«Κυρίες και κύριοι, διακόπτουμε τη ροή του προγράμματός μας για να σας μεταδώσουμε μια έκτακτη είδηση!» Αυτά ήταν τα λόγια του εκφωνητή που κάλεσα –θυμάμαι–και μπήκε σαν αστραπή στο στούντιο του Πρώτου Προγράμματος (πρώην Εθνικού), με το οποίο είχαν συνδεθεί όλα τα Προγράμματα και οι 34 Ραδιοφωνικοί Σταθμοί της ΕΡΤ ΕΡΑ σε όλη τη χώρα.

«Ο πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδος κ. Κωνσταντίνος Καραμανλής ανεχώρησε ήδη εκ Παρισίων δι’ Αθήνας,κληθείς όπως μετάσχη εις την σύσκεψιν των πολιτικών αρχηγών, την οποίαν συνεκάλεσεν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στρατηγός Φαίδων Γκιζίκης».

Ήταν η έκτακτη είδηση που έσκασε σαν βόμβα μεγατόνων όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε όλο τον πλανήτη! Η χούντα, που είχε καταργήσει τη δημοκρατία στις 21 Απριλίου 1967, είχε πέσει! Οι στρατιωτικοί, μην μπορώντας να διαχειριστούν την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο και την κατάληψη ενός μεγάλου κομματιού της, συγκάλεσαν σύσκεψη με όλους τους παλιούς πολιτικούς, υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στρατηγό Φαίδωνα Γκιζίκη. Πώς φτάσαμε εδώ; «Το πρωί της 23ης Ιουλίου 1974, ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων Γρηγόρης Μπονάνος μετέβη στο γραφείο του Φαίδωνα Γκιζίκη, προτείνοντάς του την παράδοση της εξουσίας στους πολιτικούς». Κάτι που έγινε αμέσως δεκτό. Έτσι «μετά το τέλος της συζήτησής τους, ο Γκιζίκης συγκάλεσε σύσκεψη με τους πολιτικούς της προδικτατορικής περιόδου. Ήταν εκεί ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος της ΕΡΕ, ο Γεώργιος Μαύρος της Ένωσης Κέντρου και ο Ευάγγελος Αβέρωφ», γράφει ο ιστορικός της εποχής. «Στη σύσκεψη, ο στρατηγός Γκιζίκης απηύθυνε έκκληση να μην αναφερθεί συγκεκριμένη ημερομηνία εκλογών, καθώς και να διατηρηθούν οι θέσεις των υπουργών Εθνικής Άμυνας, Ασφαλείας και Εσωτερικών ως έχουν». Αυτό όμως απορρίφθηκε από τους πολιτικούς. Αποφασίστηκε μάλιστα να σχηματιστεί κυβέρνηση με τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο και τον Γεώργιο Μαύρο.Το σημείο αυτό ήταν πραγματικά κομβικό! Οι συζητήσεις των δύο πολιτικών ανδρών είχαν ξεκινήσει. Είχαν μάλιστα φθάσει και στα ονόματα των υπουργών. Η όλη διαδικασία γινόταν στο σπίτι του Παναγιώτη Κανελλόπουλου. Κάποια στιγμή χτύπησε το τηλέφωνο. Στην άλλη άκρη της γραμμής ήταν ο στρατηγός Γκιζίκης, ο οποίος τους ανήγγειλε: «Ύστερα από τηλεφωνική επικοινωνία που είχα με τον Καραμανλή, αποδέχτηκε την πρόταση να αναλάβει τα ηνία της χώρας…»!

Βέβαια, θα αναρωτηθεί κάποιος, «τι μεσολάβησε και άλλαξε η απόφαση;» που είχε ληφθεί στη σύσκεψη. Ο Ευάγγελος Αβέρωφ, επιστήθιος φίλος του Κωνσταντίνου Καραμανλή, λειτούργησε ως «γεφυροποιός» με τη χούντα και τους πρότεινε τη «λύση Καραμανλή». Να τονίσω πως στην αρχή ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε εκφράσει τον δισταγμό του. Ήθελε, πριν έρθει στην Ελλάδα, να ενημερωθεί για την κατάσταση που επικρατούσε. Και εδώ έπαιξε σπουδαίο ρόλο ο Γκιζίκης, που τον διαβεβαίωσε πως «όλα θα γίνουν όπως εσύ θέλεις»! Έτσι ο Καραμανλής δέχθηκε. «Καλά, στείλτε μου αεροπλάνο αμέσως». Δεν χρειάστηκε όμως, γιατί ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Βαλερί Ζισκάρ ντ’Έστεν,καλός φίλος του Καραμανλή, του παραχώρησε το αεροπλάνο της Γαλλικής Δημοκρατίας. «Οι στιγμές στο αεροπλάνο της επιστροφής ήταν εντυπωσιακές. Έγιναν συζητήσεις επί συζητήσεων για το μέλλον της χώρας. Μαζί με τον Καραμανλή ταξίδεψαν ο Κ.Χρυσοστάλης, γραμματέας του στο Παρίσι, ο ανιψιός του Μιχάλης Λιάπης και ο στενός συνεργάτης του Παναγιώτης Λαμπρίας. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού από το Παρίσι στην Αθήνα, ο βοηθός πιλότου κάλεσε τον Λαμπρία να πάει μπροστά για να ακούσει τη ραδιοφωνική εκπομπή του ΒΒC, η οποία μετέδιδε σε ζωντανή σύνδεση με την ελληνική πρωτεύουσα.

«Το μεγαλύτερο πλήθος κόσμου, που συνάχθηκε ποτέ από την εποχή της απελευθερώσεως από τους Γερμανούς,έχει ξεχυθεί στους δρόμους και τις πλατείες της Αθήνας και κατεβαίνει στο αεροδρόμιο για να υποδεχθεί τον Κωνσταντίνο Καραμανλή με λαμπάδες αναστάσιμες, με ιαχές και τραγούδια».Ο Παναγιώτης, βαθιά συγκινημένος, επέστρεψε στη θέση του και μετέφερε στον Καραμανλή όσα άκουσε. Εκείνος απάντησε ατάραχα: «Αυτό προσδιορίζει το μέγεθος των ευθυνών μου…». Και φυσικά είχε απόλυτα δίκιο. Είδαμε και ζήσαμε πολλά κατά τη διαδρομή αυτών των 49 χρόνων της αποκατάστασης της δημοκρατίας.Τα χρόνια πέρασαν. Φθάσαμε στο παρά έναν χρόνο στον μισό αιώνα επαναφοράς της δημοκρατίας στην Ελλάδα. Μιας δημοκρατίας με τα καλά της και τα στραβά της, με τα πάνω και τα κάτω της, αλλά με γερές και ακλόνητες βάσεις!

 

Γράφει ο Γιώργος Κοντονής

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο

Προβολές: 32