Με την εξόδιο ακολουθία στη Μητρόπολη της Αθήνας και την ταφή του Κωνσταντίνου στο Τατόι, φαίνεται πως έκλεισε ο κύκλος της μοναρχίας στη Ελλάδα. «Με την ταφή έπεσαν και οι τίτλοι τέλους;» ήταν το ερώτημα των περισσότερων συναδέλφων σε πολιτικούς, σε γνωστούς συνταγματολόγους και σε απλούς πολίτες. Οι απαντήσεις διίστανται! Εκείνο πάντως που βγαίνει ως τελικό συμπέρασμα είναι πως «το πολιτειακό στην Ελλάδα έληξε με το δημοψήφισμα του 1974» και ότι «η δημοκρατία μας δεν κινδυνεύει, γιατί πατάει σε γερά θεμέλια».

Και έτσι είναι. Άλλωστε και ο ίδιος ο μακαρίτης ο πρώην βασιλιάς το ήξερε. Είχε αποδεχθεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος.Θυμάμαι μάλιστα και την απάντηση που είχε δώσει σε φωτορεπόρτερ αμέσως μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος. Όταν τον ρώτησαν «και τώρα εμείς πώς θα σας αποκαλούμε;», εκείνος απάντησε: «Μα με το όνομά μου, Κωνσταντίνος», χωρίς να δείξει πως το αποτέλεσμα του Δεκεμβρίου του 1974 τον είχε πειράξει!

Είναι γεγονός. Το πολιτειακό με το δημοψήφισμα στις 8 Δεκεμβρίου 1974 τελειώνει, τερματίζεται οριστικά το καθεστώς της βασιλευομένης δημοκρατίας στην Ελλάδα.

Με την ευκαιρία, να υπογραμμίσουμε πως από το 1862 και μέχρι σήμερα έχουν γίνει εννέα δημοψηφίσματα. Από αυτά, τα επτά αφορούσαν το πολιτειακό! Και είναι αλήθεια ότι το δημοψήφισμα που καθόρισε την τύχη της χώρας μας έγινε στις 8 Δεκεμβρίου 1974. Διεξήχθη λίγους μήνες μετά την κατάρρευση της δικτατορίας. Ο ελληνικός λαός αποφάσισε εκείνη τη σημαδιακή ημέρα, σε συνθήκες πρωτοφανούς ελευθερίας και με συντριπτική πλειοψηφία, την κατάργηση της βασιλείας στην Ελλάδα. Έτσι, στην Ελλάδα ήρθε «η προεδρευομένη κοινοβουλευτική δημοκρατία, όπως αποτυπώθηκε στο ισχύον Σύνταγμα του 1975».

Μία ημέρα μετά την ορκωμοσία της πρώτης πανηγυρικά εκλεγμένης μεταπολιτευτικής κυβέρνησης (στις 22 Νοεμβρίου), εκδόθηκε Προεδρικό Διάταγμα που όριζε τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για το πολιτειακό στις 8 Δεκεμβρίου. «Ο ελληνικός λαός καλούνταν να αποφασίσει για τον τρόπο ανάδειξης του αρχηγού του κράτους και την επιστροφή ή όχι του Κωνσταντίνου».Με ποσοστό 69,18, ο ελληνικός λαός επέλεξε την κατάργηση της μοναρχίας. Το αποτέλεσμα της κάλπης, λοιπόν, ήταν συντριπτικό υπέρ της αβασίλευτης δημοκρατίας. Υπέρ της καταμετρήθηκαν 3.244.748 ψήφοι (ποσοστό 69,18%), ενώ 1.445.857 πολίτες (ποσοστό 30,82%) επέλεξαν το πολίτευμα της βασιλευομένης δημοκρατίας – η αποχή έφθασε στο 25%! Να προσθέσω πως ο Κωνσταντίνος, που δεν αμφισβήτησε το αποτέλεσμα, δήλωσε: «Εύχομαι ολοψύχως οι εξελίξεις να δικαιώσουν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος». Δήλωση έκανε και ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής, που τόνισε ότι «όλοι πρέπει να αναγνωρίσουν ότι ετερματίσθη οριστικώς η εκκρεμότης του πολιτειακού».

Ο ελληνικός λαός εδώ και πενήντα χρόνια, για την ακρίβεια 49, έχει χτίσει πάνω σε γερά θεμέλια τη δημοκρατία μας. «Πετραδάκι-πετραδάκι και με άτρωτα υλικά φτιάξαμε μια δυνατή, μια πανίσχυρη δημοκρατία η οποία δεν κινδυνεύει από κανέναν», μου είπε μετά την ταφή του Κωνσταντίνου ένας καλός φίλος, πρώην πρωθυπουργός.
Η δημοκρατία στην Ελλάδα δεν κινδυνεύει. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Καθημερινά άλλωστε δίνουμε «εξετάσεις» και, παρά τις διαφωνίες μας και τα όποια λάθη, κερδίζουμε και προχωράμε. Και αυτό σημαίνει και, ναι, είναι νίκη της δημοκρατίας. Φοβάμαι μόνο τη διχόνοια!

Γράφει ο Γιώργος Κοντονής

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο