Ο πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας έχει ήδη τεράστιο αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία και στις αγορές, επισημαίνουν οικονομολόγοι και αναλυτές προειδοποιώντας, πως θα προκαλέσει ένα τεράστιο σοκ που θα αποδυναμώσει περαιτέρω την ανάπτυξη, μετά την πανδημική κρίση. Σε αυτό το περιβάλλον, βασικό σενάριο είναι ο στασιμοπληθωρισμός, με την ύφεση να μην είναι… το χειρότερο ενδεχόμενο.

Υπό αυτές τις συνθήκες, από τις αρχές του έτους έκαναν φτερά από τις αγορές 12 τρισ. δολάρια, ενώ αρκετοί κορυφαίοι χρηματιστηριακοί δείκτες έχουν εισέλθει πλέον σε bear market. Όσο αυτή η πορεία συνεχίζεται, οι επενδυτές αναζητούν εναλλακτικές λύσεις, αλλά προς το παρόν στρέφονται κυρίως στα μετρητά, όπως αποκαλύπτει και η τελευταία έρευνα της Bank of America, σύμφωνα με την οποία η διακράτηση μετρητών εκ μέρους των επενδυτών βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο του 2020.

Εύθραυστη η ισορροπία στο Χ.Α.

Θολό το τοπίο και στην εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά, η οποία επηρεάζεται από τις εξελίξεις στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση. Η πλειοψηφία των εγχώριων αναλυτών δηλώνει επιφυλακτική για τη βραχυπρόθεσμη πορεία του Χ.Α., εκτιμώντας ότι οι πληθωριστικές τάσεις δεν θα αποκλιμακωθούν τόσο γρήγορα, ακόμα και αν τελειώσει σύντομα το ουκρανικό ζήτημα, ενώ επισημαίνουν το αδύναμο τελευταίο τρίμηνο του 2021, για σημαντικό αριθμό εισηγμένων, από όσες έχουν ανακοινώσει μέχρι τώρα αποτελέσματα της παρελθούσας χρήσης, εκτιμώντας ότι τα πράγματα μπορεί να πάνε χειρότερα στο πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, αν διατηρηθούν οι υψηλές τιμές σε ενέργεια, πρώτες ύλες και μεταφορές.

Προσοχή συστήνουν οι αναλυτές

Το «έξυπνο» χρήμα ψάχνει την πόρτα της εξόδου… λέει η Dohmen Capital, που κάνει λόγο για bear market ράλι και συστήνει στους επενδυτές να είναι προσεκτικοί… Η ανοδική κίνηση της αγοράς από τον Μάρτιο του 2020 και έπειτα προκλήθηκε από το τσουνάμι ρευστότητας, το οποίο πυροδότησε η Fed, και όχι από τα παραδοσιακά θεμελιώδη μεγέθη. Στην πραγματικότητα, επρόκειτο για ένα πρωτόφαντο χρηματοπιστωτικό δημιούργημα κεντρικής τράπεζας. Και όπως λέει ο αναλυτής της Dohmen Capital, είναι απίστευτο τι μπορούν να κάνουν 5-10 τρισεκατομμύρια δολάρια. Κάπως έτσι, το κραχ του Μαρτίου 2020 μετατράπηκε σε ένα γιγαντιαίο ράλι μετοχών τον Απρίλιο του 2020. Όμως όλα τα καλά τελειώνουν και πλέον τα Χρηματιστήρια κλυδωνίζονται.

Έρχεται διόρθωση

Πτώση από -10% έως -20% στα Χρηματιστήρια έως τα μέσα Απριλίου 2022 προβλέπει η αμερικανική επενδυτική τράπεζα Morgan Stanley, τονίζοντας ότι η «μοχθηρή αρκούδα» έρχεται και θα οδηγήσει σε βίαιη διόρθωση τα Χρηματιστήρια. Κατά τη Morgan Stanley, η ανάκαμψη του 2021 ήταν τόσο απότομη και βίαιη μετά το σοκ του 2020, που σε συνδυασμό με την επιστροφή του πληθωρισμού μετά από δεκαετίες θα οδηγήσει σε έναν σύντομο ανοδικό κύκλο ο οποίος θα τελειώσει άδοξα. Κατά τη Morgan Stanley, οι τιμές των μετοχών δεν έχει νόημα να είναι υψηλότερες από τα επίπεδα πριν από την πανδημία, ακόμη και προσαρμοζόμενες στον πληθωρισμό και στις ονομαστικές τιμές.

Η ανάπτυξη στις ΗΠΑ και διεθνώς θα επιβραδυνθεί και δεν αποκλείεται να δούμε και ύφεση σε ορισμένες οικονομίες. Υπό αυτό το πρίσμα, η Morgan Stanley μειώνει τα κέρδη ανά μετοχή σε διάστημα 12 μηνών στο 18Χ από 22Χ, που ήταν προ μηνών.

Παράλληλα, ο αμερικανικός οίκος προχώρησε σε αναβάθμιση των εκτιμήσεων για το πετρέλαιο, επικαλούμενος μια «αδιάκοπη μείωση των παγκόσμιων αποθεμάτων» και τη χαμηλότερη παραγωγή από τη Ρωσία. Ειδικότερα, οι αναλυτές της τράπεζας εκτιμούν ότι η τιμή του Brent θα φτάσει στα 120 δολάρια το βαρέλι το γ’ τρίμηνο του 2022.

«Καθώς τα αποθέματα βρίσκονται ήδη σε χαμηλά πολλών ετών, αναμένουμε ότι αυτό θα συνεχίσει να ασκεί ανοδική πίεση στις τιμές του πετρελαίου», αναφέρεται σε ενημερωτικό σημείωμα της τράπεζας. Η τράπεζα αναβάθμισε την πρόβλεψη για την τιμή του Brent σε 120 δολ. και 110 δολ. το βαρέλι για δύο τελευταία τρίμηνα του έτους, έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 100 δολ. και για τα δύο τρίμηνα Επιπλέον, η πρόβλεψη για το αργό το 2023 αναθεωρήθηκε στα 100 δολάρια το βαρέλι από 95 δολάρια προηγουμένως.

Το σενάριο χάους της Bank of America

Εάν η Δύση διακόψει τις περισσότερες από τις εξαγωγές ενέργειας της Ρωσίας, θα ήταν μεγάλο σοκ στις παγκόσμιες αγορές.

Αυτό σημαίνει ότι οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να διπλασιαστούν από 100 δολάρια/βαρέλι σε 200 δολάρια/βαρέλι». Σε αυτό το σενάριο καταστροφής, η ύφεση στην παγκόσμια οικονομία θα ήταν σοκαριστική. Με βάση εμπειρικούς κανόνες, εάν οι τιμές του πετρελαίου παραμείνουν πάνω από 100 δολάρια/βαρέλι, μειώνουν την αύξηση του ΑΕΠ κατά 1% περίπου. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα εάν το συστημικό σοκ αγγίξει και τις τιμές της βενζίνης. Θα μπορούσαμε να δούμε ένα χτύπημα στην ανάπτυξη κοντά στο 2%.

Αλλά και η Citigroup προχώρησε σε υποβάθμιση των εκτιμήσεων για την παγκόσμια ανάπτυξη, με φόντο το σοκ που έχει προκαλέσει ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Δύο χρόνια μετά την έναρξη της πανδημίας, ένα ακόμη σημαντικό εξωγενές σοκ εκτροχιάζει την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας, αναφέρει η αμερικανική τράπεζα σε έκθεσή της με ημερομηνία 15 Μαρτίου 2022.

Ως συνέπεια της σύγκρουσης Ρωσίας – Ουκρανίας, οι οικονομολόγοι της Citi αναθεώρησαν ανοδικά τις εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό. Ομοίως, οι προβλέψεις για την ανάπτυξη έχουν αναθεωρηθεί προς τα κάτω σχεδόν σε όλες τις ανεπτυγμένες οικονομίες. Το σημάδι του μακροοικονομικού αντίκτυπου της σύγκρουσης Ρωσίας – Ουκρανίας δεν αμφισβητήθηκε ποτέ, καθώς αποτελεί ένα αρνητικό σοκ προσφοράς, τόσο υφεσιακό όσο και πληθωριστικό επίπεδο.

Εκτιμήσεις για ανάπτυξη και πληθωρισμό

H Citigroup υποβαθμίζει τις εκτιμήσεις της για την παγκόσμια ανάπτυξη για το 2022 κατά 0,6% σε 3,3% και τις προβλέψεις για το 2023 κατά 0,1% και στο 3,1%, ενώ αναβαθμίζει τις προβλέψεις για τον παγκόσμιο πληθωρισμό για το 2022 σημαντικά κατά +1,3% στο 6,1% και το 2023 κατά +0,4% στο 3,4%.

Πλήγμα στην ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία, καθώς αυξάνεται ο πληθωρισμός και την ίδια στιγμή περιορίζεται η ανάπτυξη, σύμφωνα με σχετική ανάλυση της BlackRock.

Όπως αναφέρουν οι αναλυτές της αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας, ο πόλεμος έχει υψηλό οικονομικό τίμημα, λόγω της εκτόξευσης των τιμών της ενέργειας. «Πρόκειται για ένα σημαντικό σοκ προσφοράς, που προστίθεται σε ένα ήδη υπάρχον, και βλέπουμε ότι οδηγεί σε υψηλότερο πληθωρισμό και χαμηλότερη ανάπτυξη, ειδικά στην Ευρωζώνη», αναφέρεται στην ανάλυση και τονίζεται ότι το γεγονός αυτό φέρνει τις κεντρικές τράπεζες σε δύσκολη θέση, καθώς η προσπάθεια συγκράτησης του πληθωρισμού θα είναι πιο δαπανηρή, ενώ την ίδια στιγμή δεν μπορεί να μετριαστεί το αναπτυξιακό σοκ. «Προτιμούμε μετοχές αναπτυγμένων αγορών σε αυτό το πληθωριστικό περιβάλλον», υπογραμμίζουν οι αναλυτές.

της Αμαλίας Κάτζου

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο