Η νέα χρονιά μπορεί να ξεκίνησε με μια συμβολική νίκη που πέτυχαν τα ελληνικά πανεπιστήμια, με την πρωτοβουλία και την εισήγηση του πρύτανη του ΑΠΘ Νίκου Παπαϊωάννου για τη λήξη μιας μακροχρόνιας κατάληψης και την επιστροφή «πανεπιστημιακού εδάφους» εκεί όπου ανήκει, δηλαδή στους φοιτητές, στους καθηγητές, στον ελληνικό λαό, όμως συνεχίστηκε με τις… συνήθεις ήττες. Ακολούθησε ένα κατάπτυστο κηδειόχαρτο με χυδαίο υβρεολόγιο εναντίον του πρύτανη, και με ευθεία απειλή για τη δολοφονία και την ταφή του, και λίγες μέρες αργότερα η εισβολή κουκουλοφόρων σε αίθουσα διδασκαλίας της ΑΣΟΕΕ, ο ξυλοδαρμός καθηγητή, αλλά και φοιτητών που προσπάθησαν να προστατεύσουν τον πανεπιστημιακό τους διδάσκαλο, και νέες καταλήψεις.

Θα περίμενε κανείς, σε μια δημοκρατική χώρα, όταν ο πρύτανης του μεγαλύτερου ελληνικού δημόσιου πανεπιστημίου απειλείται με θάνατο και καθηγητής πανεπιστημίου ξυλοκοπείται από κουκουλοφόρους εισβολείς στην αίθουσα διδασκαλίας, να υπάρξει γιγαντιαία αντίδραση. Οι αρχηγοί των κομμάτων, οι βουλευτές, οι πρυτάνεις, οι σύγκλητοι, οι φοιτητικοί σύλλογοι και παρατάξεις, αλλά και οι καθηγητές και οι διανοούμενοι, θα έπρεπε να είναι στο πλευρό του πρύτανη και του καθηγητή, αλλά και των κακοποιημένων φοιτητών. Είχαμε όμως τις συνήθεις αντιδράσεις και ανακοινώσεις… συμπάθειας.

Δεν έλειψαν και οι… κατηγορίες κατά της κυβέρνησης από μερίδα της αντιπολίτευσης, ότι… ευθύνεται για όλα όσα συμβαίνουν στα πανεπιστήμια! Και στα social media έσπευσαν διάφοροι αυτόκλητοι προστάτες της «λαϊκής ηθικής», οι θιασώτες των λαϊκών δικαστηρίων, να δικαιολογήσουν όχι μόνον τον ξυλοδαρμό, επειδή ο καθηγητής καταγγέλλεται για «ποικίλες παρεκτροπές», αλλά ακόμη και την… κηδεία του πρύτανη. Το ότι υπάρχουν όργανα της συντεταγμένης Πολιτείας για να επιληφθούν επί των όποιων καταγγελλόμενων ανομημάτων, λίγο φαίνεται πως ενδιαφέρει τους «εκδικητές της άγριας Δύσης». Τα όσα όμως συνέβησαν και τις τελευταίες ημέρες στα ελληνικά πανεπιστήμια επανάφεραν στην επιφάνεια τα… συνήθη προβλήματα.

Δυστυχώς στη χώρα μας ο πανεπιστημιακός χώρος εξακολουθεί να είναι ο πλέον προσφερόμενος για εγκληματική δράση, βία και καταστροφή. Η εγκατάλειψη, η κατάληψη, η καταστροφή, η προσβολή του δημόσιου χώρου είναι πλέον κάτι σαν εθνική συνήθεια. Στο δημοτικό σχολείο, ο μαθητής μπορεί να γράψει στο θρανίο, στους τοίχους, να σκίσει τα βιβλία του.

Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οι μαθητές μπορούν να βάλουν λουκέτα στις πόρτες, να κάψουν θρανία, να σπάσουν τζάμια, και στα ΑΕΙ οι φοιτητές να καταλάβουν χώρους, να γράψουν σε οποιονδήποτε τοίχο του ιδρύματος, να χρησιμοποιήσουν τον δημόσιο χώρο για αποθήκη «πολεμικού υλικού». Δεν υπάρχει σεβασμός της δημόσιας περιουσίας, δεν υπάρχουν κανόνες και κουλτούρα τήρησής τους, όπως και ο αυτονόητος σεβασμός των δικαιωμάτων των άλλων. Φυσικά, δεν υπάρχουν και επιπτώσεις για τους παραβάτες. Αρχές και αξίες που διέπουν την πανεπιστημιακή ζωή έχουν διαστρεβλωθεί και μεταφράζονται ως «νεοφιλελεύθερες» συμπεριφορές. Ναι, οι παραπάνω είναι μειοψηφίες, οι οποίες όμως επιβάλλονται και δημιουργούν εικόνες και τετελεσμένα στις πλειοψηφίες. Φυσικά, το ελληνικό πανεπιστήμιο δεν ορίζεται και δεν περιγράφεται κατ’ εξοχήν από αυτά τα συμπτώματα. Αντιθέτως έχει να επιδείξει σπουδαία τμήματα, λαμπρούς επιστήμονες και εξαιρετικούς φοιτητές, αλλά ίσως να είναι το μοναδικό πανεπιστήμιο σε αναπτυγμένη χώρα, που δείχνει ανοχή και κάποιες φορές ιδιοτελή ενθάρρυνση σε τέτοια φαινόμενα, από πολιτικούς και καθηγητές. Αυτή η «κουλτούρα» ξεκίνησε μετά τη χούντα και σιγά-σιγά πότισε όλο το κομματικό σύστημα, αλλά και την κοινωνία.

Η κυβέρνηση από την αρχή της θητείας της έχει θέσει ως προτεραιότητα την απρόσκοπτη λειτουργία του ελληνικού πανεπιστημίου και την αλλαγή αυτής της «κουλτούρας». Προσπάθεια καταβάλλεται και είναι σημαντική. Ας συμβάλουν σε αυτή την προσπάθεια και άλλες πολιτικές δυνάμεις, με πρώτο βήμα την αλλαγή τής μέχρι τώρα «κουλτούρας» τους.

του Φώτη Σιούμπουρα

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο