Οι κοινωνίες, μεταξύ αυτών και η ελληνική, αλλάζουν. Στη χώρα μας σταδιακά και με αργό ρυθμό τα τελευταία πενήντα χρόνια, από τη Μεταπολίτευση και μετά, αλλά ραγδαία, ιδιαίτερα την τρέχουσα χρονική περίοδο, κατά την οποία έχουμε κάνει πολλά και σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού. Και οι ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις, στις οποίες προχωρά η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, συμβάλλουν σημαντικά στη μεγάλη αλλαγή που συντελείται στην ελληνική κοινωνία, αλλά και βοηθούν στον βηματισμό της χώρας να διεκδικήσει τη δική της θέση ανάμεσα στις προηγμένες χώρες της Δύσης.

Μέσα σε λίγες ημέρες (τις τελευταίες) συνέβησαν πράγματα που άλλες φορές, πριν από λίγα χρόνια, θεωρούνταν αδιανόητα. Η Βουλή ψήφισε τον γάμο για τα ομόφυλα ζευγάρια και στη συνέχεια άνοιξε τον δρόμο για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων. Πρόκειται για δύο νομοθετήματα που, μέχρι πρόσφατα, ακόμα και η απλή αναφορά σε αυτά τα τοποθετούσε στη σφαίρα του απίθανου. Η πρώτη ανάγνωση παραπέμπει στη μεταρρυθμιστική βούληση που επέδειξε η κυβέρνηση. Και αν τα ιδιωτικά πανεπιστήμια αποτελούν, κατά κάποιον τρόπο, δομικό στοιχείο στην ιδεολογική πλατφόρμα της ΝΔ, το νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο υπερέβη αγκυλώσεις και δεδομένα δεκαετιών. Το κόμμα που είχε καταψηφίσει την αποποινικοποίηση της μοιχείας θεσμοθέτησε τον γάμο για τα ομόφυλα ζευγάρια. Ναι, είναι η εξελικτική πορεία των πραγμάτων, αλλά και η μεταρρυθμιστική ζέση του κ. Μητσοτάκη. Και όπως θυμόμαστε και τη μεταρρυθμιστική ζέση του Ανδρέα Παπανδρέου για το Οικογενειακό Δίκαιο, έτσι θα ανατρέχουμε και στον Κυρ. Μητσοτάκη για την ισότητα στον γάμο, αλλά και για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια.

Στην περίπτωση του γάμου, η κοινωνία στήριξε ή, τέλος πάντων, δεν έδειξε διάθεση να βγει στους δρόμους. Και όσον αφορά τα πανεπιστήμια, οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι η κοινή γνώμη δεν συντάσσεται με όσους διαδηλώνουν. Κάτι που δεν συνέβαινε παλαιότερα. Είναι η κοινωνία που άλλαξε. Και το «BigBang» αυτής της αλλαγής ήταν η δεκαετία της κρίσης. Σε εκείνη την περίοδο αναπτύξαμε ανοχή και αντοχή στα σοκ, στις απότομες και ριζικές αλλαγές. Μάθαμε να μη μας εκπλήσσει τίποτα. Γίναμε πιο σκληροί. Πιο κυνικοί. Και κατά συνέπεια πιο ρεαλιστές. Κυρίως, αντιληφθήκαμε την ανάγκη για αναπροσαρμογή, για οριστική αποκοπή από νοοτροπίες του παρελθόντος.

Έτσι, η σημερινή κοινωνία διαφέρει σημαντικά από το σχήμα και τη μορφή που είχε το 2010. Έμαθε, όχι βέβαια στο σύνολό της, να αποδέχεται εκείνο που θεωρούσε διαφορετικό και τα πάει πολύ καλύτερα με την αφομοίωση πολυπολιτισμικών στοιχείων.Αλλά αυτό που πρέπει να κρατήσουμε είναι η διάθεση της κοινωνίας, δηλαδή του μεγαλύτερου κομματιού της, να δεχθεί μεταρρυθμιστικές παρεμβάσεις προς την ανάδυση ενός νέου τοπίου. Και ο Κυρ. Μητσοτάκης φαίνεται να το έχει αντιληφθεί πολύ καλά αυτό.

