To είπε και το έγραψε τον 6ο π.Χ. αιώνα ο Κλεόβουλος ο Ρόδιος, ένας από τους 7 σοφούς της αρχαιότητας: «μέτρον άριστον» ή «το παν μέτρον άριστον». Το υιοθέτησε ο Αριστοτέλης, που θεωρούσε το μέτρο αρετή, ευρισκόμενο ανάμεσα σε δύο ακραίες καταστάσεις, που η μία είναι η έλλειψη, η στέρηση, και η άλλη η υπερβολή. Στις μέρες μας, έστω και αν η απάντηση στο ερώτημα «η έννοια και η ουσία του μέτρου πώς ορίζεται και ποιος την ορίζει;» επιδέχεται ερμηνειών, σε πολλές περιπτώσεις κινδυνεύει να χαθεί.

Χαρακτηριστική περίπτωση απώλειας του μέτρου σήμερα είναι οι πολιτικές και κοινωνικές αντιδράσεις στη διαχείριση του μεγάλου υγειονομικού προβλήματος που αντιμετωπίζουμε. Ασύμμετρες πολλές φορές αντιδράσεις από την αντιπολίτευση, για κάθε διαδικασία αντιμετώπισης της πανδημίας. Υπέρβαση του μέτρου και από περιορισμένες και ετερόκλητες ομάδες συμπολιτών μας, που με διάφορα έωλα, αντιεπιστημονικά επιχειρήματα αντιδρούν στον εμβολιασμό, ακόμα και με βίαιες συμπεριφορές που αγγίζουν τον Ποινικό Κώδικα.
Απώλεια του μέτρου όμως και στις διεκδικήσεις και τις παροχές από το κράτος ή από τους εργοδότες, αλλά χωρίς οι διεκδικήσεις αυτές να συνοδεύονται από ανάλογες προτάσεις π.χ. για αύξηση της παραγωγικότητας.
Απώλεια του μέτρου στις αξιολογήσεις που αφορούν άτομα, ομάδες και θεσμούς. Απώλεια του μέτρου στην πληροφόρηση από τα ΜΜΕ, που, στην προσπάθεια να δίνουν «βήμα» σε πλουραλιστικές απόψεις και θέσεις, υπερβαίνουν ορισμένες φορές το μέτρο της σωστής και ελεγμένης πληροφόρησης, στηριγμένης σε επιστημονικά δεδομένα.

Απώλεια του μέτρου στον αχανή και ανεξέλεγκτο κόσμο του διαδικτύου, όπου μπορεί κάποιος επώνυμα ή με ψευδώνυμο να κατακρίνει, να διακινεί fake news, να υβρίζει, να «δολοφονεί». Και εντάξει, σε ατομικό επίπεδο η απώλεια του μέτρου μπορεί φαινομενικά και πρόσκαιρα να… ομορφαίνει τη ζωή, σε κοινωνικό και εθνικό επίπεδο όμως υπονομεύονται η κοινωνική συνοχή, η κοινωνική ανέλιξη, αλλά και η ίδια η δημοκρατία. Απώλεια του μέτρου γενικότερα στην πολιτική ζωή είναι και το σοβαρότερο, αφού η πολιτική ζωή έχει άμεση σχέση με την ατομική, την κοινωνική και την εθνική επιβίωση.

του Φώτη Σιούμπουρα

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο