαθαρίσει τις ευθύνες του σε σχέση με τη δική του διακυβέρνηση».

Σε μια προσπάθεια να σηκωθούν πολιτικά αναχώματα στην επιθετική ορμή του ΚΙΝΑΛ, η Κουμουνδούρου κατά τη προσφιλή της τακτική επιχείρησε να… πετάξει την μπάλα στην εξέδρα, μιλώντας για «δημοσκοπικό Βατερλώ»!

Η λογική αυτής της κριτικής επισήμανσης, σύμφωνα με στελέχη του κόμματος, πηγάζει από το ότι οι περισσότερες δημοσκοπήσεις δεν κατάφεραν να προβλέψουν ούτε το καθαρό προβάδισμα του Νίκου Ανδρουλάκη, ούτε και τη σειρά κατάταξης των υποψηφίων του πρώτου γύρου στις εσωκομματικές εκλογές του Κινήματος Αλλαγής. Το στοιχείο αυτό, σύμφωνα με τις αναλύσεις που γίνονται στο επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ, προκαλεί έναν ευρύτερο προβληματισμό για την ικανότητά των δημοσκοπήσεων να αποτυπώσουν με ακρίβεια το κοινωνικό κλίμα, την τρέχουσα δυναμική των κομμάτων, παρατήρηση η οποία, όπως λένε, υπερβαίνει –για τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία– τα στενά όρια της εσωτερικής αναμέτρησης στο Κίνημα Αλλαγής, έως τις μετρήσεις για την πρόθεση ψήφου.

Στην ανάλυση που κάνουν ως προς το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου, επιχειρούν να «γειώσουν» τη συνολική εικόνα κάνοντας λόγο για «αξιοπρόσεκτο ποσοστό» συμμετοχής προοδευτικών πολιτών, αποφεύγοντας τις συγκρίσεις με παρόμοιες διαδικασίες του παρελθόντος. Σε μια προσπάθεια μάλιστα να κρατήσουν κάποιες γέφυρες για την επόμενη μέρα, διυλίζοντας το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου, σε σχέση με τα πρόσωπα που προκρίθηκαν στον «τελικό», ισχυρίζονταν ότι με την απόρριψη του Ανδρέα Λοβέρδου εστάλη ένα καθαρό, αντιδεξιό μήνυμα από την πλειοψηφία του κόσμου της δημοκρατικής παράταξης απέναντι στο ενδεχόμενο μετεκλογικών ή άλλων συνεργασιών με τη Νέα Δημοκρατία.

Αναφορικά με τα πρόσωπα που διεκδικούν την ηγεσία του ΚΙΝΑΛ, αν και δημοσίως –με εξαίρεση τον Νίκο Μπίστη– δεν υπήρξε καμία αναφορά, αποτελεί κοινό μυστικό ότι η προσδοκία μεγάλης μερίδας στελεχών του κόμματος θα ήθελε τον Γιώργο Παπανδρέου στο πηδάλιο του ΚΙΝΑΛ. Στελέχη που είναι κοντά στον Αλέξη Τσίπρα, όπως ο Αλέκος Φλαμπουράρης ή ο Νίκος Φίλης, «έκλειναν το μάτι» υπέρ του κ. Παπανδρέου είτε λόγω της αξιοπιστίας του ως έντιμου συνομιλητή είτε λόγω των καθαρών θέσεων που έχει καταθέσει. Βεβαίως, εκείνο το οποίο τους κάνει να τον έχουν σε μπροστινό κάδρο είναι το ότι «ένας Παπανδρέου στο ΠΑΣΟΚ» θα αναγκάσει τον ΣΥΡΙΖΑ και δη τον Α. Τσίπρα να «στρίψει και πάλι αριστερά το τιμόνι». Όπως είναι φυσικό, αυτήν τη συλλογιστική δεν τη συμμερίζεται σε καμία περίπτωση ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. Αντιθέτως, στελέχη που είναι σε θέση να γνωρίζουν το σκεπτικό του λένε ότι ο Παπανδρέου μπορεί να αφαιρέσει εκλογικό κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ, όμως είναι ένας πολιτικός που μπορεί να συζητήσει ένα πολιτικό πλαίσιο για μια προοδευτική διακυβέρνηση. Από τη πλευρά του ο Γιώργος Παπανδρέου, που στην αρχή της προεκλογικής τους πορείας ήταν αυτός που άνοιξε τη συζήτηση περί «προοδευτικής διακυβέρνησης», επιχειρεί πλέον για ευνόητους λόγους να διασκεδάσει τις εντυπώσεις ασκώντας σκληρή κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ, στη λογική του ότι «δεν πρέπει να δώσουμε άλλον χώρο και χρόνο σε Μητσοτάκη – Τσίπρα».

Η περίπτωση του Νίκου Ανδρουλάκη αποτελεί «άγνωστο Χ» για το επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ. Θεωρούν ότι στις απόψεις και τις θέσεις του δεν είναι ξεκάθαρος. Ορισμένοι χαμογελούν με νόημα όταν ακούν επίθετα όπως «αντι-Τσίπρας». Στην περίπτωση που εκλεγεί πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ, εκτιμούν ότι θα έχουν τον χρόνο να τον «διαβάσουν» καλύτερα, καθώς δεν θα βρίσκεται στη Βουλή. Ένα στοιχείο που θεωρούν ότι θα είναι και η «αχίλλειος πτέρνα του», καθώς εκτιμούν ότι το ΚΙΝΑΛ δεν θα μπορέσει να κεφαλαιοποιήσει την… προίκα που πήρε από τις εκλογές. Η απάντηση πάντως από τον Νίκο Ανδρουλάκη σε όλους όσοι «ζυμώνουν» τέτοια σενάρια είναι πληρωμένη: «Θα είμαι πανταχού παρών». Στα σχέδιά του μάλιστα, εάν εκλεγεί, είναι οι συνεχείς περιοδείες σε όλη τη χώρα και η επαφή του με τους πολίτες.

 

του Αντώνη Ι. Αντωνόπουλου

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο