Οι σοκολατοποιοί δεν μπορούν να ανταποκριθούν στη ζήτηση
Η ξαφνική εκτόξευση της ζήτησης για τη σοκολάτα γνωστή ως «Ντουμπάι» έχει συμβάλει σε μια παγκόσμια αναστάτωση στην αγορά φιστικιών, εντείνοντας τη σπανιότητα του ξηρού καρπού και ωθώντας τις τιμές του σε πρωτοφανή ύψη.
Οι μπάρες αυτές, που συνδυάζουν βελούδινη κρέμα φιστικιού, τριμμένη βάση ζύμης και σοκολάτα γάλακτος, κυκλοφόρησαν από την boutique σοκολατοποιία FIX το 2021 και αρχικά είχαν μέτρια απήχηση — μέχρι τη στιγμή που ένα TikTok βίντεο τις απογείωσε παγκοσμίως, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times.
Το βίντεο αυτό, το οποίο δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2023, συγκέντρωσε πάνω από 120 εκατομμύρια προβολές και αποτέλεσε την αφετηρία ενός παγκόσμιου κύματος ζήτησης για τη συγκεκριμένη σοκολατένια απόλαυση.
Από τότε, η τιμή για τους πυρήνες φιστικιού εκτοξεύθηκε από τα 7,65 δολάρια ανά λίβρα σε περίπου 10,30 δολάρια, όπως ανέφερε ο έμπορος ξηρών καρπών Τζάιλς Χέικινγκ της εταιρείας CG Hacking. «Ο τομέας του φιστικιού αυτή τη στιγμή βρίσκεται υπό πίεση», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Η ίδια η σοκολάτα, πάντως, δεν αποτελεί οικονομική επιλογή. Η Lindt προσφέρει την εκδοχή της «σοκολάτας Ντουμπάι» στα καταστήματά της στο Ηνωμένο Βασίλειο έναντι 10 λιρών για 145 γραμμάρια — τιμή υπερδιπλάσια από τις υπόλοιπες σοκολάτες της. Η ζήτηση, ωστόσο, είναι τόσο μεγάλη που ορισμένα σημεία πώλησης περιορίζουν τις ποσότητες ανά πελάτη, ενώ τόσο η Lindt όσο και η αλυσίδα Wm Morrison προχώρησαν στην κυκλοφορία πασχαλινών αυγών με γέμιση φιστικιού.
Πριν από αυτή την έκρηξη, το 2023 είχε καταγραφεί υπερπροσφορά φιστικιών σε παγκόσμιο επίπεδο, γεγονός που είχε οδηγήσει τότε σε υποχώρηση των τιμών.
Ωστόσο, η περσινή αδύναμη σοδειά στις Ηνωμένες Πολιτείες – που παραμένουν ο βασικός προμηθευτής φιστικιών παγκοσμίως – είχε ως αποτέλεσμα τον περιορισμό των διαθέσιμων ποσοτήτων, ειδικά στους οικονομικότερους πυρήνες χωρίς κέλυφος που χρησιμοποιούνται ευρέως ως συστατικό στη βιομηχανία γλυκών.
«Οι ποσότητες ήταν περιορισμένες και μόλις εμφανίστηκε η σοκολάτα Ντουμπάι, οι παραγωγοί την άρπαξαν μαζικά… αφήνοντας την υπόλοιπη αγορά σε ανεπάρκεια», είπε ο Χέικινγκ.
Σύμφωνα με τα τελωνειακά στοιχεία του Ιράν, η χώρα – δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγός φιστικιών στον κόσμο – αύξησε κατά 40% τις εξαγωγές της προς τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κατά το εξάμηνο που έληξε τον Μάρτιο του 2025, σε σχέση με το προηγούμενο δωδεκάμηνο.
«Αισθάνεσαι σαν να βγήκε από το πουθενά και ξαφνικά το βλέπεις σε κάθε γωνιακό κατάστημα».
Η ξαφνική έλλειψη έχει δημιουργήσει παράλληλα μια πληθώρα παραγώγων προϊόντων, όπως πάστα, λάδι και βούτυρο φιστικιού, τα οποία χρησιμοποιούνται πλέον σε πολλές γαστρονομικές εφαρμογές. Η συγκυρία αυτή συνέπεσε με την παγκόσμια αποδοχή της viral σοκολάτας, δίνοντας περαιτέρω ώθηση στη δημοτικότητά της.
Στην Καλιφόρνια, αρκετοί παραγωγοί εγκαταλείπουν τα αμύγδαλα για να επενδύσουν στη φιστικιά, λόγω της χαμηλής τιμής των πρώτων. Παρόλα αυτά, η παραγωγή από τις νέες φυτεύσεις δεν αναμένεται να ξεκινήσει πριν από τον επόμενο Σεπτέμβριο.
Εν τω μεταξύ, οι σοκολατοποιοί δεν μπορούν να ανταποκριθούν στη ζήτηση. «Αισθάνεσαι σαν να εμφανίστηκε από το πουθενά και ξαφνικά είναι παντού», ανέφερε ο Τσαρλς Ζαντρό, διευθύνων σύμβουλος του βρετανικού ομίλου Prestat. Όπως εξήγησε, δεν είναι εύκολο ούτε να βρεθεί το καταΐφι που χρησιμοποιείται στη γέμιση των μπαρών.
Παράλληλα, οι εραστές της σοκολάτας έχουν ήδη υποστεί την πίεση από την κρίση του κακάο, η οποία έχει προκαλέσει σχεδόν τριπλασιασμό των τιμών μέσα στο 2024, εξαιτίας ακραίων καιρικών φαινομένων και φυτικών ασθενειών που επηρέασαν τις σοδειές.
Η FIX, η οποία βάφτισε την πρωτότυπη δημιουργία της «Can’t Get Knafeh of It» — εμπνευσμένη από την παραδοσιακή αραβική κρέμα knafeh, αλλά με λογοπαίγνιο που θυμίζει τη φράση “can’t get enough” — αναφέρει ότι είναι εντυπωσιασμένη από το πώς εξελίχθηκε σε ένα «κίνημα στη σοκολατοποιία», ωστόσο εκφράζει ανησυχίες για ενδεχόμενη καπηλεία του brand της από τρίτους. Οι μπάρες της δεν διατίθενται εκτός των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και πωλούνται μόνο για δύο ώρες την ημέρα.
Αντίπαλες επιχειρήσεις, πάντως, συνεχίζουν απτόητες. «Είμαστε απλώς εμβρόντητοι με την απήχηση που έχει η σοκολάτα Ντουμπάι», δήλωσε ο Γιόχανες Λάντεραχ, επικεφαλής της ελβετικής σοκολατοποιίας Läderach. «Τη λανσάραμε πριν λίγους μήνες και από τότε δεν έχει σταματήσει. Καταρρίπτει κάθε ρεκόρ».
