Η Ομοσπονδία Φορτηγών Αυτοκινητιστών Ελλάδος Διεθνών Μεταφορών (ΟΦΑΕ) εκπροσωπεί σήμερα περίπου 5.000 ιδιοκτήτες φορτηγών δημοσίας χρήσης και περισσότερους από 2.000 ιδιοκτήτες τουριστικών λεωφορείων δημοσίας χρήσης.

Ο Απόστολος Κενανίδης πρόεδρος της Ομοσπονδίας,αναπτύσσει τον προβληματισμό του για τον εξηλεκτρισμό των μεταφορών με ορίζοντα το 2035, θέτοντας τα προβλήματα του κλάδου «επί τάπητος».

Αν και τα βαρέα οχήματα-φορτηγά αντιπροσωπεύουν περίπου το 2% στους ευρωπαϊκούς αυτοκινητόδρομους, εκπέμπουν το 23% του διοξειδίου του άνθρακα (CO2).Ο ελληνικός στόλος, συμπεριλαμβανομένων των επιβατηγών μεταφορών,είναι ηλικίας έως και 20 ετών. Πώς αντιμετωπίζετε το ζήτημα αυτό;

Η κατάσταση είναι ακόμα πιο δυσμενής.Σύμφωνα με την Ένωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA), η Ελλάδα έχει τον παλαιότερο στόλο με μέσο όρο ηλικίας τα 21,4 έτη για τα φορτηγά οχήματα και τα 19 έτη για τα λεωφορεία, όταν ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι στα 13,9 και 12,8 έτη αντίστοιχα!

Η ΟΦΑΕ έχει καταθέσει προτάσεις για την επιτακτική ανάγκη ανανέωσης του εθνικού μας στόλου, με βέλτιστες πρακτικές όπως σε άλλες χώρες, π.χ. στη Γερμανία (απόσυρση παλαιών φορτηγών οχημάτων, υπό την προϋπόθεση ότι το ποσό της επιδότησης θα επενδυθεί στην αγορά νέου οχήματος φιλικού προς το περιβάλλον).

Με τη δέσμη μέτρων fit-for-55 της ΕΕ,εισάγονται νέες έννοιες για τον κλάδο μας με την ενίσχυση της χρήσης εναλλακτικών καυσίμων μέσω της ανάπτυξης ενός ικανού δικτύου ανεφοδιασμού και την προώθηση οχημάτων νέας τεχνολογίας.

Στην ελληνική πραγματικότητα, αυτό μεταφράζεται αποκλειστικά ως ηλεκτροκίνηση, εστιάζοντας στα επιβατικά Ι.Χ. και στις αστικές μεταφορές, αποκλείοντας τον κλάδο των βαρέων οχημάτων και τις εθνικές/διεθνείς μεταφορές, όπου η ηλεκτροκίνηση δεν έχει ακόμα εφαρμογή. Δεν είναι δυνατόν να συζητάμε για ηλεκτροκίνητα Ι.Χ. οχήματα και για φορτηγά οχήματα κατηγορίας EURO3 και κάτω, που αποτελούν ένα μεγάλο μέρος του εθνικού στόλου φορτηγών οχημάτων.

Οι προθεσμίες της ΕΕ με ορίζοντα το 2035, για αλλαγή των οχημάτων του κλάδου σας με ηλεκτροκίνητα, σας φαίνεται εφικτός ως στόχος;

Όχι,δεν τον θεωρώ εφικτό στόχο. Εκτός από γερασμένο στόλο,δεν έχουμε κατά μήκος του εθνικού οδικού μας δικτύου και επαρκές δίκτυο φορτιστών βαρέων οχημάτων. Πώς είναι δυνατόν να είναι εφικτός ο στόχος της αντικατάστασης όλων των παλαιών οχημάτων με ηλεκτρικά οχήματα, μέσα στα επόμενα 13 έτη; Ας είμαστε ρεαλιστές. Ας γίνουν τα πρώτα απαραίτητα βήματα για την ενίσχυση της αγοράς να επενδύσει σε οχήματα κατηγορίας EURO6, που διαθέτει η υπόλοιπη Ευρώπη (και όχι μόνο), να ανακτήσει ανταγωνιστικότητα και παράλληλα, με την ανάπτυξη ενός δικτύου παροχής εναλλακτικών καυσίμων και με τη βοήθεια των τεχνολογικών εξελίξεων, να φτάσουμε στα οχήματα μηδενικών ρύπων!

Σήμερα, η συντριπτική πλειοψηφία των φορτηγών οχημάτων που κυκλοφορεί στην ΕΕ είναι οχήματα diesel. Να διευκρινίσουμε ότι ο στόχος της ΕΕ αναφέρεται στις πωλήσεις νέων οχημάτων με μηχανές εσωτερικής καύσης –και όχι στην κυκλοφορία των υπαρχόντων οχημάτων–, ενώ παράλληλα αφορά όλες τις κατηγορίες οχημάτων, επιβατικών κι εμπορευματικών μεταφορών. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για μεγαλεπίβολο στόχο. Στην Ελλάδα, ο στόχος δεν είναι μόνο περιβαλλοντικός, αλλά και στόχος βιωσιμότητας ενός ολόκληρου κλάδου.

Ζητάτε «τη μείωση του ειδικού φόρου καυσίμου ή, εναλλακτικά, την εφαρμογή πλαφόν στην τιμή διάθεσης του πετρελαίου κίνησης στους επαγγελματίες μεταφορείς, έτσι ώστε να επανέλθει το κόστος της μεταφοράς σε βιώσιμα επίπεδα». Υπάρχει κάποια εξέλιξη στο αίτημά σας;

Ζητάμε τη λήψη άμεσων και στοχευμένων μέτρων. Το 45% (ποσοστό που ανεβαίνει) του λειτουργικού κόστους μιας μεταφορικής επιχείρησης καθορίζεται από την τιμή των καυσίμων. Η μείωση του ΕΦΚ ή και η εφαρμογή πλαφόν στην τιμή του καυσίμου για τους επαγγελματίες είναι προτάσεις που υπέβαλλε η ΟΦΑΕ επανειλημμένως προς την κυβέρνηση, στο πλαίσιο των πρακτικών και άλλων χωρών της ΕΕ. Ξεχωρίζω τις πρακτικές Γαλλίας,Ισπανίας, Ιρλανδίας, Φινλανδίας και Πορτογαλίας,που διέθεσαν στον κλάδο πακέτα στήριξης αρκετών εκατομμυρίων ευρώ ανά χώρα,για την άμεση επιδότηση των επιχειρήσεων. Σημειώνω ότι τα χρήματα αυτά, με την όποια μορφή, προέρχονται από κοινοτικές επιδοτήσεις στο πλαίσιο στήριξης της οικονομίας,λόγω της κατάστασης σε Ρωσία-Ουκρανία.

Εδώ, παρά τις εξαγγελίες για την λήψη μέτρων για τον κλάδο μας, δεν έχει ανακοινωθεί επισήμως κανένα απολύτως μέτρο.

Η έλλειψη στοχευμένων μέτρων για τη στήριξη του κλάδου δεν είναι μόνο τώρα με την ενεργειακή κρίση, αλλά τα τελευταία χρόνια: με την εθνική οικονομική ύφεση, τα capital controls, την πανδημία και τις αναταραχές που έφερε στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.

Οι οδικές εμπορευματικές μεταφορές είναι από τους βασικούς μοχλούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας: Οι ελληνικές μεταφορικές επιχειρήσεις αποτελούν το 7% του ΑΕΠ και ο ετήσιος κύκλος εργασιών τους, κατά μέσο όρο την τελευταία επταετία, κυμαίνεται στα 17 δισ. ευρώ, σύμφωνα με στατιστικές.Οι μεταφορές κατέχουν το 7% των θέσεων απασχόλησης – οδικώς πραγματοποιείται το 98% των εμπορευματικών μεταφορών.

Έχετε πει ότι ο κλάδος σας αντιμετωπίζει συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού. Οι Ευρωπαίοι συνάδελφοί σας δεν έχουν προβλήματα;

Εφόσον κάποιες χώρες έλαβαν μέτρα στήριξης για τους εθνικούς τους μεταφορείς, αυτομάτως αυτό φέρνει τους Έλληνες αυτοκινητιστές σε μειονεκτικότερη θέση ανταγωνισμού και δημιουργεί στη διεθνή αγορά συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού. Αυτό ισχύει για τους Έλληνες και για τους αυτοκινητιστές άλλων χωρών,όπου επίσης δεν ελήφθησαν μέτρα στήριξης του κλάδου.

Η έλλειψη ομοιογένειας πάντως μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ αποτελούσε πάντα αφορμή για τη δημιουργία συνθηκών αθέμιτου ανταγωνισμού στην ευρωπαϊκή ενιαία αγορά.

Από οδηγούς πώς πάτε; Έχετε ελλείψεις;

Σύμφωνα με έρευνα Παγκόσμιου Οργανισμού Οδικών Μεταφορών, το 2021 το 10% των θέσεων εργασίας οδηγών φορτηγών οχημάτων στην Ευρώπη παρέμεινε κενό – ποσοστό που αντιστοιχεί σε περίπου 400.000 κενές θέσεις εργασίας. Οι προβλέψεις για το τέλος 2022 δείχνουν ανοδική τάση στο πρόβλημα και αναμένεται το ποσοστό να αυξηθεί σε 14%!

Ίσως η χώρα μας να καθυστέρησε να πληγεί σε σχέση με τη Γερμανία για παράδειγμα, όπου το πρόβλημα έχει ήδη πάρει μεγάλες διαστάσεις.Και αυτό κυρίως λόγω του μικρού μεγέθους των επιχειρήσεων στην ελληνική αγορά,που απασχολεί αντίστοιχα και μικρό αριθμό οδηγών.

Τη λύση στο πρόβλημα θα πρέπει να την δώσει η ίδια η αγορά, με τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των επαγγελματιών οδηγών (συνθήκες σε χώρους φορτοεκφορτώσεων, χρόνοι αναμονής στα σύνορα κ.λπ).

Πάνω από μισό αιώνα στους δρόμους

Η Ομοσπονδία Φορτηγών Αυτοκινητιστών Ελλάδος Διεθνών Μεταφορών ιδρύθηκε το 1936 και είναι η μεγαλύτερη εν ενεργεία επαγγελματική οργάνωση του κλάδου των οδικών μεταφορών και η μοναδική που εκπροσωπεί τους Έλληνες αυτοκινητιστές στα διεθνή όργανα και κέντρα λήψης αποφάσεων – ενεργό μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Οδικών Μεταφορών (IRU) από το 1957.

 

του Φίλη Καϊτατζή

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο