Ασφαλώς και δεν αναμένουμε να επιλυθούν όλες οι –κατά την Τουρκία– «διαφορές» μας με τους γείτονες κατά τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν, που συμφωνήθηκε να γίνει στο πλαίσιο της κοινής συμμετοχής των δύο ηγετών στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ.

Όμως σε πρώτο χρόνο και βραχυπρόθεσμα πολλά θα κριθούν από το κλίμα που θα επικρατήσει κατά τη συνάντηση αυτή. Αναμφίβολα, αμφότεροι οι ηγέτες θα επιθυμούσαν ένα παραγωγικό meeting, το οποίο θα οδηγήσει σε βελτίωση των σχέσεων. Έστω υποκριτικά (από πλευράς Ερντογάν), έστω προσωρινά. Το παρελθόν, όμως, μας έχει διδάξει πως ούτε ο Κυριακός Μητσοτάκης είναι από εκείνους που δεν αντιδρούν όταν… δεν βρουν καρέκλα να καθίσουν, ούτε ο προκλητικός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τα πάει ιδιαίτερα καλά με εκείνους που… δεν κάθονται στην άκρη-άκρη του καναπέ.

Οι οιωνοί, πάντως, εμφανίζονται θετικοί και οι λόγοι για (πολύ) συγκρατημένη αισιοδοξία απολύτως υπαρκτοί. Όμως με την Τουρκία, και μάλιστα την Τουρκία του Ερντογάν, ποτέ δεν ξέρεις τι πραγματικά πρέπει να περιμένεις! Όλα τα ενδεχόμενα παραμένουν ανοικτά!

Βέβαια, η επίσκεψη Τσαβούσογλου στην Αθήνα πριν από μέρες πέτυχε αυτό που φιλοδοξούσε να πετύχει η επίσκεψη Δένδια στην Άγκυρα πριν από έξι εβδομάδες, αλλά η επιθετική στάση του Τούρκου ΥΠΕΞ απέτρεψε. Έφερε, όμως, το καράβι των ελληνοτουρκικών σχέσεων σε πιο γαλήνια νερά.

Φαινομενικά, η Δευτέρα 31 Μαΐου 2021 (επίσκεψη Τσαβούσογλου στην Αθήνα) θα καταγραφεί ως η ημέρα ενός νέου ξεκινήματος των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες. Ένα ξεκίνημα μέσω του οποίου προσπαθούν και οι δύο να εκμεταλλευτούν θετικά τα όσα τις ενώνουν, ενώ ταυτόχρονα θα προσπαθήσουν να βρουν τρόπους διευθέτησης για όσα τις χωρίζουν. Επί του πρακτέου, αυτό εύκολα λέγεται αλλά δύσκολα γίνεται! Πολύ δύσκολα υπό τις παρούσες συνθήκες.

Η θετική οπτική υπολογίζει στο άμεσο κοινό συμφέρον μιας, τουλάχιστον ήσυχης τουριστικής περιόδου. Μιας αποδοτικής σεζόν, που τόσο έχουν ανάγκη οι οικονομίες και των δύο χωρών. Θα είναι πάντως και το πιο άμεσα θετικό που θα προκύψει από τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν, η οποία, εάν πάει καλά, θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια μικρή αλλαγή για τους επόμενους τρεις μήνες, ώστε με το κλίμα που θα παραπέμπει σε ήρεμα νερά να μπει σε λειτουργία η τουριστική βιομηχανία.

Την οπτική αυτή ενισχύει και η (εισπρακτική) ανάγκη του Τούρκου προέδρου για επανασύνδεση των σχέσεών του με τη Δύση, ιδιαίτερα μετά την εκλογή Μπάιντεν. Από την πλευρά τους και οι Αμερικανοί δεν είναι διατεθειμένοι να διαρρήξουν τις σχέσεις τους με τους Τούρκους. Γι’ αυτό και το πιο πιθανό είναι στη συνάντηση που θα έχει και ο Τζο Μπάιντεν με τον Ταγίπ Ερντογάν να υποδείξει ο Αμερικανός πρόεδρος στον Τούρκο ομόλογό του απλώς τα όρια των κινήσεών του. Όρια που κατά πάσα πιθανότητα θα αφορούν και τις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας. Το σημαντικότερο, βέβαια, είναι πως, μετά τις προκλήσεις και τις πολεμικές κραυγές Ερντογάν το περασμένο χρονικό διάστημα, θα υπάρξει συνάντηση και συζήτηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό. Μια συζήτηση που μπορεί να εξελιχθεί σε διάλογο-κορυφής για την επίλυση των διαφορών ή της μίας και μόνης, κατ’ εμάς, διαφοράς. Αρκεί οι γείτονες να μην προβάλουν μόνο το «διαλλακτικό» τους πρόσωπο, αλλά να αλλάξουν στάση και να αποδεχτούν κατ’ αρχήν το Δίκαιο της Θάλασσας και την πιθανή προοπτική παραπομπής των διαφορών στη Χάγη.

του Φώτη Σιούμπουρα

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο