Η αποτελεσματική λειτουργία ενός δήμου βασίζεται στη στενή συνεργασία μεταξύ των αιρετών εκπροσώπων και της διοικητικής δομής του δήμου. Ο δήμαρχος και τα συλλογικά όργανα του δήμου (Δημοτική Επιτροπή – Δημοτικό Συμβούλιο) καθορίζουν τις στρατηγικές κατευθύνσεις και λαμβάνουν αποφάσεις που αντανακλούν τις ανάγκες και τις προσδοκίες των πολιτών. Οι υπηρεσίες του δήμου, με την καθοδήγηση του Γενικού Γραμματέα, είναι αρμόδιες για την υλοποίηση αυτών των αποφάσεων, διασφαλίζοντας την αποτελεσματική παροχή υπηρεσιών στους δημότες.
Η συνεργασία αυτή απαιτεί σαφή κατανομή ρόλων και αρμοδιοτήτων, καθώς και ανοιχτή επικοινωνία μεταξύ τους. Οι αιρετοί οφείλουν να παρέχουν σαφείς κατευθύνσεις και να υποστηρίζουν τη διοίκηση, ενώ η διοίκηση πρέπει να ενημερώνει τους αιρετούς για την πρόοδο των έργων-δράσεων και να προτείνει λύσεις σε τυχόν προβλήματα που ανακύπτουν.
Στη σύγχρονη Τοπική Αυτοδιοίκηση, ο ρόλος του Γενικού Γραμματέα ενός δήμου καθίσταται κομβικός για τη διαμόρφωση και την υλοποίηση της στρατηγικής ανάπτυξης. Ο Γενικός Γραμματέας λειτουργεί ως βασικός συντονιστής, μεριμνά για την υλοποίηση του δημοτικού έργου, διασφαλίζοντας τη συνέπεια, την αποτελεσματικότητα και τη διαφάνεια στη λειτουργία του δήμου. Η διοίκηση ενός δήμου στη σύγχρονη εποχή δεν μπορεί να βασίζεται σε παραδοσιακές, γραφειοκρατικές δομές. Η υιοθέτηση εργαλείων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, η αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης στη διαχείριση δεδομένων και η ψηφιακή επικοινωνία με τους πολίτες αποτελούν πλέον αναπόσπαστα στοιχεία της νέας διοικητικής πραγματικότητας. Παράλληλα, η διαφάνεια, η συμμετοχικότητα και η λογοδοσία είναι θεμελιώδεις αρχές που διαμορφώνουν το πλαίσιο της σύγχρονης δημοτικής διακυβέρνησης.
Ο ρόλος του Γενικού Γραμματέα είναι διττός, και πολιτικός και διοικητικός. Ο Γενικός Γραμματέας ενός δήμου καλείται να εφαρμόσει αυτές τις καινοτομίες, ενισχύοντας τη λειτουργικότητα των δημοτικών υπηρεσιών και συμβάλλοντας στην αναβάθμιση της καθημερινότητας των πολιτών.
Η αποδοτική διακυβέρνηση απαιτεί μετρήσιμα δεδομένα και συγκεκριμένους δείκτες απόδοσης (KPIs), που επιτρέπουν τη συνεχή αξιολόγηση του έργου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Οι δείκτες αυτοί περιλαμβάνουν την οικονομική διαχείριση, την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, τον βαθμό ικανοποίησης των πολιτών και την αποδοτικότητα της διοίκησης σε όλους τους τομείς. Η συστηματική ανάλυση αυτών των δεδομένων επιτρέπει τη βελτίωση της λήψης αποφάσεων και την καλύτερη κατανομή των πόρων.
Μέσα από μία στρατηγική προσέγγιση, η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να μετατραπεί σε έναν πυλώνα ανάπτυξης, καινοτομίας και κοινωνικής συνοχής προς όφελος των τοπικών κοινωνιών. Την περίοδο που διανύουμε, προετοιμάζονται η αναμόρφωση του Κώδικα Δήμων και η καταστατική θέση των αιρετών και ο Κώδικας Δημοτικών Υπαλλήλων. Είναι απολύτως αναγκαία η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για την αναβάθμιση του θεσμού προς όφελος των πολιτών. Επειδή η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι ο πλησιέστερος θεσμός στους πολίτες. Φυσικά, η επίτευξη υλοποίησης των αρμοδιοτήτων συνεπάγεται και την παροχή αντίστοιχων πόρων στους δήμους, οι οποίοι, λόγω της οικονομικής κρίσης των προηγούμενων ετών, μειώθηκαν κατά 60%.
*Ο Μανώλης Αντωνάκος είναι Γενικός
Γραμματέας του Δήμου Μοσχάτου-Ταύρου
