Ενώ η Κίνα προετοιμάζεται να θέσει σε λειτουργία, το 2023, στην επαρχία Jiangsu, τον μεγαλύτερο τερματικό σταθμό αποθήκευσης LNG στον κόσμο,με τεχνική ικανότητα επεξεργασίας LNG 5,44 εκατομμυρίων τόνων, η Ευρώπη έχει επιδοθεί σε έναν αγώνα δρόμου για να γεμίσει τις «αποθήκες» της με φυσικό αέριο, αγοράζοντας αμερικανικό LNG σε τιμές-ρεκόρ,όπως δήλωσε προσφάτως ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν.

Κάλυψη κενών

Τα κράτη της Ευρώπης, αναλόγως των αναγκών τους και στην προσπάθειά τους να καλύψουν τα κενά σε αέριο,που αφήνει η απεξάρτησή τους από το ρωσικό,επενδύουν:σε χερσαίους τερματικούς σταθμούς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), σε πλωτούς τερματικούς FSRU (Floating Storage Regasification Unit) και FSU ως πλωτές αποθήκες. (Τα FSU είναι επίσης δεξαμενόπλοια παρόμοια με τα FSRU, με τη διαφορά ότι δεν διαθέτουν δυνατότητες επαναεριοποίησης). Αξίζει να σημειωθεί ότι, λόγω του αυξημένου αριθμού δεξαμενόπλοιωνLNG, που μετατρέπονται σε πλωτές μονάδες αποθήκευσης στη Βορειοδυτική Ευρώπη, υπάρχει φθίνουσα προσφορά διαθέσιμων δεξαμενόπλοιων,μας υπενθυμίζει η Rystad –εταιρεία ενεργειακής έρευνας με έδρα το Όσλο της Νορβηγίας.Υπενθυμίζεται ότι η ελληνική ναυτιλία ελέγχει το 25% του στόλου των LNG carriers!

Για τη διακίνηση φυσικού αερίου έχουν αναπτυχθεί στην Ευρώπη και δίκτυα σταθμών φόρτωσης φορτηγών LNG- Truck Loading Station. Στην Ελλάδα εγκαινιάστηκε στα μέσα Οκτωβρίου ο δικός μας σταθμός (Truck Loading Station) στο νησάκι της Ρεβυθούσας,που βρίσκεται στον κόλπο Πάχης Μεγάρων, 45 χλμ. δυτικά της Αθήνας. Αναμένεται το 2024 να λειτουργήσει και η προβλήτα φόρτωσης μικρών πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Πανόραμα σταθμών

Στην Ευρώπη υπάρχουν συνολικά περίπου 29 χερσαίοι λειτουργικοί τερματικοί σταθμοί LNG και βρίσκονται υπό κατασκευή ή στο στάδιο του σχεδιασμού επιπλέον 33 έργα τερματικών εισαγωγών LNG.
Επίσης υπάρχουν 23 τερματικά FSRU (μισθωμένα) σε λειτουργία και οι προβλέψεις δείχνουν ότι έως το 2025 θα μπορούσαν να λειτουργήσουν μέχρι και 50 πλωτοί τερματικοί σταθμοί LNG.

Σύμφωνα με την (NGVA Europe) Ευρωπαϊκή Ένωση Οχημάτων Φυσικού και Βιο-Αερίου,που εδρεύει στις Βρυξέλλες, οι χώρες με τον μεγαλύτερο αριθμό σταθμών LNG για φορτηγά είναι η Ιταλία με 112, η Γερμανία με 108, η Ισπανία με 79 σταθμούς LNG και η Γαλλία με 60.Εκτιμάται ότι το δίκτυο σταθμών LNG για φορτηγά έχει διπλασιαστεί σε λιγότερο από δύο χρόνια, φτάνοντας σήμερα συνολικά στην Ευρώπη τους 500 σταθμούς LNG.

Ελληνική πρωτιά

Στις 19 Οκτωβρίου εγκαινιάστηκε ο πρώτος (στη Nοτιοανατολική Ευρώπη) Σταθμός Υποδοχής και Εφοδιασμού με LNG Βυτιοφόρων Οχημάτων (LNG Truck Loading Station), στον Τερματικό Σταθμό Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ) της Ρεβυθούσας– μία από τις σημαντικότερες εθνικές υποδομές της χώρας μας.Το έργο, το οποίο είναι συνολικού προϋπολογισμού 7,5 εκατομμυρίων ευρώ,συγχρηματοδοτήθηκε με 3,16 εκατομμύρια ευρώ από πόρους του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης της ΕΕ. Η μεταφορά LNG με φορτηγά χωρητικότητας 50 κυβικών μέτρων παρέχει τη δυνατότητα εφοδιασμού καταναλωτών εκεί όπου δεν υπάρχει πρόσβαση στο υφιστάμενο δίκτυο φυσικού αερίου.

Η υποδομή (κατασκευάστηκε από την ΤΕΡΝΑ), που εγκαινίασε ο ΔΕΣΦΑ (Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου), «αναβαθμίζει περαιτέρω το ενεργειακό προφίλ της χώρας προσφέροντας μια ευέλικτη λύση για την οδική μεταφορά σημαντικών ποσοτήτων ενέργειας, προσομοιώνοντας έναν εικονικό αγωγό σε περιοχές και χρήστες εκτός του δικτύου, μέσω της φόρτωσης ειδικά σχεδιασμένων φορτηγών με υγροποιημένο φυσικό αέριο.Μέσω της συγκεκριμένης εφαρμογής καθίσταται δυνατή η τροφοδοσία βιομηχανικών καταναλωτών, σταθμών ανεφοδιασμού οχημάτων που χρησιμοποιούν το φυσικό αέριο, καθώς και οικιακών και εμπορικών καταναλωτών σε περιοχές που δεν συνδέονται με το δίκτυο μεταφοράς του ΔΕΣΦΑ. Ταυτόχρονα συμβάλλει στην ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού, παρέχοντας τη δυνατότητα ανεφοδιασμού και σε γειτονικές χώρες των Βαλκανίων, που δεν διαθέτουν υποδομές ΥΦΑ μεγάλης κλίμακας.Ενδιαφέρον για προμήθεια φυσικού αερίου μέσω της Ρεβυθούσας έχουν εκδηλώσει έως τώρα η Βουλγαρία (ήδη προμηθεύεται), η Ρουμανία, η Μολδαβία και η Ουκρανία».

Οι πρώτοι εγχώριοι πελάτες,όπως μας ενημέρωσαν από τον ΔΕΣΦΑ,θα είναι «η Χαρτοποιία Φθιώτιδας και η γαλακτοβιομηχανία Κολιός στο Κιλκίς,όπου ήδη κατασκευάζονται εγκαταστάσεις αποθήκευσης και αεριοποίησης του ΥΦΑ,και θα ακολουθήσει έως το τέλος του 2023 η Δυτική Μακεδονία».

Στις ενεργειακές μας υποδομές έχει προστεθεί προσφάτως και η πλωτή (αγκυροβολημένη)μονάδα FSU (ναύλωση δεξαμενόπλοιου της Gaslog, συμφερόντων Πήτερ Λιβανού), που αυξάνει τη συνολική αποθηκευτική ικανότητα της Ρεβυθούσας σε 360.000 κ.μ.

Γεωπολιτική θέση

Τη γεωπολιτική θέση της χώρας μας αναβαθμίζουν δύο ακόμα ενεργειακές υποδομές LNG που αναμένεται (αν δεν υπάρξουν καθυστερήσεις, τεχνικά ή άλλα προβλήματα) να λειτουργήσουν στο χρονικό διάστημα 2023 με 2024.Πρόκειται για τον πλωτό τερματικό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου της Αλεξανδρούπολης και τον τερματικό σταθμό Διώρυγα Gas του ομίλου Motor Oil στους Αγίους Θεοδώρους, μέχρι τα τέλη του 2023 με αρχές του 2024.

Έτσι, η Ελλάδα «καθιερώνεται ως βασική πύλη εισόδου φυσικού αερίου για ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη».

Επίπεδα πλήρωσης

Τον Οκτώβριο του 2022, το μέσο επίπεδο πλήρωσης αποθήκευσης αερίου μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ ήταν πάνω από 92%. Ο ελάχιστος συμφωνημένος στόχος της ΕΕ για το τέλος του 2022 είναι 85%. (Το 85% της πλήρωσης αποθήκευσης αερίου αντιστοιχεί στο 22,5% της κατανάλωσης της ΕΕ.)

Οι χώρες της ΕΕ που δεν διαθέτουν εγκαταστάσεις αποθήκευσης θα πρέπει να αποθηκεύουν το 15% της ετήσιας εγχώριας κατανάλωσης φυσικού αερίου σε αποθέματα που βρίσκονται σε άλλα κράτη-μέλη. Με τον τρόπο αυτόν θα έχουν πρόσβαση στα αποθέματα φυσικού αερίου που είναι αποθηκευμένα σε άλλα κράτη-μέλη.

Κατά τα λοιπά, στην ΕΕ το πάνε από Συμβούλιο σε Συμβούλιο και Κύριος οίδε πότε θα καταλήξουν σε μια λύση για προσιτές τιμές ενέργειας.

Παραλαβές αερίου

Μέχρι τον Σεπτέμβριο είχαν έλθει στη Ρεβυθούσα 60 φορτία ΥΦΑ, μέγεθος-ρεκόρ όλων των εποχών, που αντιπροσωπεύουν άνω του 40 % των συνολικών εισαγωγών που εξυπηρέτησαν και τη ζήτηση από γειτονικές χώρες, δήλωσε η διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ, Μαρία Ρίτα Γκάλι, στην ενημέρωση των ΜΜΕ κατά τη διάρκεια των εγκαινίων του Σταθμού Υποδοχής και Εφοδιασμού με LNG Βυτιοφόρων Οχημάτων (LNG TruckLoadingStation), στον Τερματικό Σταθμό Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου της Ρεβυθούσας.

Οι παραδόσεις LNG στoν τερματικό σταθμό Ρεβυθούσας ήταν μέχρι τον Αύγουστο του τρέχοντος έτους 63% υψηλότερες σε σχέση με πέρυσι –μόνο τον μήνα Αύγουστο φέτος ήταν 154% περισσότερες συγκριτικά με τον Αύγουστο του 2021,

Το 2021, η Ρεβυθούσα κάλυψε περίπου το ένα τρίτο (31,8%) των συνολικών εισαγωγών φυσικού αερίου στην Ελλάδα.

 

του Φίλη Καϊτατζή

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο