Φυσικά και ήταν αναμενόμενο να αντιδράσει η Αθήνα (διάβημα διαμαρτυρίας) για την προκλητική παρουσία του προέδρου της Αλβανίας Ιλίρ Μέτα σε έκθεση φωτογραφιών που αναρτήθηκαν έξω από το Προεδρικό Μέγαρο στα Τίρανα, με την προβολή του «Τσάμικου» ζητήματος και της υποτιθέμενης «Γενοκτονίας των Τσάμηδων».

Δεν μπορεί όμως σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί αρκετό, καθώς ο αλυτρωτισμός που καλλιεργείται στα Τίρανα, με σαφές ανθελληνικό περιεχόμενο, δεν μπορεί να συνεχίσει να υφίσταται, και μάλιστα υπό τις επίσημες ευλογίες των Τιράνων. Πολύ, δε, περισσότερο τη στιγμή που η Αλβανία επιζητεί την προσέγγισή της με την ΕΕ και τη στήριξη της Ελλάδας για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Τέτοιες κινήσεις όμως, όπως αυτή του Ιλίρ Μέτα, αλλά και η υποστήριξη από την κυβέρνηση Ράμα, στην οποία συμμετέχουν «Τσάμηδες», στην καλλιέργεια και προβολή των αλυτρωτικών εθνικιστικών αιτημάτων περί «Τσαμουριάς», δυσχεραίνουν τη θέση της Αλβανίας. Και επιβεβαιώνουν τον φόβο των Ευρωπαίων ότι μια εσπευσμένη διεύρυνση προς τα Δυτικά Βαλκάνια απειλεί να «βαλκανοποιήσει» την ΕΕ, μεταφέροντας στο εσωτερικό της αρρωστημένες και ξεπερασμένες πλέον εθνικιστικές επιδιώξεις και μεγαλοϊδεατισμούς.

Πέραν αυτού του ζητήματος, θα πρέπει να σημειωθεί και μια ακόμη σοβαρή εκκρεμότητα που υπάρχει στις διμερείς μας σχέσεις και αφορά τη δέσμευση που ανέλαβε ο ίδιος ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα, τον Οκτώβριο του 2020, για έναρξη συνομιλιών και παραπομπή της διαφοράς για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών στη Χάγη. Μέχρι τώρα δεν έχει υπάρξει δείγμα αλλαγής στάσης από την Αλβανία, η οποία διαρκώς επαναφέρει ζητήματα που είχε θίξει η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Αλβανίας, όταν ακύρωσε την Ελληνοαλβανική Συμφωνία οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών του 2009. Θέσεις που κινούνταν κοντά στην τουρκική επιχειρηματολογία. Έναν χρόνο μετά, η Αθήνα οφείλει να ασκήσει κάθε πίεση στον Έντι Ράμα για την υλοποίηση της δέσμευσής του και έτσι να προχωρήσει η διαδικασία σύνταξης συνυποσχετικού.

Για την Αθήνα, η πρόκληση είναι δεδομένη και θα πρέπει τουλάχιστον πριν από την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία να απαιτήσει τη διασύνδεση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την επίλυση των εκκρεμοτήτων στις ελληνοαλβανικές σχέσεις, την πλήρη και οριστική αποκήρυξη του αλυτρωτισμού με την επίκληση «θέματος Τσαμουριάς», την από κοινού προσφυγή στη Χάγη για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών και, φυσικά, την προστασία των δικαιωμάτων της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας και των περιουσιών της.

 

του Φώτη Σιούμπουρα

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο