Δυσβάστακτους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος καλούνται να διαχειριστούν εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά, καθώς οι διαφορές που καταγράφονται στις καταναλώσεις άνω των 2.000 κιλοβατωρών στο τετράμηνο είναι… εφιαλτικές.

Η επιδότηση που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση κατά το τελευταίο τρίμηνο φαίνεται ότι καλύπτει τις μικρές καταναλώσεις έως 300 κιλοβατώρες μηνιαίως ή 1.200 στο τετράμηνο, ωστόσο, για τις μεγαλύτερες, υπάρχει ο… εφιάλτης των ρυθμιζόμενων χρεώσεων και της Ρήτρας Αναπροσαρμογής, όπου κυριολεκτικά η κατάσταση τείνει να γίνει ανεξέλεγκτη. Επιπλέον, πρέπει να σημειωθεί ότι οι επιδοτήσεις καλύπτουν μόνο την κύρια κατοικία των καταναλωτών, κάτι που σημαίνει ότι οι επιβαρύνσεις για δευτερεύουσες κατοικίες και εξοχικά παραμένουν στο ακέραιο, έστω και αν ο χρόνος χρήσης τους είναι περιορισμένος.

Από την άλλη, οι καταναλωτές παθαίνουν ή πρόκειται να πάθουν… εγκεφαλικό όταν δουν την επιβάρυνση των λογαριασμών μέσα από τις Ρήτρες Αναπροσαρμογής, τις Ρυθμιζόμενες Χρεώσεις και την Οριακή Τιμή του Συστήματος. Ούτε λίγο ούτε πολύ, κρατώντας ένα κομπιουτεράκι θα πρέπει να… αποκρυπτογραφήσουν εξισώσεις και να διαβάσουν τα «ψιλά γράμματα» της σύμβασης που έχουν υπογράψει με τον πάροχο, όπου περιγράφονται οι όροι για τα «χαράτσια» των ρυθμιζόμενων χρεώσεων. Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, μέσω του ιστότοπου www.energycost.gr., παρέχει χρήσιμες συμβουλές προς τους καταναλωτές σχετικά με τις χρεώσεις, αλλά κάτι τέτοιο θεωρείται μάλλον ως ανέκδοτο για τους πολίτες που δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο ή αδυνατούν να καταλάβουν το πλαίσιο της τιμολόγησης του ρεύματος.

Τι πληρώνετε, τι γλιτώνετε

Η υπερδιπλάσια επιδότηση των καταναλώσεων έως 300 κιλοβατώρες μηνιαίως καλύπτει περίπου το 65% της επιβάρυνσης για τους καταναλωτές, ενώ, για τις υψηλότερες καταναλώσεις, το όφελος περιορίζεται θεαματικά.

Για να φανούν καλύτερα οι διαφορές σε σχέση με το τι (χρυσο)πληρώνουν και τι… γλιτώνουν οι καταναλωτές, ακολουθούν τα παρακάτω παραδείγματα:

1. Για τα νοικοκυριά με κατανάλωση έως 300 κιλοβατώρες μηνιαίως, το «χαράτσι» από τη Ρήτρα Αναπροσαρμογής οδηγεί σε επιβάρυνση από 56,80 έως 60,20 ευρώ, η οποία αντισταθμίζεται από την κρατική επιδότηση κατά 42,00 ευρώ, ενώ, για όσα νοικοκυριά ανήκουν στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο, καλύπτονται τα 54,00 ευρώ.

2. Για ένα νοικοκυριό με μηνιαία κατανάλωση 600 κιλοβατώρες, προβλέπεται κάλυψη του 32% του κόστους, μετά την κρατική επιδότηση. Έτσι, λόγω της Ρήτρας Αναπροσαρμογής, η επιβάρυνση διαμορφώνεται σε 115-120 ευρώ μηνιαίως. Συνεπώς, ο λογαριασμός του τετραμήνου σε αυτήν την περίπτωση ανέρχεται μαζί με τις λοιπές χρεώσεις (Δήμος, ΕΡΤ κ.λπ.) στα 500 ευρώ!

3. Αν ένα νοικοκυριό που έχει σύνδεση σε ιδιωτικό πάροχο επιλέξει να πληρώνει με ανταγωνιστικό τιμολόγιο ρεύματος 0,0728, τότε για 2.400 κιλοβατώρες η αξία του ρεύματος θα είναι 174,72 ευρώ, ενώ με βάση τις Ρήτρες Προσαρμογής οι επιπλέον χρεώσεις διαμορφώνονται περίπου στα 560-570 ευρώ στο τετράμηνο! Έτσι, η τελική επιβάρυνση για την κατανάλωση ενέργειας διαμορφώνεται περίπου στα 730 ευρώ και η κιλοβατώρα από τα 0,0728 ευρώ… απογειώνεται στα 0,304 ευρώ!

Από τα παραπάνω παραδείγματα προκύπτει το συμπέρασμα ότι οι πολύ χαμηλές τιμές στις χρεώσεις της κιλοβατώρας κρύβουν σίγουρα πολύ αρνητικές εκπλήξεις. Επιπλέον, κατά την τελευταία περίοδο, πολλές εταιρείες προσφέρουν «κλειδωμένη» τιμή κιλοβατώρας στα 0,21-0,23 ευρώ, χωρίς Ρήτρα Προσαρμογής, οπότε ο καταναλωτής πληρώνει ό,τι γράψει το… ρολόι, περιορίζοντας τις πρόσθετες χρεώσεις σε ένα πολύ μικρό ποσό, που στο τέλος οδηγεί σε επιβάρυνση της κιλοβατώρας το πολύ έως 0,24 ευρώ. Βέβαια, στις περιπτώσεις όπου υπάρχει σημαντική έκπτωση συνέπειας, το κόστος μπορεί να περιοριστεί ακόμη περισσότερο. Πάντως, σε σχέση με τα τιμολόγια που ξεκινούν από 0,07 ευρώ ανά κιλοβατώρα και… καταλήγουν στα 0,31 ευρώ, μάλλον αποτελεί πιο συμφέρουσα επιλογή. Σε κάθε περίπτωση, οι καταναλωτές πρέπει να είναι ιδιαίτερα υποψιασμένοι όταν βλέπουν τιμές χρέωσης που έχουν μπροστά το μηδέν και πρώτο δεκαδικό επίσης το μηδέν!

Όπως είναι φυσικό, με τέτοιες χρεώσεις δημιουργείται ανησυχία σχετικά με το ενδεχόμενο ενός κύματος απλήρωτων λογαριασμών. Το σοκ θα είναι διπλό, από τη στιγμή που οι επιχειρήσεις θα πρέπει να τιμολογήσουν το υψηλότερο ενεργειακό κόστος στους πελάτες τους, οι οποίοι στη συνέχεια θα το περάσουν στον τελικό καταναλωτή. Έτσι, εξ αυτού του λόγου αναμένεται νέο κύμα ανατιμήσεων στην αγορά και τον Φεβρουάριο, ενώ ήδη για τον τρέχοντα μήνα οι εκτιμήσεις διαμορφώνουν το εύρος των αυξήσεων μεταξύ 5% και 20%.

Η… απογείωση της κιλοβατώρας

Η ανεξέλεγκτη πορεία των χονδρεμπορικών τιμών του ρεύματος οδηγεί σε… απογείωση της τελικής τιμής της κιλοβατώρας, παρά την παροχή των κρατικών επιδοτήσεων.

Σημειώνεται ότι, πέρυσι τον Μάρτιο, η χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος βρισκόταν στα 65 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ τώρα έχει εκτοξευτεί. Έτσι, οι αρχικές χρεώσεις με 0,065-0,11 ευρώ ανά κιλοβατώρα έχουν εκτοξευτεί στα 0,17-0,31 ευρώ, ανάλογα με τον πάροχο στον οποίο βρίσκεται ο καταναλωτής, αλλά και τους επιμέρους όρους της σύμβασης, που πάντα έχουν και τις… έξτρα χρεώσεις. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος αυτή την περίοδο κινείται στα επίπεδα των 240-260 ευρώ ανά μεγαβατώρα, αυτό σημαίνει ότι οι λογαριασμοί του Ιανουαρίου θα αποτελούν ένα πραγματικό σοκ για τους καταναλωτές. Σημειώνεται ότι, με βάση την τιμή των 235,38 ευρώ ανά μεγαβατώρα τον Δεκέμβριο, η λιανική τιμή διαμορφώθηκε στα 0,31 ευρώ ανά κιλοβατώρα και ήταν η μεγαλύτερη στη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης, η οποία μάλιστα θα φανεί στους επόμενους λογαριασμούς που θα λάβουν τα νοικοκυριά.

Τα παραπάνω κόστη αντιστοιχούν μόνο στο ανταγωνιστικό σκέλος της ενέργειας στους λογαριασμούς ρεύματος και δεν περιλαμβάνουν τις λοιπές ρυθμιζόμενες χρεώσεις του ρεύματος (Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας, ΕΤΜΕΑΡ, τέλη μεταφοράς και διανομής, εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα), αλλά ούτε και τις άλλες χρεώσεις του λογαριασμού (δημοτικά τέλη, ΕΡΤ κ.λπ.).

Ρυθμίσεις και διευκόλυνση οφειλών

Το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκονται χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις λόγω των υψηλών χρεώσεων του ρεύματος είναι μεγάλο, ενώ, την ίδια στιγμή, οι εταιρείες ενεργοποιούν προγράμματα διευκολύνσεων για την αποπληρωμή των οφειλών.

Έτσι, οι καταναλωτές που μαστίζονται από τους «φουσκωμένους» λογαριασμούς αλλά και το γενικότερο κύμα ακρίβειας έχουν τις εξής επιλογές:

1. Όσοι είναι πελάτες χαμηλής τάσης της ΔΕΗ θα μπορούν να υποβάλλουν αίτηση πάγιας ρύθμισης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, έτσι ώστε να αποπληρώσουν την οφειλή τους σε 24 δόσεις, χωρίς μάλιστα να χρειαστεί η προκαταβολή του 40% του συνολικού χρέους που έχουν. Μάλιστα, το ίδιο ισχύει και για όσους ήταν πελάτες της ΔΕΗ και… έφυγαν για να πάνε σε ιδιώτες παρόχους ρεύματος ή όσους είχαν επιχειρήσεις που έκλεισαν ή άλλαξαν ΑΦΜ. Στόχος της επιχείρησης είναι να εισπράξει όσο γίνεται περισσότερα από τα 1,6 δισ. ευρώ που τις χρωστούν, χωρίς να χάσει ταυτόχρονα και τους πελάτες που χρωστούν.

2. Διακανονισμός με προκαταβολή. Πρόκειται για ρύθμιση που μπορεί να φτάσει έως τις 24 δόσεις, με ποσό προκαταβολής ανάλογα με το ύψος της οφειλής. Έτσι, για τις οφειλές έως 500 ευρώ η προκαταβολή είναι 50 ευρώ (10%) και η εξόφληση του υπόλοιπου ποσού πρέπει να γίνει σε 8 δόσεις (56,25 ευρώ η καθεμία), για ποσά από 1.000 έως 2.000 ευρώ, από 150 έως 300 ευρώ (15%) και εξόφληση του υπόλοιπου ποσού σε 12 δόσεις, για οφειλές από 2.000 έως 3.000 ευρώ η προκαταβολή είναι 20% και η εξόφληση του υπόλοιπου ποσού γίνεται σε 18 δόσεις, ενώ οι οφειλές άνω των 3.000 ευρώ μπορούν να ρυθμιστούν με 20% προκαταβολή και σε 18 δόσεις ή 30% προκαταβολή και εξόφληση σε 24 δόσεις.

3. Ρυθμίσεις από ιδιωτικούς παρόχους σύμφωνα με την οικονομική δυνατότητα και σε συνάρτηση με το οφειλόμενο ποσό. Σε αυτήν την περίπτωση, οι καταναλωτές καλούνται σε διακανονισμό του οφειλόμενου ποσού και τους ζητείται να πληρώσουν, προσαρμόζοντας τις δόσεις σύμφωνα με τις ανάγκες τους. Σε αυτήν την περίπτωση, γίνεται αίτηση στην ιστοσελίδα του παρόχου, όπου δηλώνεται αδυναμία πληρωμής, και στη συνέχεια οι εταιρείες διαμορφώνουν ένα χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής των οφειλών με τμηματικές καταβολές. Ωστόσο, σε περιπτώσεις ληξιπρόθεσμης οφειλής, οι καταναλωτές πρέπει να πληρώσουν και προκαταβολή για να ρυθμίσουν το χρέος.

4. Δυνατότητα πληρωμής με πιστωτική κάρτα σε άτοκες δόσεις. Προϋπόθεση είναι η ύπαρξη πιστωτικής κάρτας στην τράπεζα με την οποία συνεργάζεται ο πάροχος.

5. Επιμήκυνση του χρέους για τους ευάλωτους. Ακόμη και οι ιδιωτικοί πάροχοι είναι υποχρεωμένοι να προχωρήσουν σε διακανονισμούς προς τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα ή όσα αφορούν πολύτεκνες οικογένειες ή όταν υπάρχουν άτομα με ειδικές ανάγκες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι πάροχοι πρέπει να δίνουν μεγαλύτερη προθεσμία εξόφλησης του λογαριασμού, άνω των 40 ημερών. Ταυτόχρονα, ορίζεται ότι η εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών μπορεί να γίνει τμηματικά σε άτοκες μηνιαίες δόσεις, όπου η καθεμία δεν μπορεί να υπερβαίνει το 50% της μηνιαίας δαπάνης για την ηλεκτρική ενέργεια του νοικοκυριού που ανήκει στους ευάλωτους καταναλωτές.

του Λουκά Γεωργιάδη

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο

Προβολές: 130