Εκτιμάται ότι 50.000 ανελκυστήρες δεν είναι καν δηλωμένοι στο αρμόδιο υπουργείο
Παμπάλαιοι και επικίνδυνοι ανελκυστήρες, κακοσυντηρημένοι με αγνώστου ποιότητας υλικά από συντηρητές που δεν έχουν άδεια επαγγέλματος αλλά και αδήλωτοι ανελκυστήρες συνθέτουν στην Ελλάδα του 2024 το σκηνικό της λειτουργίας του πιο χρήσιμου και χρηστικού μέσου που διαθέτουν οι πολυκατοικίες.
Σε όλα αυτά προσθέστε επίσης ότι χιλιάδες ανελκυστήρες – ακόμα και αυτοί που είναι καλοσυντηρημένοι ή και καινούργιοι- δεν διαθέτουν ως οφείλεται πιστοποιητικό λειτουργίας που εκδίδεται μετά από έλεγχο από αρμόδιους φορείς.
Το πρόσφατο συμβάν με την πτώση του ανελκυστήρα στο κτήριο της Γ Εστίας του ΑΠΘ που σημειώθηκε λόγω αστοχίας υλικού παρά την ορθή συντήρηση του, όπως διαπιστώθηκε από τους πραγματογνώμονες, ήρθε να αναδείξει τη χαοτική και τραγική κατάσταση που επικρατεί εξαιτίας του απαρχαιωμένου νομικού πλαισίου και της αδιαφορίας των ιδιοκτητών και των διαχειριστών στις πολυκατοικίες.
Ο υποχρεωτικός έλεγχος για την πιστοποίηση
Έως το 1999 οι ανελκυστήρες στην Ελλάδα λειτουργούσαν με άδειες που εκδίδονταν από την τότε Διεύθυνση Βιομηχανίας. Στη συνέχεια ορίστηκαν υπό την επίβλεψη του Εθνικού Συμβουλίου Διαπίστευσης ιδιωτικοί φορείς για να κάνουν τους ελέγχους. Έτσι από το 1999 η πιστοποίηση των ανελκυστήρων είναι υποχρεωτική είτε αυτοί βρίσκονται σε δημόσια, είτε σε ιδιωτικά κτήρια.
Εξειδικευμένος τεχνικός πιστοποίησης ανελκυστήρων μιλώντας στο «Π» σχετικά με το θέμα ανέφερε χαρακτηριστικά ότι, όπως τα οχήματα περνούν από ΚΤΕΟ για να πιστοποιηθεί η εύρυθμη και ασφαλής λειτουργία τους, έτσι υποχρεωτικός είναι ο έλεγχος και η πιστοποίηση από ειδικούς των ανελκυστήρων.
«Η πιστοποίηση των ανελκυστήρων είναι υποχρεωτική, είναι σαν το ΚΤΕΟ των οχημάτων, μόνο που δεν έτυχε της αντίστοιχης προβολής, παρόλα αυτά το τονίζω είναι υποχρεωτική. Το ότι δεν γίνεται είναι ένα θέμα. Ο ανελκυστήρας είναι ένα μεταφορικό μέσο το οποίο μεταφέρει περισσότερους ανθρώπους από οποιοδήποτε άλλο μέσο στην Ελλάδα και στον κόσμο φυσικά. Είναι ένα όχημα κατακόρυφης μετακίνησης ανθρώπων άρα θέλει συντήρηση, θέλει φρένα και πολλά άλλα. Κατά καιρούς γίνονται διάφορα ατυχήματα και μετά τρέχουμε τελευταία στιγμή να καλύψουμε κενά» ανέφερε ο εξειδικευμένος τεχνικός.
Η τελευταία φορά που εκδόθηκε νόμος σχετικά με τους ελέγχους και την πιστοποίηση των ανελκυστήρων ήταν το 2008. Έχουν περάσει δεκαέξι ολόκληρα χρόνια με την ίδια νομοθεσία, ενώ προστίθενται νέοι ανελκυστήρες και κυρίως ουδείς γνωρίζει τι συμβαίνει στους υπάρχοντες. Μάλιστα, εκτιμάται ότι στην χώρα λειτουργούν περίπου 400.000 ανελκυστήρες ενώ άλλοι 50.000 ανελκυστήρες δεν είναι καν δηλωμένοι στο αρμόδιο υπουργείο με ότι αυτό συνεπάγεται για την ασφάλεια των χρηστών τους.
Περαιτέρω δε, ανησυχητικό είναι το φαινόμενο των συντηρητών ανελκυστήρων που όμως δεν διαθέτουν σχετική άδεια επαγγέλματος και κατά συνέπεια ουδείς μπορεί να εγγυηθεί ως προς το αποτέλεσμα των εργασιών που δήθεν παρέχουν.
Γιατί όμως οι ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων ή οι διαχειριστές των πολυκατοικιών δεν προχωρούν στην πιστοποίηση των ανελκυστήρων;
«Κυρίως γιατί δεν τους το αναφέρει ο συντηρητής του ανελκυστήρα καθώς στη διενέργεια του ελέγχου από τον επιθεωρητή του φορέα που θα δώσει την πιστοποίηση θα διαπιστωθούν ελλείψεις και θα χρειαστούν αλλαγές σε μια σειρά εξαρτημάτων και μηχανολογικού εξοπλισμού. Αυτό σημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες θα αναζητήσουν στην αγορά προσφορές από εταιρείες για να αλλαχθεί ο ανελκυστήρας. Έτσι αυτόματα ο συντηρητής θα απωλέσει τον ανελκυστήρα και άρα το μηνιαίο εισόδημα που έχει από αυτόν για την συντήρηση του» είπε ο εξειδικευμένος τεχνικός.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία οι ανελκυστήρες στα δημόσια κτήρια πρέπει να ελέγχονται και να πιστοποιούνται κάθε χρόνο, ενώ στα ιδιωτικά εξαρτάται από το εάν στεγάζουν επαγγελματικούς χώρους ή έχουν μόνο κατοικίες, οπότε ο έλεγχος και η πιστοποίηση έχει μια περιοδικότητα μεταξύ πέντε έως τριών χρόνων.
Χρηματικό πρόστιμο
Ένα άλλο θολό σημείο είναι η απόδοση χρηματικού προστίμου που συνοδεύει την μη πιστοποίηση του ανελκυστήρα και είναι ύψους 1.500 ευρώ. Χιλιάδες πολυκατοικίες στην χώρα δυστυχώς δεν διαθέτουν ΑΦΜ, ενώ η πρόβλεψη να αποδοθεί στον διαχειριστή συνήθως δεν υλοποιείται παρά μόνο με κάποιο συμβολικό ποσό λίγων ευρώ που πάντως λειτουργεί ως μοχλός πίεσης.
Εν κατακλείδι, η λύση για να γίνουν οι έλεγχοι και οι πιστοποιήσεις όλων των ανελκυστήρων είναι πραγματικά απλή. Σύμφωνα με τους ειδικούς θα αρκούσε η νομοθέτηση ανάρτησης στη σχετική πλατφόρμα όπου αναρτώνται σήμερα από τους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων τα Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης και των πιστοποιητικών ελέγχου των ανελκυστήρων, προκειμένου να μπορεί να γίνει η μίσθωση του ακινήτου.
Το ρεπορτάζ είναι της Φανής Χαρίση

