Ο πρωθυπουργός επέλεξε συνειδητά να «παλέψει» μετά το καλοκαίρι και να έχει μετρήσιμα αποτελέσματα παρά να προσφύγει σε εκλογές.

Αμετακίνητος στη θέση του για θεσμική διακυβέρνηση της χώρας είναι ο πρωθυπουργός, παρά τις προκλήσεις για εκλογές τον Σεπτέμβριο όπου, έχοντας ένα πολύ σοβαρό προβάδισμα, θα μπορούσε να ανανεώσει τη θητεία του και να «κάψει» τον μεγάλο σκόπελο της απλής αναλογικής.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης προτιμάει να «παλέψει» σε έναν δύσκολο χειμώνα και να έχει μετρήσιμα αποτελέσματα παρά να προσφύγει σε εκλογές. Επίσης, όπως φάνηκε και από τις δηλώσεις του όλο αυτό το διάστημα, θέλει να συνεχίσει στον δρόμο του σοβαρού δημόσιου λόγου και όχι του λαϊκισμού, του εκχυδαϊσμού της πολιτικής ζωής, στον οποίο βαδίζει εν τω συνόλω της η αξιωματική αντιπολίτευση, προκειμένου να κερδίσει πολιτικά οφέλη λόγω της γενικής δυσαρέσκειας από τον πληθωρισμό και την ενεργειακή κρίση.

Όλα αυτά αποτυπώνονται στις δημοσκοπήσεις, όπου ο πρωθυπουργός και η Νέα Δημοκρατία, παρά τις αλλεπάλληλες κρίσεις, δείχνουν να κρατάνε το προβάδισμα και μάλιστα να είναι πρώτοι σε όλα τα ποιοτικά στοιχεία των μετρήσεων. Το πιο σημαντικό είναι ότι οι πολίτες θέλουν εκείνον να τους οδηγήσει στην έξοδο των κρίσεων, μία χαρακτηριστική παράμετρος πέρα από πολιτικές προτιμήσεις και ιδεολογίες.

Ουσιαστική διαχείριση

Για παράδειγμα, στο μέτωπο των πρόσφατων πυρκαγιών, είδαμε μία ουσιαστική διαφορά από τις προηγούμενες χρονιές. Υπήρξε μεγάλος συντονισμός δυνάμεων και το μέτωπο της Πεντέλης έσβησε σχεδόν σε ένα 24ωρο, ενώ τέθηκαν υπό έλεγχο και οι άλλες φωτιές σε Μέγαρα και Σαλαμίνα. Σε άλλη περίπτωση, οι ζημιές θα ήταν πολύ μεγαλύτερες. Δικαιώνονται, έτσι, ο κεντρικός σχεδιασμός για ανεξαρτητοποίηση του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας και η ενδυνάμωση των μέσων πυρόσβεσης που ξεκίνησε από πέρυσι, μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές της Πάρνηθας και της Βόρειας Εύβοιας.

Ενδείξεις για αποκλιμάκωση

Από εκεί και πέρα, ο πρωθυπουργός έχει στο μυαλό του ότι έρχεται ένας χειμώνας, ο οποίος, όμως, μπορεί να μην είναι τόσο δύσκολος όσο κάποιοι αναμένουν. Υπάρχουν ενδείξεις ότι το brent πέφτει και δημιουργεί πτώση και στα παράγωγά του, ενώ εκθέσεις δείχνουν ότι το πετρέλαιο θα έχει φτάσει σε προ κρίσης επίπεδα μέχρι το τέλος του 2022. Επίσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση, πλέον, έχοντας συνειδητοποιήσει ότι παραμένοντας άπραγη στο θέμα της ενεργειακής κρίσης θα δημιουργήσει μεγάλη δυσαρέσκεια, σκέφτεται να παρέμβει δυναμικά με ένα νέο πακέτο στήριξης. Πολύ πιθανόν να υιοθετηθούν και οι προτάσεις Μητσοτάκη για πλαφόν στην ενέργεια ή το φυσικό αέριο, το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο «αγκάθι» της ενεργειακής κρίσης αυτήν τη στιγμή.

Συγκρατημένη αισιοδοξία

Επίσης, η αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ και η σταθεροποίηση των τιμών των καυσίμων θα στρώσουν τον δρόμο για σταδιακή μείωση του πληθωρισμού. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταικούρας έχει επισημάνει ότι ο πληθωρισμός θα μας συνοδεύει μέχρι το 2024, αλλά όχι σε τόσο υψηλά σημεία που είναι σήμερα. Όλα αυτά δημιουργούν την αίσθηση ότι δεν είναι τα πάντα τόσο μαύρα, όσο προσπαθούν κάποιοι να μας πείσουν.

Φθηνό ευρώ και τουρισμός

Την ίδια ώρα, ο τουρισμός στην Ελλάδα «πάει σφαίρα». Η χώρα γίνεται ένας παγκόσμιος προορισμός όχι μόνο για τις ομορφιές της αλλά και λόγω τού ότι πλέον το ευρώ είναι πιο φθηνό νόμισμα από το δολάριο. Γι’ αυτό και βλέπουμε μεγάλο ρεύμα τουριστών από τις ΗΠΑ. Οι προβλέψεις μιλούν για μία πολύ μεγάλη ανάσα που θα προσφέρει ο τουρισμός στο οικονομικό επιτελείο, με τους πιο αισιόδοξους να μιλούν ακόμα και για χρονιά-ρεκόρ, με καλύτερες εισπράξεις από τη χρονιά-ορόσημο του 2019.

Νέα μέτρα στήριξης

Ο βασικός σχεδιασμός του Μεγάρου Μαξίμου είναι να υπάρξει στήριξη των πολιτών, όποτε υπάρχει δημοσιονομικό πλεόνασμα. Μετά το Power Pass,που η αξιωματική αντιπολίτευση σκόπιμα θέλησε να υποβαθμίσει, θα έχουμε το Fuel PASS 2, ενώ η κυβέρνηση προσανατολίζεται σε πρόσθετα μέτρα για το φθινόπωρο. Παράλληλα, υπάρχει ο στόχος για σημαντικές αυξήσεις από το 2023. Αύξηση του κατώτατου μισθού για το 2023 που θα φτάσει τα 750 ευρώ, αύξηση των κύριων συντάξεων που θα φτάσει το 6%, κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όλους, μείωση του τέλους επιτηδεύματος, νέα μείωση ασφαλιστικών εισφορών που θα δώσουν και νέα έμμεση αύξηση στον καταβαλλόμενο μισθό κ.ά. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που βγαίνει από το Μαξίμου είναι ότι το εισόδημα θα ενισχυθεί από τον νέο χρόνο ακόμα περισσότερο με μόνιμα μέτρα και, όπως τονίζεται, όχι με μέτρα που δεν γνωρίζουμε την αποτελεσματικότητά τους, υπονοώντας τη μείωση ΦΠΑ σε προϊόντα που δεν γνωρίζουμε καθόλου εάν θα περάσει στις τιμές.

Απορρόφηση κονδυλίων

Παράλληλα, θέλει ο ίδιος ο πρωθυπουργός να συνεχιστεί το κυβερνητικό έργο αταλάντευτα μέχρι το τέλος της θητείας, καθώς στόχος του είναι να πετύχει τη μεγιστοποίηση της απορρόφησης των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ. Η συμβασιοποίηση μεγάλων έργων θα διατηρήσει την αναπτυξιακή πορεία σε υψηλά επίπεδα. Εν τω μεταξύ, το 2023 θα είναι σε θέση να παρουσιάσει κάποια έργα πνοής, όπως το μετρό στη Θεσσαλονίκη και άλλα.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός

Γενικότερα, ο πρωθυπουργός έχει πάρει απόφαση να συγκρίνει στο τέλος της θητείας του τα δικά του μετρήσιμα πεπραγμένα με τα πεπραγμένα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Σε όλα τα επίπεδα, όχι μόνο σε οικονομικό επίπεδο. Κυρίως, όμως, και σε θεσμικό επίπεδο. Όπως, για παράδειγμα, η μεγάλη και συστηματική πρόοδος που έχει παρουσιαστεί σε επίπεδο εξυπηρέτησης του πολίτη με τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Δημόσιας Διοίκησης. Όπως, επίσης, στις αλλαγές στο ελληνικό πανεπιστήμιο που, απαλλαγμένο από την πολιτική καθοδήγηση, θα το οδηγήσουν από την απαξίωση στηδιεθνή αναγνώριση. Όπως και με τα μεγάλα έργα που γίνονται σε δήμους και περιφέρειες μέσα από τα κονδύλια του «Αντώνης Τρίτσης».

Υπερτερεί σε έργα η ΝΔ

Ασφαλώς, σε αυτό το επίπεδο της επίδειξης έργων και πράξεων, η ΝΔ υπερτερεί. Σε οικονομικό επίπεδο, το μέσο εισόδημα έχει αυξηθεί και είναι απαλλαγμένο από τους μεγάλους φόρους που επέβαλε ο ΣΥΡΙΖΑ. Σε επίπεδο έργων, όλα τα μεγάλα έργα (μετρό, αυτοκινητόδρομοι, Ελληνικό κ.ά.) έχουν προχωρήσει. Η Δημόσια Διοίκηση έχει αλλάξει αισθητά και η εξυπηρέτηση του πολίτη έχει καλυτερέψει. Η ελληνική οικογένεια έχει πλέον μία πολύ καλύτερη στήριξη από το κράτος. Εκτός από το επίδομα των 2.000 ευρώ και τις «Νταντάδες της γειτονιάς», προχωράνε μέτρα όπως το «Ολοήμερο Σχολείο 2.0», που θα ανακουφίσει την ελληνική οικογένεια. Πλέον, το καινούργιο μέτωπο θα είναι η στήριξη των νέων και των νέων ζευγαριών, ειδικά ως προς το θέμα της εύρεσης οικίας, με ένα νέα στεγαστικό πρόγραμμα που αναμένεται να αναλυθεί και να ανακοινωθεί από το φθινόπωρο.

Η ΝΔ, σε επίπεδο έργων, επιπέδου δημόσιου λόγου και εν τέλει στο θέμα προοπτικής της χώρας, υπερτερεί από όλες τις πολιτικές δυνάμεις. Ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης παραμένει κυρίαρχος στον χώρο του Κέντρου.

Ένα πιο «λειτουργικό σχήμα» για τον χειμώνα

To κλείσιμο των σεναρίων για εκλογές το φθινόπωρο μοιραία έφερε στο προσκήνιο άλλα σενάρια για αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα. Όσοι υπουργοί νόμιζαν ότι θα έχουν ένα ήρεμο καλοκαίρι μάλλον είχαν άδικο. Ο πρωθυπουργός έδωσε εντολές στους υπουργούς του για συνεχείς περιοδείες μέχρι τέλος Ιουλίου, για να σημειώσουν αιτήματα και προβλήματα των πολιτών, ενώ ζήτησε μέσω email το χρονοδιάγραμμα των παραδοτέων του υπουργείου αλλά και τις νομοθετικές υποχρεώσεις που έχουν μείνει πίσω.

Αυτό, όπως καταλαβαίνει κανείς, δημιούργησε την αίσθηση ότι ο πρωθυπουργός και το στενό του επιτελείο βρίσκεται σε φάση αξιολόγησης των υπουργών αλλά και των «κενών» στο κυβερνητικό έργο. Αφού, επίσης, υπάρχει ακόμα χρόνος μέχρι τη λήξη της θητείας, το κυβερνητικό έργο πρέπει να συνεχιστεί απρόσκοπτα. Η ατμόσφαιρα αυτή, αναμφισβήτητα, φέρνει βουλευτές και υπουργούς στα τηλέφωνα, προκειμένου να διαβλέψουν τις διαθέσεις του πρωθυπουργού.

Ανάγκη για νέο «restart»

Για τον ανασχηματισμό, οι εισηγήσεις που δέχεται ο πρωθυπουργός είναι πολλές και αφορούν ακόμα και κορυφαίους υπουργούς. Το σίγουρο είναι ότι ο κ. Μητσοτάκης θέλει να ενδυναμώσει την κυβέρνηση, ώστε να αντέξει έναν δύσκολο χειμώνα και να προχωρήσει το κυβερνητικό έργο χωρίς άλλες καθυστερήσεις. Εξ αυτού μειώνεται πολύ η πιθανότητα δομικού ανασχηματισμού, καθώς ο χρόνος μέχρι ένας υπουργός να μάθει το υπουργείο του είναι αρκετός και έτσι θα χαθεί πολύτιμο διάστημα.

Ο πρωθυπουργός θα ήθελε να κάνει ένα γενναίο «restart», ένα λίφτινγκ για να «αντέξει» και τον δύσκολο χειμώνα, όπου θα έχουμε ένα σκληρό μείγμα από πληθωρισμό, ακριβή ενέργεια, πανδημία και, φυσικά, τον τεταμένο προεκλογικό αγώνα που έχει ανοίξει για τα καλά.

Οι εισηγήσεις

Ακόμα δεν γνωρίζουμε τις ακριβείς προθέσεις του πρωθυπουργού αλλά οι μέχρι τώρα εισηγήσεις και η ρητορική του δείχνουν ότι θέλει να δώσει έμφαση:

1.Στο Επιτελικό Κράτος 2.0.

2. Στην ανεξαρτητοποίηση υπουργείων με νόημα για την κοινωνία, όπως η Έρευνα και Καινοτομία, η Ισότητα, η Οικογένεια και το Δημογραφικό Ζήτημα.

3.Στην απορρόφηση κονδυλίων από το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης.

4. Στην αξιοποίηση στελεχών από την Κεντροαριστερά.

5. Στην ενδυνάμωση των χαρτοφυλακίων που σχετίζονται με τον πληθωρισμό και την ακρίβεια αλλά και την ενέργεια, καθώς έρχεται ένας κρίσιμος και δύσκολος χειμώνας.

6. Στη χρησιμοποίηση βουλευτών σε θέσεις υφυπουργών για εκλογική ετοιμότητα.

Αποφάσεις στα μέσα Αυγούστου και ανακοινώσεις πριν από τη ΔΕΘ

Ο πρωθυπουργός θα λάβει υπ’ όψιν του όλες τις εισηγήσεις αλλά και την πορεία του κυβερνητικού έργου στα υπουργεία. Ο Κ. Μητσοτάκης αναμένεται να πάρει τις αποφάσεις του προς τα μέσα Αυγούστου. Αν θελήσει να δημιουργήσει ένα νέο σχήμα, αυτό θα πρέπει να ανακοινωθεί πριν από τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, μιας και θέλει πριν από τότε να έχει μία νέα ετοιμοπόλεμη κυβερνητική ομάδα.

 

του Σωτήρη Πίκουλα

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο