Το project της MYTILINEOS Smart Cities «Έξυπνες πόλεις», οι οποίες θα μπορούν να διαθέτουν μια γκάμα εφαρμογών – υπηρεσιών, που περιλαμβάνουν τη διαχείριση ενέργειας, παρουσίασε προσφάτως μια γυναίκα, η Βίβιαν Μπουζάλη, ως γενική διευθύντρια Επικοινωνίας και Στρατηγικής Μarketing του ενεργειακού ομίλου. Πόσες γυναίκες όμως είναι σε θέσεις-κλειδιά μεγάλων επιχειρήσεων και ποια είναι η συμμετοχή τους στην έρευνα και την ανάπτυξη;

Με στοιχεία Διεθνών Οργανισμών και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου, δίνουμε συνοπτικά μια εικόνα, που αφορά τη συμμετοχή των γυναικών στον τομέα της έρευνας και της ενέργειας– ζήτημα «ζωτικής σημασίας για ένα καινοτόμο και βιώσιμο μέλλον», όπως έχει πει η κα Μπουζάλη.

Χαμηλή εκπροσώπηση

·       Οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 50% των πανεπιστημιακών πτυχίων στις χώρες του ΟΟΣΑ(Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης- των αναπτυγμένων χωρών),αλλά μόνο το 30% στην επιστήμη και την τεχνολογία.
·       Παγκοσμίως,αν και οι γυναίκες αποτελούν το 48% του εργατικού δυναμικού,αντιπροσωπεύουν μόνο το 22% του παραδοσιακού ενεργειακού τομέα και αποτελούντο ένα τρίτο των εργαζομένων σε όλους τους τομείς της επιστημονικής έρευνας και ανάπτυξης.Οι χώρες με την υψηλότερη εκπροσώπηση των γυναικών στις ενεργειακές επιχειρήσεις είναι η Ρωσία (23,1%), η Αυστραλία (15,5%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (15,5%) και με τη χαμηλότερη είναι η Ιαπωνία (3,1%)[Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας – ΙΕΑ].
·       Σε ανώτερους ρόλους οι γυναίκες εκπροσωπούνται καλύτερα στους τομείς των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας με 17,1%, με τις επιχειρήσεις κοινής ωφελείας και τις ανεξάρτητες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής στο χαμηλότερο επίπεδο με 16,5%, ακολουθούμενες από τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας φυσικού αερίου με 18%(ΟΟΣΑ-ΙΕΑ).
·       Η έκθεση USAID- Διεθνείς Χώρες για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), που μελέτησε 72 χώρες, διαπιστώνειότι οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν μόνο το 6% των υπουργικών θέσεων,που είναι υπεύθυνες για τις εθνικές ενεργειακές πολιτικές και τα προγράμματα.
·       Στις κατηγορίες διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, που συνδέονται στενά με τον ενεργειακό τομέα –συσκευές καύσης, κινητήρες, αντλίες και ισχύς–, οι γυναίκες αναφέρονται σε λιγότερο από 11% των αιτήσεων και πάνω από 15% για τεχνολογίες αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, που είναι συγκρίσιμο με το συνολικό ποσοστό για τις τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένων των τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών.
·       Σε ό,τι αφορά τα επίπεδα εκπαίδευσης, ο ΙΕΑ αναφέρει ότι αυτά είναι περίπου παρόμοια για άνδρες και γυναίκες στελέχη, με περίπου το 50% να μην έχει πτυχίο, το 35% να κατέχει μεταπτυχιακό και το 15% διδακτορικό δίπλωμα τόσο για ενεργειακά όσο και για μη ενεργειακά θέματα.
·       Στην Ελλάδα, το συνολικό προσωπικό που απασχολείται σε έρευνα και την ανάπτυξη στη χώρα μας είναι 103.525 άτομα. Γυναίκες είναι 45.001 (43,5% με στοιχεία 2019). Με βάση το ποσοστό αυτό, κατατασσόμαστε στην έβδομη θέση μεταξύ των 27 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών καταγράφεται στο επιστημονικό πεδίο των κοινωνικών επιστημών (58%). Ακολουθούν οι ανθρωπιστικές επιστήμες και τέχνες με ποσοστό 55,6% και η γεωπονική και η κτηνιατρική επιστήμη με 52,4%(Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης).
Όπως επισημαίνει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας, «η γυναικεία εκπροσώπηση είναι χαμηλότερη σε υψηλότερες διευθυντικές θέσεις σε σχέση με τις λιγότερο ανώτερες διευθυντικές θέσεις. Στον ενεργειακό τομέα, αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές για τις κορυφαίες θέσεις (π.χ., πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, διευθύνων σύμβουλος), σε ποσοστό μικρότερο του 5%. Αυτό υποδηλώνει ότι υπάρχει μια επιπλέον γυάλινη οροφή πέρα ​​από τη γυάλινη οροφή, για να εισέλθει μια γυναίκα σε ανώτερα αξιώματα.