Μέσα σε λίγες ημέρες πέρασε δύο νόμους που, στην ελληνική πολιτική μορφολογία, δεν θα έβρισκαν έκφραση μέσα στο ίδιο του το κόμμα. Οι αριστεροί θα περνούσαν τον γάμο και οι κεντροδεξιοί τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Ο Μητσοτάκης έκανε και τα δύο, γιατί επενδύει σε μία αλλαγή στην κοινωνική συμπεριφορά που οι άλλοι δείχνουν να μην έχουν αντιληφθεί ή κατανοήσει πλήρως. Και στην περίπτωση των δύο νομοθετημάτων τους, υπέκλεψε στοιχεία από την προοδευτική τους ταυτότητα. Αυτό δεν κατανοούν όσοι καταψήφισαν τα μη κρατικά πανεπιστήμια. Μέχρι πρόσφατα, εθεωρείτο προοδευτικό να στέκεσαι απέναντι στην ίδρυσή τους. Δεν είναι σίγουρο ότι από την κοινωνία θεωρείται και τώρα. Και εδώ είναι η διαφορά όσον αφορά τις διαθέσεις της κοινωνίας και τις θέσεις των πολιτικών δυνάμεων.

Η αποδοχή της πρότασης της κυβέρνησης για τα ομόφυλα ζευγάρια, αλλά και για τα μη κρατικά πανεπιστήμια, και από βουλευτές των κομμάτων της συνταγματικής αντιπολίτευσης, παρά τις διαφοροποιήσεις (οι οποίες και θεμιτές και αναγκαίες ήταν), δημιούργησε ένα νέο κλίμα στα κοινοβουλευτικά ήθη της χώρας. Δυστυχώς δεν κράτησε πολύ, παρότι η κοινωνία σε μεγάλο βαθμό καλοδέχθηκε τέτοιες συμπλεύσεις, ελπίζοντας να επεκταθούν και σε άλλους τομείς (Υγεία, Δικαιοσύνη, δημόσια ασφάλεια κ.ά.). Η κοινωνία αλλάζει, αλλά, καθώς δείχνουν τα πράγματα, κόμματα του αποκαλούμενου δημοκρατικού τόξου παρουσιάζουν μόνον αναλαμπές εκσυγχρονισμού. Παραμένουν καθηλωμένα στο παρελθόν, στις απαρχαιωμένες αντιλήψεις και συμπεριφορές, ποτίζοντας ενίοτε μέρος της κοινωνίας με δόσεις θεωριών συνωμοσίας (όπως τελευταία στην περίπτωση της τραγωδίας των Τεμπών), προσδοκώντας κομματικά οφέλη.

Ο Στέφανος Κασσελάκης, κάνοντας τελευταία μια απίστευτη επίδειξη λαϊκισμού και τοξικότητας, οδηγεί τον ΣΥΡΙΖΑ σε «εποχή Τσίπρα», αλλά στη χειρότερή της εκδοχή. Ο Νίκος Ανδρουλάκης, με τις απανωτές «κωλοτούμπες» του, δείχνει να μη συμπλέει ούτε με τις διαθέσεις των ψηφοφόρων του κόμματός του, ο Κυριάκος Βελόπουλος δεν έχει λόγους να μη χαίρεται για την υιοθέτηση, από άλλους πολιτικούς σχηματισμούς, των δικών του ακραίων θεωριών συνωμοσίας, που αναπτύσσει, και οι άλλες δυνάμεις της αντιπολίτευσης…στον κόσμο τους, της μη αλλαγής ή προσαρμογής,αν θέλετε.Κάπως έτσι όμως η ελληνική κοινωνία, στη συντριπτική της πλειοψηφία, «καταναλώνοντας» καθημερινά τοξικότητα και δόσεις θεωριών συνωμοσίας, αποστρέφει το βλέμμα της από την οπισθοδρόμηση και δείχνει διάθεση τουλάχιστον προσαρμογής στη σημερινή πραγματικότητα και φυγής προς τα εμπρός.

 

του Φώτη Σιούμπουρα

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο