Η αξονική στεφανιαιογραφία είναι μία σύγχρονη απεικονιστική εξέταση που επιτρέπει στους ιατρούς να δουν λεπτομερώς τις αρτηρίες της καρδιάς, οι οποίες ονομάζονται στεφανιαίες αρτηρίες. Αυτές οι αρτηρίες είναι πολύ σημαντικές για τη λειτουργία του καρδιακού μυός διότι είναι τα αγγεία που μεταφέρουν οξυγονωμένο αίμα στην καρδιά. Όταν οι αρτηρίες αυτές έχουν στένωση ή απόφραξη λόγω της συσσώρευσης αθηρωματικών αλλοιώσεων στο εσωτερικό τους, μπορεί να προκληθούν σοβαρά καρδιακά συμβάματα, όπως στηθάγχη και έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Η αξονική στεφανιαιογραφία είναι μία εξέταση που γίνεται με τη χρήση αξονική τομογράφου, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τη γνωστή σε όλους μας αξονική τομογραφία θώρακος, και δημιουργεί λεπτομερείς εικόνες των αρτηριών της καρδιάς. Σε αντίθεση με την κλασική στεφανιαιογραφία, η οποία είναι επεμβατική και απαιτεί την εισαγωγή καθετήρα μέσω μίας αρτηρίας στο σώμα του ασθενούς, η αξονική στεφανιαιογραφία είναι μη επεμβατική και δεν απαιτεί εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Πώς γίνεται η αξονική στεφανιαιογραφία
Πριν από την εξέταση δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία. Συνήθως ζητείται από τον ασθενή να αποφύγει την κατανάλωση καφεΐνης για κάποιες ώρες καθώς και να ενημερώσει τον ιατρό για τυχόν αλλεργίες ή φάρμακα που λαμβάνει, όπως ακριβώς συμβαίνει και σε οποιαδήποτε άλλη αξονική τομογραφία. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης γίνεται ενδοφλέβια χορήγηση σκιαγραφικού ώστε να αναδειχθούν οι στεφανιαίες αρτηρίες και να ληφθούν ποιοτικές εικόνες από τον αξονικό τομογράφο.
Στη συνέχεια ζητείται από τον ασθενή να κρατήσει την αναπνοή του για λίγα δευτερόλεπτα για την αποφυγή παρουσίας παράσιτων και τη βελτιστοποίηση της ποιότητας της εξέτασης. Η διαδικασία είναι σχετικά σύντομη και διαρκεί περίπου 10-20 λεπτά.
Γιατί να υποβληθεί ένας ασθενής σε αξονική στεφανιαιογραφία
Η αξονική στεφανιαιογραφία συνιστάται σε άτομα που έχουν συμπτώματα τα οποία μπορεί να σχετίζονται με στεφανιαία νόσο, όπως πόνος στο στήθος, δύσπνοια ή άλλες ενδείξεις που ανησυχούν το θεράποντα ιατρό. Επίσης μπορεί να συσταθεί σε άτομα με παράγοντες κινδύνου για στεφανιαία νόσο, όπως υψηλή χοληστερόλη, αρτηριακή υπέρταση, κάπνισμα ή θετικό οικογενειακό ιστορικό για πρώιμη εμφάνιση στεφανιαίας νόσου.
Το βασικότερο πλεονέκτημα αυτής της εξέτασης είναι ότι μπορεί να εντοπίσει με πολύ μεγάλη αξιοπιστία στενώσεις στις αρτηρίες της καρδιάς πριν αυτές γίνουν σοβαρές και υποστούν ρήξη προκαλώντας εμφράγματα του μυοκαρδίου. Με αυτόν τον τρόπο δίδεται ο χρόνος στον ασθενή και στον ιατρό του την έγκαιρη τροποποίηση του τρόπου ζωής του ασθενούς και την έναρξη θεραπείας με φαρμακευτική αγωγή με αποτέλεσμα την επιβράδυνση της εξέλιξης της στεφανιαίας νόσου και την πρόληψη των καρδιακών συμβαμάτων.
Τι ακριβώς δείχνει η αξονική στεφανιαιογραφία
Οι εικόνες που προκύπτουν από την αξονική στεφανιαιογραφία δίνουν στο θεράποντα ιατρό μία σαφή εικόνα της κατάστασης των στεφανιαίων αρτηριών. Εάν υπάρχει στένωση ή απόφραξη, ο ιατρός μπορεί να δει και να εκτιμήσει τη βαρύτητα και το σημείο στο οποίο βρίσκεται αυτή η στένωση. Επίσης μπορεί να μελετήσει τη σύσταση της αθηρωματικής πλάκας που προκαλεί τη στένωση και να προβλέψει την πιθανότητα που υπάρχει να προκληθεί ρήξη της πλάκας και οξεία απόφραξη του αγγείου για τα επόμενα χρόνια. Με αυτόν τον τρόπο αποφασίζεται για τον κάθε ασθενή εξατομικευμένα εάν οι αλλαγές στον τρόπο ζωής και η έναρξη της φαρμακευτικής αγωγής αποτελούν τη σωστή επιλογή ή εάν θα πρέπει να συσταθεί η διενέργεια αγγειοπλαστικής για την έγκαιρη πρόληψη ενός εμφράγματος του μυοκαρδίου.
Πλεονεκτήματα και κίνδυνοι της αξονικής στεφανιαιογραφίας
Η αξονική στεφανιαιογραφία έχει σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με την παραδοσιακή στεφανιαογραφία. Δεν είναι επεμβατική, δεν απαιτεί χορήγηση αναισθησίας ή παραμονή στο νοσοκομείο και έχει μικρότερο κίνδυνο επιπλοκών. Οι εξεταζόμενοι μπορούν να επιστρέψουν στις κανονικές του δραστηριότητες αμέσως μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης.
Ωστόσο, όπως κάθε ιατρική εξέταση, έχει και αυτή κάποιους κινδύνους. Η έκθεση σε ακτινοβολία είναι ένας από αυτούς, αν και η δόση είναι σχετικά μικρή. Επίσης υπάρχει ο κίνδυνος αλλεργικής αντίδρασης στο σκιαγραφικό, αν και αυτό είναι σπάνιο. Για αυτόν το λόγο είναι σημαντικό ο ασθενής να ενημερώσει τον ιατρό του για τυχόν αλλεργίες πριν την εξέταση.
Συμπερασματικά, η αξονική στεφαναιογραφία είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου προσφέροντας λεπτομερείς εικόνες των στεφανιαίων αρτηριών χωρίς την ανάγκη επεμβατικών διαδικασιών. Αποτελεί μία ασφαλή και αποτελεσματική εξέταση για τον έλεγχο της υγείας της καρδιάς και βοηθάει καθοριστικά στην εντόπιση στενώσεων στις αρτηρίες της καρδιάς που αν αφεθούν χωρίς θεραπεία, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές. Εάν ο ιατρός σας προτείνει τη διενέργεια αυτής της εξέτασης, είναι σημαντική η υλοποίηση της καθώς μπορεί να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας της καρδιάς.
Η καρδιά μας είναι η πηγή της ζωής μας. O Σεπτέμβριος είναι αφιερωμένος στην Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς, ας θυμηθούμε πόσο σημαντικό είναι να φροντίζουμε την καρδιά μας καθημερινά. Μια υγιής καρδιά συμβάλλει σε περισσότερες στιγμές ευτυχίας και ευημερίας με τα αγαπημένα μας πρόσωπα.
Γράφει ο Ελευθέριος Σακαδάκης Καρδιολόγος Αναπλ. Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Ενηλίκων, ΜΗΤΕΡΑ