Στη χώρα μας, οι γυναίκες σε ενεργειακές εταιρείες-ομίλους είναι λίγες αλλά δυναμικές.Αναφέρουμε ενδεικτικά: Κατερίνα Σάρδη της Energean, Στέλλα Ζαχαρία της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή,Πετρούλα Σαρτζετάκη του ΑΔΜΗΕ, Ευγενία Λειβαδάρου της ΕΛΛΑΚΤΩΡ, Κατερίνα Μουζουράκη της Sunlight, Κατερίνα Ποσειδών της Voltalia και άλλες ακόμα με σημαντική προσφορά στους τομείς της έρευνας και της τεχνολογίας, που όμως υπολείπονται αριθμητικά των ανδρών στα αντίστοιχα πόστα.

Διεθνής συνεργασία

Το 2010 δημιουργήθηκε το πρόγραμμα καθαρής ενέργειας, εκπαίδευσης και ενδυνάμωσης, με στόχο να αναβαθμίσει το έργο του ΙΕΑ για τη συλλογή δεδομένων, να βοηθήσει τις κυβερνήσεις να βελτιώσουν τις πολιτικές στη διαφορετικότητα και την ισότιμη συμμετοχή στον ενεργειακό τομέα. Το πρόγραμμα έχει επίσης ως στόχο την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας και την προώθηση της συμμετοχής των γυναικών στον μετασχηματισμό της καθαρής ενέργειας. Τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στον ενεργειακό τομέα είναι παρόμοια με εκείνα που αντιμετωπίζουν σε άλλους τομείς της οικονομίας(αποκλεισμούς,διακρίσεις κ.λπ. Σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, οι γυναίκες αφιερώνουν κατά μέσο όρο 1,4 ώρες την ημέρα συλλέγοντας καυσόξυλα και 4 ώρες μαγειρεύοντας).

Ωστόσο, οι προκλήσεις του ενεργειακού τομέα είναι πιεστικές, καθώς ο κλάδος διέρχεται μια διαδικασία μετασχηματισμού-μετάβασης στην καθαρή ενέργεια, που θα απαιτήσει την υιοθέτηση καινοτόμων λύσεων και μεγαλύτερη συμμετοχή όλων. Μια σειρά από μελέτες(McKinseyandCompany) δείχνουν ότι «η διαφορετικότητα ξεκλειδώνει την καινοτομία και είναι καλή για τις επιχειρήσεις».

Η πράσινη μετάβαση και ο στόχος για μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα μέχρι το 2050 «θα απαιτήσουν από τις γυναίκες να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο για την επιτυχία μέσα από ηγετικές θέσεις.Προς το παρόν,υπάρχουν σαφείς διαφορές μεταξύ των φύλων σχετικά με τη συμμετοχή τους στην έρευνα και την ανάπτυξη τεχνολογίας καθαρής ενέργειας στον ακαδημαϊκό χώρο, τη βιομηχανία και τον οικονομικό και επιχειρηματικό τομέα».

Λιγότερες αποδοχές

Στις χώρες του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ), οι γυναίκες έχουν κατά μέσο όρο 16% λιγότερες αποδοχές από τους άνδρες σε παρόμοιες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης, ενώ η διαφορά αυτή φτάνει μέχρι και το 21% στην κορυφή της μισθολογικής κλίμακας.

Το χρονικό διάστημα (2019-2020), το ετήσιο ποσοστό ανεργίας στις χώρες του ΟΟΣΑ αυξήθηκε κατά 1,7% για τις γυναίκες (από 5,7% το 2019 σε 7,4% το 2020).

 

του Φίλη Καϊτατζή

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο

Προβολές: 94